1514 - Girişim Sermayesi Destekleme Programı (Tech-InvesTR)

Tech-InvesTR Girişim Sermayesi Fonları ve Yatırımcı Üniversite Kuruluşları

Tech-InvesTR Girişim Sermayesi Destekleme Programı ülke ekonomisine katma değer sağlayabilecek nitelikte KOBİ ölçeğindeki erken aşama teknoloji tabanlı şirketlerin Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri sonucu ortaya çıkan ürün ve teknolojilerini ticarileştirme süreçlerinde ihtiyaç duyacakları sermayenin girişim sermayesi fonları aracılığıyla karşılanması amacıyla hazırlanmıştır. Programın işleyişini sağlamak amacıyla TÜBİTAK ile Hazine ve Maliye Bakanlığı arasında İşbirliği Anlaşması imzalanmıştır.

Tech-InvesTR Programı ile

• Erken aşama teknoloji tabanlı girişim şirketlerinin desteklenerek, ülkemizdeki bu şirketlerin sermaye ihtiyaçlarının giderilmesine katkı sağlanması,
• Erken aşama teknoloji tabanlı girişimlerde Ar-Ge ve yenilik sonuçlarının ticarileştirilmesi yoluyla yüksek katma değerli üretim ortamının oluşturulması,
• Girişim şirketlerine sermaye sağlayacak yeni fonların kurulmasının teşvik edilerek girişim sermayesi ekosisteminin oluşturulmasına katkı sağlanması,
• Oluşturulan ekosistemin sürekliliğini sağlamak amacıyla, girişim şirketlerinin yaşam döngüsünün her evresine özgü finansal desteklerin zenginleştirilmesi,
• Girişim sermayesi ekosisteminde yer alan yatırımcı sayısının artırılması,
• Erken aşama teknoloji tabanlı girişimlerin desteklenmesine yönelik sürdürülebilir bir girişim sermayesi ekosisteminin oluşturulması,
• Teknoloji Transfer Ofisleri, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri ve yeterlik almış Araştırma Altyapılarında girişim sermayesi konusunda tecrübe ve kaynak birikiminin sağlanması hedeflenmektedir.

Programın işleyişini sağlamak amacıyla TÜBİTAK ile Hazine ve Maliye Bakanlığı arasında İşbirliği Anlaşması imzalanmıştır. Tech-InvesTR Programı kapsamında kurulacak girişim sermayesi fonlarına Hazine ve Maliye Bakanlığı, Teknoloji Transfer Ofisleri (TTO), Teknoloji Geliştirme Bölgeleri (TGB) ve yeterlik almış Araştırma Altyapıları (AA) ile diğer özel yatırımcılar sınırlı sorumlu ortak olarak katılmaktadır. Fonun yönetimi bağımsız fon yöneticileri tarafından gerçekleştirilmektedir.

Fonlara yatırımcı olarak katılan TTO, TGB ve AA’ların erken aşama teknoloji tabanlı girişimler için ödeyeceği katkı paylarının %50’si TÜBİTAK tarafından hibe şeklinde desteklenmektedir. Ayrıca Kuruluşlara katkı paylarının %10’u kadar genel gider desteği de sağlanmaktadır. Yine bu kapsamda talep edilmesi durumunda desteklenen TTO, TGB ve AA’ların nakit ihtiyacının karşılanması amacıyla fona taahhüt ettiği toplam tutarın %20’sine kadar teminat karşılığı ön ödeme yapılmaktadır. TÜBİTAK tarafından TTO, TGB ve AA’lara verilecek hibe, kaynak ve tecrübe birikiminin sağlanmasına yönelik olmak üzere 2 ana koşula bağlıdır. Kaynak birikimi şartı ile fonun sona ermesi ve yatırımlardan çıkış durumlarında, anapara ve kar payı tutarlarından TÜBİTAK hibesine denk gelen tutarlar bu Kuruluşların bünyelerinde birikerek ileriki dönemlerde yine sadece teknoloji tabanlı girişimlerin fonlaması amacıyla kullanılacaktır. Tecrübe birikimi şartı kapsamında ise fondan Kuruluşlara tecrübe aktarımının sağlanması hedeflenmektedir. Bu amaçla söz konusu katılımcı Kuruluşlardan en az bir personelin fon faaliyetlerinde yer alması ve bu kişilerin fon yönetimi, şirket değerlemesi, hukuki muameleler, ticarileşme vb. konularda tecrübe edinmesi ve edindiği bu tecrübeleri ekosisteme aktarması hedeflenmektedir.

Tech-InvesTR kapsamında kurulan tüm fonların hedef büyüklüğüne ulaşması durumunda 3,17 Milyar TL tutarında hedef taahhüt büyüklüğünün yakalanması beklenmektedir. Böylelikle TÜBİTAK katkısının 119 katı büyüklüğündeki bu fon teknoloji tabanlı girişimlere yatırım yapmak üzere harekete geçmiş olacaktır. Bu tutarın önümüzdeki 5 yıl içerisinde ülkemizdeki 150 erken aşama teknoloji tabanlı girişime yatırım olarak dönmesi hedeflenmektedir.

Tech-InvesTR programı çerçevesinde kurulan beş fon; ağırlıklı olarak sağlık teknolojileri, yapay zekâ, makine öğrenmesi, fin-tech, pazar yeri, mobil oyun geliştirme, ödeme platformu, giyilebilir teknolojiler, blockchain ve lojistik operasyon süreçleri alanında faaliyet gösteren teknoloji tabanlı erken aşama girişimlere yatırım yapmaya devam etmektedir.

Destek Tutarı

Kuruluşun Fona katılım taahhüdü 4 Milyon TL’den az olmamak üzere TÜBİTAK tarafından tek bir Kuruluşa tahsis edilebilecek hibe desteğin azami tutarı 20 Milyon TL olacaktır.

Destek Kapsamı ve Oranı

Program kapsamında, Teknoloji Transfer Ofislerinin (TTO), Teknoloji Geliştirme Bölgelerinin (TGB) ve yeterlik kararı verilmiş Araştırma Altyapılarının (AA) yatırımcı olarak katılacakları Girişim Sermayesi Fonlarına, erken aşama teknoloji tabanlı girişimlere yapılan yatırımlar için ödeyecekleri girişim sermayesi katkı payları, %50 oranında TÜBİTAK tarafından hibe şeklinde desteklenecektir. Söz konusu TTO, TGB ve AA’lara ödenecek hibe tutarının %10’u kadar da genel gider desteği sağlanacaktır.

Desteklerin harcama sonrası yapılması esas olmakla birlikte; TTO, TGB ve AA’nın talep etmesi durumunda ilgili kuruluşun fona taahhüt ettiği tutarın %20’sini geçmeyecek şekilde teminat karşılığı ön ödeme yapılabilecektir. Teminat olarak, talep edilen ön ödemenin %25 fazlası kadar bankalar ve finans kurumları tarafından düzenlenmiş süresiz teminat mektubu getirilmelidir.

Erken Aşama Teknoloji Tabanlı Şirketlerin Özellikleri

Programı kapsamında yatırım yapılacak erken aşama teknoloji tabanlı girişim şirketleri aşağıda yer alan her iki koşulu da sağlayan KOBİ ölçeğindeki şirketler olarak belirlenmiştir.

a. Şirketin, dönem raporunun sunulduğu tarih itibariyle çağrıda belirtilen kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge ve yenilik projesi desteği almış ve bu projeyi başarı ile tamamlamış olması veya mevcut durumda proje desteğinin devam etmesi,

b. Şirketin; fonun girişime ilk yatırım yaptığı tarih itibariyle, kuruluş tarihi üzerinden en fazla 10 takvim yılı geçmiş olması.

Bu şartları taşıyan girişimlere yapılan yatırımlar için TTO, TGB ve AA’nın ödeyeceği Girişim Sermayesi Katkı Payı, TÜBİTAK tarafından hibe şeklinde desteklenecektir.

Çağrıda, yatırım yapılması beklenen öncelikli alanlarla ilgili bilgilendirme yapılabilecektir.

Fonların Hukuki Yapısı

Program kapsamında Hazine ve Maliye Bakanlığının kaynak aktaracağı Fonlara katılan TTO, TGB ve AA’lar desteklenir. Bu Fonların hukuki yapısı aşağıda belirtilenlerden herhangi birisi olabilir:
• Sermaye Piyasası Kurulu mevzuatına tabi Girişim Sermayesi Yatırım Fonu veya Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı.
• Türkiye’de yerleşik Girişim Şirketlerine yatırım yapmak üzere ilgili ülke mevzuatı çerçevesinde kurulan tüzel kişiliği olan veya olmayan (Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) tarafından açıklanan kara liste kapsamında olan ülkeler hariç) fonlar.

Fonların Temel Özellikleri

• Türkiye’de yerleşik sermaye ihtiyacı olan erken aşama teknoloji tabanlı girişim şirketlerine yatırım yapmalıdır.
• Erken aşama teknoloji tabanlı girişimlerde Ar-Ge ve yenilik sonuçlarının ticarileştirilmesine yönelik yatırım yapmalıdır.
• Fon yöneticisinin en az yüzde bir (%1) oranında fona katılması gerekir.
• Fonun tüzel kişilik olması halinde, ödenmiş sermayesinin Kuruluş tarafından karşılanan kısmı, TTO, TGB ve AA’nın Fona katkısı kapsamında değerlendirilir.
• Fon büyüklüğünün yüzde yirmi (%20)’sinden fazlası tek bir girişim şirketine veya grup şirketine yatırılmamalıdır.
• Çağrıda belirtilecek ek koşulları sağlamalıdır.
• Program kapsamında kurulacak girişim sermayesi fonlarına Hazine ve Maliye Bakanlığı, TTO, TGB ile yeterlik kararı verilen Araştırma Altyapıları ile diğer özel yatırımcılar sınırlı sorumlu ortak olarak katılacaktır.
• Fonun yönetimi bağımsız fon yöneticileri tarafından gerçekleştirilecektir.

Erken Aşama Teknoloji Tabanlı Şirketlerin Özellikleri

Programı kapsamında yatırım yapılacak erken aşama teknoloji tabanlı girişim şirketleri aşağıda yer alan her iki koşulu da sağlayan KOBİ ölçeğindeki şirketler olarak belirlenmiştir.

a) Şirketin, dönem raporunun sunulduğu tarih itibariyle çağrıda belirtilen kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge ve yenilik projesi desteği almış ve bu projeyi başarı ile tamamlamış olması veya mevcut durumda proje desteğinin devam etmesi,

b) Şirketin; fonun girişime ilk yatırım yaptığı tarih itibariyle, kuruluş tarihi üzerinden en fazla 10 takvim yılı geçmiş olması.

Bu şartları taşıyan girişimlere yapılan yatırımlar için TTO, TGB ve AA’nın ödeyeceği Girişim Sermayesi Katkı Payı, TÜBİTAK tarafından hibe şeklinde desteklenecektir.

Çağrıda, yatırım yapılması beklenen öncelikli alanlarla ilgili bilgilendirme yapılabilecektir.

Hibenin Koşulları

TÜBİTAK tarafından verilecek hibe desteğin kaynak birikimi ve tecrübe aktarımı olmak üzere iki koşulu bulunmaktadır.

1. Kaynak birikimi: Fonun sona ermesi ve yatırımlardan çıkış durumlarında, anapara ve kar payı tutarlarından TÜBİTAK hibesine denk gelen tutarlar, TTO, TGB ve AA’ların bünyelerinde birikerek ileriki dönemlerde yine sadece teknoloji tabanlı girişimlerin fonlaması amacıyla kullanılabilecektir.

2. Tecrübe aktarımı: Fonu yöneten bağımsız yönetim ekibinden TTO, TGB ve AA’lara tecrübe aktarımının sağlanması amacıyla bu kuruluşlardan en az bir personel kurulacak fonda yılda en az 3 durum tespit (due-diligence) faaliyetlerinde yer alacak ve fon yönetimi, şirket değerlemesi, hukuki muameleler, ticarileşme vb. konularda tecrübe edinerek, edindiği bu tecrübeleri ekosisteme aktaracaktır.

Sonuç Raporu

Çıkışı yapılan yatırımlardan elde edilecek tutar ve bu anaparaya karşılık gelecek kâr, TTO, TGB ve AA’nın da yer aldığı tüm yatırımcılar ve fon yöneticisi arasında yapılan anlaşmaya ve fon yöneticisinin başvuruda belirttiği fonun çıkış stratejisine uygun olarak dağıtılacaktır.
TÜBİTAK’ın TTO, TGB ve AA’lara hibe ettiği tutar ve buna karşılık gelen kâr, çıkışı yapılan her bir yatırımdan sonra ilgili kuruluş tarafından bir kamu bankasında açılacak özel hesapta tutulacaktır. Bu hesapta bulunan bakiye en geç on beş (15) gün içinde Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) alınmak suretiyle değerlendirilecektir.

Fonun sona ermesi veya tasfiyesi durumunda elde edilecek anapara ve kar payı tutarlarının TTO, TGB ve AA’ya düşen bölümünden TÜBİTAK hibelerine karşılık gelen özel hesaptaki tutarın, gelecek dönemde teknoloji tabanlı girişimlerin fonlamasında kullanılacağına ilişkin TTO, TGB ve AA’nın geleceğe dönük stratejisi Fonun sona ermesinin ardından altı ay içerisinde Sonuç Raporu eşliğinde TÜBİTAK’a sunulacaktır.

Sonuç raporu ile birlikte stratejinin TÜBİTAK tarafından onaylanması ile özel hesaptaki tutar; TTO, TGB ve AA’nın kullanımına uygun hale getirilecek, proje tamamlanmış olarak kabul edilerek destek süreci sonlandırılacaktır.

Sermaye şirketi statüsüne sahip Girişim Sermayesi Fonlarına katılan, katılmayı taahhüt eden;

•    Teknoloji Transfer Ofisleri (TTO): İlgili yükseköğretim kurumu bünyesinde üniversite-sanayi işbirliğine ve üniversitede üretilen bilginin ekonomik değere dönüşmesine katkı vermek üzere; yükseköğretim kurumlarının ortak olduğu sermaye şirketleri veya faaliyetleri arasında üniversite-sanayi işbirliği de olan vakıfların ortak olduğu sermaye şirketleri veya 07/12/2017 tarih ve 30263 sayılı Yükseköğretim Kurumları Teknoloji Transfer Ofisi Yönetmeliği’ne göre faaliyet gösteren sermaye şirketleri ile 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde faaliyet gösteren yönetici şirket tarafından kurulan sermaye şirketleri,

•    Teknoloji Geliştirme Bölgeleri (TGB): 4691 sayılı Kanuna göre kurulmuş, yüksek/ileri teknoloji kullanan ya da yeni teknolojilere yönelik firmaların, belirli bir üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü ya da Ar-Ge merkez veya enstitüsünün imkanlarından yararlanarak teknoloji veya yazılım ürettikleri/geliştirdikleri, teknolojik bir buluşu ticari bir ürün, yöntem veya hizmet haline dönüştürmek için faaliyet gösterdikleri ve bu yolla bölgenin kalkınmasına katkıda bulundukları, aynı üniversite, yüksek teknoloji enstitüsü ya da Ar-Ge merkez veya enstitüsü alanı içinde veya yakınında; akademik, ekonomik ve sosyal yapının bütünleştiği site veya bu özelliklere sahip teknopark ya da teknokentin yönetim ve işletmesinden sorumlu olan sermaye şirketi statüsüne sahip yönetici şirketi,

•    Yeterlik kararı verilen Araştırma Altyapıları (AA): 6550 sayılı Kanun kapsamında kurulan ve Araştırma Altyapıları Kurulu tarafından yeterlik kararı verilerek tüzel kişilik kazanan; Ar-Ge faaliyetlerinin yapıldığı ileri araştırma laboratuvarı ile merkezi araştırma laboratuvarı olarak sınıflandırılan birimler,

Programa başvuru yapabilir.

Aynı Fona katılmayı planlayan TTO, TGB ve AA’lar işbirliği içerisinde hazırladıkları ortak proje başvurusu ile TÜBİTAK’a başvururlar. Başvuru formları çağrı dokümanının ekinde yer alacaktır.

Panel değerlendirmesinde, TTO, TGB, AA’lar tarafından yapılan ortak başvuru (proje) ve başvuru sahipleri aşağıda belirtilen 3 ana boyut altında değerlendirilir:

1. Projenin teknolojik ve/veya teknik yeterliliği
   1. TTO, TGB ve AA’nın projenin başarısı için geliştirdiği süreçlerin niteliği ve uygunluğu;
      1. TTO, TGB ve AA’nın girişimci havuzunu oluşturma kriterleri,
      2. TTO, TGB ve AA’nın girişimcileri fonlara hazırlama süreçleri,
      3. TTO, TGB ve AA’nın girişimin seçimine ve sunumuna sağlayacağı katkılar,
      4. TTO, TGB ve AA’nın fonları seçme kriterleri,
      5. TTO, TGB ve AA’nın girişim havuzunu hazırlarken diğer üniversiteler, teknoparklar ve benzeri organizasyonlarla işbirlikleri.
2. Projenin yapılabilirliği
   1. Desteklenecek TTO, TGB ve AA’nın uygunluğu; 
      1. TTO, TGB ve AA’nın kurumsal yönetimi, hukuki yapısı ve bağımsızlığı,
      2. TTO, TGB ve AA’nın deneyim ve yetkinliğinin yeterliliği,
      3. TTO, TGB ve AA’nın organizasyon yapısının ve personelin uygunluğu,
      4. TTO, TGB ve AA’nın fona katılmayı planladığı bütçe,
      5. TTO, TGB ve AA’nın katılacağı Fon, getiri hedefi, geliştirmeyi planladığı yetenekleri, ekosistemde kaynak ve tecrübe birikimi hedefleri, çıktıları, başarı ölçütleri vb. bilgilerin bulunduğu Kuruluşa ait kapsamlı iş planının uygunluğu.
   2. Fonun yapısı;
      1. Fonun odaklandığı alan,
      2. Fonun yatırım stratejisi,
      3. Fonun taahhüt büyüklüğü,
      4. Hukuki yapısı ve bağımsızlığı
      5. Fon yönetim maliyeti ve kâr dağıtımı,
3. Projenin etkisi
   1. Kurumsal kapasite geliştirme ve sürdürülebilirlik;
      1. Kaynak birikimi ve tecrübe aktarımı da dahil olmak üzere proje hedefleri, çıktıları ve başarı ölçütlerinin uygunluğu,
      2. Toplam kaç girişime fikir doğrulama aşamasında kaç girişime ticarileşme aşamasında yatırım yapılacağı,
      3. TTO, TGB ve AA’nın girişimcilik ve teknoloji ticarileştirme kapasitesinin geliştirilmesi ve bunun sürdürülebilirliği,
      4. TTO, TGB ve AA’nın girişimcilik ve teknoloji ticarileştirme kapasitesinin geliştirilmesi ve bunun sürdürülebilirliği,
      5. Raporlama, kontrol, denetleme ve risk yönetim süreçleri.

Değerlendirme Süreci

Mali Hususlar ve Ödeme Bilgileri için Tıklayınız >>

Program kapsamında desteklerin harcama sonrası yapılması esas olmakla birlikte; TTO, TGB ve AA’nın talep etmesi durumunda ilgili kuruluşun fona taahhüt ettiği tutarın  %20’sini geçmeyecek şekilde teminat karşılığı ön ödeme yapılabilir. 

Teminat olarak, talep edilen ön ödemenin %25 fazlası kadar bankalar ve finans kurumları tarafından düzenlenmiş süresiz teminat mektubu getirilir.

TÜBİTAK Destek Süreci

Program kapsamında desteklenen TTO, TGB ve AA’lar, dönemsel destek talebi için yıllık olarak hazırlayacakları teknik ve Yeminli Mali Müşavir onaylı mali raporun bulunduğu dönem raporlarını TÜBİTAK’a sunar. TÜBİTAK’a sunulan ilgili dönem raporları izleyici heyeti ve mali birim tarafından incelenir.

Dönem raporlarının değerlendirilmesi sonrasında TÜBİTAK tarafından desteklenecek giderlerle ilgili kabul edilen harcama tutarları belirlenerek varsa ön ödeme tutarları da dikkate alınarak mahsuplaşma sonrası TTO, TGB ve AA’lara dönem ödemesi gerçekleştirilir.

GİSDEG İLETİŞİM BİLGİLERİ

TÜBİTAK TEYDEB Girişim Sermayesi Destekleme Grubu

Elif KOŞOK
TEYDEB Girişim Sermayesi Destekleme Grup Koordinatörü
Tel: 0-312-298 94 79 
E-Posta: elif.kosok@tubitak.gov.tr

Sinan ÖZER
TEYDEB Girişim Sermayesi Destekleme Grubu
Tel: 0-312-298 94 80 
E-Posta: ozer.sinan@tubitak.gov.tr

Yasin ERGÜL
TEYDEB Girişim Sermayesi Destekleme Grubu
Tel: 0-312-298 96 82 
E-Posta: yasin.ergul@tubitak.gov.tr

Dr. Cansu DURUKAN
Tel: 0-312-298 95 80 
E-Posta: cansu.durukan@tubitak.gov.tr

Pınar NUR
Tel: 0-312-298 95 86 
E-Posta: pinar.nur@tubitak.gov.tr