Kanser Tedavisinde Yeni Ümit

TÜBİTAK desteğiyle platin ve palladyum bazlı metal komplekslerinden bazı bileşiklerin kanser kök hücresini yok ettiği belirlendi. Uludağ üniversitesinde yapılan çalışmaların geliştirilerek kanser tedavisinde yeni ve etkili bir ilacın kullanılması hedefleniyor.

Kimya Bölümü Anorganik Kimya Anabilim Dalından Prof. Dr. Veysel T. Yılmaz'ın yürütücülüğünü yaptığı TÜBİTAK projesi kapsamında sentezlenen bir seri yeni platin ve palladyum bazlı metal komplekslerinden iki palladyum bileşiğinin, Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalından Prof. Dr. Engin Ulukaya ve ekibi tarafından güçlü derecede anti kanser etkili oldukları bulundu. Araştırmalardan başarılı sonuçlar alınmaya başlanması üzerine, Türk Patent Enstitüsü'ne başvurularak söz konusu bileşiklerin patenti alındı.

Uludağ Üniversitesi'nin çeşitli fakültelerinde ve bölümlerinde çalışan öğretim elemanları tarafından kurulmuş olan Uludağ Multisipliner Kanser Araştırma Grubu'nun araştırmasında, palladyum bileşiklerinin, aynı kimyasal gruptan olmasına rağmen halen klinikte kullanılan platin bazlı ilaçlara oranla suda çözünürlüğünün yüksek olduğu, dolayısıyla anti kanser etkisi açısından daha avantajlı durumda bulunduğu tespit edildi. Bu verilerden yola çıkan Kanser Araştırma Grubu, bugüne kadar meme, akciğer ve prostat kanserleri üzerinde anti kanser etkiyi ayrıntılı olarak araştırdı.

Türkiye’de ve dünyada az sayıda bu alanda çalışma bulunuyor. Türkiye’de TÜBİTAK MAM bünyesinde Dr. Ceyda Açılan ve ekibi tarafından çalışmalar yapılıyor. Yurt dışında ise Yunanistan'da deney hayvanları üstüne, Hırvatistan'da hematolojik tümörler üstüne ve İngiltere'de prostat kanseri kök hücreleri üstüne etkisi halen araştırılıyor.

TÜBİTAK ARDEB 1001 Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı tarafından “Karışık Ligantlı Platin ve Palladyum-Sakkarin Kompleksleri” başlıklı projeyle yaklaşık 200 bin TL ile desteklenen projede kanser kök hücrelerinin öldürüldüğünü tespit ettiklerini söyleyen  Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalından Prof. Dr. Engin Ulukaya Kanser tedavisinin başarısızlığının, kanser kök hücresinin tedaviye direnç göstermesinden kaynaklandığını hatırlatarak, İngiltere'deki çalışmalarının özellikle önem arz ettiğini ifade etti. Prof. Dr. Ulukaya, "İngiltere'de prostat kanseri kök hücreleri üstündeki etkisi klinikte kullanılan etoposit ve cisplatin gibi ilaçlara göre daha etkili bulundu. Bu çalışma sonuçları yayınlanmak üzere PLOS ONE dergisine sunuldu. Palladium bileşiklerinin prostat kanseri kök hücreleri üzerindeki etkisi açısından bu çalışma dünyadaki ilk çalışmadır ve sonuçları ümit vaat etmektedir." dedi.

Uludağ Multidisipliner Kanser Araştırma Grubu'nun hedefinin ülkemize bir kanser ilacı kazandırmak amacıyla dört yıl önce çalışmalara başladığını kaydeden proje yürütücüsü Prof. Dr. Veysel T. Yılmaz, çalışmaların olumlu sonuçlarını görmenin heyecan verici olduğunu ifade etti. Çalışmalarında TÜBİTAK’tan aldıkları desteğin önemine vurgu yapan Yılmaz çalışmaların devam etmesi için de desteğe ihtiyaçları olduğunu ifade etti.