Arama

+
-
0

11 Balkan ülkesinin ve farklı coğrafyalardan 11 misafir ülkenin katılımıyla Antalya’da düzenlenen 28. Genç Balkan Matematik Olimpiyatında madalyalar sahiplerini buldu. Kazananlar madalyalarını TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal ve Akdeniz Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Özlenen Özkan’ın elinden aldı. Ev sahibi ülke olduğu için olimpiyatta iki takımla yarışan Türkiye adına yarışan katılımcılar 3 Altın, 7 Gümüş ve 2 Bronz madalyanın sahibi oldu. 

Umut Kağan Yazgan, Defne Hergül ve Mustafa Dortluoğlu altın madalya alırken, Oğuz İskenderoğlu, Bengisu Demirbaş, Sinan Gencer, Zeynep Muslugüme, Tuğra Özbey Eratlı, Utku Kayra Sarıtaş ve Poyraz Deniz Koçulu da gümüş madalyanın sahibi oldu. Bronz madalyayı ise Semih Yeşilkaya ve Bartu Arslan kazandı. 

10 altın, 56 gümüş, 39 bronz madalya ve 3 mansiyon verilen olimpiyatta toplamdan 108 öğrenci ödül kazanmış oldu. 

“Sorunların çözümü için kendimizden çok size güveniyoruz”

Ödül töreninin açılış konuşmasını gerçekleştiren TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, “22 ülkenin temsil edildiği bu olimpiyatta 11 Balkan ülkesinin ve farklı coğrafyalardan 11 misafir ülkenin katılımı var. Gelecek için çözüm arayan 135 genç bilim insanı ve hepinize hoş geldiniz demek istiyorum.” diye konuştu.

İnsanlığın karşı karşıya olduğu zorluklara değinen Mandal, “Çözülmesi güç hatta imkansız görülen sorunların çözümü için kendimizden çok size güveniyoruz ve bulacağınız çözümleri dört gözle bekliyoruz. Çünkü söz konusu çözümlerde gerekli olan en önemli alanların başında matematik geliyor. Elbette tüm disiplinler birbiriyle bağlantılı ve önemli. Ancak matematik ilk sırada geliyor.” ifadelerini kullandı. 

Prof. Dr. Mandal, “Genç Balkan Matematik Olimpiyatı bence gelecek için de çok daha fazla umut veriyor, çünkü dünya çapında özellikle de olimpiyatlar açısından baktığınız zaman bu zorluklarla başa çıkmaya çalışan Nobel ödüllü başta olmak üzere birçok bilim insanı var. Ancak bir genç olarak, çok erken yaşlarda bu zorlukların çözümüne uğraşmaya başladığınızda, sadece kişisel kariyeriniz, sadece aileniz, sadece ülkeleriniz için değil tüm insanlık için çalışıyorsunuz.”  değerlendirmelerinde bulundu.

“Bugün karşı karşıya olduğumuz ve gelecekte karşımıza çıkacak zorluklar, geçmişte yaşadığımızdan çok daha karmaşık, dinamik ve değişken.” vurgusu yapan Mandal, “Bu da demek oluyor ki, şimdiye kadar karşılaştığımız mevcut durum, maalesef bu tür sorunları çözmek için yeterli değil. Dolayısıyla yeni zihinlere, büyük beyinlere, genç beyinlere ihtiyacımız var. Hep bahsettiğimiz büyük engelleri aşacak olan büyük beyinler sizlersiniz.” dedi.

Yapay zeka konusuna de değinen Mandal, “Sorunların çözümü için kullanılan yöntemlerden biri de yapay zeka. Ancak insanlar her zaman yapay zekanın olumlu yönlerini kullanmaktan keyif alıyor. Aynı zamanda bazı riskler de söz konusu. Bu nedenle bilime dayalı, bilimsel temelli bir çözüm üretmemiz gerekiyor.” diye konuştu. 

TÜBİTAK Başkanı, “Madalya alsanız da almasanız da, burada bulunduğunuz ve dünyanın farklı yerlerinden, 22 ülkeden geldiğiniz sürece, burada bu sorunları çözmekle uğraştığınızı kanıtlıyorsunuz. Hepinizi kutluyorum.” ifadelerini kullandı. 

Katılımcılar kadar eğitmenlere de teşekkür eden Mandal, “Umarım bu bir haftanın sadece matematiksel kısmından değil, aynı zamanda buradaki kültürden ve burada geçirdiğiniz zamandan da keyif almışsınızdır. Kaçınızın ilk kez geldiğini bilmiyorum ama eminim ki bu son olmayacak. Hepinizi başka bir fırsatta, belki başka bir olimpiyatta, belki bir konferansta ya da kariyerinize Türk üniversitelerinden veya araştırma merkezlerinden birinde devam ederken tekrar görmeyi dört gözle bekliyoruz.”  dedi.

22 ülkeden 23 takım

25-30 Haziran 2024 tarihleri arasında ülkemizin ev sahipliğinde Antalya’da düzenlenen olimpiyata 11 Balkan ülkesinin ve farklı coğrafyalardan 11 misafir ülkenin katılımıyla toplamda 22 ülkeden 23 takım geldi. 

Katılımcı 22 ülkenin ekipleri 6 öğrenci, bir lider ve bir lider yardımcısından oluşuyordu. Toplamda 135 öğrencinin yarıştığı olimpiyata lider, lider yardımcıları, misafirler, akademik ve organizasyon komiteleriyle birlikte yaklaşık 300 kişi katıldı.  

11 yıl aradan sonra ikinci kez ev sahipliği

Türkiye daha önce 2013 yılında ev sahipliği yaptığı organizasyona 11 yıl aradan sonra ikinci kez ev sahipliği yaptı. Ev sahipliği yaptığımız 2013 yılında yarışmaya katıldığımız iki takımla toplamda 6 Altın, 5 Gümüş ve 1 Bronz kazanılmıştı.

Ülkemiz 1998 yılından bu yana olimpiyata katılım sağladığı yıllarda 37 Altın, 56 Gümüş, 35 Bronz ve 1 Mansiyon olmak üzere toplamda 128 madalya ve 1 Mansiyon ödülü kazanmıştı.

Madalya alanların listesine aşağıdaki belgeden ulaşabilirsiniz.

Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu’nun 23. Toplantısı, Başbakan Recep Tayyip ERDOĞAN’ın başkanlığında, aralarında 4 Başbakan Yardımcısının yanı sıra 14 Bakanın bulunduğu 90’dan fazla üst düzey yetkilinin katılımıyla 27 Aralık 2011 Salı günü Vali Galip Demirel Ankara Vilayetler Evi’nde gerçekleştirildi.

Ana gündemi "Ulusal Yenilik ve Girişimcilik Sistemi ve bu sistemin daha da etkinleştirilebilmesi için atılması gereken adımlar" olan toplantı; Başbakan Recep Tayyip ERDOĞAN’ın konuşmasıyla başladı ve TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Yücel ALTUNBAŞAK’ın sunumuyla devam etti.

Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu’nun 23. toplantısında:

başlıklarında sekiz yeni karar alındı.

Alınan yeni kararların yanında BTYK’nın 21.toplantısında karara bağlanan “Sayın Başbakan’ın Himayeleri Altına Aldığı Enerji, Su ve Gıda Alanlarında Ulusal Ar-Ge ve Yenilik Stratejilerinin Hazırlanması” kararı kapsamındaki çalışmalar tamamlanarak sonuçlandırılmıştır. Yüksek Kurul tarafından kabul edilen enerji, su ve gıda alanlarındaki Ar-Ge ve yenilik strateji belgelerinin izleme ve değerlendirme faaliyetleri Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu tarafından onaylanan 2010/201 no.lu “Ulusal Bilim, Teknoloji ve Yenilik Stratejisi 2011-2016” kararı kapsamında devam edecektir.

Destek Kapsamı

Bu program kapsamında Bilim Olimpiyatları ile TÜBİTAK Fen Lisesi öğrencilerine ve lisans bursiyerlerine, kariyer hedefleri doğrultusunda mentorluk desteği sağlanır.

Avrupa Birliği tarafından Ufuk Avrupa aracılığıyla ortak finanse edilen Yenilikçi KOBİ’ler için Avrupa Ortaklığının bir parçası olan Yatırım Hazırlık Programı (Investment Readiness Programme (IRP)) ile girişimci KOBİ'ler, uluslararası misyonlar ve kurumsal faaliyetlere katılarak iş ilişkilerini geliştirme ve güçlendirme fırsatı yakalamaktadır. 

Yatırım Hazırlık Programı ile aşağıdaki faaliyetler düzenlenmektedir:

  • Uluslararası misyonlar, KOBİ'lerin AB dışı yatırımcılar ve önemli stratejik ortaklarla bağlantı kurma fırsatı yakalaması, uluslararası bakış açıları ve farklı yenilik ekosistemleri ve pazar fırsatları hakkında daha iyi bir anlayış kazanılması için etkinliklere katılımlar teşvik edilmektedir.

  • Kurumsal faaliyetler, KOBİ'lerin çok uluslu kurumsal yatırımcılarla iş ortaklıkları kurmalarına yardımcı olmak adına, sektör zorluklarına çözümler geliştirmek için en iyi uygulamalar hakkında bilgi edinilmesi ve işbirliği yapılması amaçlanmaktadır. 

Kurumsal faaliyetler kapsamında Türk şirketlerinden Eksim Ventures ve Türk Hava Yolları 18 Şubat 2025 ve 19 Şubat 2025 tarihlerinde çevrimiçi oturumlar düzenleyecektir. 

Eksim Ventures

Eksim Ventures fon yöneticileri, 18 Şubat 2025 saat 17.00'de düzenlenecek çevrimiçi oturumda, fon aracılığıyla nasıl yatırım alınabileceği konusunda bilgi verecektir.

Eksim Ventures, 1986 yılından beri gıda, elektrik dağıtımı, yenilenebilir enerji ve teknoloji alanlarında etkili yatırımlar aracılığıyla katma değer yaratan Eksim Holding'in kurumsal girişim sermayesi koludur. Eksim Ventures, genellikle enerji, gıda-teknoloji, mobilite, fintech, sağlık-teknoloji ve savunma teknolojileri gibi dikey alanlara odaklanmaktadır. Gıda ve enerji alanlarındaki gelir öncesi start-up'lar da, ürünün erken aşamalarında dikkate alınabilmektedir.

Eureka tarafından düzenlenen toplantıya katılım için toplantı öncesinde aşağıdaki link üzerinden kayıt yaptırmanız gerekmektedir.

https://register.gotowebinar.com/register/6014038777346056538

Türk Hava Yolları

19 Şubat 2025 saat 17:00’de “Türk Hava Yolları Terminali - Ekosistem Keşif Programı” hakkında bir bilgilendirme toplantısı düzenlenecektir. Oturumda ayrıca soru-cevap bölümü de yer alacaktır. “Türk Hava Yolları Terminali”, Türk Hava Yolları’nın girişimlerle işbirliği yaparak inovasyon projeleri geliştirdiği bir inovasyon ve girişimcilik platformudur. “Ekosistem Keşif Programı” ise, Türk Hava Yolları'nın inovasyon öncelikleriyle uyumlu teknolojiler ve çözümler geliştiren girişimleri keşfetmek amacıyla tasarlanmıştır. Bu program, girişimlerin Türk Hava Yolları'ndaki fırsatlar hakkında bilgi edinmesini sağlarken ve aynı zamanda iş birimlerini girişimcilik ekosistemindeki yeniliklerden haberdar etmeyi hedeflemektedir.

Özellikle • Kurumsal Teknolojiler • Müşteri Deneyimi • Pazarlama ve Satış Kanallarında Dijitalleşme • Üretken Yapay Zeka odak alanları için değer sağlayabilecek firmaların toplantıya katılması önerilmektedir.

Eureka tarafından düzenlenen toplantıya katılım için toplantı öncesinde aşağıdaki link üzerinden kayıt yaptırmanız gerekmektedir.

https://register.gotowebinar.com/register/1027254367304720987 

Eureka Yatırım Hazırlık Programı çerçevesinde kurumsal ortaklar tarafından düzenlenen çevrimiçi oturumları https://eurekanetwork.org/programmes/investment-readiness/ adresinden takip edebilirsiniz.

Bilim Ödülü: Ülkemizde yaptığı çalışmalarla bilime uluslararası düzeyde önemli katkılarda bulunmuş hayattaki bilim insanlarına verilir.

Geçmiş yıllarda TÜBİTAK Bilim Ödülü alanlar için tıklayınız.  

Özel Ödül: Bilim Ödülü eş değeri olarak yurt dışında yaptığı çalışmalarla bilime uluslararası düzeyde katkıda bulunmuş, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı, hayattaki bilim insanlarına verilir.

Geçmiş yıllarda TÜBİTAK Özel Ödülü alanlar için tıklayınız.  

Hizmet Ödülü: Ülkemizde bilim ve teknolojinin gelişmesine üstün hizmetlerde bulunmuş kişilere verilir. Hizmet Ödülü için hayatta olmayan bilim insanları da aday gösterilebilir.

Geçmiş yıllarda TÜBİTAK Hizmet Ödülü alanlar için tıklayınız.  

Teşvik Ödülü: Yaptığı çalışmalarla bilime gelecekte uluslararası düzeyde önemli katkılarda bulunabilecek niteliklere sahip olduğunu kanıtlamış, ödülün verildiği yılın ilk gününde 40 yaşını geçmemiş, Türkiye’de yerleşik hayattaki bilim insanlarına verilir. 

Geçmiş yıllarda TÜBİTAK Teşvik Ödülü alanlar için tıklayınız.  

Başvuru ve Değerlendirme Süreci

Teşvik Ödülü’ne adaylar kişisel olarak başvurabilir veya aday gösterilebilirler. Bilim, Özel ve Hizmet Ödüllerine kişisel başvuru yapılamamakta, aday gösterilmek gerekmektedir.   

Bilim, Özel, Hizmet ve Teşvik Ödüllerine;

  • Geçmişte TÜBİTAK Bilim, Özel, Hizmet Ödülü veya TÜBİTAK-TWAS Bilim Ödülü almış olanlar

  • Yükseköğretim Kurulu (YÖK)

  • Türkiye Bilimler Akademisi Konseyi

  • Üniversitelerin Senatoları veya Yönetim Kurulları

  • Bilimsel ve teknolojik alanlarda faaliyet gösteren kamu ve özel sektör kurum ve kuruluşlarının en üst karar alma organları

  • TÜBİTAK Ar-Ge ve Ar-Ge Kolaylık Birimleri Yönetim Kurulları ve TÜBİTAK Araştırma Grupları Yürütme Komiteleri (kendi faaliyet alanlarında) 

aday gösterebilirler.

TÜBİTAK Bilim, Özel, Hizmet ve Teşvik Ödüllerine başvurular https://oduller.tubitak.gov.tr internet adresinden erişilecek “Ödüller Başvuru Sistemi” üzerinden gerçekleşmektedir. Ödüle başvuru yapacak aday ve aday gösteren kişi veya kurum/kuruluşun en üst yetkilisinin ARBİS’te güncel kaydının olması, yoksa “Yeni Kullanıcı Kaydı” gerçekleştirmesi ve talep edilen belgelerin “Başvuru Sistemine” eksiksiz yüklenmesi gerekmektedir. Başvuru aşaması tamamlandıktan sonra “Kabul Taahhüt ve Beyan Formu” aday ve aday gösteren kişi veya aday gösteren kurum/kuruluşun en üst yetkili yöneticisi tarafından e-imza ile imzalanmalıdır. Başvuru esnasında yurt dışında olup ve e-imza kullanamayan adaylar, başvuru formunun çıktısını imzaladıktan sonra ilgili formun taranmış halini öncelikle e-postayla daha sonra aşağıdaki iletişim adresimize posta ya da kargoyla iletebilirler. 

Aday gösteren kişi daha önce TÜBİTAK’tan aldığı ödül türünü ve ödül alma yılını başvuru sisteminde ilgili sekmeye eklemelidir. Aday gösteren üniversite senatosu/yönetim kurulu ise başvuru sisteminde rektörün imzası olmalıdır.  TÜBİTAK Ödül başvurularına ilişkin iş ve işlemler hakkında rektör yardımcısına vekâlet verilmişse ya da başvurunun yapıldığı esnada rektör yardımcısı rektöre vekâlet ediyorsa ilgili vekâlet belgesi sisteme yüklenmelidir. Vekâlet geçerlilik tarihleri başvurunun e-imza ile tamamlandığı tarihi kapsamalıdır. 

Aynı dönemde Bilim, Özel, Hizmet ve Teşvik Ödülü kategorilerinden yalnızca birine başvurulabilir. 

Bilim, Özel, Hizmet ve Teşvik Ödüllerinden her bir ödül türüne en çok 3 kez başvuru yapılabilir. 2010 yılından önceki başvurular bu sayıya dâhil değildir. 

1984 yılı ve öncesi doğumlu adaylar, Teşvik Ödülüne başvuru yapamaz. 

Kadın başvuru sahiplerinin her doğumu için 40 yaş sınırına bir yıl ilave edilir.

2025 yılında TÜBA -Üstün Başarılı Genç Bilim İnsanı Ödülleri (GEBİP) ve Uluslararası TÜBA Akademi Ödüllerine başvuru yapanlar 2025 yılı TÜBİTAK Bilim, Özel, Hizmet ve Teşvik Ödüllerine başvuru yapamaz. Adayın bu ödüllere başvurusunun tespit edilmesi durumunda başvurusu geçersiz sayılacaktır. 

Bilim, Özel ve Teşvik Ödülleri için; Adayların ödülü hak etme gerekçelerinin en fazla 750 kelimeyle açıklanması ve bu açıklamanın, hazırlanmasında birinci derecede katkı sağlanan yayınlarla desteklenmesi beklenmektedir.

“Gerekçe Çerçevesinde Seçilmiş Yayın Bilgileri” başlığında yer alan ve hazırlanmasında birinci derecede katkı sağlanan 5 yayının birer örneği, “Ek Dosyalar” başlığına yüklenmelidir. Adayın bu 5 yayınla yaptığı katkılar ile bu yayınlardaki katkı payı en fazla 250 kelimeyle açıklanmalıdır. Eğer adayın birden fazla konuda katkısı varsa, asıl önemli katkısı dışındakiler konulara göre ayrılmalıdır. “Gerekçe Çerçevesinde Diğer Bilimsel Yayınlar” başlığında yer alan en fazla 15 yayının birer örneği “Ek Dosyalar” başlığına yüklenmeli ve konulara göre ayrılan katkılar hakkında 500 kelimeyi geçmeyen bir açıklama yazısı eklenmelidir. 

Bir adayın başvurusundaki asıl önemli katkıda birinci derecede esas olan yayınlar (Gerekçe çerçevesinde seçilmiş 5 yayın), başka bir adayın aynı türde ödüle başvurusunda kullanılamaz. TÜBİTAK, birinci derecede katkı sağlandığı beyan edilen yayınlar için bu beyanı araştırma hakkına sahiptir. İlgili yayında birinci derecede katkı sağlandığı beyan edilmesine karşın, bu yayınlardan herhangi birinde adayın birinci derecede katkısı olmamasının tespit edilmesi durumunda başvuru değerlendirmeye alınmaz. Ayrıca, gerekçe çerçevesinde seçilmiş 5 yayının, adayın doktora çalışmasından bağımsız olması gerekmektedir.

Hizmet Ödülü için; Başvurular, adayların ödülü hak etme gerekçeleri ve varsa bu gerekçeyi destekleyen ilgili dokümanı içermelidir. Gerekçede; adayın bilim insanı yetiştirmek, mensup olduğu bilim dalının kurumsallaşması için çalışmalar yapmak, bilimsel kurum ve kuruluşlar kurmak veya kurulmasına önemli ölçüde katkıda bulunmak bakımlarından ülkemizdeki bilim ve teknolojinin gelişmesine ne şekilde üstün hizmette bulunduğu en fazla 750 kelimeyle açıklanmalıdır. Aday gösterilecek kişinin hayatta olmaması durumunda başvuru formu indirilip, doldurularak varsa eklenecek diğer belgelerle birlikte aşağıda yer alan adrese iletilmelidir. Vefat etmiş adaylar için doldurulacak başvuru formu için oduller@tubitak.gov.tr adresine e-posta gönderebilirsiniz. 

Bilim, Özel, Hizmet Ödülleri; Temel Bilimler, Mühendislik Bilimleri, Sağlık Bilimleri ile Sosyal ve Beşeri Bilimler alanlarında, Teşvik Ödülü; Temel Bilimler, Mühendislik Bilimleri, Sağlık Bilimleri, Sosyal ve Beşeri Bilimler ile Kutup Çalışmaları alanlarında verilir. Bilim Ödülü sayısı sekizi, Özel Ödül sayısı dördü, Hizmet Ödülü sayısı dördü ve Teşvik Ödülü sayısı yirmiyi geçemez.  

Bilim, Özel, Hizmet ve Teşvik ödüllerinin türüne göre plaket ve berat verilir. Bilim ve Özel Ödülleri için 10 tam altın karşılığı, Teşvik Ödülü için 5 tam altın karşılığı tutar Türk Lirası olarak banka hesaplarına yatırılır. Bilim ve Teşvik Ödülü alanlara ayrıca, her yıl Yönetim Kurulunca belirlenen miktarda (2025 yılı için 2.400.000TL) yurt içinde yürüteceği araştırmalarda kullanılmak üzere araştırma desteği verilir.

Ödül değerlendirme sürecinde yapılan tüm değerlendirme ve oluşturulan görüşler ile değerlendirmelerine başvurulan hakem/danışman isimleri ve bunlar tarafından verilen görüşler gizli olup sayılanlar 4982 sayılı Kanun’un 26’ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince bilgi edinme hakkı kapsamı dışındadır.

Başvurular 2 Haziran 2025 Pazartesi günü, saat 17.00’ye kadar kabul edilecektir. 

Bilim, Özel, Hizmet ve Teşvik Ödüllerini kazananlar, aynı yıl içinde açıklanır ve ödüller düzenlenecek bir törenle sahiplerine verilir.

İletişim Bilgileri:

TÜBİTAK Yönetim Kurulu Sekretarya Birimi

Tunus Caddesi, No:80
06680, Kavaklıdere-Ankara

e-posta: oduller@tubitak.gov.tr 

Tel: 0 312 298 11 32

Regulations
  1. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı Tarafından Yürütülen Programlara İlişkin Yönetmelik
  2. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı Burs ve Destek Programlarının Yürütülmesine İlişkin Usul ve Esaslar
  3. BİDEB Burs ve Destek Programlarında Başvuruların ve Raporların Panel/Danışman/Danışma Kurulu Yöntemi ile Değerlendirilmesi ve İzlenmesine İlişkin Yönerge
  4. TÜBİTAK Kaynaklarından Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ile Özel Bütçeli İdarelere Proje Karşılığı Aktarılacak Tutarların Harcanması ve TÜBİTAK Tarafından Yürütülen Dış Destekli Projelerin Harcamalarının Gerçekleştirilmesine İlişkin Esas ve Usuller
  5. TÜBİTAK Tarafından Özel Kuruluşlar ve Vakıf Üniversitelerine Proje Karşılığı Aktarılacak Tutarların Transferi, Harcanması, Muhasebeleştirilmesi ve Denetimine İlişkin Esaslar
  6. TÜBİTAK Kaynaklarından Araştırma Altyapıları İle 5018 Sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun Kapsamı Dışında Kalan Kamu İdarelerine Proje Karşılığı Aktarılacak Tutarların Mali İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı İklim Değişikliği Başkanlığı’nın Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ile iş birliği içinde yürüttüğü ve Avrupa Birliği (AB) tarafından finanse edilen “Türkiye’de Yerel İklim Eylemi için AB Ortaklığı” projesi kapsamında düzenlenen “İklim Projeksiyonları Farkındalık Artırma Konferansı” Ankara’da gerçekleştirildi.

Açılış konuşmalarını Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Başkanı Prof. Dr. Hasan MANDAL, UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Louisa VINTON, Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu Yeşil Kalkınma ve Kapsayıcı Büyüme Bölüm Başkanı Virve VIMPARI ve İklim Değişikliği Başkanı Prof. Dr. Halil HASAR yaptı.

“TÜBİTAK ve İklim Değişikliği Başkanlığı iş birliği ile Türkiye'nin iklim değişikliği projeksiyonlarına ilişkin riskler tespit edilecek”

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal konuşmasında küresel risklerin şiddetine ve iklim değişikliklerinin önemine dikkat çekti. Mandal, “En öncelikli küresel riskler arasında iklim değişikliği ile mücadele, doğal afetler ve biyoçeşitliliğin kaybı bulunmaktadır. Ar-Ge ve yenilik süreçlerindeki dönüşüm, nitelikli bilgi ve insan kaynağı gereksinimini artırmaktadır. Dünya Ekonomik Forumu’nun raporlarına göre, aşırı iklim olayları ve zorunlu göç dalgaları en yıkıcı riskler arasında yer alıyor” dedi. Prof. Dr. Mandal, “Türkiye’nin de ortağı olduğu Barselona Süperbilgisayar Merkezi'nde (BSC-İspanya) bulunan dünyanın en gelişmiş süper bilgisayarlarından olan MareNostrum 5 kaynaklarına erişim TÜBİTAK ULAKBİM tarafından sağlanmaktadır. Ayrıca, TÜBİTAK ULAKBİM tarafından Ankara'da işletilen Türk Ulusal Bilim e-Altyapısı (TRUBA); 180 farklı araştırma kurumundan 6000’den fazla araştırmacıya, bilimsel çalışmalarına katkıda bulunmak üzere doğrudan hizmet vermektedir, farklı kamu kurumları ve araştırma enstitüleriyle ortak projeler gerçekleştirmektedir. 2023 senesi itibari ile gerçekleştirilen yeni teknoloji doğrudan sıvı soğutmalı süper bilgisayar yatırımı ile birlikte; 80.000’den fazla hesaplama çekirdeği kaynağına ulaşmıştır. ARF kümesi adı verilen bu yeni süper bilgisayar sistemi Mayıs 2024’te açıklanan top500.org listesinde yer almıştır.” diye belirtti. Prof. Dr. Mandal, 2002’den bu yana yeşil dönüşüm ve iklim değişikliği alanında ekosistemimizin güçlendirilmesi için 1.372 araştırma odaklı proje ve 1.546 teknoloji ve yenilik odaklı projenin desteklendiğini belirtti. On İkinci Kalkınma Planı çerçevesinde yeşil enerji üretimi, enerji depolama, yeşil ve sürdürülebilir tarım, temiz ve döngüsel ekonomi konularına yönerlik açılan ve başvuruları tamamlanan 1004 Mükemmeliyet Merkezi Destek Programı proje çağrısına 31 Yüksek Teknoloji Platformunun başvuru yaptığına da ayrıca değindi. “Sürdürülebilir, düşük karbonlu ve iklime dirençli kalkınma için MareNostrum 5 ve TRUBA altyapıları kullanılmaktadır. TÜBİTAK ve İklim Değişikliği Başkanlığı iş birliği ile Türkiye'nin iklim değişikliği projeksiyonlarına ilişkin riskler tespit edilecektir,” diye ekledi.

“Türkiye’nin iklim projeksiyonlarını güncellemeyi amaçlamaktayız”

İklim Değişikliği Başkanı Prof. Dr. Halil HASAR konuşmasında, “İklim değişikliği ile mücadelede yerel düzeye inerek iklim tehlikelerini ve sektörel riskleri belirlemek doğru iklim değişikliğine uyum eylemlerinin hayata geçirilmesi açısından önem arz etmektedir. Bu doğrultuda, Türkiye’de Yerel İklim Eylemi için AB Ortaklığı Projesi kapsamında Türkiye’nin iklim projeksiyonlarını güncellemeyi amaçlamaktayız.” dedi.

Hasar, “Çalışmada, görece iyimser ve kötümser senaryo olmak üzere iki farklı SSP senaryosu kullanılarak 2100 yılına kadar bölgesel iklim modeli çalıştırılacaktır. En önemlisi de bu çalışmanın çıktıları yerel iklim değişikliği eylem planlarının bilimsel altlığını oluşturacak ulusal düzeyde üst politika belgeleri ve yatırım programlarında iklim değişikliği kaynaklı risk ve tehlikelerin göz önüne alınmasına imkân sağlayacaktır. Çalışma kapsamında yaklaşık 110 milyon çekirdek saat işlemci kaynak ihtiyacını TÜBİTAK’ın MareNostrum-5 süper bilgisayarını kullanarak karşılayacağız." dedi.

Böylece;

  • Ülkemizin kayıp ve zararlara karşı uyum ve azaltım politikaları daha net bir şekilde ortaya konulabilecek,

  • Gerçekleştirilecek etki-etkilenebilirlik analizleri için doğru ve güvenilir bir bilimsel altlık oluşturulacak,

  • İklim değişikliğine yönelik çalışmalar yapan kamu kurumlarına, yerel yönetimlere ve bilim dünyasına katkı sağlanacak.

Çalışma kapsamında:

Ülkemizin atmosferik değişkenlerini en iyi şekilde yansıtacak 6 farklı Küresel İklim Modelini seçerek dinamik ölçek küçültme metoduyla 3 kilometre çözünürlüğe sahip iklim projeksiyonlarımız hazırlanacak. Bu çalışmada, görece iyimser ve kötümser senaryo olmak üzere iki farklı SSP senaryosu kullanılarak 2100 yılına kadar bölgesel iklim modeli çalıştırılacak.

Ülkemizde kuraklık, sıcak hava dalgası, aşırı yağış, sel ve orman yangınları dahil olmak üzere 40’tan fazla iklim indisi çalışılacak, 12 adet İBBS-1 özelinde sektörel bazlı etkilenebilirlik ve risk analizleri gerçekleştirilecek.

Yapacağımız çalışma, her şeyden önce; ülkemizin iklim değişikliği kaynaklı karşılaşacağı risklerin yüksek doğrulukta tespit edilmesine imkân sağlayacaktır. Böylece; ülkemizin kayıp ve zararlara karşı uyum ve azaltım politikaları daha net bir şekilde ortaya konulabilecek, gerçekleştirilecek etki-etkilenebilirlik analizleri için doğru ve güvenilir bir bilimsel altlık oluşturulacak, İklim değişikliğine yönelik çalışmalar yapan kamu kurumlarına, yerel yönetimlere ve bilim dünyasına katkı sağlanacak.

Proje kapsamında TÜBİTAK, Türkiye ölçeğinde, en yüksek çözünürlüklü gelecek iklim projeksiyonları çalışmasında kullanılmak üzere süper bilgisayar altyapısını sağlayacak.

Toplantının sonunda İklim Değişikliği Başkanlığı ve TÜBİTAK arasında, 2100 yılına kadar bölgesel iklim modeli çalıştırılmak için kullanılacak söz konusu altyapı için bir protokol imzalandı. İmza töreninin ardından proje ve faaliyetleri hakkında bir özet, iklim projeksiyonlarına giriş ve TÜBİTAK ULAKBİM çalışmaları hakkında bilgilendirme sunumları ile devam edildi.