106T716
N-Heterosiklik Karben-Metal
Kompleksleri Tarafından Katalizlenmiş
C-C ve C-N Bağ Oluşumu
Uluslararası Proje (İkili İşbirliği - Fransa)
Proje Yürütücüsü İletişim Bilgileri
Prof. Dr. İsmail ÖZDEMİR
422 377 37 00
Bu projede, yeni N-heterosiklik karben kompleksleri
sentezlenmiştir. Bu kompleksler, endüstriyel ve
farmasötik açıdan önemli bileşiklerin sentez
tepkimelerinde katalizör olarak kullanılmış ve aktif
oldukları görülmüştür.
C-N ve C-C Bağ Oluşum
Tepkimelerinde Aktif
Katalizörler
İnönü Üniversitesi
Prof. Dr. İsmail ÖZDEMİR
Prof. Dr. Bülent ALICI
Doç. Dr. Nevin GÜRBÜZ
Doç. Dr. Yetkin GÖK
Arş. Gr. Dr. Murat YİĞİT
Arş. Gr. Dr. Serpil DEMİR
Dr. Sedat YAŞAR
Modern organik sentezler katalizörlerden ayrı düşünülemez. Çünkü etkili ve seçici
bir katalizör, hammadde kaynaklarını, toksik reaktifleri (çözücüleri), yan ve toksik
ürünleri minimumda tutarak, işletim masraflarını azaltır. Çevre bilincinin artması
ve hammadde kaynaklarının sınırlı oluşu üretimde yeni ve temiz teknolojilerin
geliştirilmesini gerektirir. Bu açıdan katalizörlerin ayrı bir önemi vardır ve kimya
endüstrisinin son yıllarda ulaştığı ekonomik başarıda katalizörler çok önemli
rol oynamıştır. İlaç, materyal ve optik cihazlar gibi birçok ticari ürün aromatik
C-C ve C-N bağlarına sahiptir ve bu nedenle bu bağların oluşum reaksiyonları
organik kimyada oldukça önemlidir. Bunun yanı sıra C-H bağı direkt olarak
aktifleştirilerek çapraz eşleşme tepkimeleri ile fonksiyonel organik bileşikler
hazırlanabilir. Bu amaçla, katalitik tepkime koşullarında kararlı, etkin, fonksiyonel
ve şelat özelliğe sahip N-heterosiklik karben öncülleri sentezlenerek uygun metal
(Ru ve Pd) bileşikleriyle etkileştirilip N-heterosiklik kompleksleri hazırlanmış
ve C-C, C-N bağ oluşum tepkimelerindeki katalitik özellikleri araştırılmıştır.
Elde edilen bileşiklerin C-C bağ oluşumu (Suzuki ve Heck eşleşme tepkimesi),
benzaldehitlerin arilasyonu, 2-fenilpiridinin arilasyonu, benzotiyazolün arilasyonu,
alilik sübstitüsyon (alkilasyon, eterifikasyon ve aminasyon) ve aminasyon
tepkimelerinde aktif katalizörler olduğu görülmüştür.
İlaç sanayi, endüstriyel kimya
Proje Sonuçları ile İlgili Olabilecek Sektör, Kurum ve Kuruluşlar
Rennes Üniversitesi
İşbirliği Yapılan Diğer Kuruluşlar
Projenin Amacı ve Önemi