107O518
Yenikapı Metro ve Marmaray Kazılarında
Ortaya Çıkarılan Hayvan İskelet
Kalıntılarının İncelenmesi
1001 - Araştırma Projesi
Proje Yürütücüsü İletişim Bilgileri
Prof. Dr. Vedat ONAR
532 714 15 04
İstanbul’un antik limanlarının en önemlilerinden
biri olarak kabul edilen Theodosius Limanı
alanında ortaya çıkarılan hayvan iskelet kalıntıları,
Bizans İmparatorluğu’nda hayvan-insan ilişkisini
ortaya koyması açısından önemlidir. Yapılan
proje çalışması ile geçmişin hayvan türleri ve
bunların kullanım amaçları ayrıntılı olarak ortaya
konulmuştur.
Yenikapı Metro ve
Marmaray Kazısı Hayvan
İskeletleri
İstanbul Üniversitesi
Prof. Dr. Vedat ONAR
Prof. Dr. Hasan ALPAK
Doç. Dr. Gülsün PAZVANT
Yrd. Doç. Dr. Altan ARMUTAK
Metro raylı sistem ile Marmaray tüp geçidinin Avrupa yakasındaki en önemli
aktarma merkezi olacak olan Yenikapı istasyonunda çok sayıda antik gemi
enkazları, amforalar ve hayvan iskelet kalıntılarına rastlanması sonucu
2004 yılında arkeolojik kazı çalışmalarına başlanmıştır. İstanbul Arkeoloji
Müzeleri Müdürlüğünce yürütülen kazı çalışmaları sonucunda elde edilen
buluntular, Osmanlı döneminde “Langa Bostanları” olarak bilinen bu bölgenin,
antik Theodosius Limanı olduğunu doğrulamıştır. 2004 yılında başlayan ve
58.000m
2
’lik bir alana yayılan kazı çalışmalarında, çok sayıda arkeolojik materyal
yanında alanının tümüne dağılmış olarak özellikle at iskeletleri başta olmak
üzere çok sayıda hayvan kemikleri elde edilmiştir. Kazı alanı Metro ve Marmaray
olarak iki farklı proje olmasına rağmen, çalışmalar aynı bölge içerisinde sınır
göstermeksizin yürütülmüş ve elde edilen buluntuların hepsi bir bütün olarak
değerlendirilmiştir. Hayvan iskelet kalıntılarının, alanın arkeolojik tarihlendirmesi
ile ilişkisi ortaya konulmuştur. Bu kazı alanından elde edilen hayvan kemiklerinin
radyokarbon (14C) tarihlendirmesi yapılmış, Erken Bizans’tan Geç Bizans’a kadar
değişen zaman dilimine ait olduğu tespit edilmiştir. Kazı çalışmalarında en fazla
olarak (%32.64) atlara (Equus caballus L.) ait kemikler ortaya çıkarılmış olup,
bunu tüketim hayvanı olan sığır, koyun ve domuzlar izlemiştir. Yaklaşık 54 tür
hayvana ait kemikler üzerindeki patolojiler, kasaplık izler, modifikasyonlar ayrıntılı
olarak ortaya konulmuş, elde edilen tüm veriler ışığında hem kazı alanının hem de
buradaki hayvan kemiklerinin değerlendirilmesi yapılmıştır.
Projenin Amacı ve Önemi
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Arkeoloji ile ilgili kurumlar
Proje Sonuçları ile İlgili Olabilecek Sektör, Kurum ve Kuruluşlar