Arama

TÜBİTAK’ın 2012-2017 yılları arasında desteklediği Ar-Ge ve yenilik projeleri temelinde önceki dönem hedeflenen kritik ürün/teknolojilere ilişkin gelinen teknolojik hazırlık seviyesinin, fikri/sınai mülkiyet hakları birikiminin, proje çıktılarının ürünleşme/ticarileşme süreçlerinin ve bu süreçleri destekleyecek konulara ilişkin deneyimlerin belirlenmesine ilişkin olarak, söz konusu dönemdeki ilgili destek programlarının proje yürütücülerine 2019 yılında kapsamlı bir anket çalışması yapılmıştır. Anket,  aşağıdaki destek programlarından Ar-Ge ve yenilik desteği almış proje yürütücülerine iletilmiştir:

• TÜBİTAK 1001 - Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı 

• TÜBİTAK 3501 - Kariyer Geliştirme Programı 

• TÜBİTAK 1003 - Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı 

• TÜBİTAK 1005 - Ulusal Yeni Fikirler ve Ürünler Araştırma Destek Programı 

• TÜBİTAK 1501 - Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı

• TÜBİTAK 1505 - Üniversite-Sanayi İşbirliği Destek Programı

• TÜBİTAK 1507 - TÜBİTAK KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı

• TÜBİTAK 1511 - Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji Geliştirme ve Yenilik Projeleri Destekleme Programı

  

  Şekil 3. “Proje Çıktı Anketi” Bölümleri ve Kapsamları

  “Proje Çıktı Anketi”, 6 sektördeki (otomotiv, makina imalat, BİT, enerji, sağlık, tarım ve gıda) öncelikli 100’ü aşkın teknoloji alanında 13 binden fazla proje yürütücüsüne iletilmiş, 4107 proje yürütücüsünden katkı alınmıştır. Seçilen 6 sektörde desteklenen tüm projelerin %32’si analiz edilmiş olup, ankete cevap veren projeler önemli bir örneklem oluşturmaktadır. Dolayısıyla bu analiz ile ulaşılan bulgular, tüm desteklenen projeler konusunda anlamlı yorumlar yapılabilmesine imkan tanıyacak niteliktedir. Analize tabi tutulan proje sayılarının sektörlere göre dağılımı Tablo 1 ‘de verilmektedir.

  

  Tablo 1. Proje Çıktı Anketlerinde Değerlendirmeye Tabi Tutulan Proje Sayıları

  “Proje Çıktı Anketi”nin 2. bölümünde proje yürütücülerine, her Teknolojik Hazırlık Seviyesinin (THS) gerektirdiği çalışmaların tamamlanma durumları sorulmuştur.  Bu bölümde TÜBİTAK BTYPD tarafından geliştirilen özgün “Teknoloji Hazırlık Seviyesi Belirleme Soru Grupları” ve “Teknoloji Hazırlık Seviyesi Hesaplama Metodolojisi” kullanılmıştır.

T.C. Cumhurbaşkanlığı Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikaları Kurulu (BTYPK) bünyesinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile işbirliği içerisinde ve TÜBİTAK’ın teknik desteği ile Yapay Zekâ, İleri Malzeme, Büyük Veri ve Bulut Bilişim, Motor Teknolojileri, Siber Güvenlik, Biyoteknolojik İlaç alanlarında Teknoloji Yol Haritaları hazırlanmıştır. Teknoloji alanları, BTYPK Teknoloji Önceliklendirme Çalışması, 2023 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi ve 11. Kalkınma Planında yer alan ortak teknoloji alanlarından; etki potansiyeli en yüksek alanlardan seçilmiştir.

2020-2021 yıllarında tüm paydaşların katılımıyla; sanayiden, akademiden ve STK’lardan toplamda 557 uzmanın katıldığı odak grup çalışmalarıyla teknolojik ilerlemeye ilişkin planlanması gereken Ar-Ge ve yenilik çalışmaları, ülkemizde üretilmesi kritik olan ürünler ve öncelikli sektörel uygulamalar belirlenmiştir.

Belirlenen teknolojik hedefler, kritik ürünler ve öncelikli sektörel uygulamalar

çeşitli konulardaki ulusal stratejilerde de değerlendirilmektedir. Tüm teknoloji yol haritalarının çıktılarıyla 218 Ar-Ge ve yenilik konusu oluşturulmuştur ve TÜBİTAK 2022-2023 Öncelikli Ar-Ge ve Yenilik Konuları’nda yer almaktadır.  

Hazırlanan teknoloji yol haritalarının, Ar-Ge ve yenilik desteklerinde önceliklendirilmesinin yanı sıra, ilgili alanda çalışmalarını sürdüren üniversiteler, araştırma kuruluşları, özel sektör, girişimciler, yatırımcılar ve araştırmacılara yön göstermesi hedeflenmiştir.

Teknoloji yol haritalarında ilgili alanın ele alındığı kapsam, metodoloji, dünyada ve Türkiye’de alanın mevcut durumu, ekosistemden alınan hedef önerileri, yapılabilirlik ve etkiye dair Delfi Analizleri, öncelikli olarak seçilen konular ile bu konuların yenilikçi özellikleri ve teknik metrikleri, dünyada ve Türkiye’deki teknolojik hazırlık seviyeleri, Ar-Ge ve yenilik çalışmalarında biraraya gelmesi beklenen disiplinler, tahmini bütçe ve zaman planı, işbirliği modellerine ilişkin detaylar yer almaktadır.  Bunların yanı sıra, öncelikli konuların hayata geçirilmesi için destekleyici unsurlar, ülkemizdeki yapılabilirliğin ve etki potansiyelinin artırılmasına ilişkin kritik öneriler de bulunmaktadır.

Yapay Zeka Teknoloji Yol Haritası

İleri Malzeme Teknoloji Yol Haritası

İleri Malzeme Teknoloji Yol Haritası Ek 1: Delfi Analizi Grafikleri

İleri Malzeme Teknoloji Yol Haritası Ek 2: Odak Gruplar

Motor Teknoloji Yol Haritası

Motor Teknoloji Yol Haritası Ek 1: Delfi Analizi Grafikleri

Motor Teknoloji Yol Haritası Ek 2: Odak Gruplar

Büyük Veri ve Bulut Bilişim Teknoloji Yol Haritası

Siber Güvenlik Teknoloji Yol Haritası

Biyoteknolojik İlaç Teknoloji Yol Haritası

TÜBİTAK Bilim, Teknoloji ve Yenilik Daire Başkanlığı, TÜBİTAK bünyesinde araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin teşvik edilmesine yönelik yürütülen destekler kapsamında odaklanılacak bilimsel ve teknolojik alanların ulusal hedefler doğrultusunda belirlenmesine yönelik araştırmalar yapma, yöntem geliştirme ve uygulama; Ar-Ge, yenilikçilik ve girişimcilik destek mekanizmaları konusunda değerlendirme çalışmaları planlama ve gerçekleştirme; Ar-Ge, yenilikçilik ve girişimcilik konularında mevcut durumun ve Ar-Ge yapan aktörlerin performansının ölçülmesi, izlenmesi ve değerlendirilmesi amacıyla gösterge, endeks ve yöntem oluşturma, uygulama ve çalışma çıktılarını kamuoyuna duyurma; ulusal strateji belgeleri ve eylem planlarına katkı sağlama; OECD ve Avrupa Birliği gibi uluslararası kuruluşların BTY politikası çalışmalarını izleme ve bu çalışmalara katkı sağlama görevlerini sürdürmektedir.

1. Bursiyerler, araştırmaları ile ilgili olarak, araştırma başlangıç tarihinden itibaren desteklendikleri süreye bağlı olarak TÜBİTAK tarafından belirtilen tarihlerde başlama yazısı, bilgilendirme, gelişme ve sonuç raporlarını e-bideb sistemine yüklemelidir. İzleme sistemine yüklenen raporların posta yoluyla BİDEB’e ulaştırılmasına gerek yoktur. Gelişme ve sonuç raporları TÜBİTAK tarafından değerlendirilir.

2. Bursiyerlerin başlama yazısını, yurt dışına çıkış tarihinden itibaren 1 ay içinde sisteme yüklemeleri gerekmektedir. Başlama yazısı yurt dışı danışmanı tarafından imzalanmalı, antentli kâğıda hazırlanmalı, araştırma konusu içermeli ve bursiyerin yurt dışında araştırmalarına başladığını bildirmelidir.

3. Bursiyerler, her ay bilgilendirme raporunu  e-bideb sistemine yüklemelidir.

4. Destek süresi 6 ay ve daha kısa olarak belirlenen bursiyerlerden gelişme raporu talep edilmez, ilgili bursiyerler sadece sonuç raporlarını e-bideb sistemine yüklemelidir. Destek süresi 6 ay üzeri olarak belirlenen bursiyerlerin ise yurt dışına çıkış tarihinden itibaren 6. ayın sonuna kadar gelişme raporu ve yurda dönüş tarihini izleyen 2 ay içinde ise sonuç raporlarını e-bideb sistemine yüklemeleri gerekmektedir.

5. Başlama Yazısı ve Gelişme raporları bursiyerlere belirtilen tarihleri izleyen en geç 10 gün içinde e-bideb sistemine yüklenmelidir. Gelişme raporlarının gecikmesi halinde burs ödemesi yapılmaz ve bursiyere ek süre verilebilir. Verilen süre içerisinde gelişme raporlarını sunan ve gelişme raporu izleyici tarafından kabul edilen bursiyerlerin burs ödemeleri kaldığı yerden devam eder.

6. Bursiyer, burslu/burssuz süre bitiş tarihini izleyen 2 ay içinde sonuç raporunu, davet eden araştırmacının dolduracağı değerlendirme rapor formunu, e-devlet sisteminden temin edeceği “Yurda Giriş/Çıkış Belgesi”ni ve işe başlama yazısını e-bideb sisteminde ilgili alana yüklemelidir. 

7. Burslu süresinin sonunda çalışmalarını tamamlayanların mecburi hizmete başlamak için 12 ay süreleri bulunmaktadır. Burslu süre sonunda Sonuç raporu ve Host Raporu sunularak 12 aylık süre yurt dışında geçirilebilir. Bu sürenin sonunda bursiyer yurda giriş çıkış belgesi ve işe başlama yazısını iletmekle yükümlüdür.   

8. Sonuç raporunun burslu/burssuz süre bitiş tarihini izleyen 2 ay içinde e-bideb sistemine yüklenememesi durumunda gerekçeli dilekçe ile ek süre istenebilir. Gerekçenin GYK tarafından uygun bulunması halinde raporun tamamlanması için ek süre verilebilir. 

9. İzleyici hakem tarafından uygun bulunmayan gelişme ve sonuç raporlarının 2 ay içinde düzeltilmesi talep edilir. Gelişme ve sonuç raporlarını 2 aylık süre içerisinde BİDEB’e sunmayan veya revize raporu kabul edilmeyen bursiyerin bursu, kusur durumuna göre yürürlükten kaldırılır veya iptal edilir.

10. Bursiyer Mecburi hizmetin tamamlanması ile birlikte e-devlet sisteminden temin edeceği SGK dökümü ve “Yurda Giriş/Çıkış Belgesi” iletmekle yükümlüdür.