Arama

+
-
0
İletişim

TÜBİTAK - Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB)

Projeye özel veya teknik sorularınız için lütfen ilgili grubun iletişim bilgilerini kullanınız.

https://eteydeb.tubitak.gov.tr/teydebiletisim.htm

Contact

TÜBİTAK Technology and Innovation Funding Programs Department (TEYDEB)

For project specific or technical questions, please use the contact information of the relevant group.

https://eteydeb.tubitak.gov.tr/teydebiletisim.htm

e-mail adress: 1507@tubitak.gov.tr

Yardım Kılavuzları

Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu’nun 24. toplantısı, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın başkanlığında, aralarında iki Başbakan Yardımcısının yanı sıra 11 Bakanın da bulunduğu 80’den fazla üst düzey yetkilinin katılımıyla 7 Ağustos 2012 Salı günü Vali Galip Demirel Ankara Vilayetler Evi’nde gerçekleştirildi.

Ana gündemi "Yenilik ve Girişimcilik Sisteminde İnsan Kaynakları ve Eğitimin Rolü" olan toplantı; Başbakan Erdoğan’ın açılış konuşmasıyla başladı ve TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Yücel Altunbaşak ile Kalkınma Bakanlığı Müsteşarı Kemal Madenoğlu’nun sunuşlarıyla devam etti.

Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu’nun 24. toplantısında:

başlıklarında dokuz yeni karar alındı. Toplantıda ayrıca iki ek karar alındı.

Alınan kararların yanında BTYK’nın 17. toplantısında alınan “2009-2011 Türkiye Ar-Ge Harcamaları” kararı kapsamındaki çalışmalar sonuçlandırıldı. Konu ile ilgili raporlamalara 2011/101 no.lu “Ulusal Yenilik Sistemi 2023 Yılı Hedefleri” kararı kapsamında devam edilecek.

BTYK’nın 24. toplantısına ilişkin belgeler aşağıda sunulmaktadır:

 

BTYK’nın 24. toplantısına ilişkin soru, görüş ve yorumlarınızı politikalar[at]tubitak.gov.tr adresine iletebilirsiniz.

Nisan

Önemli Muhasebe Politikaları

2025

* Temel Mali Tablolar (Yıllık)

* Diğer Mali Tablolar (Aylık)

Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu’nun 29. toplantısı, Başbakan Prof. Dr. Ahmet Davutoğlu’nun başkanlığında, aralarında üç Başbakan Yardımcısının yanı sıra 13 Bakanın da bulunduğu 102 üst düzey yetkilinin katılımıyla 17 Şubat 2016 Çarşamba günü Vali Galip Demirel Ankara Vilayetler Evi’nde gerçekleştirildi.

Ana gündemi "Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu Kararları ve Gelişmeleri" olan toplantı; Başbakan Davutoğlu’nun açılış konuşmasıyla başladı ve TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. A. Arif ERGİN’in sunuşu ile devam etti.

Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu’nun 29. toplantısında:

başlıklarında iki yeni karar alındı.

Alınan kararların yanında 2007/107 no.lu “Ulusal Nükleer Teknoloji Geliştirme Programı” kararı alınan 2016/102 no.lu yeni kararla ilişkili olarak sonuçlandırıldı. 2011/106 no.lu “Kamu Alımlarının ve Kullanım Hakkı Tahsislerinin Yeniliği, Yerlileşmeyi ve Teknoloji Transferini Teşvik Edecek Şekilde İyileştirilmesi”, 2011/108 no.lu “Yerli Patentlerin Lisanslanmasını Teşvik Edecek Politika Araçlarının Geliştirilmesi”, 2012/101 no.lu “Eğitimin Niteliğini Artırmak Amacıyla Durum Tespitine Yönelik Çalışmalar Yapılması”, 2013/103 no.lu “e-Devlet Uygulamaları Hizmet Alımları için Firma Belgelendirme Sistemi Oluşturulması”,  2013/106 no.lu “Sağlık Alanının Öncelikli Alan Olması” ve 2014/102 no.lu “Yüksek Teknoloji Şirketlerinin Satın Alınmasına Yönelik Desteklerin Geliştirilmesi” kararları da ilgili düzenlemelerin yapılması nedeniyle sonuçlandırıldı. İlgili gelişmeler  2010/201 no.lu “Ulusal Bilim, Teknoloji ve Yenilik Stratejisi 2011-2016” altında takip edilmeye devam edilecektir.

Ayrıca devam eden beş karar için yeni aşamaya geçilmesi veya yeni dönem için güncelleme gerekmesi nedeniyle ek kararlar alındı. Bunlar, 2005/9 no.lu “Ulusal Uzay Araştırmaları Programı”, 2010/201 no.lu “Ulusal Bilim, Teknoloji ve Yenilik Stratejisi 2011-2016”, 2011/102 no.lu “Ar-Ge, Yenilik ve Girişimcilik Destek Mekanizmalarında Bütünsellik, Uyum ve Hedef Odaklılığın Sağlanması için Koordinasyon Kurulu Oluşturulması”, 2011/107 no.lu “Bilim Merkezlerinin Yaygınlaştırılması” ve 2012/108 no.lu “Üniversiteye Giriş Sisteminin Yeniden Yapılandırılması” kararlarıdır.

BTYK’nın 29. toplantısına ilişkin belgeler aşağıda sunulmaktadır:

BTYK’nın 29. toplantısına ilişkin soru, görüş ve yorumlarınızı politikalar[at]tubitak.gov.tr adresine iletebilirsiniz.

Nedir?

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından oluşturulan ve ilki 2016 yılında yayınlanan “Üniversitelerin Alan Bazlı Yetkinlik Analizi” çalışması yeni dönem verileri ile güncellenerek yayınlanmıştır.

“Üniversitelerin Alan Bazlı Yetkinlik Analizi” çalışmasının amacı, üniversitelerin araştırma alanları bazında performanslarının birbirlerine karşılaştırmalı olarak değerlendirilebilmesini sağlamaktır. Ayrıca, bir üniversitenin kendi bünyesinde araştırma faaliyeti yürüttüğü tüm araştırma alanlarından hangilerinde; görece daha yetkin olduğunun analiz edilebilmesine imkan tanımaktadır. Bu bağlamda  ulusal politikaların, bölgesel planların, kurumsal stratejilerin belirlenmesi gibi çeşitli kritik süreçlerde veriye dayalı karar alma mekanizmalarının desteklenmesine yönelik gerçekleştirilmiştir.

Çalışmada 132 alt araştırma alanı temelinde hesaplamalar yapılmış ve grafik çizilmesi için yeterli minimum veri sayısına sahip 130 alt araştırma alanına ait grafikler hazırlanmıştır. Analize tabi tutulacak araştırma alanları, önceki çalışmada kullanılan alan sınıflaması üzerinden TÜBİTAK danışma ve grup yürütme kurulu ile araştırma merkez ve enstitülerinden yetkin uzmanların değerlendirmeleri; “All Science Journal Classification”(ASJC) sınıflandırması; ülkemizin çeşitli politika belgelerinde yer bulan güncel ülke ihtiyaçları ve güvenliği açısından kritik alanlar ile üniversitelerin eğitim alanları dikkate alınarak oluşturulmuştur.

Üniversite yetkinlik analizi, hacim ve kalite göstergeleri temelinde gerçekleştirilmiş olup; 2021 yılında yayınlanan çalışmayla aynı olacak şekilde kalite göstergeleri %60, hacim göstergeleri ise %40 ağırlığa sahiptir. Mevcut analizde kullanılan göstergeler bir önceki çalışmada kullanılan göstergeler ile hem ağırlık hem nitelik olarak aynıdır. Böylece mevcut çalışma bir önceki ile kıyaslanabilir olmuştur. Çalışmada toplamda % 60 ağırlığa sahip olan 7 kalite göstergesine yer verilmiştir. Dünyaya görece bağıl atıf etkisi; üniversitenin dünya çapında en fazla atıf alan ilk %10’luk dilime girmiş yayın sayısı; akademisyenlerin araştırma verimliliği; Ar-Ge ve yenilik projelerinin niteliği; patentler tarafından atıflanmış yayın sayısı; ve uluslararası işbirlikleri ile ülkemizin/üniversitenin uluslararasılaşmasına katkısı hususlarına yönelik göstergeler kalite göstergelerini oluşturmuştur. Hacim boyutunda ise 4 göstergeye yer verilmiştir. Bunlar dünyadaki bilgi birikimine katkı, Türkiye’de o alanda akademik değer yaratan kritik kitlenin ilgili üniversitede yer alma payı, Ar-Ge ve yenilik proje hacmi, üniversitenin ilgili alandaki Türkiye’ye görece bağıl odaklanma endeksidir.

Güncel yetkinlik analizi çalışması kapsamında, yayın ve atıflarla ilişkili veriler için 2019-2021; projelere ilişkin veriler için 2019-2022 dönemi  baz alınarak; 2018 yılı ve öncesinde kurulmuş olan 200 üniversitelerimiz değerlendirmeye alınmıştır. Göstergelere ilişkin veriler, Türkiye ve dünya için ayrı ayrı Scopus veri tabanı ve SciVal programı vasıtasıyla temin edilmiştir. Proje verileri için TÜBİTAK veri tabanı kullanılmış; üniversitelerin gerek ulusal gerekse uluslararası proje verileri hesaplamalara dâhil edilmiştir. Belirlenen alanlarda verilerin çekilmesi için eşleşme sağlanan durumlarda Scopus tarafından kullanılan “All Science Journal Classification”(ASJC); diğer durumda ise anahtar kelimelerden faydalanılmıştır.

Yapılan hesaplamalar neticesinde araştırma alanları ve üniversiteler için yetkinlik seviyelerini görsel olarak sunan grafiklere raporda yer verilmiştir. Alan ve üniversiteler bazında en az 6 veriye sahip olanlar için hacim ve kalite eksenlerine sahip yetkinlik grafikleri çizilmiştir.

Yapılan hesaplamalar ve çizilen grafikler üniversitelerin yetkin oldukları alanlar hakkında objektif veriye dayalı bilgi vermekte olup çeşitli politika yapma ve karar alma süreçlerine yardımcı olması temenni edilmektedir.

Üniversitelerin alan bazında yetkinlik analizi kapsamında gerçekleştirilen çalışmalar “Yöntemin ve yetkinlik göstergelerinin belirlenmesi”, “Araştırma alanlarının ve anahtar kelimelerin belirlenmesi”, “Gösterge verilerinin çekilmesi”, “Veri analizi” ve “Yetkinlik grafik ve tablolarının çizilmesi” olarak beş ana başlıkta gruplanmaktadır. Çalışma kapsamında izlenen yöntem Şekil-1’de özetlenmekte olup yönteme ilişkin detaylar her bir başlık altında paylaşılmaktadır:

Üniversitelerin Alan Bazlı Yetkinlik Analizi
2023 Yılı Raporu
Alan yetkinlik Grafikleri
Üniversite Yetkinlik Grafikleri
Grafiklerin Yorumlanması

Çizilen grafiklerde yatay eksen (x ekseni) kalite göstergelerinden alınan puanı 0-60 arası değer alarak; dikey eksen (y ekseni) hacim göstergelerinden alınan puanı 0-40 arası değer alarak göstermektedir. Eksenler birbirlerini ortanca değerlerden kesmektedir. Yani yatay eksenin üzerinde yer alan veriler ortanca değerden daha yüksek hacim puanı; dikey eksenin sağında kalan veriler de ortanca değerden daha yüksek kalite puanı elde etmiştir.

Alan yetkinlik grafiklerinin okunması ve yorumlanması:

Araştırma alanları bazında üniversitelerin yetkinlik puanlarını gösteren grafiklerde her bir nokta bir üniversiteyi temsil etmektedir. Alan grafiklerinde ülkemiz üniversiteleri 11 gösterge bazında birbiriyle kıyaslanmış; her göstergede bulunan değerler en yüksek veri 100 olacak şekilde normalize edilmiştir. Hacim ve kalite göstergeleri ilgili ağırlıklarla çarpılarak hacim için 0-40 arası; kalite için ise 0-60 arası olacak şekilde kalite ve hacim puanları bulunmuş ve eksenlere aktarılmıştır. Eksenlerin kesişim noktası ilgili alt alanda yer alan üniversitelerin toplam kalite ve toplam hacim yetkinlik puanlarının ortanca değerleridir.
Eksenler birbirlerini ortaca veriden kesmekte olup yatay eksenin üzerinde yer alan veriler ortanca değerden daha yüksek hacim puanına; dikey eksenin sağında kalan veriler de ortanca değerden daha yüksek kalite puanına sahiptir. Ortanca değerler alanlar arasında farklılık göstereceği için eksenlerin kesim noktaları her grafikte farklı olmaktadır.

Grafiklerin Yorumlanması

Örnek Alan Grafiği incelendiğinde 1. bölgede kalan D, E, F ve J üniversitelerinin hem kalite hem hacim puanlarının ortanca değerin üstünde yer aldığı görülmektedir. Özellikle F üniversitesinin hacim ve kalite puanları ile diğer üniversitelerin önüne geçtiği gözlemlenmektedir.

2. bölgede yer alan L ve C üniversiteleri hacim puanları açısından ortanca değerin üzerinde puan almıştır. Bununla birlikte L ve C üniversitelerinin kalite göstergelerinden aldığı puan ortanca değerin altında kalmaktadır.

3. bölgede bulunan A, B, G, ve H üniversiteleri hem hacim hem kalite göstergelerinde ortanca değerin altında puan almış ve diğer üniversitelerin görece gerisinde kalmışlardır. Ancak burada unutulmaması gereken nokta bu dört üniversitenin grafikte yer alan diğer üniversitelere görece performansının ortaya konulduğudur. 

4. bölgede I ve K üniversiteleri ise kalite göstergeleri açısından ortanca değerin üstüne çıkmış özellikle K üniversitesi görece yüksek değerlere ulaşmıştır. Bununla birlikte bu iki üniversite hacim göstergeleri açısından ortanca değerin altında kalmaktadır.

Üniversite yetkinlik grafiklerinin okunması ve yorumlanması:

Üniversite grafikleri üniversitelerin minimum kriterleri sağlayan alanlarının 11 gösterge bazında birbiriyle kıyaslanması yoluyla bulunan kalite ve hacim göstergeleri kullanılarak hazırlanmıştır. Alan grafiklerinde olduğu gibi üniversite grafiklerinde de her göstergede bulunan değerler en yüksek veri 100 alacak şekilde normalize edilmiştir. Hacim ve kalite göstergeleri ilgili ağırlıklarla çarpılarak hacim için 0-40 arası; kalite için ise 0-60 arası olacak şekilde kalite ve hacim puanları bulunmuş ve eksenlere aktarılmıştır.

Eksenler birbirlerini her üniversitenin kendi veri sepeti içindeki ortanca veriden kesmekte olup yatay eksenin üzerinde yer alan veriler ortanca değerden daha yüksek hacim puanına; dikey eksenin sağında kalan veriler de ortanca değerden daha yüksek kalite puanına sahiptir. Ortanca değerler üniversiteden üniversiteye farklılık göstereceği için eksenlerin kesim noktaları her grafikte farklı olmaktadır.

Grafiklerin Yorumlanması

Örnek Üniversite Grafiği incelendiğinde 1. bölgede kalan 4, 5, 6 ve 10 no’lu alanların hem kalite hem hacim puanlarının ortanca değerin üstünde yer aldığı görülmektedir. Üniversitenin özellikle 6 no’lu alanda aldığı hacim ve kalite puanları diğer alanlarının önünde yer almaktadır. Bu üniversitenin başta 6 no’lu alan olmak üzere 4, 5, 6 ve 10 no’lu alanlarda diğer alanlara görece hem kalite hem hacim açısından daha başarılı olduğu söylenebilir.

Üniversite 2. bölgede yer alan 3 ve 12 no’lu alanlarda hacim puanları açısından ortanca değerin üzerinde puan almıştır. Bununla birlikte 3 ve 12 no’lu alanlarda kalite göstergelerinden aldığı puanlar ortanca değerin altında kalmaktadır.

Üniversite 3. bölgede bulunan 1, 2, 7 ve 8 no’lu alanlarda hem kalite hem hacim açısından ortanca değerin altında puanlar almıştır. Üniversite bu alanlarda grafikte yer alan diğer alanlara kıyasla daha düşük performans göstermiştir. 

4. bölgede yer alan 9 ve 11 no’lu alanlarda üniversitenin yaptığı yayınlar kalite açısından ortanca değerin üzerinde bir puan almakla beraber hacim puanları ortanca değerin altında kalmıştır.

Bu grafikte bölgeler bazında alanları gruplamak mümkün olmakla birlikte; alanların detaylı incelenmesinde hacim ve kalite puanları açısından da ayrı ayrı birbirlerini geçebileceği de unutulmamalıdır.  

Üniversite grafiklerinin yorumlanması esnasında dikkat edilmesi gereken bir diğer husus bu grafiklerin üniversitenin alanlarının birbiriyle kıyaslanması sonucu ortaya çıktığıdır. Örnek grafikte üniversitenin 6 no’lu alanda diğer alanlara görece kendi içinde daha yetkin görünmesi, üniversitenin o alanda Türkiye çapında da önde olacağı anlamına gelmemektedir. Üniversite grafiklerinde alanların konumu; üniversite içinde birbirleriyle kıyaslanarak oluşmaktadır. Üniversitenin belli bir alanda Türkiye çapındaki yetkinliğini görmek için alan grafiklerine bakmak ve grafikleri birlikte değerlendirmek doğru olacaktır.

Yetkinlik grafiklerinin çizilmesi

Yapılan analiz çalışmasının neticesinde her bir alt alan için üniversitelerin birbirlerine görece yetkinlik sıralamaları ve her üniversite için faaliyet gösterdikleri tüm alt alanları içeren yetkinlik haritaları elde edilmiştir. Çalışma sonucu elde edilen çıktılar aşağıdaki gibi listelenebilir:

  • Araştırma alanı bazında yetkinlik grafikleri: İlgili araştırma alanında faaliyet gösteren üniversitelerin alan bazında aldıkları yetkinlik puanlarının hacim ve kalite alt boyutları açısından incelenmesi ve grafik düzleminde gösterimi 

  • Üniversite bazında yetkinlik grafikleri: Bir üniversitenin faaliyet gösterdiği tüm alt araştırma alanlarının; üniversitenin kendi alan sepeti içinde birbirlerine görece kıyaslanarak hacim ve kalite alt boyutları açısından incelenmesi ve grafik düzleminde gösterimi 

Grafiklerin anlamlı olması için 6 ve üzeri veriye sahip alanların ve üniversitelerin grafikleri hazırlanmıştır

Gösterge seti

Yöntemin ve Yetkinlik Göstergelerinin Belirlenmesi

Üniversite yetkinlik analizi, hacim ve kalite göstergeleri temelinde gerçekleştirilmiş olup; kalite göstergeleri %60, hacim göstergeleri ise %40 ağırlığa sahiptir. Bu kapsamda, yayınların dünyaya görece bağıl atıf etkisi; üniversitenin dünya çapında en fazla atıf alan ilk %10’luk dilime girmiş yayın sayısı; akademisyenlerin araştırma verimliliği; Ar-Ge ve yenilik projelerinin niteliği; patentler tarafından atıflanmış yayın sayısı; ve uluslararası işbirlikleri ile ülkemizin/üniversitenin uluslararasılaşmasına katkısı hususlarına yönelik göstergeler kalite göstergeleri olarak çalışmada yer almıştır.  Hacim boyutunda ise 4 göstergeye yer verilmiştir. Bunlar dünyadaki bilgi birikimine katkı, Türkiye’de o alanda akademik değer yaratan kritik kitlenin ilgili üniversitede yer alma payı, Ar-Ge ve yenilik proje hacmi, üniversitenin ilgili alandaki Türkiye’ye görece bağıl odaklanma endeksidir. 
Kullanılan göstergeler aşağıdaki tabloda açıklanmaktadır.

Göstergel verilerinin çekilmesi

Gösterge Verilerinin Çekilmesi

Analizde kullanılmak üzere 132 alt araştırma alanı için ayrı ayrı olacak şekilde ve 200 üniversite için alt araştırma alanı bazında
•    dünya yayın sayıları,
•    dünya yayınlarına ait atıf sayıları, 
•    Türkiye yayın sayıları, 
•    Türkiye yayınlarına ait atıf sayıları, 
•    üniversite yayın sayıları, 
•    üniversite yayınlarına ait atıf sayıları,
•    üniversitelerde yayın yapmış olan akademisyen sayıları, 
•    üniversitelerin atıf açısından dünyada en fazla atıf alan ilk %10’luk dilime girmiş yayın sayıları, 
•    Türkiye ve üniversitelerin uluslararası işbirlikli yayın sayısı
•    üniversitelerin patentler tarafından atıf yapılmış yayın sayıları 
•    üniversite bazında TÜBİTAK projelerinin bütçe ve sayılarına
 

ilişkin ham veriler yayın ve atıf tabanlı veriler için 2019-2021; proje tabanlı göstergeler için 2019-2022 yıllarını kapsayacak şekilde her yıl için ayrı ayrı elde edilmiştir. TÜBİTAK proje verileri için kurum içi veritabanından faydalanılmış olup diğer veriler için Scopus ve SciVal programları kullanılmıştır.