104M364
Yüksek Sıcaklıkta Çalışabilen Proton
Değişim Zarlı Yakıt Hücresi Geliştirilmesi
1001 - Araştırma Projesi
Proje Yürütücüsü İletişim Bilgileri
Prof. Dr. İnci EROĞLU
312 210 26 09
Bu projede polibenzimidazol (PBI), sülfolanmış
polietersülfon (PES), sülfonlanmış polieter‐
eterketone (SPEEK) ve zeolit-polimer kompozit
membranlar geliştirilmiştir. Elde edilen membranlar
ile yakıt pili çalışma sıcaklığı 150
o
C’ye kadar
yükseltilebilmiştir.
Doğa Dostu Enerji Üretimi
için Yüksek Sıcaklıkta
Çalışabilen Yakıt Pillerinin
Geliştirilmesi
Orta Doğu Teknik Üniversitesi
Prof. Dr. İnci EROĞLU
Prof. Dr. Nurcan BAÇ
Dr. R. Gültekin AKAY
Yrd. Doç. Dr. Ayşe BAYRAKÇEKEN
Hidrojeninyakıt olarak kullanıldığı vekimyasal enerjinindoğrudanelektrikenerjisine
dönüştürüldüğü sistemler yakıt hücreleri olarak adlandırılmaktadır. Halen polimer
elektrolit zarlı yakıt hücrelerinde kullanılan Nafion zar yüksek maliyetlidir ve verimi
80
o
C’nin üstündeki sıcaklıklarda hızla düşmektedir. Bu da proton değişim zarlı
yakıt pillerinin yaygın kullanılmasına ve ticarileşmesine önemli bir kısıtlama
getirmektedir. Bu projede, florsuz aromatik hidrokarbon temelli polimerler ön
işlemden geçirilerek, karışımları hazırlanarak veya inorganik doldurucularla
uygun oranlarda karıştırılarak kompozit zarlar hazırlanması ve bunların yüksek
sıcaklıkta çalışabilen proton değişim zarlı (PEM) yakıt hücrelerinde kullanım
imkanı araştırılmıştır. Yakıt pillerinin yüksek sıcaklıklarda çalışabilmesi için proje
kapsamında alternatif proton geçirgen zarlar sentezlenmiş, karakterize edilmiş,
organik ve inorganik kompozitleri hazırlanmış, proton geçirgenlikleri tespit edilmiş,
zar‐elektrot yapıları yakıt pili test sisteminde çalıştırılmıştır. Polibenzimidazol
(PBI) membran ile nemlendirmeden 150°C’de çalıştırılması sağlanmıştır. Ayrıca
hazırlanan sülfolanmış polietersülfon (PES), polietereterketon (SPEEK) ayrı
ayrı ve karışımlarıyla ve bu proje için sentezlenen zeolitle hazırlanan kompozit
membranlarla PEM yakıt pilinin performansı tayin edilmiştir. Bu membranlarla
ticari olarak satılan ve yaygın olarak kullanılan Nafion membranın performansına
yakın sonuçlar elde edilmiştir.
Enerji sektörü, kimyasal teknolojiler, imalat sektörü
Proje Sonuçları ile İlgili Olabilecek Sektör, Kurum ve Kuruluşlar
Projenin Amacı ve Önemi
