Page 13 - TÜBİTAK Bülten / Sayı 141 - Eylül 2013

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu EYLÜL 2013
sal güvenlik, havacılık ve uzay sanayisinde kullanılan fiber
kompozit malzemelerin üretim öncesi kalite ve homojenite
kontrolü, biyoloji ve sağlık bilimleri, tahribatsız ölçümlendir-
me, gıda ve tarımsal ürünlerin kalite kontrolü yapılabilecek.
Uyuşturucu ve yasa dışı kimyasal malzemelerin tespiti de 10
metreye kadar yapılabilecek” dedi.
Sistemin diğer teknolojilere göre üstün yönlerinin oldu-
ğunu da açıklayan Bakan Ergün, şunları söyledi: “Sağlık için
zararsız olması ve güvenli bir mesafeden görüntü alabilmesi
nedeniyle hamile bayanlar ve çocuklara yönelik de kullanıla-
bilecek. İlgili frekans bandında alıcı ve sensör sistemlerinin
geliştirilmesi ile de ülkemizde bu teknolojinin geliştirildiği
ilk proje olacak.”
Havaalanı ve güvenlik tesislerinde kullanılan x-ray cihaz-
larının çanta, giysi ve eşyaları kontrol etmekte kullanıldığını,
insanların ise manyetik algılayıcı çemberlerden geçirildiğini
anımsatan Bakan Ergün, gerektiği durumlarda yolcuların
ayakkabılarının dahi x-ray cihazına gönderildiğini vurguladı.
Bu işlemlerin uzun kuyrukların oluşmasına sebep olduğunu
aktaran Ergün, zararsız terahertz ışınımları sayesinde yolcu-
ların güvenlik çemberinden direk geçebilir duruma gelece-
ğini sözlerine ekledi.
Sistem nasıl çalışacak?
Proje Yürütücüsü Doç. Dr. Bahattin Türetken, Terahertz
Görüntüleme Sisteminin görüntülenecek hedefe herhangi
bir sinyal göndermeden çalıştığını söyledi. Hedef üzerinde-
ki gizlenmiş nesnelerin kozmik arka plan ışımasından kay-
naklanan yayınımların terahertz frekans bandında çalışan
hassas bir alıcı sensör dizisi ve akıllı algoritmalar kullanılarak
elde edildiğini belirtti. Sistemin aşırı sis altında görüntüleme
yapabilecek kabiliyette olduğunu anlatan Türetken, “Farklı
biyolojik, kimyasal ve patlayıcı maddelerin izleri 0,1-3 tera-
hertz frekans bandında elde edilecek ve üzerinde tehlikeli
obje taşıyan insanlar güvenli bir uzaklıktan tespit edilecek.
2015 yılında tamamlanarak teslim edilecek proje kapsamın-
da Terahertz Dalga Üreteci ile Spektroskopik Algılama Pro-
totipi ve Terahertz Görüntüleme Prototipi geliştirilecek.”diye
konuştu.
Türkiye terahertz teknolojilerinde söz sahibi olacak
TÜBİTAK MAM Malzeme Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Ba-
hadır Tunaboylu, milimetre ve terahertz konusunda projeler
geliştirdiklerini ve bu projelerle dünyada bakir bir alan olan
terahertz teknolojilerinin ülkemize kazandırılacağını söyle-
di. Terahertz teknolojilerinin insanlığın yaşamına etki edecek
10 teknolojiden biri olduğuna değinen Türetken, ülkemizin
bu boşluğu doldurmasının zorunluluğunu dile getirdi. Bu
amaçla TÜBİTAK Gebze yerleşkesinde Mikrodalga ve Tera-
hertz Teknolojileri Araştırma Laboratuvarı (MiLTAL) kurduk-
larını belirtti. MİLTAL bünyesinde elbise arkası görüntüleme
teknolojileri, biomedikal uygulamalar, yüksek hızlı kablosuz
veri linkleri, milimetre ve terahertz anten çalışmaları, gıda
kalitesi ve güvenliği için çalışmaların yanı sıra büyük plat-
formların prototip modellerinin radar kesit alanlarının ölçü-
lebildiği bir test altyapısının da bulunduğuna dikkat çekti.
Terahertz Nedir?
Elektromanyetik spektrumun mikrodalga ile kızıl ötesi
bölgenin arasına denk gelen bir aralıkta bulunan yaklaşık
kağıt kalınlığı boyutlarında dalga boyuna sahip ışınımlara
terahertz ışınımı deniliyor.
13