12
Bülten
2019
OCAK
T Ü B İ T A K B a ş k a n ı m ı z K a t a r ’ d a “ Y ü k s e l e n E k o n o m i l e r Z i r v e s i ” n e K a t ı l d ı
TÜBİTAK Başkanımız Katar’da “Yük
TÜBİTAK Başkanımız Prof. Dr. Hasan Mandal, Times Higher
Education (THE) tarafından Katar’da düzenlenen Yükselen
Ekonomiler Zirvesi’ne katıldı. Zirvede, “Üniversiteler Yükselen
Piyasaların Tetikleyicisi midir, Yoksa Sonucu mudur?” başlıklı
bir panelde konuşma yapanTÜBİTAK Başkanımız, Türkiye pers-
pektifinden deneyimlerini aktardı. Yükselen piyasa ekonomi-
lerinin sürdürülebilir büyümelerinde üniversitelerin önemini
vurgulayan Prof. Dr. Mandal, ülke öncelikleri doğrultusunda
araştırma planlarını ve yol haritalarını oluşturarak özel sektör ile
işbirliği içinde araştırma yapmaya odaklanmış üniversitelerin
sayısının artmasının, yükselen ekonomilerden biri olan Türkiye
için çok olumlu bir gelişme olduğunu ifade etti.
Konuşmasında önce Türkiye’nin Ar-Ge ve yenilik göstergele-
rinde son 15 yılda yaşanan önemli artışlara değinen Prof. Dr.
Hasan Mandal, şunları söyledi: “Milli gelirimizin hızlı bir şekilde
yükseldiği bir dönemde, GSYH içindeki Ar-Ge harcamalarımı-
zın payını neredeyse iki kat artırarak, 2002-2017 döneminde
yüzde 0,51’den yüzde 0,96’ya yükselttik. Özel sektörümüzün
toplam Ar-Ge harcamaları içindeki payını, 2002 yılında yüzde
29 iken 2017 yılında yüzde 57’ye çıkardık. 2002 yılında 24 bin
olan tam zaman eşdeğer araştırmacı sayısını, 2017 yılında 112
bine, aynı dönemde yüzde 15 olan araştırmacı sayısı içindeki
özel sektör payını ise yüzde 56’ya ulaştırdık. Ancak yine de ge-
lişmiş ülkeler, AB ülkeleri ve OECD ülkeleri ortalamalarıyla kı-
yaslandığında alınması gerekenmesafe olduğunu görüyoruz.”
Prof. Dr. Mandal, Türkiye’nin sanayide orta düşük teknoloji
grubundanorta yüksek teknoloji grubunageçiş sürecindeolan
bir yükselen ekonomi olduğunu aktardı. 2018 yılındaki toplam
imalat sanayi ihracatının sadece %3.4’ünün yüksek teknolojili
ürün grubuna ait olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Mandal, ülke-
mizin yüksek teknoloji odağının güçlendirilmesi gerektiğine
değinerek, yüksek teknolojili sektörlerdeki ihracatımızın imalat
sanayindeki ihracatımıza oranının AB ve OECD ortalamasının
oldukça altında olduğunu ifade etti. Prof. Dr. Mandal, yükselen
piyasa ekonomileri açısından yüksek büyüme performansla-
rının sürdürülebilir olması için, yüksek teknoloji tabanlı sınai
faaliyetlere ve yüksek nitelikli bilgi ve nitelikli insan kaynağına
odaklanılması gerektiğini vurguladı.
Üniversitelerin bu konuda önemli roller üstlenmesi gerek-
tiğini belirten Prof. Dr. Mandal, üniversitelerin bilgi üreten ku-
ruluşlar olarak yükselen ekonomilerin kalkınma hamlelerinde
temel rol oynadığını ifade etti. Bilgi birikiminin çıktı odaklı bir
yaklaşımla toplumsal-ekonomik faydaya ve kazanıma dönüş-
mesinin sağlanması hususunda, üniversitelerin ekosistemdeki
katalizör görevinin güçlendirilmesi gerektiğini sözlerine eklen-
di. TÜBİTAK Başkanımız, tüm bu hususlar dikkate alınarak Tür-
kiye’de bu amaçla YÖK tarafından “Misyon Farklılaşması ve İh-
tisaslaşma Projesi”nin başlatıldığını duyurdu. Prof. Dr. Mandal,
bu proje kapsamında, kurumsal yapıları ve süreçleriyle belirli
bir seviyede olduklarını kanıtlamış bazı devlet üniversitelerinin
araştırma üniversitesi veya bölgesel kalkınma odaklı üniversite
olarak görevlendirildiğini belirtti.
