106T722
Çarpışma Fiziğinde Kullanılmak Üzere
Yüksek Çözünürlüğe Sahip Yüklü Parçacık
Analizör Sisteminin Geliştirilmesi
1001 - Araştırma Projesi
Proje Yürütücüsü İletişim Bilgileri
Prof. Dr. Mevlüt DOĞAN
272 228 13 12
Bu projede yüklü parçacıkları enerjilerine göre
analiz eden yüksek çözünürlüklü bir enerji
analizörü tamamen yerli üretim olarak geliştirilmiş,
tasarlanmış ve imal edilmiştir. Geliştirilen analiz
cihazı piyasadaki analizörlerden çok daha düşük
maliyetleüretilmişveaynı tür cihazlardan3kat daha
iyi çözünürlüğe sahip olduğu gösterilmiştir. Ayrıca
bu analiz cihazına Türk Patent Enstitüsü’nden
patent alınmıştır.
Yerli Yüksek Çözünürlüklü
Enerji Analizörü İmalatı
Afyon Kocatepe Üniversitesi
Prof. Dr. Mevlüt DOĞAN
Yrd. Doç. Dr. Melike ULU
Yrd. Doç. Dr. Mehmet ÇINAR
Yrd. Doç. Dr. Ömer ŞİŞE
Yüksek çözünürlüklü yüklü parçacık spektroskopisi fizik, malzeme bilimi,
kimya, biyoloji ve hatta tıp gibi birçok uygulama alanında kullanılan bir tekniktir.
Çarpışma fiziğinde kullanılan spektrometrelerde en önemli kısımlardan biri
yüklü parçacıkların analizini sağlayan enerji analizörüdür. Bu sistemlerde
yapılan deneylerin etkili olabilmesi için yüksek sinyal şiddeti, geniş katı açı,
yüksek enerji çözünürlüğü ve yüksek momentum çözünürlüğü gerekmektedir.
Birçok farklı spektrometre günümüzde ileri teknoloji şirketlerinde üretilmektedir.
Enerji analizörlerinin tasarım ve optimizasyonunda bazı kısıtlama ve sorunlar
bulunmaktadır. Bu sorunlardan biri, analizörün saptırıcı elektrotlarının giriş ve
çıkışına yerleştirilen yarık veya disklerden dolayı meydana gelen elektrik alan
bozunumlarıdır. Bu alan bozunumları analizörün demeti odakladığı saptırma
açısını azaltmakta, dolayısıylagörüntünoktasındaki demetinodaklamaözelliklerini
bozmakta ve sonuç olarak analizörün enerji çözünürlüğünü düşürmektedir.
Bugüne kadar önerilen birçok teknikte değişik elektrot konfigürasyonları
kullanılarak bu bozucu alanın etkisi azaltılmaya çalışılmıştır. Bu alan düzelticileri
spektrometrelerde kullanılmakta fakat küçük boyutlarda olan elektrotların
mekanik imalatı ve montajı problem olmaktadır.
Bu yeni analizörün önceki tasarımlara göre birçok avantajı bulunmaktadır. Bunlar,
yüksek dispersiyon, verilen herhangi bir giriş ve çıkış disk çapı için yüksek enerji
çözünürlüğü, iyi odaklama karakteristikleri ve yüksek transmisyondur. Aynı
zamanda hiçbir alan düzeltici elektrota gerek duyulmadığı için modern yüklü
parçacık analizör tasarımlarında araştırmacılar tarafından kolayca kullanılabilme
özelliğine sahiptir.
İmalat, deneysel analiz, araştırma - geliştirme ve hizmet sektörü
Proje Sonuçları ile İlgili Olabilecek Sektör, Kurum ve Kuruluşlar
Projenin Amacı ve Önemi
