109O661
Yeni Mikro-RNA’ların Haşhaş (Papaver
somniferum L.) Bitkisinde Tanımlanması
ve Karakterizasyonu
3501 - Kariyer Projesi
Proje Yürütücüsü İletişim Bilgileri
Doç. Dr. Turgay ÜNVER
506 277 84 42
Bu projede, haşhaş mikro RNA’ları belirlenerek
klonlanmıştır. Morfin sentezini düzenleyen
miRNA’lar ve ilgili genler tanımlanarak yeni nesil
sistemler aracılığıyla analizleri yapılmıştır.
Haşhaş Mikro RNA’larının
Klonlanması
Çankırı Karatekin Üniversitesi
Doç. Dr. Turgay ÜNVER
Prof. Dr. Sebahattin ÖZCAN
Doç. Dr. İskender PARMAKSIZ
Haşhaş bitkisi özellikle narkotik morfin, öksürük kesici kodein ve kas gevşetici
papaverin başta olmak üzere birçok çeşit benzilisokuinolin tipi alkaloiti üretebilen
bir bitkidir. Son beş yıllık verilerin ortalamasına göre ülkemiz, dünya yasal
haşhaş ekim alanları içerisinde %49’luk bir paya sahip bulunmaktadır. Mikro-
RNA’lar küçük RNA molekülleri olarak genlerden protein üretimini düzenlerler.
Günümüze kadar haşhaşta morfin ve benzeri bileşiklerin üretiminin anlaşılması
için birçok çalışma yapılmış olmasına rağmen tam olarak bu mekanizma ortaya
çıkarılmamıştır. Bu proje kapsamında haşhaştamorfin üretiminin genetik temelleri
daha detaylı olarak araştırılmıştır. Proje kapsamında, haşhaşta bulunan küçük
RNAlar ayrıntılı olarak analiz edilmiştir. Bu amaçla küçük RNA’lar klonlanarak yeni
nesil dizileme teknolojisi ve mikroarray gibi sistemlerden yararlanılmıştır. Morfin
gibi önemli bileşiklerin üretilmesinde 27 adet haşhaş küçük RNA’sı proje ile ortaya
çıkarılmıştır. Morfinin üretilmesinde birçok genin küçük RNA’ların düzenleyici
rolleri ile aktive olduğu bulunmuştur. Keşfedilen bu yeni moleküllerin kullanılarak
morfin sentezinin artırılması yönünde çalışmalar ayrıca devam etmektedir.
Sağlık, biyoteknoloji ve tarım sektörleri
Proje Sonuçları ile İlgili Olabilecek Sektör, Kurum ve Kuruluşlar
Projenin Amacı ve Önemi