Arama

TÜBİTAK ile Kolomibya Bilim Teknoloji ve Yenilik Bakanlığı (MINCIENCIAS) arasındaki işbirliği çerçevesinde, iki ülkenin bilim insanları arasındaki ortak projeler kapsamındaki seyahatler desteklenecektir.

Çağrı 17.05.2021 saat 17:30’a kadar açık olacaktır. E-imzaların tamamlanması için olan son tarih ise 21.05.2021 saat 17:30’dur. 

MINCIENCIAS için son tarih 14 Mayıs 2021'dir. 

Başvurular https://uidb-pbs.tubitak.gov.tr/ sistemi üzerinden gerçekleştirilecektir.  

Başvurular sadece e-imzalı olacak şekilde alınmaktadır. E-imzalı başvuru süreci ile ilgili ayrıntılı bilgi için tıklayınız. Elektronik İmza ile ilgili soru ve önerileriniz için ardeb.e-imza@tubitak.gov.tr adresine e-posta gönderebilirsiniz.

Çağrı kapsamında aşadağıki tematik alanlardaki projeler desteklenecektir.

1. Biyoteknoloji, Biyoekonomi ve Çevre
2. Temel Bilimler
3. Uzay Bilimleri
4. Yaşam ve Sağlık Bilimleri
5. Sosyal Bilimler, İnsani Kalkınma ve Adalet
6. Sürdürülebilir Enerji
7. Yaratıcı ve Kültürel Sanayi
8. Okyanuslar ve Hidrobiyolojik Kaynaklar
9. Yakınsayan Teknolojiler (Converging Technologies), Endüstri 4.0 

TÜBİTAK 1071 Programı kapsamında, TÜBİTAK ile Moldova Ulusal Araştırma ve Geliştirme Ajansı (NARD) arasındaki iş birliği protokolü çerçevesinde açılan çağrıya aşağıdaki tematik alanlardan ortak araştırma projesi başvurusunda bulunulabilecektir. 

-Doğa Bilimleri

-Mühendislik ve Teknoloji

-Tıp ve Sağlık Bilimleri

-Tarım Bilimleri

-Sosyal ve Beşeri Bilimler

 Ortak araştırma projesi önermek isteyen Türkiye'deki bilim insanlarının, projeyi birlikte gerçekleştirecekleri Moldovalı bilim insanları ile proje ortağı olarak anlaşmaları gerekmektedir. Tek taraflı proje başvuruları kabul edilmemektedir.

03 Haziran-19 Ağustos 2024 tarihleri arasında açık kalacak çağrı kapsamında TÜBİTAK'a yapılacak proje başvurularının elektronik başvuru sistemi (http://uidb-pbs.tubitak.gov.tr) üzerinden gerçekleştirilmesi gerekmektedir. 

Çağrıya ilişkin ayrıntılı bilgiye çağrı metni üzerinden ulaşılabilmektedir.

1. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı Tarafından Yürütülen Programlara İlişkin Yönetmelik

2. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı Burs ve Destek Programlarının Yürütülmesine İlişkin Usul ve Esaslar

3. BİDEB Burs ve Destek Programlarında Başvuruların ve Raporların Panel/Danışman/Danışma Kurulu Yöntemi ile Değerlendirilmesi ve İzlenmesine İlişkin Yönerge

4. TÜBİTAK Kaynaklarından Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ile Özel Bütçeli İdarelere Proje Karşılığı Aktarılacak Tutarların Harcanması ve TÜBİTAK Tarafından Yürütülen Dış Destekli Projelerin Harcamalarının Gerçekleştirilmesine İlişkin Esas ve Usuller

5. TÜBİTAK Tarafından Özel Kuruluşlar ve Vakıf Üniversitelerine Proje Karşılığı Aktarılacak Tutarların Transferi, Harcanması, Muhasebeleştirilmesi ve Denetimine İlişkin Esaslar

6. TÜBİTAK Kaynaklarından Araştırma Altyapıları İle 5018 Sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun Kapsamı Dışında Kalan Kamu İdarelerine Proje Karşılığı Aktarılacak Tutarların Mali İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar

7. Proje Teşvik ve Destekleme Esaslarına İlişkin Yönetmelik Uyarınca Desteklenen Projelerde Uygulanacak Fikri Haklar Esasları

8. TÜBİTAK Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu Yönetmeliği

İlgili mevzuatlarda belirtilmeyen özel durumlarda, GYK kararları uygulanır.

TÜBİTAK Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı (BİDEB) tarafından yürütülen 2223-B Yurt İçi Bilimsel Etkinlik Düzenleme Desteği Programı, 2223-C Çok Katılımlı Uluslararası Etkinlik Düzenleme Desteği Programı ve 2223-D İkili İşbirliği Anlaşmaları Çerçevesinde Etkinlik Düzenleme Desteği Programı 2025 yılı 2. dönem çağrıları açıldı. Başvurular 2 Mayıs 2025 saat 17:30’a kadar BİDEB Başvuru ve İzleme Sistemi üzerinden alınacak.

2223-B Yurt İçi Bilimsel Etkinlik Düzenleme Desteği Programı hakkında bilgi almak ve çağrı duyurusuna ulaşmak için tıklayınız.

2223-C Çok Katılımlı Uluslararası Etkinlik Düzenleme Desteği Programı hakkında bilgi almak ve çağrı duyurusuna ulaşmak için tıklayınız.

2223-D İkili İşbirliği Anlaşmaları Çerçevesinde Etkinlik Düzenleme Desteği Programı hakkında bilgi almak ve çağrı duyurusuna ulaşmak için tıklayınız.

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), Türkiye’nin bilim ve teknoloji alanında öncü ülke olma hedefi doğrultusunda yapılacak çalışmalara katkı sağlamayı sürdürüyor. Türkiye’de doktora öğrenimine devam eden başarılı öğrencileri desteklemek amacıyla TÜBİTAK Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı (BİDEB) tarafından yürütülen 2211-Yurt İçi Doktora Burs Programları 2025 yılı 2. dönem çağrıları başvuruya açılmıştır.

Başvurular, 14 Kasım 2025 saat 17:30’a kadar BİDEB Başvuru ve İzleme Sistemi üzerinden çevrimiçi olarak alınacaktır.

2211-Yurt İçi Doktora Burs Programları:

• 2211-A Yurt İçi Genel Doktora Burs Programı

• 2211-C Yurt İçi Öncelikli Alanlar Doktora Burs Programı

• 2211-E Yurt İçi Doğrudan Doktora Burs Programı

2211-Yurt İçi Doktora Burs Programları çağrı metinleri ve detaylı bilgi için tıklayınız.

İletişim: bideb2211@tubitak.gov.tr 

a. Başvurunun, etkinliğin düzenleme kurulunda yer alan, yurt içinde ikamet eden ve üniversite/eğitim ve araştırma hastanesi/kamu araştırma enstitüsü/araştırma altyapısında* çalışan en az doktora eğitimini tamamlamış etkinlik yürütücüsü (gerçek kişi) tarafından yapılması,

b. Etkinlik yürütücüsünün görev yaptığı kurumdan başvuruya konu etkinliği gerçekleştireceğine dair resmi yazı alınması (Yazı sistem üzerinden evrak numarasına sahip olmalı ve yazı içeriğinde etkinlik yürütücüsünün ve etkinliğin ismi açıkça belirtilmelidir)

• Üniversitelerde ve bağlı hastane/enstitülerde vb. kuruluşlarda görev yapan kişiler, Üniversite Rektörü veya Rektörün yetki verdiği Rektör Yardımcısı'ndan,

• Üniversitelere bağlı olmayan araştırma merkezlerinde/enstitülerinde görev yapan kişiler, Merkez Başkanı/Enstitü Müdürü’nden,

• Üniversitelere bağlı olmayan hastanelerde görev yapan kişiler Hastane Yöneticisi/Başhekim veya yetki verdiği Başhekim Yardımcısı’ndan,

• 6550 Sayılı Kanun kapsamında yeterlik almış araştırma altyapılarında görev yapan kişiler, Yönetim Kurulu Başkanı veya yetki verdiği kişiden resmi yazı almalıdır.

c. Başvuru yapılacak bilimsel etkinliğin, Web of Science Conference Proceedings Citation Index (CPCI-S, CPCI-SSH) veya Scopus veri tabanlarında indeksleniyor olması,

d. Toplam katılımcı sayısının en az 250 olması,

e. Etkinliğin hakemli etkinlik olması,

f. Etkinliğin en fazla 4 yıl ara ile düzenleniyor olması,

g. Etkinliğin en az 3’üncüsünün düzenlenecek olması,

h. Daha önce düzenlenmiş son 2 etkinliğin yurtdışında düzenlenmiş olması,

i. Etkinlik düzenleme kurulunun ARBİS veri tabanına kayıtlı bilim insanlarından oluşması (Yurtdışında yaşayan yabancı kişilerin ARBİS üyeliği aranmamaktadır),

j. Düzenlenecek etkinliğe ilişkin bilgilerin yer aldığı, kendine özgü ve güncel bir internet sayfasının olması, (İnternet sayfasında etkinliğin düzenleme kurulu ve bilim kurulu üyeleri ile etkinliğin konusu, amacı, kapsamı, düzenleneceği yer ve tarih açıkça belirtilmelidir. Başka internet sayfalarındaki reklam, afiş, haber vb. duyurular özgün internet sayfası olarak kabul edilmez. Destek istenen etkinliğe ait belirtilen içeriklere sahip internet sitesinin ilgili başvuru döneminin kapanış tarihi itibarıyla tamamlanmış ve aktif olması zorunludur. Bu tarihten sonraki düzenlemeler değerlendirmeye alınmayacaktır),

k. Etkinlik yürütücüsünün düzenlenen etkinliğin başlama tarihi esas alınarak son 1 yıl içinde bir defadan fazla bu destek programından yararlanmamış olması*,

l. Etkinlik düzenleme kurulu üyelerinin  en az 1’i yurt dışından olmak üzere en az 3 farklı üniversite/eğitim ve araştırma hastanesi/kamu araştırma enstitüsü/araştırma altyapısı* mensubu bilim insanından oluşması (Üyelerin, daha az sayıda farklı üniversite/araştırma kuruluşundan olması durumunda, etkinlik kurum içi etkinlik olarak kabul edilecek ve bilimsel değerlendirmeye alınmadan ön inceleme aşamasında iade edilecektir.),

m. Etkinliğin başlama tarihi ile ilgili başvuru dönemine ait son başvuru tarihi arasında en az 60, en çok 270 günlük bir süre olması. (Etkinlik düzenlendikten sonra yapılan başvurular kabul edilmez.)

*6550 sayılı Araştırma Altyapılarının Desteklenmesine Dair Kanun kapsamında yeterlik almış araştırma altyapıları

** Aynı etkinlik için son 1 yıl içinde birden fazla destek verilmez.

Türkiye'deki proje ortaklarının proje başvurularını http://uidb-pbs.tubitak.gov.tr/ üzerinden gerçekleştirmeleri gerekmektedir. Tek taraflı başvurular kabul edilmemektedir.

TÜBİTAK ve NSF kendilerine iletilen proje önerilerini kendi iç prosedürlerine göre incelemekte ve değerlendirmektedir. Değerlendirme bilimsel yeterlilik esasına göre yapılmaktadır. Her iki kuruluş incelenen proje önerileri hakkındaki kararlarını birbirlerine bildirmekte, TÜBİTAK sadece iki tarafça da uygun bulunan projeleri desteklemektedir.

Projeler kapsamında araştırma ve seyahat desteği sağlanmaktadır. Elektronik başvuru sırasında başvuru formları doldurulurken ilgili kısımlarda karşılıklı talep edilen araştırmacı değişimi süre ve sayılarının ayrıntılı ve gerekçeli olarak belirtilmesi gerekmektedir.

Projeler kapsamında yapılacak bilim insanı değişimlerinde, “Gönderen Taraf”, uluslararası seyahat, konaklama ve yeme-içme masraflarını üstlenmektedir.

Türkiye'den giden bilim insanlarının konaklama masrafları ve ayrıca yeme içme masraflarını karşılamak üzere verilecek olan günelikler 6245 sayılı Harcırah Kanunu ve Yurtdışı Gündeliklerine Dair Karar kapsamında hesaplanmaktadır.

Proje bütçesi:

• Uluslararası Araştırma projeleri destek üst limiti (Burs dahil, Proje Teşvik İkramiyesi (PTİ) ve Kurum hissesi hariç) 2.500.000 TL’dir. (Destek senelik 500.000 TL’yi geçemeyecektir)
• Makine-teçhizat taleplerinin toplam bütçe ile dengeli olması gözetilir.
• Altyapı oluşturmaya yönelik olan projeler desteklenmez.
• Uluslararası seyahat süresi taleplerine yönelik bir limit yoktur ancak değerlendirme sırasında öneride talep edilen seyahat sürelerinin haklılaştırılabilir ölçülerde olmasına dikkat edilmektedir.

TÜBİTAK proje kotası: Uluslararası projelerde yürütücü ve araştırmacı olarak görev alabilmeye ilişkin herhangi bir kota sınırlaması bulunmamaktadır.

Proje süresi: Proje süresi en fazla 5 yıldır.

TÜBİTAK MAM(Marmara Araştırma Merkezi)  2024 yılı boyunca gerçekleştirdiği bir dizi başarılı projeyle dikkat çekti. Kutup Araştırmaları Enstitüsü, 8. Antarktika Bilim Seferi (TAE-VIII) ve 4. Arktik Bilimsel Seferi (TASE-IV) başarıyla tamamladı. Ayrıca, 8 Kasım 2024 tarihinde düzenlenen Sekizinci Ulusal Kutup Bilimleri Sempozyumu'na 200’ün üzerinde bilim insanı katıldı. 19 Aralık 2024 tarihinde ise Dördüncü Kutup Şenliği çevrimiçi olarak gerçekleştirilecek. Bunun yanı sıra, Kutup 1001 ve Kutup Yabancı Üs Katılım Çağrıları açılarak, ülkemizin kutup bölgelerinde yapılacak yeni projeler belirlenecek.

Enerji Teknolojileri Başkan Yardımcılığı bünyesinde, Enerji İzleme ve Tahmin Araştırma Grubu tarafından akarsu havzaları için su tahmini ve optimizasyonunu sağlayacak ATHOM sistemi tüm Türkiye'yi kapsayacak şekilde yaygınlaştırılacak. Güç Elektroniği Araştırma Grubu ise, ürettiği Güç Kalitesi Çözümleyici cihazlarının ilk ihracatını gerçekleştirdi. Ayrıca, Yenilenebilir Enerji Araştırma Grubu, Hasan ve Suat Uğurlu HES’lere yerli kontrol sistemleri kurulumunu başarıyla tamamladı.

İklim ve Yaşam Bilimleri Başkan Yardımcılığı, özellikle su kaynaklarının takibi ve yerli karot sistemi ile paleoiklim çalışmaları gibi önemli projelere imza attı. Biyoteknoloji Araştırma Grubu, Türkiye'nin ilk biyobenzer ilaç projesi olan "Cetuximab Etken Maddeli Biyobenzer İlacın Geliştirilmesi ve Üretimi Projesi"ni başarıyla tamamladı.

Malzeme ve Proses Teknolojileri Başkan Yardımcılığı, hidrojen üretimi için 250 kW gücünde yerli elektrolizör geliştirme projesine başlarken, kimyasal proses teknolojileri araştırma grubunun savunma sanayi için önemli projeleri başarıyla tamamlandı. Sensör ve Sistem Teknolojileri Araştırma Grubu ise, yerli güneş panelleri üretimi ve radar görünmezlik sistemleri gibi projelerle önemli adımlar attı.

1. Cumhurbaşkanının belirleyeceği hedef, ilke ve politikalar doğrultusunda, Kurumun çalışma ilke, program ve öncelikli alanlarını belirlemek.
2. Araştırma merkezleri, enstitüler ve benzeri diğer birimler ile Başkanlık birimlerini kurmak, kaldırmak ve Kurum organizasyon şemasını onaylamak.
3. Kurumun personel kadroları, ücret cetvelleri ile personel performans değerlendirme kriterlerini, bu değerlendirmeler kapsamında yapılacak ödemeler ile iş tanımlarını ve göreve karşılık gelen pozisyonları Başkanlığın önerisi üzerine görüşerek karara bağlamak.
4. Başkanın teklifi üzerine, merkez başkanlarını ve Başkanlığa doğrudan bağlı enstitü müdürlerini atamak.
5. Kurumun yıllık çalışma programı ve bütçe teklifini onaylamak.
6. Kuruma ve proje yönetimine ilişkin yönetmelik taslaklarını ve esasları hazırlatmak ve onaylamak, meri mevzuata ilişkin değişiklikler üzerinde çalışmak.
7. Kurumun, yurt içinde ve yurt dışındaki ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlara mevzuat hükümleri çerçevesinde üye olması için karar almak.
8. Kuruma taşınmaz alınması veya Kurum taşınmazlarının satılmasına karar vermek.
9. Kurumun görevlerini yerine getirmesi için yürüteceği faaliyetler sırasında yapacağı ücret, telif, işlenme ücreti ve benzeri ödemelerin tutar veya üst limitlerini belirlemek.
10. Kurumun amacı ve görevleri ile ilgili hususlarda kuluçka ve teknoloji merkezleri, proje geliştirme ve bilgi aktarım merkezleri, teknoloji transfer ofisleri, müze, bilim parkı, bilim merkezi, yurt dışı irtibat büroları ve benzeri oluşumların kurulmasına, yönetimine ve desteklenmesi ile bu konularda gerekli destek programlarının oluşturulmasına ve ilgili Bakanın onayı üzerine şirket kurmaya ve kurulmuş bir şirkette pay sahibi olmaya karar vermek.
11. Kurum bünyesinde elde edilen tüm fikrî ve sınaî hakların bedelli veya bedelsiz olarak devredilmesine, alınan lisans izninin verilmesine veya bu hakların konusu ürünlerin üretim ve satışının yapılmasına ve bu amaçla şirket kurulmasının ilgili Bakana teklif edilmesine karar vermek.

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), Moldova Araştırma ve Geliştirme Ajansı (NARD) Genel Müdürü Dr. Aurelia Hanganu ve beraberindeki heyeti Ankara’da konuk etti. 

TÜBİTAK Başkanımız Prof. Dr. Orhan Aydın açılış konuşmasında, Moldova ile iş birliğinin önemine değinerek şunları kaydetti:
“Bugün sizleri TÜBİTAK’ta ağırlamaktan memnuniyet duyuyoruz. 2019 yılında imzaladığımız İş Birliği Protokolü ile bugüne kadar beş ortak çağrı açtık ve on bir Ar-Ge projesini destekledik. Mühendislikten sağlığa, tarımdan çevre bilimlerine uzanan bu projeler somut sonuçlar üretti. Hâlihazırda altıncı çağrımız açık durumda ve ilaç bilimlerinden biyomalzemelere, polimerlerden çevre bilimleri ve biyoçeşitliliğe kadar geniş bir yelpazede ortak çalışmalar yürütmeyi hedefliyoruz. Akademik iş birliklerinin yanı sıra, sanayi kuruluşlarımızın da dahil olacağı projelerin, iki ülkenin bilim ve teknoloji kapasitesine daha güçlü katkılar sunacağına inanıyorum. Ayrıca, TÜBİTAK olarak merkezlerimiz ve enstitülerimiz ile Moldova kurumları arasında daha kapsamlı ve stratejik ortaklıklar geliştirmeye hazırız.”

Görüşmede, Türkiye ve Moldova arasında bilim, teknoloji ve yenilik alanındaki mevcut iş birliğinin geliştirilmesine yönelik somut adımlar ele alındı. Tarım teknolojileri, yapay zekâ, dijitalleşme, metroloji, sağlık ve biyoteknoloji, yenilenebilir enerji gibi pek çok stratejik alanda ortak projeler yürütülmesi değerlendirildi. Toplantıda ayrıca, Türkiye ve Moldova’nın halihazırda bir arada yer aldığı Ufuk Avrupa ve bölgesel girişimler de dahil olmak üzere, Avrupa düzeyinde iş birliğinin geliştirilmesi konusu görüşüldü.

Taraflar, iki ülke arasında iş birliğinin daha kurumsal bir zemine taşınması ve kısa vadede teknik heyetlerin bir araya geleceği çalışma toplantıları düzenlenmesi konularında görüş birliğine vardı.

Doktorasını tamamlamış ve yurt dışında doktora derecesi gerektiren bir işte çalışan konuk/akademik izinli bilim insanlarının (başvuru tarihi itibariyle en az 4 yıl süre ile bir üniversite, araştırma merkezi veya özel sektörde çalışıyor olması) Türkiye’ye gelmeleri teşvik edilerek,

• Araştırma yapma,

• Laboratuvarda çalışma,

• Ürün geliştirme,

• Konferans/kongre düzenleme,

• Seminer verme,

• Kısmi zamanlı eğitim verme,

• Ortak proje yazma

gibi her türlü akademik ve Ar-Ge faaliyetlerini gerçekleştirmesine destek verilmektedir.

Ayrıca, Akademik İzin Dönemini (sabbatical) Türkiye’de geçirmek isteyen bilim insanları da program kapsamında desteklenmektedir.

Program çağrı duyurusuna ulaşmak için lütfen görsele tıklayınız.

Doktorasını tamamlamış ve yurt dışında doktora derecesi gerektiren bir işte çalışan konuk/akademik izinli bilim insanlarının (başvuru tarihi itibariyle en az 4 yıl süre ile bir üniversite, araştırma merkezi veya özel sektörde çalışıyor olması) Türkiye’ye gelmeleri teşvik edilerek,

• Araştırma yapma,

• Laboratuvarda çalışma,

• Ürün geliştirme,

• Konferans/kongre düzenleme,

• Seminer verme,

• Kısmi zamanlı eğitim verme,

• Ortak proje yazma

gibi her türlü akademik ve Ar-Ge faaliyetlerini gerçekleştirmesine destek verilmektedir.

Ayrıca, Akademik İzin Dönemini (sabbatical) Türkiye’de geçirmek isteyen bilim insanları da program kapsamında desteklenmektedir.

Program çağrı duyurusuna ulaşmak için lütfen görsele tıklayınız.

2531 - Bilateral Cooperation Support Program 2024-2025 call selection process with DAAD has been concluded. 9 projects decided to be funded by both TÜBİTAK and DAAD are listed below.

MODSİMMER TRUBA Veri Merkezi Açılışı ve ARF Süper Bilgisayarı Tanıtım Töreni Ankara’da gerçekleşti. Törene Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, ODTÜ Rektörü Prof. Dr. Mustafa Verşan Kök, Lenovo Altyapı Çözümleri Grubu Avrupa, Orta Doğu ve Afrika Bölgesi Başkanı Giovanni Di Filippo, Lenovo Altyapı Çözümleri Grubu Orta Doğu, Türkiye ve Afrika Genel Müdürü Alaa Bawab ile Lenovo Altyapı Çözümleri Grubu Türkiye Genel Müdürü Burç San katıldı. 

“ARF, dünyanın en güçlü bilgisayarlarından biri”

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, MODSİMMER TRUBA Veri Merkezi ve ARF Hesaplama Kümesiyle Türkiye’nin bilimsel araştırma yetkinliklerine yeni bir boyut kazandırdıklarını belirterek, “Veri merkezi ve ARF kümesi yatırımımızla ülkemizin gelişimi ve kalkınması için kritik öneme sahip yüksek başarımlı hesaplama altyapısını özel sektör, kamu ve akademimizin çalışmalarına tahsis ediyoruz. 35 bin dizüstü bilgisayara eşit işlem kapasitesiyle dünyanın en kuvvetli 313’ncü süper bilgisayarı olan ARF ile ülkemiz bazı önemli yeteneklere de sahip oluyor. Çözme şansımız bulunmayan problemleri çözülebilir hale getirerek, bizim için erişilemez olan araştırma alanlarını ve teknolojilerini ulaşılabilir hale getireceğiz. Savunma sanayiinden, üretim sektörüne; ilaç tasarımından, hastalık tespitine birçok stratejik alanda araştırmacılarımız ihtiyaç duydukları simülasyonları eş zamanlı olarak gerçekleştirebilecek.” dedi. 

Kacır konuşmasında şunları kaydetti: “2003 yılında Türkiye Ulusal Bilim e-Altyapısı TRUBA’yı kurarak özel sektör, kamu ve üniversitelerin ihtiyaç duyduğu yüksek performanslı hesaplama (HPC) kapasitemizi oluşturmaya başladık. Araştırmacılarımızın uluslararası alanda rekabet gücünü artırarak, ülkemizin bilim ve teknoloji alanında daha güçlü bir konuma gelmesine sağladık. 80 bin işlemci çekirdeği, 216 adet GPU ve 14 petabayt depolama alanı ile 6 binden fazla kayıtlı kullanıcıya ücretsiz hizmet veren bu altyapıyla bugüne kadar 192 araştırma projesini destekledik. Bin 500’ün üzerinde SCI (Science Citation Index) yayınını, 300’e yakın yüksek lisans ve doktora tezini akademiye kazandırdık.” 

“Süper bilgisayarımızla iklim modellemeleri, genetik araştırmalar ve malzeme bilimi gibi alanlarda çalışmalar yürüterek geleceğe yönelik daha doğru tahminler ve yenilikçi çözümler sunma yeteneğimizi geliştiriyoruz. “ diyen Kacır, “Bilim ve inovasyon ekosistemimizin yenilikçi tedavi yöntemlerinden sürdürülebilir şehirlere, enerjiden malzeme teknolojilerine farklı alanlarda yürüttüğü inovatif çalışmalarında ihtiyaç duyduğu hesaplama kapasitesini sunarak nitelikli bilimsel çalışmaların kapısını aralıyoruz. Projenin ilerleyen safhalarında ülkemiz; çip geliştirici makineler için alt yapı oluşturulması, mimari ve FPGA tabanlı sistemlerin kurulumu ve devreye alınması ile doğrulama ve gelişmiş mantık tasarımı faaliyetlerinde yetkinlik kazanacak. Bilim ve teknolojide küresel ölçekte söz ve iddia sahibi bir ülke olarak bilimsel araştırma ve teknoloji geliştirme yetkinliklerimize ivme kazandıracak yatırımları “Milli Teknoloji Hamlesi” vizyonumuzun vazgeçilmez bir unsuru olarak görüyoruz.” diye konuştu.

Bakan Kacır, “MODSİMMER TRUBA Veri Merkezi ve ARF Hesaplama Kümesiyle de ülkemizin bilimsel araştırma yetkinliklerine yeni bir boyut kazandırıyoruz. Maliyeti 11 milyon doları aşan veri merkezi ve ARF kümesi yatırımımızla ülkemizin gelişimi ve kalkınması için kritik öneme sahip yüksek başarımlı hesaplama altyapısını özel sektör, kamu ve akademimizin çalışmalarına tahsis ediyoruz. 35 bin dizüstü bilgisayara eşit işlem kapasitesiyle dünyanın en kuvvetli 313’ncü süper bilgisayarı olan ARF ile ülkemiz bazı önemli yeteneklere de sahip oluyor.” dedi.

“Hem büyük problemleri dağıtık olarak, hem de çok sayıda küçük problemi aynı anda çözebilme yeteneğine sahip hesaplama kümesiyle savunma sanayiinden, üretim sektörüne; ilaç tasarımından, hastalık tespitine birçok stratejik alanda araştırmacılarımız ihtiyaç duydukları simülasyonları eş zamanlı olarak gerçekleştirebilecek.” diyen Kacır, “En ileri doğrudan sıvı soğutma kapasitesine sahip veri merkezimiz ve süper bilgisayarımız hava soğutmalı muadillerine göre önemli ölçüde enerji tasarrufu sağlayarak Dünya’nın en çevreci veri depolama ve işleme merkezleri arasında yerini şimdiden aldı.” vurgusu yaptı. 

“Türkiye'nin bilişim altyapısını sürekli olarak geliştirmek ve güçlendirmek için önemli adımlar attık”

TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, yaptığı konuşmada “Bu teknolojik atılım, Türkiye'nin bilimsel ve teknolojik gelişimine önemli katkılar sunacak bir adımı temsil etmektedir.” mesajı verdi. 

“2003 yılında başlayan yolculuğumuzda, Türkiye'nin bilişim altyapısını sürekli olarak geliştirmek ve güçlendirmek için önemli adımlar attık.” diyen Mandal, “Dünyada yaşanan özellikle iklim değişikliği başta olmak üzere savunma, sağlık, enerji, sosyal bilimler gibi alanlarda dijitalleşmenin arttığı ve yapay zekanın çok önem kazandığı bir aşamaya geldik.  Hem ülkemizin hem bölgenin sorunlarına hem de küresel sorunlara çözüm oluşturma noktasında önemli bir adım olarak değerlendiriyorum. Özellikle son beş yıl içerisinde bakanlığımızın koordinasyonunda yapmış olduğumuz çalışmalarla küresel anlamda önemli adımlar attık.” hatırlatmasında bulundu. 

Türkiye'nin 2019'dan bu yana üyesi olduğu "Avrupa Yüksek Performanslı Hesaplama Ortaklık Girişimi" (EuroHPC) kapsamında Barcelona’da kurulan "MareNostrum5" adlı süper bilgisayarın da ortağı olduklarını hatırlatan Mandal, “Dünyanın 8. yüksek performansa sahip süper bilgisayarının ortağıyız. Dünyanın 8. yüksek performansa sahip olan yüksek başarılı hesaplama sistemini kullanabiliyoruz.” dedi.

“Sayın Cumhurbaşkanımız ve bakanlığımızın himayelerinde mevcut durum ve altyapımızı genişletmek için önemli aşamalar kaydettik” diyen Mandal, “TÜBİTAK'ta büyük emeği geçmiş matematikçimiz Cahit Arf hocamızın ismiyle ARF Süper Bilgisayarımızın teorik performansı 3,56 Pflop/s olup, Mayıs 2024’te açıklanan top500.org listesinde ARF ismiyle 313. sırada yer aldı.” diye konuştu. 

Prof. Dr. Mandal, “Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımız başta olmak üzere savunma sanayimiz yanında tüm disiplinlerin, matematik, fizik, kimya, moleküler biyoloji, malzeme bilimleri alanlarında çalışanların yoğun bir şekilde kullanacağı, hem kamunun hem üniversitelerimizin hem özel sektörün kullanacağı bu altyapı çok daha fazla erişime ve kullanıma ulaşmış olacak.  Bugüne kadar 6 bin araştırmacıya 180 kuruma hizmet etmeye çalıştık.” ifadelerini kullandı. 

“Aynı zamanda yeşil kavramını da ön planda tutmaya çalışıyoruz” vurgusu yapan Mandal, “Dünyadaki ilk 500 yeşil listesinde 360. sıradayız.  İnşallah gelecek sene daha da iyi bir pozisyonda olacağız. Ben bu gelişmelerin ülkemizde bilim ve teknoloji temelli çözümler için önemli bir kazanım olduğunu düşünüyorum.” değerlendirmesinde bulundu. 

“Bu altyapının bu aşamaya gelmesi sürecinde Sayın Mehmet Fatih Kacır Bakanımızın yönlendiriciliği çok kıymetliydi. Bugün burada yoğun programı kapsamında bizlerle olması da konuya vermiş olduğu önemi gösteriyor” diyen Mandal süreçte emeği olan herkese teşekkürlerini iletti.

“Dünyadaki en ileri  sıvı soğutma teknolojisine sahip veri merkezimizle bir sonraki aşamaya geçmek üzereyiz”

TÜBİTAK Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi (ULAKBİM) Müdürü Mehmet Mirat Satoğlu da yaptığı konuşmada veri merkezlerinin geldiği noktanın önemine vurgu yaptı, “Birinci veri merkezini 2011 yılında kurmuştuk. Bugün üçüncü aşamada dünyadaki en ileri sıvı soğutma teknolojisine sahip veri merkezimizle bir sonraki aşamaya geçmek üzereyiz.” dedi. 

Satoğlu,  “Kurulduğumuzdan bu yana 23 Avrupa Birliği projesi, , bir tanesi Sayın Bakanımızın, Sayın Başkanımızın imzalarıyla katıldığımız EuroHPColmak üzere EGI, EOSC üyeliklerimizle 3 Avrupa Birliği oluşumu üyeliği ve 6 tane ulusal projeyle devam eden bir altyapımız var. Bu kapsamda sektörümüzün ve akademimizin bu altyapıyı daha iyi kullanabilmesi için paydaşlarımız ODTÜ, Sabancı Üniversitesi ve İTÜ-UHeM'le birlikte Ulusal Yetkinlik Merkezi çalışmaları içerisinde kullanımı yaygınlaştırmaya çalışıyoruz.” İfadelerini kullandı. 

29 vaka çalışması yaptıklarını hatırlatan Satoğlu, “Bu çalışmaların 1. Fazını 32 ülke arasında 3. olarak en yüksek puanla kapattık ve 2. fazı başlattık.” dedi.

MODSİMMER TRUBA Veri Merkezine ilişkin de bilgiler paylaşan Satoğlu, “2018'de başlayan çalışma, 2019'da Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığımızın projemizi desteklemesiyle başlayan projelendirme ve ihale süreci sonrasında  bugün geldiğimiz noktada birçok teknolojik ilkleri barındıran bir veri merkezi kurduk. Doğrudan sıvı soğutma teknolojisi ve arka kapak soğutma teknolojisiyle bir çok ilkleri barındıran bu veri merkezimizdeki yeni sistemimiz 504 sunucu ve 56 bin çekirdekli” diye konuştu. 

Törene katılan Avrupa, Orta Doğu Alt Yapı Çözümleri Grubu Başkanı Giovanni Di Filippo yaptığı konuşmada ‘’ Büyük bir hızda gelişen ve yenilenen teknoloji dünyasında, Lenovo, küresel bir teknoloji lideri olarak yenilikçi ürünleri ve uçtan uca sunduğu çözümler portföyüyle cep telefonundan bilgisayarlara, veri merkezine ve bulut çözümlerine kadar akıllı teknolojileri herkese ulaştırmayı hedefliyor. ARF gibi Süper Bilgisayarlar, tıpkı Cahit Arf gibi, matematikçilerin yılmak bilmeyen arayışlarını anımsatan, bilimsel inovasyonun omurgasını oluşturmaktadır. Bu sistemler, karmaşık bilimsel problemleri çözmek için gereken hesaplama gücünü sağlayarak, çözümü güç sorunların üstesinden gelinmesine imkan tanımaktadır. Bu projedeki iş birliğimizden ve bugün bu açılışı beraber yapıyor olmaktan büyük gurur ve  mutluluk duyuyoruz.’ Dedi. 

Türkiye Alt Yapı ve Çözümleri Grubu Genel Müdürü Burç San da katıldığı törende düyanın en güçlü süper bilgisayarlarının uluslararası bir ölçüm kuruluşu olan top500 tarafından sıralandığını belirterek ‘ARF super bilgisayarı Top500 listesinde sadece 313’üncü sırada yer almakla kalmayıp ayrıca enerji verimliliği açısından hazırlanan Green500 listesinde de 360ıncı sırada yer almakla büyük bir başarıya imza atıyor. Bu projenin bir parçası olmaktan büyük mutluluk duyuyoruz.’ dedi.

MODSİMMER TRUBA Veri Merkezi

Modelleme ve simülasyon alanında araştırma ve eğitim faaliyetleri yürüten MODSIMMER (Modelleme ve Simülasyon Uygulama ve Araştırma Merkezi) çeşitli disiplinlerden gelen araştırmacıları bir araya getirerek, karmaşık sistemlerin modellenmesi ve simülasyonu konusunda çalışmalar yapıyor. Merkezin temel amaçları arasında, modelleme ve simülasyon teknolojilerini kullanarak problemlere yenilikçi çözümler geliştirmek, bu alanda ulusal ve uluslararası projeler yürütmek, ve öğrencilere bu teknolojileri öğretmek yer alıyor. Ayrıca, sanayi ile işbirlikleri kurarak, akademik bilgiyi uygulamaya dönüştürmek ve ekonomik katma değer yaratmak da merkezinin öncelikleri arasındadır.

ARF Süper Bilgisayarı

2023 yılında gerçekleştirilen yeni teknoloji doğrudan sıvı soğutmalı süper bilgisayar yatırımı olan ARF kümesi (yaklaşık 55.000 çekirdekten oluşan sistem) ile birlikte TRUBA'nın kaynak kapasitesi 80.000'den fazla hesaplama çekirdeğine (yaklaşık 4,8 Pflop/s teorik) ulaştı. Bu yeni süper bilgisayarın teorik performansı ise 3,56 Pflop/s seviyesinde… 

Yeni hesaplama kümesi ARF faaliyete geçtiği ilk yıl, Haziran 2024 Top500 listesinde 313. sırada yer alarak büyük bir başarıya imza attı. 

Yeni hesaplama kümemiz ARF ile Türkiye'nin ihtiyaç duyduğu alanlarda araştırma ekosistemimiz güç kazanacak ve karmaşık zorluklara karşı çözüm geliştirme çalışmaları daha da hızlanacak. Bu, ülkemizin gelişimi ve kalkınması için önemli olan yüksek başarımlı hesaplama teknolojilerinin özel sektör, kamu ve akademide yapılan çalışmalarda ihtiyaç duyulan hesaplama kaynağına doğrudan erişim sağlanabilmesini; önemli sorulara en doğru cevapların simülasyonlarla desteklenmesini ve sahip olmak istediğimiz yeteneklere ait gerekli teknolojilerin en kısa sürede ve en hızlı şekilde geliştirilmesini sağlayacak. ARF'ın nihai hedefi, Türkiye'deki akademik ve Ar-Ge çalışmaları için yeni ufuklar açan bir katalizör olmak.

Yeni hesaplama kümemiz ARF, genel kullanıma açık olup farklı disiplinlerden birçok Ar-Ge projesi için yüksek ölçeklenebilir simülasyonlar yapılmasına olanak tanıyor.

ARF'ın hesaplama yoğun yapısı, birden fazla grubu barındırabilmesi ve güncel teknolojisi, bu alanlarda çözümlenmesi arzu edilen problemlere dair araştırmaları oldukça hızlandırıyor. Bu hızlanma, daha zor problemlerin çözülmesini mümkün hale getirdiğinden, araştırmalar sonucunda üretilecek çıktıların uygulanabilirliğini artıracak ve sonrasında yapılacak araştırmalar için daha sağlam bir temel oluşturulmasına olanak sağlayacak.