110T284
Sonlu Sıcaklık ve Yoğunluklarda Hadron
Parametrelerine Ortam Etkilerinin
İncelenmesi
1001 - Araştırma Projesi
Proje Yürütücüsü İletişim Bilgileri
Prof. Dr. Elşen Veli
262 303 20 40
Bu projede, günümüz fiziğinin güncel konularından
biri olan çekirdek altı bölgedeki maddenin en temel
yapıtaşlarının birbirleri ile olan etkileşmelerinin
ve fiziksel özelliklerinin (ör. parçacıkların kütlesi,
yaşam süresi gibi) tayin edilmesi amaçlanmıştır.
Teorik olarak elde edilen sonuçlar, İsviçre’deki
Avrupa Parçacık Fiziği Araştırma Enstitüsü (CERN)
ve Amerika’daki Brookhaven Ulusal Araştırma
Laboratuvarı’nda
(BNL)
ulaşılan
deneysel
sonuçlarla kıyaslanarak, en hassas verilerin elde
edilmesi üzerinde çalışılmıştır.
Çekirdek Altı Dünyada
Parçacıkların Gizemli
Davranışı
Kocaeli Üniversitesi
Prof. Dr. Elşen VELİ
Prof. Dr. Altuğ ÖZPİNECİ
Doç. Dr. Kazem AZİZİ
Doç. Dr. Hayriye SUNDU PAMUK
Doç. Dr. Melahat BAYAR NUHOĞLU
Yrd. Doç. Dr. Jale Y. SÜNGÜ
Hadronlar yaklaşık sıcaklıkta kuarklara ve gluonlara bozunurlar. Bu kritik
sıcaklıkta serbest hale geçen kuarklar ve gluonlar maddenin yeni hali olarak
kabul edilen Kuark Gluon Plazmayı (KGP) oluşturur. Laboratuvar ortamında
KGP’yi oluşturmanın tek yolu, yüksek enerjilerde ağır çekirdekleri çarpıştırmaktır.
Avrupa Nükleer Araştırma Organizasyonu (CERN) ve Brookhaven Ulusal
Laboratuvarı’nda (BNL) yapılan deneylerde KGP’nin varlığını işaret eden güçlü
kanıtlar elde edilmiştir. Termal Kuantum Renk Dinamiği’ne göre kritik sıcaklığa
yakın bölgede hadron parametrelerine ortam etkilerinin incelenmesi pertürbatif
olmayan yöntemler kullanılarak analiz edilebilmektedir. Bu konu ile ilgili en
etkin yöntemlerden biri, Termal KRD Toplam Kuralları Yöntemi’dir. Bu yöntem
kullanılarak elde edilen teorik sonuçların evrensel bilime katkı sağlayacağı ve
deneysel sonuçlarla karşılaştırılmasının hadron fenomonolojisinin daha iyi
anlaşılmasında önemli rol oynayacağı ve yeni deneylerin yapılmasında yönlendirici
etki yapacağı düşünülmektedir. Ayrıca hadron fiziği gelişme aşamasında olup,
çekirdek fiziği, kozmoloji ve benzeri fizik dallarının gelişiminde önemli rol oynayan
bir bilim dalıdır. Bu nedenle proje kapsamında elde edilen sonuçların çekirdek
fiziği, kozmoloji ve benzeri fizik dallarına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Bu projede, ağır iyon çarpışma deneyleri sonucunda elde edilen verilerin sağlıklı
bir şekilde analiz edilebilmesi için parçacık fiziğinin önemli ve güncel araştırma
konularından biri olan sonlu sıcaklıklarda hadron parametrelerine ortam etkileri
incelenmiştir.
Üniversiteler ve araştırma enstitüleri
Proje Sonuçları ile İlgili Olabilecek Sektör, Kurum ve Kuruluşlar
Orta Doğu Teknik Üniversitesi
Doğuş Üniversitesi
İşbirliği Yapılan Diğer Kuruluşlar
Projenin Amacı ve Önemi