31
TÜBITAK
T ü r k i y e B i l i m s e l v e T e k n o l o j i k A r a ş t ı r m a K u r u m u
Varank, TÜBİTAK UME’yi Ziyaret Etti
Salınımlı Mıknatıs
Mekânik ve elektriksel gücün dengelenmesi prensibi-
ne dayanan Kibble denge deney düzenekleri, farklı ge-
ometriler ve deneysel protokollerle tasarlanabiliyor. Bu
düzeneğe sahip dünyadaki az sayıdaki ülkelerden biri
olan Türkiye, “TÜBİTAK UME Salınımlı Mıknatıs” ile dünya
çapında yürütülen çalışmalara da katkı veriyor.
Dışa Bağımlılık Kalkacak
Kütle ölçümlerinde Fransa’daki Uluslararası Ölçüler ve
Ağırlıklar Bürosundan izlenebilirlik alan Türkiye, kendi
geliştirdiği Kibble Denge Deney Düzeneği ile dışa ba-
ğımlılığı ortadan kaldıracak. Ayrıca TÜBİTAK UME, diğer
ülkelerin metroloji enstitülerine de uluslararası kütle
kalibrasyon hizmeti verilebilecek hatta gelişmekte olan
enstitülere teknoloji transferi de sağlayabilecek.
Geçen Ay Değişmişti
Geçen ay Fransa’da düzenlenen “26. Ağırlıklar ve Ölçü-
ler Genel Konferansı”nda, 1889’dan bu yana “Büyük K” adı
verilen platin ve iridyum karışımı maddi bir ölçüte bağlı
Uluslararası Kilogram Prototipi (IPK) aracılığı ile tanım-
lanmış kilogramın, bundan sonra bilimsel bir formülle
tanımlanması kararlaştırıldı. “Büyük K” yerine bilimsel
formülle yapılacak tanımın çok küçük ya da çok büyük
kütleler için yapılan ölçümlerde daha doğru sonuç ver-
mesi bekleniyor. Mayıs 2019’da uygulamaya geçecek
yeni kilogram tanımında kütle, evrenin değişmez kabul
gördüğü bir büyüklük olan Planck sabitine bağlandı. Bu
tanımla kilogram Planck sabitinin kararlı tabiatı gereği
zamandan, kişiden ve konumdan bağımsız olarak ger-
çekleştirilebilecek.
