Orman ve Su İşleri Bakanlığı ile TÜBİTAK MAM paydaşlığında yürütülen proje sonunda, kıyı ve geçiş sularında bulunması muhtemel 138 tehlikeli madde belirlendi
Orman ve Su İşleri Bakanlığı (OSİB) Su Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından desteklenen ve TÜBİTAK MAM Çevre ve Temiz Üretim Enstitüsü tarafından yürütülen “Ülkemiz Kıyı ve Geçiş Sularında Tehlikeli Maddelerin Tespiti ve Ekolojik Kıyı Dinamiği (KIYITEMA, 2012-2014)” Projesi’nin kapanış toplantısı, projedeki dört pilot bölgeden biri olan İzmir’de gerçekleştirildi. Toplantıya ilgili kurum/kuruluşlar ile il/bölge müdürlükleri, üniversiteler, STK ve bölgeye ait sanayi kuruluşlarını temsilen 80 kişi katıldı.
Toplantı, OSİB DSİ 2. Bölge Müdürü Hayati Çelenk, TÜBİTAK MAM Çevre ve Temiz Üretim Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Mehmet Kitiş ve OSİB Müsteşar Yardımcısı Sedat Kadıoğlu’nun açılış konuşmaları ile başladı. Proje kapsamında yapılan çalışmaların, proje çıktılarının ve değerlendirmelerin Proje Yürütücüsü Gülsen Avaz ve proje ekibi tarafından aktarılmasının ardından; proje verilerinin işlendiği TEMBİS Veritabanı Programı ve kıyı/geçiş sularına yapılan deşarjların limitlerinin belirlenebilmesi için geliştirilen KIYI_DESPRO Veritabanı Programı paydaşlara tanıtıldı.
2012 yılı Ağustos ayında başlatılıp, 2014 yılı ekim ayı sonunda tamamlanan proje kapsamında, ulusal bütçe ile İzmir, Nemrut ve Aliağa Körfezleri, İskenderun Körfezi, İzmit Körfezi ve Samsun Limanı pilot alanlarında yürütülen projeyle, demir-çelik sanayi, petrokimya sanayi, doğalgaz çevrim santralleri ile dolum tesisleri, rafineriler, kağıt sanayi, liman faaliyetleri, gemi söküm tesisleri, kimya sanayi, gübre sanayi, ilaç sanayi ve kentsel atıksu arıtma tesisleri ile OSB'lerin de yer aldığı kentsel ve endüstriyel faaliyetler için sektörel bazlı tehlikeli madde envanteri çıkarıldı. Bu faaliyetler sonucunda, kıyı ve geçiş sularında bulunması muhtemel 138 tehlikeli madde belirlendi.
Avrupa Birliği’ne Uyum Çalışmalarında Önemli Bir Adım Atıldı
Belirlenen tehlikeli maddeler için, pilot alanlardaki kıyı ve geçiş suları ile kentsel ve endüstriyel atıksularda 1 yıl süreyle 2 aylık periyotlarla izleme çalışmaları yürütüldü, ekolojik yapı ve kıyı dinamikleri ortaya konularak alıcı ortam standartlarını ifade eden çevresel kalite standartları belirlendi ve elde edilen veriler, "Tehlikeli Madde Bilgi Sistemi’ne (TEMBİS)" aktarıldı.
Noktasal ve yayılı kaynaklardan gelen tehlikeli maddelerin belirlenmesi amacıyla yürütülmüş tüm çalışmaların çıktıları beraberce değerlendirilerek, Türkiye’ye özgü belirlenen tehlikeli maddeler ve bunlara yönelik çevresel kalite standartları, 2015 yılı içerisinde, “Yüzeysel Su Kalitesi Yönetimi Yönetmeliği”ne entegre edilecek. Böylece, "Su Çerçeve Direktifi"nin uyumlaştırılması ve AB'ye uyum çalışmalarında önemli bir adım atılmış olacak.
Söz konusu standartların mevzuatta yer almasıyla sanayicilerin, çiftçilerin ve kamu kurumlarının uygulamaya yönelik birtakım sorumluluklarının ortaya çıkması ve gerek noktasal, gerekse yayılı kaynaklı kirliliğin önüne geçilmesine ilişkin uygulamaların hayata geçirilmesi bekleniyor. Tüm bu çalışmalarla tehlikeli maddelerin ülkemiz su kaynaklarına olan etkilerinin kontrol altına alınarak, çevre ve insan sağlığının korunmasına önemli katkı sağlanması hedefleniyor.
Toplantıya katılan kurum/kuruluşlar aşağıda verilmektedir:
• Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Su Yönetimi Genel Müdürlüğü
• TÜBİTAK MAM
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
• Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
• DSİ 2. Bölge Müdürlüğü
• DSİ 6. Bölge Müdürlüğü
• Ankara Büyükşehir Belediyesi ASKİ Genel Müdürlüğü
• İstanbul Büyükşehir Belediyesi İSKİ Genel Müdürlüğü
• İzmir Büyükşehir Belediyesi İZSU Genel Müdürlüğü
• Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (İSU)
• Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü
• Dokuz Eylül Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü
• İstanbul Teknik Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü
• İstanbul Teknik Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü
• Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü
• Süleyman Demirel Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü
• Akfensu Arbiogaz A.Ş.
• Arçelik A.Ş:
• Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO)
• Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO)
• ENKA İnşaat ve Sanayi A.Ş.
• Gebze Plastikçiler Organize Sanayi Bölgesi
• İSDEMİR
• İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi
• PETKİM
• TAT Gıda A.Ş.
• Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB)
• Uludağ Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü
09.04.2015