Arama

TÜBİTAK’ın 2012-2017 yılları arasında desteklediği Ar-Ge ve yenilik projeleri temelinde önceki dönem hedeflenen kritik ürün/teknolojilere ilişkin gelinen teknolojik hazırlık seviyesinin, fikri/sınai mülkiyet hakları birikiminin, proje çıktılarının ürünleşme/ticarileşme süreçlerinin ve bu süreçleri destekleyecek konulara ilişkin deneyimlerin belirlenmesine ilişkin olarak, söz konusu dönemdeki ilgili destek programlarının proje yürütücülerine 2019 yılında kapsamlı bir anket çalışması yapılmıştır. Anket,  aşağıdaki destek programlarından Ar-Ge ve yenilik desteği almış proje yürütücülerine iletilmiştir:

• TÜBİTAK 1001 - Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı 

• TÜBİTAK 3501 - Kariyer Geliştirme Programı 

• TÜBİTAK 1003 - Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı 

• TÜBİTAK 1005 - Ulusal Yeni Fikirler ve Ürünler Araştırma Destek Programı 

• TÜBİTAK 1501 - Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı

• TÜBİTAK 1505 - Üniversite-Sanayi İşbirliği Destek Programı

• TÜBİTAK 1507 - TÜBİTAK KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı

• TÜBİTAK 1511 - Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji Geliştirme ve Yenilik Projeleri Destekleme Programı

  

  Şekil 3. “Proje Çıktı Anketi” Bölümleri ve Kapsamları

  “Proje Çıktı Anketi”, 6 sektördeki (otomotiv, makina imalat, BİT, enerji, sağlık, tarım ve gıda) öncelikli 100’ü aşkın teknoloji alanında 13 binden fazla proje yürütücüsüne iletilmiş, 4107 proje yürütücüsünden katkı alınmıştır. Seçilen 6 sektörde desteklenen tüm projelerin %32’si analiz edilmiş olup, ankete cevap veren projeler önemli bir örneklem oluşturmaktadır. Dolayısıyla bu analiz ile ulaşılan bulgular, tüm desteklenen projeler konusunda anlamlı yorumlar yapılabilmesine imkan tanıyacak niteliktedir. Analize tabi tutulan proje sayılarının sektörlere göre dağılımı Tablo 1 ‘de verilmektedir.

  

  Tablo 1. Proje Çıktı Anketlerinde Değerlendirmeye Tabi Tutulan Proje Sayıları

  “Proje Çıktı Anketi”nin 2. bölümünde proje yürütücülerine, her Teknolojik Hazırlık Seviyesinin (THS) gerektirdiği çalışmaların tamamlanma durumları sorulmuştur.  Bu bölümde TÜBİTAK BTYPD tarafından geliştirilen özgün “Teknoloji Hazırlık Seviyesi Belirleme Soru Grupları” ve “Teknoloji Hazırlık Seviyesi Hesaplama Metodolojisi” kullanılmıştır.

T.C. Cumhurbaşkanlığı Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikaları Kurulu (BTYPK) bünyesinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile işbirliği içerisinde ve TÜBİTAK’ın teknik desteği ile Yapay Zekâ, İleri Malzeme, Büyük Veri ve Bulut Bilişim, Motor Teknolojileri, Siber Güvenlik, Biyoteknolojik İlaç alanlarında Teknoloji Yol Haritaları hazırlanmıştır. Teknoloji alanları, BTYPK Teknoloji Önceliklendirme Çalışması, 2023 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi ve 11. Kalkınma Planında yer alan ortak teknoloji alanlarından; etki potansiyeli en yüksek alanlardan seçilmiştir.

2020-2021 yıllarında tüm paydaşların katılımıyla; sanayiden, akademiden ve STK’lardan toplamda 557 uzmanın katıldığı odak grup çalışmalarıyla teknolojik ilerlemeye ilişkin planlanması gereken Ar-Ge ve yenilik çalışmaları, ülkemizde üretilmesi kritik olan ürünler ve öncelikli sektörel uygulamalar belirlenmiştir.

Belirlenen teknolojik hedefler, kritik ürünler ve öncelikli sektörel uygulamalar

çeşitli konulardaki ulusal stratejilerde de değerlendirilmektedir. Tüm teknoloji yol haritalarının çıktılarıyla 218 Ar-Ge ve yenilik konusu oluşturulmuştur ve TÜBİTAK 2022-2023 Öncelikli Ar-Ge ve Yenilik Konuları’nda yer almaktadır.  

Hazırlanan teknoloji yol haritalarının, Ar-Ge ve yenilik desteklerinde önceliklendirilmesinin yanı sıra, ilgili alanda çalışmalarını sürdüren üniversiteler, araştırma kuruluşları, özel sektör, girişimciler, yatırımcılar ve araştırmacılara yön göstermesi hedeflenmiştir.

Teknoloji yol haritalarında ilgili alanın ele alındığı kapsam, metodoloji, dünyada ve Türkiye’de alanın mevcut durumu, ekosistemden alınan hedef önerileri, yapılabilirlik ve etkiye dair Delfi Analizleri, öncelikli olarak seçilen konular ile bu konuların yenilikçi özellikleri ve teknik metrikleri, dünyada ve Türkiye’deki teknolojik hazırlık seviyeleri, Ar-Ge ve yenilik çalışmalarında biraraya gelmesi beklenen disiplinler, tahmini bütçe ve zaman planı, işbirliği modellerine ilişkin detaylar yer almaktadır.  Bunların yanı sıra, öncelikli konuların hayata geçirilmesi için destekleyici unsurlar, ülkemizdeki yapılabilirliğin ve etki potansiyelinin artırılmasına ilişkin kritik öneriler de bulunmaktadır.

Yapay Zeka Teknoloji Yol Haritası

İleri Malzeme Teknoloji Yol Haritası

İleri Malzeme Teknoloji Yol Haritası Ek 1: Delfi Analizi Grafikleri

İleri Malzeme Teknoloji Yol Haritası Ek 2: Odak Gruplar

Motor Teknoloji Yol Haritası

Motor Teknoloji Yol Haritası Ek 1: Delfi Analizi Grafikleri

Motor Teknoloji Yol Haritası Ek 2: Odak Gruplar

Büyük Veri ve Bulut Bilişim Teknoloji Yol Haritası

Siber Güvenlik Teknoloji Yol Haritası

Biyoteknolojik İlaç Teknoloji Yol Haritası

OECD ’Bilim ve Teknoloji Göstergeleri Hakkında Ulusal Uzmanlar Çalışma Komitesi*’, 40 yılı aşkın süredir bilim ve teknoloji göstergeleri kavramı üzerinde çalışmaktadır ve ’Frascati Ailesi’ olarak tanınan bir dizi yöntembilimsel kılavuz geliştirmiştir. Bu kapsamda yer alan Frascati, Oslo ve Canberra Kılavuzları, uluslararası genel kabul görmüş bilim, teknoloji ve yenilik sistemi kavramlarını içermektedir.

Ar-Ge’ye tahsis edilen finans ve insan kaynaklarının ölçümü konularını kapsamaktadır. 2002 yılında yayımlanan 6. Baskı’nın Türkçe çevirisi hizmete sunulmuştur. 1. basım Nisan 2005’te, 2. basım Şubat 2006’da yapılmıştır. (Frascati Kılavuzu'nda 2015 yılında güncelleme yapılmıştır.)

Frascati kılavuzu 2015 (Türkçe) için tıklayınız

Teknolojik yenilik verilerinin toplanması ve yorumlanmasına yönelik ilkeleri içermektedir. 2005 yılında yayımlanan 3. Baskı’nın Türkçe çevirisi hizmete sunulmuştur. 1. basım Şubat 2006’da yapılmıştır. (Oslo Kılavuzu'nda 2018 yılında güncelleme yapılmıştır.)

Bilim ve teknolojiye ayrılmış insan kaynaklarının ölçümü konusunu kapsamaktadır. Türkçe çevirisi taslak olarak hizmete sunulmuştur.

Bastırılan kılavuzlardan talep etmek ve kılavuzlarla ilgili daha ayrıntılı bilgi edinmek için iletişim adresi:

TÜBİTAK Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikaları Daire Başkanlığı
Atatürk Bulvarı No:221
Kavaklıdere 06100 Ankara
E-posta: politikalar [at] tubitak.gov.tr

* OECD CSTP The Working Party of National Experts on Science and Technology Indicators (NESTI)

OECD ’Bilim ve Teknoloji Göstergeleri Hakkında Ulusal Uzmanlar Çalışma Komitesi*’, 40 yılı aşkın süredir bilim ve teknoloji göstergeleri kavramı üzerinde çalışmaktadır ve ’Frascati Ailesi’ olarak tanınan bir dizi yöntembilimsel kılavuz geliştirmiştir. Bu kapsamda yer alan Frascati, Oslo ve Canberra Kılavuzları, uluslararası genel kabul görmüş bilim, teknoloji ve yenilik sistemi kavramlarını içermektedir.