28
Bülten
2018
EKiM
T Ü B İ T A K U M E , “ Ç e v r e s e l Ö l ç ü m l e r İ ç i n M a t r i k s R e f e r a n s M a l z e m e l e r P r o j e s i ” n i Ta m a m l a d ı
TÜBİTAK UME, “Çevresel Ölçümler İçin Matriks
Referans Malzemeler Projesi”ni Tamamladı
TÜBİTAK UME’nin koordinatörlüğünde gerçekleştirilen,
“Avrupa Birliği Ufuk 2020 EMPIR 14-RPT-03 ENVCRM Çev-
resel Ölçümler İçin Matriks Referans Malzemeler Projesi”
tamamlandı. TÜBİTAK UME’nin eşgüdümünde dördü ulusal
metroloji enstitüsü, üçü atanmış enstitü ve ikisi üniversite
olmak üzere Avrupa’dan dokuz proje ortağı ile birlikte yürü-
tülen faaliyetlerde proje ortakları kabiliyetlerini birleştirerek
“Çevresel Ölçümler İçin Matriks Referans Malzemeler”in ISO
17034 standardına uygun olarak üretimi ve sertifikalandırıl-
ması çalışmalarını birlikte gerçekleştirdi.
2015 yılında başlayan proje ile çevresel ölçümler alanında
ölçümlerin kalite kontrolü amacıyla kullanılan matriks refe-
rans malzemelerin laboratuvarların değişen ve artan ihti-
yaçları göz önünde bulundurularak üretilmesi hedeflenmiş-
ti. Bu hedef kapsamında çevresel ölçüm alanında faaliyet
gösteren laboratuvarlar ile iletişime geçilerek referans mal-
zeme ihtiyaçları tespit edildi ve ayrıca proje ortağı ülkelerin
CRM öncelikleri ve ortak ihtiyaçları araştırıldı.
Proje sürecinde, Yer altı Suyunda Organik Kirleticiler
(PFOS & PFOA), Akarsuda Elementler (As, Cd, Hg, Ni, Pb, Se)
ve Toprakta Elementler (As, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Hg, Mn, Ni, Pb,
Sb, V, Zn) olmak üzere üç sertifikalı referans malzeme (SRM)
adayının üretimi ve sertifikalandırılması için gerekli ölçüm
ve değerlendirme çalışmaları yapıldı.
Yine proje kapsamında TÜBİTAK UME’nin ev sahipliğinde
2015 ve 2018’de Çevresel Ölçümler alanında faaliyet göste-
ren kamu ve özel laboratuvar temsilcilerinin katılımı ile iki
çalıştay düzenlenerek projenin tanıtımı, çıktıları, referans öl-
çüm yöntemleri ile referans malzemelerin seçimi ve doğru
kullanımı konularında bilgi paylaşımında bulunuldu.
Ayrıca ENVCRM Projesi Avrupa Metroloji Enstitüleri Birli-
ği (EURAMET) tarafından Yüksek Etkili Ortak Proje Önerileri
Hazırlama Eğitimi ve Çalıştayında (Berlin, Almanya) örnek
proje olarak sunulmak üzere seçilen iki proje arasında yer
alma başarısı da elde etti.
Proje, ortağı olan ülkelerde laboratuvarların kalite kontrol
ve güvence uygulamaları için üç yeni SRM’nin kullanıma su-
nulması, proje kapsamında kazanılan ölçüm kabiliyetlerinin
yeni SRM projelerinde kullanılabilmesi ve hizmet olarak su-
nulabilmesi, proje ortağı ülkelerde yeni yeterlilik testi hiz-
metlerinin verilebilmesi ve proje ortaklarının yeni SRM üre-
timi ve yeterlilik testi hizmetleri için ortak çalışma stratejileri
geliştirmesi gibi kazanımlar getirecek.
“ENVCRM Çevresel Ölçümler İçin Matriks Referans Mal-
zemeler Projesi”, ayrıca verilecek hizmetler ile uzun vadede
daha kesin güvenilir ve karşılaştırılabilir ölçümler yapılabil-
mesi ve bu sayede gereksiz ölçüm tekrarlarının ve giderle-
rinin azaltılması, su ve toprak gibi doğal kaynakların daha
iyi izlenmesi ile içme, sulama suları ve toprak kalitesinin art-
ması, bu sayede tarım ürünlerinin kalitesinin de artması ile
yaşam kalitesinin yükselmesine katkı sağlanması gibi katma
değerler de sağlayacak.
