TEYDEB
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu
KASIM 2013
ğu taktirde biz daha yüksek performans özelliklerine sahip
hava araçları geliştirebiliriz. İhtiyaca göre seçilecek yüksek
çözünürlüklü kamera ve uzun menzilli haberleşme sistem-
leri vasıtasıyla gündüz depolanan enerjinin kullanımıyla
geliştirilecek sistem gece de görüntü alabilir ve yer kontrol
sisteminden anlık rota takibi yapılabilir” dedi.
Hedef yüzde yüz güneş enerjili İHA
Geliştirdikleri TAN100’ün enerjisinin halihazırda yüzde
30’unu güneş enerjisinden sağladığını belirten Kaynak, “İHA
üzerinde halen geliştirme süreci devam ediyor. Öncelikle
mevcut güneş panellerinin yüksek teknolojili panel kullanı-
mıyla araçların yüzde 100 güneş enerjisinden beslenen şek-
le dönüştürülmesini hedefliyoruz. Biz şu anki tasarımı kısıtlı
bir bütçeyle yaptık. Ekonomik destek olduğu taktirde yüzde
yüz güneş enerjisiyle uçan İHA yapmamızın önünde hiçbir
engel yok” dedi.
Türkiye’de İHA geliştirilmesi için birçok kurumda çalışma
bulunduğunu beliren Kaynak, geliştirdikleri İHA’nın mevcut
araçların yerini alması gibi bir durumun olmadığını ancak
mevcut ürün yelpazesini genişleteceğini belirtti.
Kaynak, “İHA denilince kamuoyunun zihninde genel bir
kavram oluşuyor. Ancak İHA’ların çeşitleri vardır. İHA’ların
ürün yelpazesi Mini İHA’larla başlar ki bu sınıf araçlar halen
TSK’da aktik kullanımda bulunuyor. 5-10 km arası uçuş ya-
pabilen bu mini İHA’lar yaklaşık bir saat kadar havada kala-
biliyor. Bir diğer üründe yakın veya kısa menzil diye bilinen
İHA’lar ki şu anda bizim geliştirdiğimiz ürün bu gruba giriyor.
Bir üst ürün ise Taktik sınıfı İHA’lar olup bu araçlar 8-12 saat
arasında uçuş yapabiliyor ve 25 bin fite kadar çıkabiliyor-
lar. Buna örnek olarak Baykar ve Vestel şirketleri tarafından
geliştirilen Çaldıran ve Karayel projelerinden bahsetmek
gerekmektedir. Bu ürünlerin en üst versiyonunda ise uzun
menzilli İHA’lar bulunuyor. TAI tarafından geliştirilen ANKA
hava aracı uzun menzilli İHA’lara güzel bir ulusal örnektir.
ANKA tasarım hedeflerine göre 12-18 saat havada kalabi-
lir ve 30 bin fit yüksekliğe kadar çıkabilir. Son olarak, eğer
atmosferin daha üst tabakalarına çıkılmak isteniyorsa, dün-
yadaki benzerlerine paralel olarak gereken yatırım yapıldı-
ğında güneş veya hidrojen enerji kullanan sistemler buna en
uygun imkânı vermektedir” diye sözlerini tamamladı.
