TÜBİTAK, Karayolları Genel Müdürlüğü (KGM) tarafından kullanılmak üzere pilot üretimi BETEK Boya A.Ş’de gerçekleştirilen yerli, çevreci, uzun ömürlü ve ekonomik yol çizgi boyası üretti. Boyanın 3. pilot uygulaması Ankara-Konya yolunda yapıldı.
Uzun bir karayolu ağına sahip ülkemizde yol güvenliğinin en önemli unsurlarından olan yol çizgileri için yıllık ortalama 13 bin ton boya kullanılıyor. Bu rakam 2012 yılında 19 bin 370 tona yükseldi. Boya içindeki çözücüler, temizlik için gerekli malzemeler, işçilik, ekipman ve gece görünürlüğü için kullanılan cam küreciklerle birlikte yol çizgilerinin yapımı yüksek maliyetlere ulaşıyor. Öyle ki 2012 yılında harcanan para 65 milyon lirayı buldu.
Yol çizgi çalışmalarında maliyetin azaltılması, çevreci ve uzun ömürlü boya geliştirilmesi için TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Kimya Enstitüsü, KGM için yürümekte olan bir TARAL 1007 kapsamında önemli bir proje başlattı. Nisan 2014’te tamamlanacak olan “Çevre dostu su bazlı yol çizgi boyası geliştirilmesi ve soğuk uygulanan solvent bazlı yatay işaretleme yol çizgi boyası yol performans özelliklerinin artırılması” projesi kapsamında geliştirilen su bazlı boyaların pilot uygulaması Antalya ve Sakarya’nın ardından Ankara-Konya karayolunda yapıldı.
Yıllık En Az 8 Milyon Lira Tasarruf Sağlanacak
İki yıllık bir çalışmanın ürünü olan yol çizgi boyası, mevcut boyaların aksine kanserojen özellik taşımıyor ve çevreye zarar vermiyor. AB giriş mevzuatına uygun, düşük maliyetli, uzun ömürlü ve ülke coğrafyasına elverişli özellikler taşıyor. Uzun ömürlü olması nedeniyle iş gücü, hammadde ve ekipman tasarrufu da sağlayacak su bazlı boya ile 13 bin ton boya için yıllık harcama en az 8 milyon lira azalacak.
Çevre Dostu Boya
Ülkemizde kullanılan yol çizgi boyasının içinde çözücü olarak ve temizlik amacıyla tonlarca ‘tolüen’ maddesi kullanılıyor. İçeriğindeki malzemeler çevre açısından zararlı emisyonlara neden oluyor. TÜBİTAK’ın geliştirdiği su bazlı sisteme geçişle birlikte çevreye verilen zarar ortadan kalkıyor. ‘Yeşil teknoloji’ olarak bilinen üretim sayesinde işçi sağlığı ve iş güvenliğine de olumlu katkı sağlanacak.
Yerli Yol Çizgi Boyası Daha Uzun Ömürlü
TÜBİTAK MAM Kimya Enstitüsü’nden proje yönetici Doç. Dr. Tülay İnan, solvent bazlı boyaların bırakılıp su bazlı boyaların kullanılmasını amaçlayan projenin tamamlanması sonrası Proje Sonuçları Planına (PSUP) uygun olarak KGM aracılığı ile Türkiye geneline yayılacağını açıkladı. Trafik yoğunluğunun olduğu yerlerde 3-4 kez boya çalışmasının yenilendiğine dikkat çeken İnan, yaptıkları test çalışmasında yerli boyanın 1 yıldan fazla kullanım ömrüne sahip olduğunu tespit ettiklerini ancak kullanım ömrü konusunda kesin yargının projenin tamamlanması sonrası söylenebileceği...
