11
TÜBITAK
T ü r k i y e B i l i m s e l v e T e k n o l o j i k A r a ş t ı r m a K u r u m u
i Doktora Programı Bursiyerleri ile Bir Araya Geldi
Özel sektörde yetenek yönetimi için paradigma değişikliği-
nin gerçekleştiğini, rekabet gücünün artırılması için nitelikli
insan kaynağı ve kritik kitle ihtiyacının ön plana çıktığını belir-
ten Prof. Dr. Mandal, 11. Kalkınma Planında (2019-2023) Sanayi
Doktora Programının tanımlı olduğunu, bu planın mottosu-
nun da“daha fazla değer üreten, daha adil paylaşan, daha güç-
lü ve müreffeh Türkiye”olduğunu dile getirdi. Prof. Dr. Mandal,
bu planın diğer planlardan farkını şu şekilde açıkladı: “Bu plan-
da, diğer planlardan farklı olarak ilk kez, doktoralı insan kaynağı
durumu analiz edildi ve geleceğe yönelik hedef kondu. Dokto-
ralı insan kaynağı artık bağımsız bir gösterge.”
Ar-Ge ve yenilik hedeflerimiz doğrultusundaki güncel ge-
lişmeler hakkında bilgi veren TÜBİTAK Başkanımız, doktora ve
üstü TZE Ar-Ge personeli sayısının 2018 yılında 34 bin 282 ol-
duğunu, Ar-Ge harcamalarında özel sektörünpayınında yüzde
60,4 olarak gerçekleştiğini ifade etti.
“Nitelikli İnsan Kaynağı Yetiştirilmesinde Anahtar Keli-
me: Kritik Kitle”
Yeni TÜBİTAK’ın stratejik yaklaşımının çıktı ve etki odaklı ol-
duğuna işaret eden Prof. Dr. Mandal, hedef odaklı, iş birliğine
dayalı, yüksek katma değerli, toplumsal ve ekonomik fayda
sağlayan, birlikte geliştirmeye dayalı yeni iş birliği modellerinin
hedeflendiğini belirtti. Stratejik yaklaşım kapsamında nitelikli
bilgi ve nitelikli insan kavramlarını da açıklayan Prof. Dr. Man-
dal, nitelikli insan derken, sadece bireylerin desteklenmesin-
den ziyade kritik kitlenin oluşturulmasının kastedildiğini, kritik
kitlenin anahtar kelime olduğunu belirtti. TÜBİTAK’ın lisans
öncesi, lisans, lisansüstü ve doktora sonra programlarına ilişkin
bilgi veren Prof. Dr. Mandal, bu destek programlarından Sanayi
Doktora Programı bursiyerlerinin de yararlanmalarını bekle-
diklerini ifade etti. Dünyada pek çok Sanayi Doktora Programı
örneği bulunduğunu kaydeden Prof. Dr. Mandal, bursiyerlere
bunların hepsini incelemelerini önerdi. TÜBİTAK’ın Sanayi Dok-
tora Programında kendi modelini oluşturduğunu belirten Prof.
Dr. Mandal, diğer Sanayi Doktora Programları ile TÜBİTAK’ın
Sanayi Doktora Programı arasındaki en önemli farkın, birey
değil kritik kitle odaklı olması ve istihdam sürecini de içerme-
si olduğunu söyledi. Sanayi Doktora Programı bursiyerlerinin
396’sının mühendislik bilimleri, 121’inin temel bilimler, yaşam
ve tarım bilimleri, sağlık bilimleri ile sosyal ve beşeri bilimler
alanlarında üniversite-sanayi ortaklığında yetiştirileceklerini
kaydeden Prof. Dr. Mandal, sosyal ve beşeri bilimler alanının sa-
yıca az olduğunu ama yine de kendilerini heyecanlandırdığını
ifade etti.
Sanayi Doktora Programının sürecini geleneksel süreçlerle
karşılaştıranTÜBİTAK Başkanımız, Sanayi Doktora Programında
nitelikli insan kaynağının üniversite ve özel sektör tarafından
birlikte yetiştirildiğini, doktora eğitiminin tamamlanmasının ar-
dından, bursiyerin istihdam edildiğini kaydetti. Özel sektörün
yükselen Ar-Ge ve yenilik gücünün Sanayi Doktora Programı
bursiyerleri tarafından desteklenmesinin beklendiğini ifade
eden Prof. Dr. Mandal, program ile sağlanan avantajları da şöy-
le sıraladı: “Doktora öğrencilerine ayda 4 bin 500 TL burs sağlı-
yoruz. Mezuniyet sonrası istihdam mutabakatı sayesinde öğ-
rencilerimiz vakit kaybetmeden işe giriyorlar. Eğitim-istihdam
ilişkisi güçleniyor. İstihdamedilen bursiyerlerinmaaşlarının bü-
yük bir kısmı hibe olarak TÜBİTAK tarafından karşılanıyor. Bur-
siyerlere, eğitimlerini 6 ay yurt dışında devam ettirmeleri için
imkân sunuluyor. Üniversite-sanayi iş birliği projelerine altyapı
oluşturuyor.”
“İkinci Çağrıdaki Artışlar Heyecan Verici”
Sanayi Doktora Programının ikinci çağrısı kapsamında yeni
başvuruların alındığını belirten Prof. Dr. Mandal, başvuru sayısı-
nın yüzde 124, farklı firma sayısının yüzde 147, farklı üniversite
sayısının yüzde 56, başvurulardaki bursiyer sayısının yüzde 86
oranından arttığını, bu artışların heyecan verici olduğunu dile
getirdi. Prof. Dr. Mandal, başarı ölçütlerini karşılayan doktora
öğrencilerine tanınan çift bursiyerlik imkânından söz etti veTÜ-
BİTAK 2211 Yurt İçi Doktora Burs Programları ile YÖK 100/2000
Doktora Bursu hakkında bilgi verdi. TÜBİTAK Başkanımız Üni-
versite Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışmaları, TEKNOFEST
2019, Elektrikli Araç ve Uluslararası İnsansız Hava Araçları Yarış-
ları, TeknogirişimSermayesi Desteği Programı (BiGG), Teknoloji
Transfer Ofisleri Destekleme Programı, Uluslararası Lider Araş-
tırmacılar Programı hakkında da bursiyerlere bilgiler verdi.
Hedef odaklı yaklaşımlar kapsamında Ar-Ge süreçlerini yö-
netmenin, Ar-Ge yapmaktan daha önemli hale geldiğini ifade
eden TÜBİTAK Başkanımız, Sanayi Doktora Programının bu
amaca yönelik olduğunu söyledi. Program ile üniversitelere
ciddi görevler verildiğini belirten Prof. Dr. Mandal, TÜBİTAK
Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksinde ayrı bir gösterge
bulunduğunu, bursiyerlerin üniversitelerin görünürlük per-
formansını artırdıklarını belirtti. Nitelikli insan kaynağı ile gele-
ceğe yönelik güncel imkanların etkin bir şekilde yakalanması
için yerli, milli, akıllı ve sürdürülebilir çözümlere odaklanmak
gerektiğine işaret eden Prof. Dr. Mandal, birlikte üretime dayalı
iş birliğinin ortak geleceğimiz için kilit öneme sahip olduğunu
belirtti. Prof. Dr. Mandal, bursiyerlere programa dâhil oldukları
için teşekkür ederek ve kolaylıklar dileyerek sözlerine son verdi.
TÜBİTAK Başkanımızın sunumunun ardından katılımcıların
soruları yanıtlandı. Onlardan gelen görüş ve önerilerin alınma-
sıyla program sona erdi.