T ü r k i y e B i l i m s e l v e T e k n o l o j i k A r a ş t ı r m a K u r u m u
TÜBITAK
Meteor Yağmuru “Perseid” Bu
Yıl Daha Az Görüldü
H
alk arasında “yıldız kayması” olarak adlandırılan mete-
or yağmuru “Perseid”, geçen yıllara göre bu yıl daha az
görüldü.
TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi Araştırmacısı ve İstanbul
Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bö-
lümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Esenoğlu, yaptığı açık-
lamada, halk arasında “yıldız kayması” olarak da bilinen
meteor yağmurunun geçen yıllara göre bu yıl daha az gö-
rüldüğünü söyledi.
Esenoğlu, Perseid gök taşının 10 binlerce parçanın gü-
neş ışınları ve çekimin etkisiyle “Swift - Tuttle” adlı kuyruklu
yıldızdan koptuğunu, bunun da gökyüzünde görsel şölen
yarattığını belirterek, olayın halk arasında “yıldız kayması”
olarak adlandırıldığını anlattı.
Sözkonusu kuyruklu yıldızın keşfinin ve Perseid gök taşı
yağmuru ile ilişkisinin ilk kez 1862 yılında ortaya çıkartıldı-
ğını aktaran Esenoğlu, aradan geçen 128 yıl sonra tekrar
1990 yılında dünyayı ziyaret ettiğini belirterek, “Dün gece
saatte 90 gök taşı görmeyi bekliyordum ancak beklenen
gerçekleşmedi. Kuyruklu yıldızdan ayrılan parça yıllar için-
de azaldı, azalmaya da devam ediyor. Dün gece ise saatte
15 ila 20 arasında gök taşı görebildik. 1990’lı yıllarda saatte
100’ün üzerinde gök taşı görülebiliyordu” diye konuştu.
”Dünyamız kuyrukluyıldız kalıntısının içinden geçti”
Perseid’lerin saniyede 66 kilometre hızla hareket ettiği-
ni dile getiren Hasan Esenoğlu, “Gök taşların genelde bü-
yük ışınımlı görünümlerine karşın mercimek kadar küçük
boyutları var. Ani ısınmaları ile sıcaklıkları 2 bin santigrat
dereceye kadar çıkabiliyor. Göktaşları atmosferdeki sürtün-
me ile oluşan yüksek sıcaklıkla birlikte hava moleküllerine
çarparlar ve gerilerinde elektron ve iyon bırakarak ışımada
bulunurlar. Atmosferde çok hızlı hareket ettiklerinden ve
uzun yol aldıklarından onları çıplak gözle daha iyi izleyebi-
liyoruz “ diye konuştu.
“Gözlem yapanlar bilime katkı sunabilir”
Gök taşı yağmurunun gelecek yıl da temmuz ve ağus-
tos aylarında 2 ay boyunca görülebileceğini dile getiren
Esenoğlu, 1 saatte gördükleri gök taşlarını sayan gözlemci-
lerin Uluslararası Göktaşı Organizasyonunun internet site-
sinden kaç tane gök taşı görüldüğünü yazarak bilime katkı
sunabileceklerini kaydetti.
Güneş sisteminde gök taşı yağmurlarının durmaksızın
devam ettiğini belirten Esenoğlu, yıl içerisinde en etkileyici
olanların isimlerini ise şöyle sıraladı:
“Ocak ayının ilk haftasında Quadrantid, Nisanda Lyrid,
Mayısın ilk haftası Eta Aquarid, Temmuzda Delta Aquarid,
20-21 Ekim’de Orionid, 17-18 Kasım’da Leonid, 13-14 Ara-
lık’ta ise Geminid gök taşı yağmuru.”
13
