Yıldız Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bestamin Özkaya ile ekibi, bakteriden üretilen elektrikle led lambayı yakmayı başardı.
21. yüzyılın en önemli sorunlarından olarak görülen "enerji" bilim insanlarını bu konuda daha fazla araştırma yapmaya yönlendiriyor. Fosil yakıtların artan maliyetleri ve çevreye verdikleri zarar alternatif yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmeyi zorunlu kılıyor. Bu durumu göz önüne alan bilim insanları yenilenebilir enerji kaynaklarını çeşitlendirmek için önemli projelere imza atıyor. Bu önemli projelerden biri de YTÜ Çevre Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bestamin Özkaya önderliğinde bir ekip tarafından yapıldı.
Türkiye'de ilk olma özelliğini taşıyan projenin yöneticisi Doç. Dr. Bestamin Özkaya TÜBİTAK ARDEB tarafından desteklenen bir projeyle çalışmalara başladıklarını ve şu an ikinci projede çalışmaları sürdürdüklerini belirtti. Birinci projeyle yaklaşık 250 bin TL destek aldıklarını ifade eden Özkaya, ikinci projenin sonunda yaklaşık 500 bin TL destek almış olacaklarını söyledi.
Özkaya, bakteriden enerji üretiminin son yıllarda ilgi odağı olduğunu ifade ederek, “Oksijen olmayan ortamlarda hücresel solunum yapan bakteriler değişik türlerde elektron alıcıları kullanabilirlerken, mikrobiyal yakıt hücresinde rol alan bakterilerin elektron transferini hücre dışına da taşıyabilmeleridir. Ekzoelektrojen olarak adlandırılan bu türler mikrobiyal yakıt hücresi reaktörlerinde aktif hale gelerek elektrokimyasal aktif biyofilmler oluşturmakta ve doğrudan elektrik üretimi konusunda faydalı bir rol almaktadır” dedi.
Haliç'in tabanından alınan bakterilerin laboratuvar ortamında aşılanarak çoğaltıldığını belirten Özkaya, sistemin reaktörde üreyen bakterilerin arıtma sırasında ortaya çıkan enerjilerinin depolanmasıyla çalıştığını dile getirdi.
Özkaya: “Biyolojik Pil Hiç Bitmez”
Bakteriden üretilen elektriğin depolandığı sisteme "Mikrobiyal Yakıt Hücreleri" denildiğini belirten Özkaya, “Mikrobiyal Yakıt Hücreleri'nin çalışma prensibi, normal pillerle aynı. Mikrobiyal Yakıt Hücreleri hem enerji elde edilebilme potansiyeli hem de çevre dostu olması bakımından alternatif enerji kaynakları için de önemli bir konumda. Pillerin bu kimyası mikrobiyal yakıt hücrelerinde mikroorganizmaların besini parçaladıkları, reaksiyonlar ile aynı özelliklere sahip. Yakıt hücresinin anot bölmesindeki mikroorganizmalar, organik maddenin oksidasyonundan elektron üretirler ve elektronlar anot elektrotta toplanarak harici bir direnç üzerinden katot elektrota iletilirler ve böylece bir biyolojik pil meydana geliyor" dedi.
Özkaya, çevre kirliliğinin tehlikeli boyutlara ulaşmasının alternatif kaynakların çevre dostu olmasını zorunlu kıldığını vurgulayarak, “Üretim aşamasında en önemli rol atıkları temizleme özelliği bulunan bakterilere düşüyor. Onların açığa çıkarttığı enerji kullanılan düzenek sayesinde depo ediliyor. Evsel nitelikli atık suyu vererek atık sudaki organik maddeyi fermantasyon sağlanarak doğrudan elektrik akımı üretiyoruz" dedi.
30.10.2013