Türkiye'de yeşil ve sürdürülebilir teknolojilere odaklanan en önemli girişim hızlandırma programlarından biri olan Küresel Temiz Teknolojiler Girişimcilik Programı (Global Cleantech Innovation Programme-GCIP) 2024 Türkiye Hızlandırıcısı Ödül Töreni, TÜBİTAK Başkanlık Feza Gürsey Salonu'nda düzenlendi. Törene, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş ile TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Orhan Aydın ve UNIDO Türkiye Başkanı Süleyman Yılmaz katıldı.
Ödül töreninde, GCIP Türkiye Hızlandırıcısında ilk 10’a giren finalist takımlara da plaketleri takdim edildi. Ayrıca, OSTİM ve ARÇELİK tarafından özel ödüller de verildi. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile TÜBİTAK iş birliğinde kadın girişimcilere yönelik ödüller de sahiplerini buldu. Bu kapsamda, “Toplumsal Etkide Öncü Kadın Girişimci Desteği”, “Yenilikçi Kadın Girişimci Desteği”, “En İyi Gelişim Gösteren Kadın Girişimci Desteği” ve “Genç Kadın Girişimci Desteği” kategorilerinde toplam 1.000.000 TL ödül dağıtıldı.
TÜBİTAK tarafından verilen GCIP ödülleri de törende açıklandı. Ödül Töreni’nde toplam 1.100.000 TL tutarında üçüncülük, ikincilik ve birincilik ödülleri takdim edilerek, girişimcilerin sürdürülebilir inovasyon konusundaki başarıları taçlandırıldı.
“Sanayinin yeşil dönüşümünü gerçekleştirmek kadar, yatırımların yerli ve milli teknolojilerle gerçekleştirilmesi de önemli”
Törende konuşan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Türkiye Yüzyılı'nda, yeşil dönüşümü gerçekleştirme hedefi doğrultusunda sanayicilerin yeşil dönüşüm yatırımlarına yönelik ihtiyaç duydukları finansmana erişimleri için Bakanlık olarak attıkları adımlara dikkati çekti.
Dünya Bankası işbirliğiyle yürüttükleri "Türkiye Yeşil Sanayi Projesi" ve "Türkiye Organize Sanayi Bölgeleri Projesi" ile 700 milyon dolardan fazla finansmanı, sanayicilere, KOBİ'lere ve yeşil teknoloji girişimlerine sunduklarını anlatan Kacır, şu ifadeleri kullandı: "Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (IBRD) ve Uluslararası Finans Kurumu (IFC) işbirliğinde kurduğumuz Türkiye Endüstriyel Karbonsuzlaştırma Yatırım Platformu'yla, sanayimizin karbonsuzlaşma yatırımlarına 2030'a kadar 5 milyar avro finansman sağlamayı öngörüyoruz. Sanayinin yeşil dönüşümünü gerçekleştirmek kadar, yatırımların yerli ve milli teknolojilerle gerçekleştirilmesi de önemli. Net sıfır emisyon hedeflerinde elde edeceğimiz başarı, yenilikçi teknolojilerle henüz gelişim aşamasında olan fakat olgunlaşmayı ve ticarileşmeyi bekleyen teknolojilerin ışığında şekillenecek. Gerçekleştirilen çalışmalar, yeşil teknolojilere yönelik talebin 2035'e kadar yıllık 2 trilyon dolarlık bir ekonomi oluşturacağını ifade ediyor. Yeşil teknolojilerin yalnızca müşterisi ve pazarı olmayı, Milli Teknoloji Hamlesi doğrultusunda teknolojinin öncü ülkelerinden biri olma iradesini gösteren ülkemiz için asla bir seçenek olarak görmüyoruz. Yeşil dönüşümün teknolojide meydana getirdiği paradigma değişimlerini Türkiye Yüzyılı'nda, ülkemizin büyümesi ve kalkınması için tarihi bir fırsat penceresi olarak görüyoruz."
“AR-GE ve inovasyon ekosisteminin harekete geçmesini sağlayacak adımlar atılmalı”
Bakan Kacır, Türkiye'yi yeşil teknoloji ve inovasyonda öncü bir ülke yapma vizyonu doğrultusunda, AR-GE ve inovasyon ekosisteminin harekete geçmesini sağlayacak adımlar atılması gerektiğini ifade etti. Türkiye'yi yeşil teknolojilerde söz sahibi konuma taşımanın reçetesi olarak da gördükleri bu yaklaşımı son yıllarda başarıyla uyguladıklarına dikkati çeken Kacır, TÜBİTAK burs ve destek programları kapsamında, son 22 yılda, yeşil dönüşüm ve iklim değişikliği alanlarında 3 bin 434 projeye ve 3 bin 746 bilim insanına 22 milyar lira destek sağladıklarını bildirdi.
Avrupa Birliği (AB) Yeşil Mutabakatı ile doğrudan ilişkili AR-GE ve yenilik projelerini, TÜBİTAK programlarında öncelikli olarak desteklediklerini dile getiren Kacır, şu değerlendirmelerde bulundu: "Türkiye Yeşil Sanayi Projesi'nin 175 milyon dolarlık dilimini yeşil üretim süreçlerinde AR-GE ve yenilik çalışmalarının geliştirilmesi için ayırdık. Bu adımlarla 208 üniversitemizde, araştırma altyapılarımızda ve firmalarımızda binlerce araştırmacımızın ortaya koyduğu çalışmaları ekonomik değere dönüştürecek anahtar, teknoloji girişimciliğidir. Daha fazla yeşil teknoloji girişimi çıkarmak, binlerce genç girişimcinin hayallerini projelere, projelerini de girişimlere dönüştürmelerine olanak sağlamak öncelikli amaçlarımızdan. Bu istikamette teknoparklarımızda sürdürülebilirlik alanında faaliyet gösteren 346 teknoloji girişimini destekledik. Ülkemizde tohum ve tohum öncesi aşamadaki girişimlerin en büyük destekçisi konumundaki TÜBİTAK BiGG Programı kapsamında, yeşil teknolojilerde 276 girişimin kurulmasını sağladık. Bugün bir araya gelmemize vesile olan Küresel Temiz Teknolojiler Girişimcilik Programı'yla da iş hızlandırma eğitimlerinden mentörlüğe, ağ kurma imkanlarından fon sağlama kolaylıklarına kadar pek çok alanda temiz teknoloji girişimlerinin hayata geçmesi ve ölçeklenmesinde ihtiyaç duyulan desteği sağlıyoruz."
"36 takım içinde 23 takımın lideri kadın"
Program kapsamında, bugüne kadar yürütülen ilk 6 çağrı kapsamında, 167 girişimi mentörlük ve hızlandırma eğitimleriyle buluşturduklarını vurgulayan Kacır, 7. çağrıya ise 103 girişimin başvurduğunu, bunlar arasından 36 takımın, mentörlük ve hızlandırma eğitimine katıldığını ve bu takımlardan 23'ünün liderliğini kadın girişimcilerin yaptığını belirtti. Kacır, bunun bir "umut vesilesi" olduğunu dile getirerek, şunları kaydetti: "Toplumun tüm kesimlerinin teknoloji geliştirme ve dünyayı değiştirme iddiası taşıyabilmesi, Türkiye'nin teknoparklarıyla, AR-GE destekleriyle, fon uygulamalarıyla, TEKNOFEST'lerle dünyaya sunduğu girişimcilik modelinin özüdür. Bugün milyar dolar değeri aşan 7 unicornumuz, bizim deyimimizle 7 Turcorn'umuz var. Bunlardan dördünün kurucuları kadın girişimcilerimiz. Bizler her alanda kadın girişimcilerimizin, yenilikçi, yaratıcı ve öncü fikirlerinin filizlendiğini görmek istiyoruz. Kadınların emeği ve katkısı olmayan her iş bizim için eksiktir. Teknoloji geliştirme imkanlarına erişimi temel bir insan hakkı olarak gören bir yaklaşımla ülkemizi teknoloji üretme ve geliştirmede devler ligine taşıyacağız. Türkiye'den 100 bin teknoloji girişiminin doğmasını ve aralarından 100 girişimin milyar dolar değerlemeyi aşmasını sağlayacağız. Dereceye giren takımlarımız, ilk kez bu yıl Türkiye'de gerçekleştirilecek Global Cleantech Innovation Days etkinliğinde ülkemizi temsil edecekler. Türkiye Yüzyılı'nda, teknoloji girişimciliğinin ekonomide hep birlikte yazacağımız yeni başarı hikayesinde ana aktör olması için Bakanlık olarak tüm imkanlarımızı seferber etmeyi sürdüreceğiz."
“Kadın girişimcilerin başarılarıyla gurur duyuyoruz”
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş konuşmasında geçen yıl Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve TÜBİTAK ile kadın girişimcilere destek olmak adına işbirliğine imza attıklarını belirterek, bu işbirliği kapsamında dünyayı daha yaşanabilir daha temiz ve daha sürdürülebilir kılmak adına yenilikçi fikirleri ödüllendirmenin amaçlandığını söyledi.
Kadın girişimcilerin başarılarıyla gurur duyduğunu vurgulayan Göktaş, dijital dönüşümün en önemli adımlarından biri olan temiz teknoloji alanında kadın girişimciliğinin Türkiye için yeni bir vizyon sağlayacağına inandığını dile getirdi. Göktaş, iklim krizi ve çevre kirliliğinin bütün insanlığın yüzleştiği en kritik sorunlardan biri olduğuna işaret ederek, insan ve doğa arasında bozulan dengenin geri dönülmesi zor ekolojik, ekonomik ve sosyal sorunları da beraberinde getirdiğini vurgulayarak, bu sorunu çözmede kadınların gücüne ve girişimciliğine her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyulduğunu ifade etti. Kadınların tarih boyunca hem içinde yaşadığı toplumları hem de ailelerini dönüştüren değişim liderleri olduğunu aktaran Göktaş, "Aynı liderlik ruhunu iklim değişikliğiyle mücadelede, sıfır atığın yaygınlaştırılmasında, temiz enerjiye geçişte ve yenilikçi çözümler geliştirmede de görmekteyiz. Bugün kadınlar, bu dönüşümün tam kalbinde yer alan güçlü bir aktördür. Kadınlar, doğaya uyumlu yaşam pratiklerinin en büyük ustaları, aynı zamanda sürdürülebilir kalkınmanın ve gelişmenin öncülerindendir." diye konuştu.
"Kadın girişimciliğinin geleceği için önemli adımlar atıyoruz"
Bakan Göktaş, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan himayesinde yürütülen Sıfır Atık Projesi'nin de kadınların öncülüğünde büyüyen önemli bir çevre hareketi olduğunun altını çizdi. Geri dönüşüme dikkat çeken projenin kaynakların korunması ve gelecek nesillere daha yaşanabilir dünya bırakılması adına atılmış önemli bir adım olduğuna işaret eden Göktaş, bu anlamda sürdürülebilirliğin, çevresel, toplumsal ve ekonomik boyutlarıyla bütünsel kalkınma modeli olarak önemli bir dönüşüm sürecini ifade ettiğini söyledi. Göktaş, kadınların aktif katılımıyla, sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmanın daha hızlı ve etkili şekilde mümkün hale geldiğini belirtti.
Başarıların sürdürülebilirliğinde iş birliği vurgusu
TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Orhan Aydın konuşmasına bu güzel etkinliğe TÜBİTAK olarak ev sahipliği yapmaktan duyduğu memnuiyeti paylaşarak konuşmasına başladı.
“Ülkemiz girişimcilik ekosistemi son yıllarda önemli gelişmelere ve başarılara sahne olmuştur. Girişim sayısı, yatırım sayısı ve yatırım fonu sayısı artmıştır.” diyen Aydın, “Milli Teknoloji Hamlesi doğrultusunda girişimciliği destekleyen dinamik ve kapsayıcı bir ekosistem kurgusu ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız öncülüğünde, girişimcilik farklı alanlara yayılmakta ve değer zincirleri uçtan uca desteklenmektedir. “ ifadelerini kullandı.
TÜBİTAK Başkanı Aydın, “Altyapı ve finansmandan insan kaynağına, yönetişimden kültüre iyi tasarlanmış ekosistem kurgusu girişimciliğin bütün aşamalarını kapsamakta ve kolaylaştırıcı ve hızlandırıcı yenilikçi enstrümanlarla sürekli güncellenmektedir.” değerlendirmesinde bulundu.
Elde edilen bu başarıların sürdürülebilirliği adına iş birliğinin önemine vurgu yapan Aydın, “Bugün burada bu iş birliğinin güzel örneklerinden birine tanıklık ediyoruz. Küresel Temiz Teknolojiler Girişimcilik Programı ilk fazında temiz teknoloji girişimcilerini görünür kılmaya odaklanmışken, ikinci fazda paydaşlar ve destek çeşitliliği artırılmıştır. OSTİM ve Arçelik ayni, Aile Sosyal Hizmetler Bakanlığımız nakdi destekleri programa katkı vermiştir. Paydaşlarımızın katkılarıyla ekosistemi genişletmeye devam ediyoruz.” diye konuştu.
“16 ülkede yürütülen Program sayesinde diğer ülkelerdeki iyi örneklerden öğrenme ve deneyimlerimizi paylaşma fırsatı buluyoruz. “ diyen Aydın, TÜBİTAK’ın, girişimci, mentör ve jüri geri bildirimlerinden edindiği dersleri kendi programlarına entegre ederek öğrenim sürecini zenginleştirdiğine dikkati çekti.
Prof. Dr. Aydın, “GCIP Türkiye 2024 Hızlandırıcı Programı kapsamında seçilen girişimcilerimizi tebrik ediyor, programda emeği geçen herkese, eğitmenlerimize, mentorlarımıza ve tüm paydaşlarımıza teşekkür ediyoruz. Ödül töreni, girişimciler için bir başlangıç niteliğinde. TÜBİTAK olarak, GCIP finalistlerine girişim desteklerinde öncelik tanıyacak ve yolculuklarında yanlarında olmaya devam edeceğiz.” ifadelerini kullandı.
Yeşil Teknolojilerde Dönüşüm: GCIP Türkiye ile Yenilikçi Girişimler Destekleniyor
Türkiye, sürdürülebilir kalkınma ve yeşil teknolojiler alanında yenilikçi girişimleri desteklemeye devam ediyor. Bu kapsamda, Küresel Temiz Teknolojiler Girişimcilik Programı (GCIP), Türkiye'deki çevre dostu ve sürdürülebilir projeleri destekleyerek, girişimcilerin uluslararası arenada rekabet edebilir hale gelmesine katkı sağlıyor.
Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma Teşkilatı (UNIDO) ve Küresel Çevre Fonu (GEF) işbirliğiyle yürütülen program, Türkiye'de Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile TÜBİTAK koordinasyonunda hayata geçiriliyor. Program, yenilenebilir enerji, enerji verimliliği, atık zenginleştirme, ileri malzemeler ve kimyasallar, ulaşım, yeşil binalar ve su verimliliği alanlarında yenilikçi çözümler sunan girişimleri desteklemeyi amaçlıyor.
GCIP Türkiye, girişimcilere eğitim ve mentorluk desteği sunarak projelerini geliştirmelerine olanak tanıyor. Program kapsamında düzenlenen hızlandırma kampları ve iş geliştirme eğitimleri sayesinde girişimciler, hem ulusal hem de uluslararası pazarlara erişim sağlayarak projelerini hayata geçirebiliyor.
GCIP Türkiye programına katılan girişimciler, sürdürülebilir teknolojiler konusunda farkındalık yaratırken, çevresel etkileri minimize eden yenilikçi çözümler geliştiriyor. Türkiye'nin yeşil dönüşüm vizyonuyla uyumlu olarak, bu program sayesinde yerli girişimlerin uluslararası arenada rekabet gücü kazanması hedefleniyor.
