Teknolojiye ve Teknolojinin İtici Gücü Olan Bilime Adanmış Bir Yıl 2021

Kurulduğu 1963 yılından bu yana bilim ve teknolojinin mihmandarlığında, ülkemizin teknolojik bağımsızlığının desteklenmesini sağlamak, kendi teknolojisini geliştirmesine ve teknoloji tabanlı ürünlerin üretilmesine katkı vermek amacıyla yenilikçi, katılımcı ve paylaşımcı bir kurum olma yaklaşımını benimseyen Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) için, 2021 yılı da dolu dolu geçen bir yıl oldu.

Bu yıl da bilim, teknoloji ve yenilik ekosisteminde daha fazla sonuç ve etki oluşturmak amacıyla birlikte çalışma, öğrenme ve geliştirme odağında faaliyetlerimizi gerçekleştirdik. Gerek dünya genelinde gerekse de ülkemizde karşı karşıya kaldığımız salgın hastalıklar, iklim değişikliği odaklı aşırı sıcaklıklar, kuraklık, yoğun yağışlar, yangınlar, denizlerdeki oksijen azalması gibi güçlüklere; üniversite, sanayi ve kamu bileşenleriyle Temel Bilimler ve Mühendisliğin yanı sıra Sosyal ve Beşerî Bilimleri de kapsayan yenilikçi çözümler ürettik. Örneğin, COVID-19 Türkiye Platformu’nda bir yandan aşı ve ilaç çalışmalarını sürdürürken diğer yandan salgının sosyal, beşeri ve ekonomik boyutlarına yoğunlaşan çalışmaları destekledik. Deprem araştırmalarına yönelik olarak oluşturduğumuz Türkiye Deprem Platformunda farklı kurum ve kuruluşlarla hem deprem altyapımızı güçlendirmeye hem de toplumda deprem konusunda farkındalık oluşturmaya çalıştık. Marmara Bölgesinde yaşanan müsilaj sorununa çözüm bulmaya yönelik sunduğumuz desteklerde de iklim değişikliğinin çevresel etkilerinin yanı sıra sosyal etkilerine odaklandık, bu eksendeki çalışmalarla somut çıktılar elde etmeyi hedefledik. Bilişimden savunmaya, raylı ulaşımdan uzaya, enerjiden gıdaya, kutup araştırmalarından çevreye kadar tüm alanlarda birimlerimizle, merkezlerimizle ve enstitülerimizle birlikte çalışma, öğrenme ve geliştirme odağında faaliyetlerimizi yürüttük.

TÜBİTAK OLARAK MİLLİ TEKNOLOJİ HAMLESİ SEFERBERLİĞİNE VE TÜRKİYE YENİ EKONOMİ MODELİNE KATKI VERECEK VE ÜLKEMİZE IŞIK TUTACAK AR-GE PROJELERİNİ DESTEKLEDİK!

• 2021 yılında özel sektöre yönelik yürütülen destek programları kapsamında 2.766 firmanın 3.943 Ar-Ge projesine 950,3 Milyon TL destek verdik. Bu projelerin 2.809 tanesi KOBİ’ler tarafından gerçekleştirildi ve bunlara toplamda 594,5 Milyon TL kaynak aktardık.
• Teknolojik ilerlemenin zeminini oluşturan bilimsel araştırmalara yönelik çalışmalara da destek verdik. 2021 yılında akademiye ve kamuya yönelik desteklerimizle 160'tan fazla üniversitenin 3.720 Ar-Ge projesine 1,29 Milyar TL kaynak sağladık. Bu projelerde 11.646'sı ilk kez olmak üzere 19.817 araştırmacı görev aldı.
• 2021 yılında 45 farklı programımızla 24.257 bilim insanı ve gencimize 374 Milyon TL destek sağladık.
• Bilim ve Toplum destek ve faaliyetlerimizle 2021 yılında yaklaşık 18 milyon kişiye ulaştık.

ÜLKEMİZİN, KÜRESEL ÖLÇEKTE YAŞANAN DEĞİŞİM VE DÖNÜŞÜMLER KAYNAKLI RİSKLERE HAZIRLIKLI OLABİLMESİ VE BU ORTAMLARI FIRSATA DÖNÜŞTÜREBİLMESİNE YÖNELİK İHTİYAÇ DUYDUĞU TEKNOLOJİLERİN GELİŞTİRİLMESİNE ÖZEL ÖNEM VERDİK

COVID-19 başta olmak üzere salgın hastalıklar, iklim değişikliği ve doğal afetlerle mücadele, yeşil ekonomi ve dijital dönüşüm kaynaklı konuları önceliklendirdik.  Bu konulardan her birinin çok disiplinli ve çok paydaşlı çözüm gerektiren zorluklar barındırması sebebiyle, TÜBİTAK olarak, "birlikte iş yapma" ve "birlikte başarma" yaklaşımını esas alan, sonuç odaklı çözüm bulma süreçlerinin teşvik edilmesine odaklandık. 

• Bu bağlamda 2021 yılında da, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı himayelerinde, TÜBİTAK koordinasyonunda oluşturulan “COVID-19 Türkiye Platformu” kapsamında aşı ve ilaç projelerinde 436 araştırmacımız yoğun bir şekilde gece gündüz çalışmaya devam etti. Bunlardan 167’si TÜBİTAK STAR Burs Programı kapsamında desteklenen üniversite öğrencilerinden oluşuyor. Virüs Benzeri Parçacıklara Dayalı (VLP) aşının Faz 1 çalışması Sanayi ve Teknoloji Bakanımız ve TÜBİTAK Başkanımızın da dahil olduğu 36 gönüllünün; Faz 2 çalışması ise 349 gönüllünün katılımıyla Mart -Ağustos 2021 tarihleri arasında tamamlandı. Yakın zamanda Faz 2B çalışılması başlatılmış olacak, Faz III klinik çalışma için de hazırlıklar devam ediyor. Bu aşı adayının en önemli özelliği biyoteknolojik aşı grubunda olmasından dolayı üretiminin ve yeni varyantlara karşı hızlıca geliştirilmesinin çok daha kolay olmasıdır. Protein temelli olduğundan dolayı diğer mRNA türü biyoteknolojik aşılara göre de daha güvenlidir. Dünya Sağlık Örgütünün güncel COVID-19 aşı listesine göre halen VLP türünde dünyada sadece 6 aşı adayı klinik aşamada bulunmaktadır.  COVID-19 Türkiye Platformunun önde ilerleyen yerli ve yenilikçi VLP aşı adayı aynı zamanda önemli düzeyde küresel rekabet gücüne sahiptir.

 

• Ayrıca, COVID-19 Türkiye Platformunun ilaç geliştirme projeleri arasında yer alan Montelukast’ın hücre içerisindeki virüsün çoğalmasını sağlayan enzimleri bloke etme ve virüsün hücre içerisine girmesine neden olan proteinleri engelleme özelliği tespit edildi. Bu açıdan hem tedavi hem koruyucu özelliği bulunuyor. Faz 2 aşaması başarıyla tamamlanan bu ilaç adayının Bir sonraki Faz 3 klinik çalışmaları gerçekleştirilerek klinik çalışmalarının tamamlanması sonrasında acil kullanımını öngörüyoruz. 
• COVID-19 özelinde KOBİ’lere yönelik açılan Hızlı Destek çağrısı ile desteklenen ürün odaklı 42 proje tamamlandı. Yoğun bakım cihazları, tanı, maske, ilaç, dezenfeksiyon, kişisel koruyucu elbise, bilişim uygulamaları ve aşı konularına odaklanan bu projelerden önemli bir kısmı halihazırda başarı ile ticarileştirildi.  Bu kapsamda geliştirilen dünyanın ilk yapay zeka destekli COVID-19 tanı kiti olan CovidNose’un seri üretimine yönelik 5,5 milyon dolarlık bir yatırım anlaşması imzalandı. Ülkemizde seri üretimine yönelik hazırlıklar sürüyor. Ayrıca, üretim sürecinde kullanılmak üzere adherent hücreler için yine destek kapsamında geliştirilen bir besiyeri ticarileştirildi. 
• TÜBİTAK tarafından COVID-19 pandemisinin sosyo-ekonomik, sosyal ve endüstriyel gelişmeler üzerindeki etkisini ortaya çıkarmak amacıyla açılan araştırma projeleri çağrısı kapsamında desteklenen 97 proje sonuçlandı. Eğitim, psikoloji, sosyoloji, iktisat ve diğer alanlarda desteklenen COVID-19 araştırma projelerinin %55’inde birden fazla araştırma disiplini yer almış olup çok yönlü araştırma yöntemleri uygulandı. Proje sonuçlarını kamuoyu ile paylaşmak ve yaygınlaştırmak amacıyla 2021’de geniş katılımlı bir etkinlik düzenledik. Ayrıca, tüm bulguları “COVID-19 ve Toplum: Salgının Sosyal, Ekonomik ve Beşeri Etkileri -Bulgular, Sonuçlar Öneriler” başlıklı bir kitapçıkta yayınladık. 

COVID-19 döneminde elde ettiğimiz deneyimle, ilgili tüm paydaşların hızla bir araya geldiği ve altyapılar dahil araştırmaya ayrılan tüm kaynakların ortak kullanıldığı birlikte iş yapma modelini, ülkemizin diğer acil ihtiyaçları için de uyguladık. Bunlar arasında,  deprem başta olmak doğal afetlerle mücadele ve Marmara Bölgesinde yaşayan 26 milyon insanımızı ilgilendiren müsilaj sorunu yer alıyor. 

• Deprem araştırmalarına yönelik Türkiye Deprem Platformunu oluşturduk. Bu platform kapsamında AFAD, Türk Deniz Kuvvetleri Seyir Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlığı, TÜBİTAK MAM ve 4 ayrı üniversiteden araştırmacılar yer alıyor. Platform aracılığıyla Ege Denizinde fayların depremselliğini araştırmak üzere deniz araştırma seferlerinin ilkini Mayıs-Haziran ayları arasında gerçekleştirdik. 2022 yılında Nisan ayında İzmir-Kuşadası Körfezi rotasında ikinci seferi düzenleyeceğiz. Bu proje, Ege Denizi'nde hem ulusal hem de uluslararası sularda tamamen ulusal destekle, ülkemiz araştırmacıları ve kurumları tarafından ortak olarak yapılmakta olan ilk milli deniz araştırma projesi olma niteliğini taşıyor. 

Yine deprem alanında 41 farklı kurumdan 394 araştırmacının yer aldığı 80 araştırma projesini özel çağrıyla destekledik. Paydaşlar arası eşgüdüm içeren deprem araştırmaları projelerimizde çok yönlü yer bilim araştırmaları ile kapsamlı senaryo, öngörü ve analiz çalışmaları yürütülüyor, sosyoekonomik etkileri de ele alınıyor.

 "Deprem Araştırmaları Çağrısı Projeleri Sanal Konferansı" düzenleyerek, bu projelerde gerçekleştirilen/gerçekleştirilmesi planlanan çalışmalara ilişkin bilgileri tüm kamuoyu ile paylaştık. 30 Ekim 2020 Depremi özelinde Turkish Journal of Earth Sciences özel sayısı yayımlanmış olup bu sayımızda alana yönelik aktif tektonik ve sismisite araştırma sonuçlarını değerlendirdik.

• Marmara Denizinde Müsilaj ile mücadelenin sağlanmasına ilişkin ise 59 farklı kurum/kuruluştan 157 araştırmacımızı seferber ettik. Marmara Denizi Eylem Planı Bilim ve Teknik Kurulunun yönlendirmesiyle açtığımız özel çağrı kapsamında desteklediğimiz 37 projeyle yerli ve milli çözümler geliştiriyoruz. Bu projelerde yer alan araştırmacı ekiplerinin bu konuda geliştirmeyi planladıkları yerli ve milli çözümlerini, düzenlediğimiz “Müsilaj Araştırmaları Çağrısı Projeleri Sanal Konferansı” kapsamında tüm kamuoyu ile paylaştık.
• Ayrıca, küresel düzlemde yeşil ekonomik dönüşüme yönelik atılan adımlarla uyumlu olacak şekilde Türkiye ekonomisi ve sanayisinin yeşil dönüşümüne yönelik özel çalışmalar yürüttük. Bu amaçla hazırladığımız Avrupa Yeşil Mutabakata Uyum Kapsamındaki Öncelikli Ar-Ge ve Yenilik Konuları Rehber Dokümanını hazırladık. 2021 yılında Yeşil Mutabakata Uyum Kapsamındaki Öncelikli Ar-Ge ve Yenilik Konuları ile doğrudan ilişkili projelere öncelik verdik ve vermeye devam edeceğiz. Belirtilen konuları TÜBİTAK-1001 programlarımızda 2021 yılında öncelikli olarak destekledik. 2021 yılında desteklenen tüm akademik tabanlı projelerin dörtte birinden fazlası belirtilen konulara odaklandı. Sanayi odaklı projelerle de aynı süreci yürütmekteyiz. TÜBİTAK-1501/1507 destek programlarımızın 2021 2. Çağrısına sunulan bu konudaki projeler öncelikli olarak ek puan aldı, değerlendirme süreçleri devam ediyor. Desteklenen projeler aracılığıyla Türkiye ekonomisi ve sanayisinin yeşil dönüşümü, sürdürülebilir bir büyümenin tesis edilmesi ve ülkemizin ihracatında rekabetçiliğinin korunması ve güçlendirilmesini amaçlıyoruz.

• TÜBİTAK olarak ülkemizin 2053 sıfır emisyon hedefi doğrultusunda öncelikli Ar-Ge ve Yenilik konularında iklim değişikliği ve çevre sorunlarına karşı mücadeleyi desteklemek amacıyla önümüzdeki dönem planlamalarımızı da yaptık.

TÜBİTAK’ın Hazine ve Maliye Bakanlığı Ekonomi Reformları Paketi ile Ticaret Bakanlığı Yeşil Mutabakat Eylem Planı kapsamında hem Avrupa Yeşil Mutabakatına uyum hem de sanayide yeşil üretimi artırmak için gerekli teknolojilerin belirlenmesi, belirlenecek teknolojilerin geliştirilmesi amacıyla Ar-Ge çalışmalarının desteklenmesi, teknolojilerin yaygınlaştırılması ve transferine yönelik çalışmaların yapılması sorumluluğu bulunuyor. Bu bağlamda, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile TÜBİTAK iş birliğinde “Yeşil Büyüme Teknoloji Yol Haritası (TYH)” çalışmalarını başlattık.

TÜBİTAK’ın 2022-2023 dönemi öncelikli Ar-Ge ve yenilik konuları planlamasında da Yeşil Büyüme TYH’nin yanı sıra İleri Malzeme TYH (sektörel enerji verimliliği malzemeleri, vb.) ve Motor TYH (daha verimli ve daha uzun ömürlü elektrik motorları, vb.) gibi ilgili çalışmaların çıktılarına da yer verecek ve öncelikli olarak desteklemeye devam edeceğiz.

• Yeşil büyümede risklerin fırsatlara dönüştürülmesinde girişimcilik ve teknoloji transferi faaliyetlerinin önemini unutmadık. Yeşil büyümeye ilişkin girişimcilik faaliyetlerinin artırılması adına TÜBİTAK 1512-Girişimcilik Destek Programı (Bireysel Genç Girişim-BiGG) kapsamında 2021 yılında Avrupa Yeşil Mutabakata Uyum Kapsamındaki Öncelikli Ar-Ge ve Yenilik Konuları Rehber Dokümanı baz alınarak sadece yeşil büyüme odaklı bir çağrıya çıktık. İlk aşamada 969 başvuru aldığımız BİGG Yeşil Büyüme Çağrısı kapsamında 2. aşamada 171 başvuru aldık. BİGG Yeşil Büyüme odağında ikinci çağrıya 2022 yılında çıkmayı planlıyoruz.

1702 Patent Lisans Programı (Patent Tabanlı Teknoloji Transferi Desteği) kapsamında desteklenen projelerin Yeşil Mutabakat öncelikli alanlarında değerlendirilmesi durumunda bu projelerin destek oranına %15 ilave ettik ve bu projelere daha yüksek tutarlarda hibe destek sağladık. Halihazırda teknoloji transferi gerçekleştirilen teknolojilerin arasında yenilikçi rüzgar türbini kanatları ve enerji depolamalı konsantre güneş paneli yer aldı.

TÜBİTAK AR-GE VE YENİLİK DESTEK PROGRAMLARIMIZI DAHA DA ETKİNLEŞTİRDİK! 

• Açık Bilim Politikasını Destek Süreçlerimize Entegre Ettik

TÜBİTAK tarafından desteklenen akademik tabanlı proje önerileri için proje kapsamında üretilecek verilerin kullanılabilirlik, erişim ve korunma yönünden uygun şekilde yönetilmesini sağlamayı amaçlayan ve TÜBİTAK Açık Bilim Politikasıyla uyumlu olan Veri Yönetim Planı sunulması uygulamasına geçtik.

• Desteklenen Projeler Arasındaki Eşgüdümü Pekiştirecek Adımlar Attık

TÜBİTAK tarafından desteklenen akademik tabanlı araştırma projeleri arasındaki sinerji ve eşgüdümün artırılması amacıyla, ilk defa bu sene “Eşgüdümlü Projeler” uygulamasını hayata geçirdik. Bu uygulama ile birbirlerini tamamlayan amaç ve hedeflere sahip olan projeleri gruplayarak farklı disiplinlerin bir araya gelmesini imkan sağladık. Tek bir araştırma disiplininin çözüm getiremeyeceği kadar karmaşık problemlerin çözümünü kolaylaştırdık.  Farklı araştırma grupları arasında araştırma altyapısı ve insan kaynağı imkanlarının ortak kullanılmasını teşvik ettik. Uygulamayı ilk kez TÜBİTAK 1001 Deprem Araştırmaları Çağrısı kapsamında proje yürütücülerinin iş birliği halinde sunacakları araştırma projelerine ek puan vererek başlattık. Destek kararı verilen projelerin dörte biri birbirleri ile eşgüdümlü olarak yürütülüyor.

• Projelerin Çıktı ve Etki Odaklı Takibine Yönelik Sistemimizi Etkinleştirmeye Devam Ettik

• TÜBİTAK’ın özel sektör Ar-Ge ve yenilik destekleri kapsamında desteklenen projelerde ortaya çıkan çıktılar ve etkilerinin takibi, projelerin ticarileşme başarısının kayıt altına alınabilmesi amacıyla Ticarileşme İzleme Sürecini oluşturduk. Proje çıktılarının ticarileşme durumunu bu mekanizma ile beş yıla kadar takip edeceğiz. Desteklenen projelerin ticarileşme başarı durumunu daha sonraki proje başvurularının değerlendirilme sürecinde ek puan olarak kullanacağız.
• Özel sektör odaklı Ar-Ge ve yenilik desteklerimizde KOBİ’lerin başarılı ve etkisi yüksek projelerinin desteklenebilmesi amacıyla; 
  • Geçmişte desteklenen TÜBİTAK projelerinin ticarileşme performansı, 
  • Firmanın uluslararası fonlara proje başvurusunda bulunmuş olması, 
  • Proje önerisinin çağrı metninde belirtilen Öncelikli Alanlardan birinde olmasına göre uyguladığımız ek puan ağırlıklarını artırdık.
• Akademik tabanlı proje önerilerinde ise aşağıda belirtilen kriterlere göre ek puan verilmesi uygulamasını sürdürdük:
  • Proje yürütücüsünün (varsa) daha önce desteklenen projeleri kapsamında elde ettiği çıktı performansı 
  • TÜBİTAK çağrı planlamasında yer alan öncelikli alan konularıyla uyum ve Teknoloji Hazırlık Seviyesi’ndeki (THS) artış 
  • Ufuk 2020 Programı kapsamında, doğrudan Avrupa Komisyonu hibeleriyle desteklenen programlara sunulan projelerde, ilgili kurum/kuruluş adına proje yürütücüsü olmak 
  • Çok Disiplinli / Disiplinlerarası Projeler 
  • Proje önerisi kapsamında oluşturulmuş olan Üniversite-Üniversite İşbirliği veya Üniversite- Sanayi İşbirliği

• TÜBİTAK Destekleriyle İlk Kez Tanışacak Firmaları Teşvik Ettik

Firmaların TÜBİTAK özel sektör Ar-Ge ve yenilik destek programlarına başvurularının özendirilmesi amacıyla TÜBİTAK 1501 ve TÜBİTAK 1507 Programları 2021 yılı 2. çağrısında ilk kez başvuru yapan firmalara değerlendirme sürecinde ek puan vermeye başladık.

• Ar-Ge Konsorsiyumlarının Kurulmasını Kolaylaştırdık

Proje ortaklarının eşleştirilmesi ve proje konsorsiyumlarının kurulmasının kolaylaştırılmasına yönelik sektörün önde gelen Sivil Toplum Kuruluşları ve Dernekleri ile iş birliği çerçeve protokolleri imzalıyoruz. Bu bağlamda Yazılım Sanayicileri Derneği (YASAD) ve Ar-Ge Merkezleri İletişim ve İşbirliği Platformu (ARGEMİP) ile iş birliği çerçeve protokolleri imzaladık.

Bu sayede ortaklı başvuru gerektiren TÜBİTAK Üniversite-Sanayi İşbirliği Destek Programı, TÜBİTAK 1702 Patent-Lisans, TÜBİTAK Siparişe Ar-Ge ve SAYEM programlarında paydaşlar arası etkileşimi artırıyoruz.

• Ar-Ge ve Yenilik Projeleri Değerlendirme Süreçlerimizi İyileştirdik

TÜBİTAK Ar-Ge ve yenilik destek programlarına sunulan projelerin değerlendirilmesinde görev almış panelistler ve hakemlerle istişare toplantıları yaptık ve iyileştirmeye açık hususlara ilişin önerilerini aldık. Bu bağlamda, TÜBİTAK 1001 destek programı kapsamında:

• Bilimsel değerlendirmeye alınan ve proje destekleme kriterinin hemen altındaki puan dilimi olan C Puan Seviyesine sahip projelerin yürütücülerine, müteakip dönemde tekrar başvuru yapmaları halinde, projelerine ilişkin bir önceki dönemde değerlendirmeyi yapan panelistleri tercih etme imkanı sunduk.
• Panel rapor hazırlanması sürecinin iyileştirilmesi amacıyla panelde değerlendirilecek her bir proje için panelistlerden birinin raportör olarak atandığı “Proje Raportörlüğü Sistemi”ni uygulamaya aldık.
• Proje yürütücülerine iletilecek olan bilgilendirme yazılarında, projenin her bir değerlendirme kriterini karşılama yeterliliği de dahil olacak şekilde puan aralıklarına ilişkin daha detaylı bilgi sağladık.
• Sunulacak tüm proje önerileri için başvuru sistemine isteğe bağlı video yüklenebilmesi imkânı tanıdık. 

TÜBİTAK SAYEM programı ve Bakanlığımızın HAMLE programı gibi yakın dönemde başlatılan destek programları başta olmak üzere değerlendirme süreçlerinde görevlendirdiğimiz hakemlere yönelik bilgilendirme toplantıları gerçekleştirdik.

BUGÜNÜN VE GELECEĞİN GÜÇLÜKLERİNİ; SOSYAL VE BEŞERİ BİLİMLER DİSİPLİNLERİNİN KATKILARIYLA TOPLUMU DA DAHİL EDECEK ŞEKİLDE, YENİLİKÇİ ÇÖZÜMLER İLE AŞABİLMEYE YÖNELİK YENİ BİR DESTEK GELİŞTİRDİK

Çıktı ve etki odaklı sosyal ve beşeri bilim araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin desteklenerek ülkemizde toplumsal ve kamusal fayda sağlanması düşüncesi ile “Sosyal ve Beşerî Bilimlerde Yenilikçi Çözümler Araştırma Projeleri Destekleme Programı”mızı yürürlüğe aldık ve yakın zamanda başvuruları almaya başladık. Program ile sosyal ve beşeri bilim alanında geçmiş dönem verilerinin toplanması, derlenmesi ve anlamlandırılmasına yönelik her türlü girişimin desteklenmesi, kamu politikalarının geliştirilmesi süreçlerinde bilimsel temellerin oluşturulması ve teknolojik ilerlemelerin sosyal etkilerinin ortaya konulmasına yönelik sosyal ve beşeri bilim araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin desteklenmesini amaçladık. Önerilen projelerin değerlendirme süreçleri hızla tamamlanarak projelerin yürürlüğe alınma çalışmaları devam ediyor.

BİRLİKTE BAŞARMA MODELİNE DAYALI VE BÜYÜK ÖLÇEKLİ PLATFORM VE AĞ DESTEKLERİMİZİ ETKİNLEŞTİRDİK

8 Yüksek Teknoloji Platformunda 23 özel sektör kuruluşu, 19 üniversite, 4 araştırma altyapısı ve 2 kamu Ar-Ge merkezini bir araya getirdik. Platformlar altında kanserde hedefe özgü ilaç, yüksek verimli silisyum tabanlı güneş hücresi üretimi, nanomalzemeler, aviyonik ekran teknolojileri, hücresel tedavi ürünleri ve klinik uygulamalar gibi alanlara odaklanan projeler yürütülüyor.

Sanayi Yenilik Ağları kapsamında 4 platformda 18’i KOBİ, 23’ü büyük ölçekli kuruluş olmak üzere, 41 sermaye şirketi, 18 üniversite ve 5 araştırma merkezi yer alıyor. Bu platformlar altında akıllı ev ürünleri, akıllı şehirler, eklemeli imalat, sağlık ürünleri gibi alanlarda toplam 87 proje yürütülüyor.

Yüksek Teknoloji Platformlarına ve Sanayi Yenilik Ağlarına (SAYEM) yönelik açılacak yeni TÜBİTAK çağrıları kapsamındaki desteklerimizi de 2053 sıfır emisyon hedefi doğrultusunda Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ile birebir örtüşen Avrupa Yeşil Mutabakata uyum alanlarına yönlendirdik. Bu kapsamda TÜBİTAK-1004 Yüksek Teknoloji Platformları çağrısını açtık; TÜBİTAK-SAYEM çağrısını da yakın zamanda açacağız.

Bahse konu platform destekleri kapsamında mevcut durumda da yeşil teknolojilere odaklanan platform projeleri bulunuyor. Örnek olarak, temiz üretim imkânlarının sağlanması için ileri malzeme teknolojilerinin geliştirildiği “İleri Malzemeler Yüksek Teknoloji Platformu” ile yeni nesil güneş enerjisi teknolojileri de dahil olmak üzere yüksek verimliliğe ve maliyet etkinliğine sahip güneş hücresi teknolojileri geliştirildiği “Türkiye Fotovoltaik Teknolojileri Platformu”nu verebiliriz.

"BİRLİKTE İŞ YAPMA" VE "BİRLİKTE BAŞARMA" YAKLAŞIMINI ESAS ALARAK ARAŞTIRMA SONUÇLARININ TİCARİLEŞTİRİLMESİNE ÖZEL ÖNEM VERDİK

Bu kapsamda yakın zamanda yeni programlar başlattık, uygulamalarımızı geliştirdik.

• Şirketlerin ihtiyaç duydukları teknolojileri lisanslama veya devir yolu ile üniversiteler, araştırma merkezleri ve Teknoloji Geliştirme Bölgesi şirketlerinden temin edebilmelerini sağlıyoruz.  Patent Tabanlı Teknoloji Transferi Destekleme Programı ile toplam değeri 27 Milyon TL olan 38 ulusal ve 21 uluslararası patentle korunan 38 teknolojinin sanayiye aktarılmasını destekledik.

• Sipariş Ar-Ge Destek Programımızla teknolojiye ihtiyaç duyan firmalar ile teknolojiyi geliştiren KOBİ’leri buluşturuyoruz. İhtiyaç sahibi firma ve TÜBİTAK projeye eş finansman sağlıyor. Bu kapsamda 2020 yılı ve 2021 yılı 1. dönem çağrılarında şu ana kadar 132 projeyi destekledik.  2021 yılı ikinci dönem çağrılarında ise 72 adet proje başvurusu aldık. Ayrıca ihracat odaklı projeler ile TÜBİTAK’tan girişimcilik desteği alan KOBİ’lerin teknolojilerine odaklanan projelere özel destek çağrıları açtık. Sipariş Ar-Ge Destek Programımızın 2021 yılı 1. Dönem çağrısında proje çıktısının Müşteri Kuruluş ve/veya Tedarikçi Kuruluş tarafından ticarileştirilmesinin önünü açtık, 2021 yılı 2. Dönem çağrılarında ise Müşteri Kuruluşun da projede görev alan 1 personelini destek kapsamına aldık.

• Tamamlanmış akademik tabanlı araştırma projelerinin devamı niteliğinde 1505 – Üniversite Sanayi İşbirliği Destek Programına sunulan projelere ek puan vermeye başladık. Ayrıca üniversite, araştırma altyapısı, kamu araştırma merkezi ve teknoloji geliştirme bölgesi şirketlerinden lisanslanan patentli teknolojilerin olgunlaştırılarak yeni ürün ve süreçlere dönüştürülmesini kolaylaştırmak amacıyla 1702 Patent Lisans projeleri ile ilişkili olarak 1505 – Üniversite Sanayi İşbirliği Destek Programına sunulan projelere de ek puan vermeye başladık.
• TÜBİTAK 1505 Üniversite – Sanayi İşbirliği Destek Programında 1 milyon TL olan proje bütçesi üst sınırını kaldırdık. TÜBİTAK katkısı 750 bin TL’yi aşmamak kaydıyla üniversite, araştırma altyapısı, kamu araştırma merkez ve enstitülerindeki bilgi birikimi ve teknolojinin sanayiye aktarılmasını amaçlayan projeleri bütçe üst sınırı olmadan destekliyoruz.
• TÜBİTAK Sanayi Yenilik Ağları Mekanizması ve EUROSTARS programında yer alacak yenilikçi yerli KOBİ’leri desteklemek amacıyla oluşturduğumuz TÜBİTAK 1709 – EUROSTARS çağrıları kapsamında akademik bilgi üreten kurum/kuruluşlar ile sanayi kuruluşları arasında iş birliklerini etkinleştirdik. Bu doğrultuda üniversite, araştırma altyapısı, kamu araştırma merkez ve enstitüsü gibi kurumların sanayi kuruluşları ile iş birliği çerçevesinde doğrudan proje ortağı olmasına yönelik düzenlemeler yaptık.
• İş geliştirme ve yenilik kapasitelerini artırmaya yönelik KOBİ’lere sağlanan mentörlük desteği kapsamında 2021 yılı itibarıyla 301 KOBİ ile mentör eşleşmeleri tamamlandı ve mentörlük hizmet süreci başladı. 2021 yılında 11 arayüz kuruluş tarafından 301 Teknogirişim ve KOBİ’ye mentörlük hizmeti sağlandı.

ÇIKTI VE ETKİ ODAĞINDA TAKİP ETTİĞİMİZ TEKNOLOJİ TRANSFER OFİSLERİ İLE SANAYİYE TEKNOLOJİ TRANSFERİNİ HIZLANDIRDIK

TÜBİTAK 1513 Teknoloji Transfer Ofisleri Destekleme Programı kapsamında yürütülen “çıktı ve etki” odaklı destek sürecinin katkısıyla 2020 yılında pandemiye rağmen desteklediğimiz TTO’ların patentlerden elde ettiği lisans geliri 7 milyon TL’yi aşmıştı. 2021 yılında ise yılın son çeyreğine ilişkin rakamlar netleştikten sonra bu rakamın 8 milyon TL’ye yükselmesini öngörüyoruz.

2019- 2021 (3. Çeyrek itibarıyla) döneminde TTO’larımızın katkılarıyla doğrudan sanayi tarafından fonlanan üniversite-sanayi iş birliği projelerinin hacmi 500 milyon TL’ye ulaştı.

“Kurumsal Kapasite Geliştirme Aşaması”nda belirli bir olgunluğa ve yetkinlik seviyesine ulaşmış TTO’ları, “Hedef Odaklı Büyüme Aşaması”nda performans hedeflerindeki gerçekleşme düzeyi ile orantılı olarak desteklemeye devam edeceğiz.

"BİRLİKTE İŞ YAPMA" VE "BİRLİKTE BAŞARMA" YAKLAŞIMINI GİRİŞİMCİLİK DESTEKLERİMİZDE DE SÜRDÜRDÜK

• Teknoloji tabanlı girişimcilere yönelik BİGG desteğimiz kapsamında 272’si bu yıl olmak üzere toplamda 1.790 şirket kuruldu. Bu şirketlerimiz son 5 yıl içerisinde toplam 958 Milyon TL yurtiçi ve yurtdışı satış yaptı. Satış gelirinin %23’ü (223 Milyon TL) yurtdışı satışlardan elde edildi. Firma başına 2,74 kişilik istihdam yaratıldı. Kamu desteğinin 3,7 katı kadar satış gelirine ulaşıldı.
• BiGG programında bu yıl girişimci tanımında değişiklik yapılarak ön lisans ve lisans öğrencileri ile ön lisans mezunlarının programa başvuru yapabilmesini sağladık. Örgün öğrenim ve mezuniyet sonrası 10 yıl şartını kaldırdık ve girişimci kapsamını genişlettik.
• BiGG çağrılarında ödül puanı uygulamasını başlattık. Buna göre TÜBİTAK tarafından düzenlenen veya TÜBİTAK’ın paydaşı olduğu yarışmalarda, 1.’lik, 2.’lik veya 3.’lük ödülü almaya hak kazanan girişimci adaylarına 2. Aşama panel değerlendirmesi sonrasında panel puanına ek olarak ödül puanı veriyoruz.
• Yeşil büyümeye ilişkin girişimcilik faaliyetlerinin artırılması adına BiGG Programı kapsamında 2021 yılında bir çağrıya çıktık. İkincisine 2022 yılında çıkılmasını planlıyoruz.
• 2021 yılında BİGG girişimcilerinin fikirlerini hayata geçirmelerini kolaylaştırmak için Türkiye çapından 63 uygulayıcı kuruluşla hizmet verilmeye devam edilmiştir.

• 2021 yılı Kasım ayında UNIDO-GCIP Turkey projesi Küresel Çevre Fonu (GEF) tarafından onaylandı. 2022 yılının ilk aylarında sözleşme imza sürecinin tamamlanarak başlaması beklenilen projenin bütçesinin 1.7 milyon dolarlık kısmı GEF tarafından sağlanacaktır.
• BİGG girişimlerinin TÜBİTAK 1501, TÜBİTAK 1507 ve Sipariş Ar-Ge çağrılarına başvurmalarını kolaylaştırmak amacıyla eğitimler verdik.
• Kadın girişimcilerin ürünlerinin ticarileştirilmesi ve uluslararasılaştırılmasının kolaylaştırılması amacıyla EBRD-TÜBİTAK iş birliğinde Kadın İşletmelerine Finansman ve Danışmanlık Desteği Programından 2021 yılı içerisinde 9 kadın girişimcimizin yararlanmasını sağlandık. 
• BIGG girişimlerinin iş fikirlerinin uluslararası pazarlarda ticarileştirilmesi amacıyla İngiltere ile yapılan iş birliği kapsamında Leaders in Innovation Fellowships Programının 7.si 2021 yılında düzenlendi ve programdan 10 BIGG girişimcisi daha faydalandırıldı.
• Teknoloji tabanlı girişimlerin ürün ve teknolojilerini ticarileştirmek amacıyla Hazine ve Maliye Bakanlığı ile birlikte yürüttüğümüz Tech-InvesTR Programı kapsamında, 4 girişim sermayesi fonunu kurduk. Kurulan 4 fon, 34 farklı erken aşama teknoloji tabanlı girişime 300 Milyon TL değerinde yatırım yaptı. TÜBİTAK katkısının 90 katı büyüklüğünde 2,4 milyar TL’lik fon harekete geçirilmiş oldu. Bu tutar, 5 yıl içerisinde ülkemizdeki 150 erken aşama teknoloji tabanlı girişime yatırım olarak dönecek. Girişimlerin yatırım almasını kolaylaştırmak amacıyla, başarılı girişimlerin söz konusu 4 fona doğrudan erişmesi sağlandı.
• Gençlik ve Spor Bakanlığı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı arasında, bilimsel araştırma, girişimcilik ve gençlerde bilimsel farkındalığın artırılmasına ilişkin İş Birliği Protokolü imzaladık. Protokol kapsamında spor teknolojileri alanındaki firmalara yönelik olarak Ekim 2021’de TÜBİTAK tarafından “BİGG Spor Ödülleri” başlıklı yarışma duyurusunu yayımladık. Kasım 2021’de sona eren başvuru döneminde toplam 84 başvuru aldık.
• TÜBİTAK özel sektör Ar-Ge ve yenilik desteklerinden faydalanan girişimcilerin kamuya satışını kolaylaştırmak hedefiyle DMO ve TÜBİTAK iş birliğinde DMO Tekno Katalog platformundaki satışlarını artırmak üzere TEYDEB desteği almış olan girişimcilere eğitimler düzenledik.

ÜLKEMİZİ ÖNCÜL TEKNOLOJİLER İÇİN ÇEKİM MERKEZİ HALİNE GETİRDİK

Türk bilim insanlarının araştırma niteliklerinin yükseltilmesi ve ülkemizin belirli bilim ve teknoloji alanlarında küresel çekim merkezi olmasını sağlayan temel ve/veya uygulamalı araştırmaya dayanan faaliyetlerin desteklendiği 1515 kodlu Öncül Ar-Ge Laboratuvarları Destekleme Programı kapsamında desteklenen Öncül Ar-Ge Laboratuvarı sayısını 5’e çıkardık.

Destek alan beş Öncül Ar-Ge Laboratuvarımıza (AVL, Ericsson, GE, TUSAŞ ve Arçelik) TÜBİTAK tarafından verilen diğer destekler ve Teknoloji Hazırlık Seviyesi belirlenmesi konularında bilgilendirme etkinliği yaptık.

AR-GE VE YENİLİK DESTEKLERİNDE BAKANLIKLAR VE KAMU KURUMLARI ARASINDAKİ KOORDİNASYON VE BİRLİKTE EŞGÜDÜM İÇERİSİNDE FİNANSMANIN SAĞLANMASINA ÖZEL ÖNEM VERDİK

• TÜBİTAK olarak, tarım alanında TAGEM ile, spor araştırmaları alanında ise Gençlik ve Spor Bakanlığı ile iş birliği yaparak ortak çağrılara çıktık. 
• TÜBİTAK ve TAGEM iş birliğinde önceliklendirilen konular arasında, tarım ve gıdada dijital teknolojiler, toprak ve bitki besleme, bahçe ve tarla bitkileri, gıda işleme ve üretim teknolojileri, hayvan besleme, yetiştirme ve sağlığı, bitki sağlığı, su ürünleri, tarım ekonomisi ve politika araştırmaları yer aldı. Bu konulara odaklanan projelere değerlendirme süreçlerinde ek puan verildi; ve 40 proje desteklendi.  2022 yılında TAGEM eş fonlama esasına dayalı yeni bir çağrı daha açacağız.

Gençlik ve Spor Bakanlığı ile iş birliği yaparak açtığımız “Spor Araştırmaları” ortak çağrısında ise spor ve sporla ilgili tüm alanlarda yeni bilgi üretilmesi, yenilikçi yaklaşımların geliştirilmesi, mevcut durum ve sorunların kanıt temelli bilimsel verilerle ortaya konulması ve çözüm önerilerinin geliştirilmesine odaklandık. Bu çağrı kapsamında toplam 459 proje önerisi aldık, değerlendirme sürecine devam ediyoruz. Çağrı kapsamındaki projeler eş finansman modeli ile Gençlik ve Spor Bakanlığı ile ortak fonlanacaktır.

• Yüksek katma değerli, orta-yüksek ve yüksek teknolojili ürünlerin yerli imkân ve kabiliyetlerle üretimine ilişkin yatırım projelerinin desteklendiği Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında Ar-Ge fazından başlayarak yatırıma gidecek projelerin Ar-Ge ve yenilik giderleri TÜBİTAK tarafından karşılanmaya devam etti. Bu kapsamda 2021 yılında; 
  • İlk çağrı olan Mobilite Çağrısı kapsamında toplam önerilen Ar-Ge proje bütçesi 3,9 milyar TL olan 91 adet Ar-Ge projesinin başvurusu alınmış olup bunlardan 79 adet Ar-Ge projesinin, 
  • Üretimde Yapısal Dönüşüm Çağrısı kapsamında toplam önerilen Ar-Ge proje bütçesi 718,7 milyon TL olan 41 adet Ar-Ge projesinin başvurusu alınmış olup bunlardan 36 adet Ar-Ge projesinin, 
  • Sağlık ve Kimya Ürünleri Çağrısı kapsamında  toplam önerilen Ar-Ge proje bütçesi 2,5 milyar TL olan 105 adet Ar-Ge projesinin başvurusu alınmış olup bunlardan 91 adet Ar-Ge projesinin,
  • Dijital Dönüşüm Çağrısı kapsamında  toplam önerilen Ar-Ge proje bütçesi 3,7 milyar TL olan 117 adet Ar-Ge projesinin başvurusu alınmış olup, bu projelerin değerlendirme süreçleri devam etmektedir.

2021 YILI GİRİŞİMCİ VE YENİLİKÇİ ÜNİVERSİTE ENDEKSİNİ AÇIKLADIK

Kurumumuz öncülüğünde oluşturulan "2021 Yılı Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi" sonuçları Sanayi ve Teknoloji Bakanımız Sayın Mustafa Varank tarafından açıklandı. 2021 Yılı Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi'nde Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) 83,7 puanla ilk sırada yer alırken, Sabancı Üniversitesi 75,7 puanla ikinci; İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) 72,5 puan ile üçüncü sırada yer aldı.

ORTAOKULDAN BAŞLAYARAK TÜM KADEMELERDE VERDİĞİMİZ DESTEKLERLE TÜRKİYE’NİN GELECEĞİ GENÇLERİMİZİN BİLİM VE TEKNOLOJİYE ODAKLANMALARINI SAĞLADIK, BİLİM İNSANLARIMIZI DESTEKLEDİK

Bilim ve Araştırma Temelli Faaliyetlerini Teşvik Edici Programlarımız Sayesinde Öğrencilerimiz Hem Ulusal Hem de Uluslararası Alanda Ülkemizi Başarıyla Temsil Etti

1968 yılından bu yana düzenlediğimiz Lise Öğrencileri Araştırma Proje Yarışmalarında 2021 yılında 14 binden fazla projede 20 bine yakın öğrenci yer aldı. Yine 15 yıldır düzenlediğimiz Ortaokul Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışmalarında 2021 yılında birbirinden değerli projeleriyle 15 binden fazla projede yer alan 18 bini aşkın öğrencimizi destekledik.

Öğrencilerimizi hazırladıkları projelerle önce 12 bölgede düzenlediğimiz proje yarışmalarında sonrasında ise ulusal finalde yarıştırarak ödüllendiriyoruz. Bu yıl ulusal derecelerdeki ödülleri; lise öğrencilerimize bizzat Sayın Cumhurbaşkanımız, ortaokul öğrencilerimize ise Sayın Bakanımız tevcih etti.

Lise öğrenimine devam etmekte olan öğrencileri Antarktika ve Arktik bölgelerde kutup bilimleri konusunda çalışmalar yapmaya teşvik etmek, kutup bilimleri alanında araştırmalar yapmaya yönlendirilen öğrencilerin bu alanda yapacakları nitelikli çalışmalarla ülkemizin gelecekte uluslararası bilimsel çevrelerde önde gelen ülkelerden biri haline gelmesine katkı sağlamak amacıyla Lise Öğrencileri Kutup Araştırma Projeleri Yarışmasını başlattık. 2204-C Programının 2021 yılı çağrısına 763 proje sahibi 1.226 öğrenci başvurdu. Yarışmanın final aşamasında ödül sahibi 22 projede yer alan 41 öğrenci TEKNOFEST-2021’de projelerini sergileyerek ödüllerini aldı. Söz konusu projeler 02 Aralık 2021 tarihinde düzenlenen 2. Kutup Şenliğinde de sergilendi.

Lise öğrenimine devam etmekte olan öğrencilerin iklim değişikliği hakkında farkındalıklarını artırmak, doğal kaynakların sürdürülebilir şekilde kullanılması konusunda çalışmalar yapmaya teşvik etmek, iklim değişikliğinin olumsuz etkilerine yönelik çözümler üretmelerini sağlamak amacıyla Lise Öğrencileri İklim Değişikliği Araştırma Projeleri Yarışmasını başlattık. Programın çağrısını 15 Aralık 2021 tarihinde açtık; Mayıs 2022’ye kadar başvuru süreci devam ediyor.

Başarılı lise öğrencilerimizi lisans eğitimleri boyunca da destekliyoruz. Lise Öğrencileri Proje yarışmalarında ödül alan ve üniversite sınavında ilk 25.000’e giren öğrencilere lisans öğrenimleri boyunca burs imkânı sağlamaya devam ettik.

Ülkemiz 2000 yılından bu yana Regeneron ISEF Bilim ve Mühendislik Yarışması’na ve 2005 yılı itibarıyla da Avrupa Birliği Genç Bilim İnsanları Yarışması‘na katılım sağlıyor. 2021 yılında dünyanın en büyük Bilim ve Mühendislik Yarışması olan Regeneron ISEF'e ülkemiz adına 14 projenin sahibi 19 öğrencimiz ile katılım sağladık. Bu yarışmada 6 projemiz özel ödül, 7 projemiz ise ISEF büyük ödülü kazandı. 2000 yılından bu yana her yıl katılım sağladığımız ISEF proje yarışmalarında 2021 yılı, toplamda 13 ödül ile en çok ödül kazandığımız yıl oldu.

Avrupa Birliği Genç Bilim İnsanları Yarışmasında tarihi başarı elde ettik. Avrupa Birliği tarafından düzenlenen ve 34 ülkeden gençlerin yer aldığı, ülke olarak, 6 proje ile katıldığımız Genç Bilim İnsanları Yarışmasında tarihimizde ilk kez bir birincilik olmak üzere toplam 8 ödül kazandık.

Uluslararası proje yarışmalarına gönderilen öğrencilerimizin yaklaşık bir yıllık hazırlanma süreçlerinin tarafımızca koordine edilmesinin yanında, projelerinin akademik gelişimini sağlamak amacıyla maddi proje desteği, üniversitelerimizde görevli akademisyenlerden danışman desteği ve 2021 yılından itibaren fikri haklar tescil desteği de vermeye başladık. Bu kapsamda 2021 yılında 20 projedeki 26 öğrencimizin uluslararası yarışmalara katılım süreçlerinde yanında olduk.

Öğrencilerimiz Uluslararası Bilim Olimpiyatlarından Madalyalarla Döndüler

Gençlerimizi sadece proje yarışmalarında değil bilim olimpiyatlarında da desteklemeye devam ettik. 81 il ve KKTC’de yaptığımız olimpiyat seçme sınavıyla 10 bine yakın öğrenci ile başlayan süreçte 12 ay boyunca eğittiğimiz ortaokul ve lise öğrencilerimiz Matematik, Fizik, Kimya, Biyoloji ve Bilgisayar dallarında ulusal ve uluslararası Bilim Olimpiyatlarında ülkemizi başarıyla temsil etti. 2021 yılında ise Astronomi ve Astrofizik olimpiyat komitemizi kurarak ilgili alanda da ulusal ve uluslararası bilim olimpiyatları sürecini başlattık.

1978 yılından bu yana katıldığımız Bölgesel ve Uluslararası Bilim Olimpiyatlarında öğrencilerimiz özellikle son yıllarda üstün başarılar gösterdi. 2018 yılından bu yana 27 altın, 71 gümüş ve 104 bronz madalya olmak üzere toplam 202 madalya ve 11 mansiyon ödülü ile ülkemizi temsil eden olimpiyat takımlarımız, 2021 yılında uluslararası ve bölgesel bilim olimpiyatlarında 5 Altın, 23 Gümüş, 32 Bronz madalya olmak üzere toplam 60 madalya ve 2 Mansiyon ödülü ile ülkemizi gururlandırdı.

Dünya bilim camiasınca yakından takip edilen, çok sayıda ülkeden katılımla gerçekleşen Avrupa Kızlar Bilgisayar Olimpiyatına 2022 yılında ev sahipliği yapacağız.

TÜBİTAK Fen Lisesini Açtık!

Geleceğin bilim yıldızlarını Ar-Ge ekosistemi içerisinde yetiştirmek için ülkemiz adına büyük bir adım attık. TÜBİTAK Fen Lisesi ileri düzey laboratuvarlarıyla Ar-Ge ve teknoloji dünyasının öncü araştırma merkezleri ve enstitülerini bünyesinde bulunduran TÜBİTAK Gebze Yerleşkesi’nde kuruldu. LGS’de %1’lik başarı diliminde olan ve 24 il merkezinde gerçekleştirilen TÜBİTAK Fen Lisesi Merkezi Yetenek Giriş Sınavına başvuru yapan 2.760 öğrenci arasından belirlenen 90 öğrenci bu yıl TÜBİTAK Fen Lisesinde eğitimlerine başladı.

TÜBİTAK Fen Lisesi Öğrencileri Prof. Dr. Aziz Sancar ile Buluştu

TÜBİTAK’ın onur konuğu olan Sancar, geleceğin bilim ve teknoloji yıldızlarına kazandığı Nobel ödülünden, kanser tedavisine dönük yürüttüğü yeni çalışmalara kadar birçok konuda öğrencilerimize deneyimlerini aktardı ve nasihatlerde bulundu.

Lisans Öğrencilerimizi Araştırma Yapmaya Teşvik Ettik

Üniversitelerde öğrenim görmekte olan lisans öğrencilerini, projeler yoluyla araştırma yapmaya teşvik etmek için Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Desteği Programı ve Üniversite Öğrencileri Sanayiye Yönelik Araştırma Projeleri Desteği Programına ön lisans öğrencilerinin de başvuru yapabilmelerine imkân sağladık. Programın 2021 yılı çağrılarına 10.138 proje ile 17.774 öğrenci başvuru yaptı.

“Biz De Varız!” Çağrısına Sessiz Kalmadık

Lisans düzeyindeki öğrencilerimizin Ar-Ge ve yenilik ekosisteminde görev alma isteklerine karşılık vererek onların erken aşamada Ar-Ge projelerine dahil olmalarını sağlamak amacıyla oluşturduğumuz STAR Programımızı yeniden açtık. 12.117 lisans öğrencimizin başvuru yaptığı bu çağrı ile 1.543 yeni STAR’larımız dahil oldukları projelerde önemli başarılara imza atmaya ve ülkemizin bilim ekosisteminde yerlerini almaya başladı. Böylelikle STAR Programı kapsamında 3.043 bursiyere destek verdik. Programın üçüncü çağrısı ise 22 Aralık 2021 tarihinde açılmış olup başvurular devam etmektedir.

“Tarihin Sıfır Noktasında” STAR Bursiyerlerimiz Olacak

UNESCO Dünya Miras Listesi'nde bulunan ve "tarihin sıfır noktası" olarak nitelendirilen Şanlıurfa'daki Göbeklitepe Ören Yeri'nde yürütülen projelerde görev almak isteyen lisans öğrencilerimiz için Kültür ve Turizm Bakanlığı ile iş birliği yaptık. Yeni tasarladığımız STAR Arkeoloji çağrımızla birlikte lisans öğrencilerimiz Göbeklitepe Ören Yeri'nde dünyaca ünlü bilim insanları ile birlikte araştırma yapma imkanı bulacak.

Gençlerimizin Temel ve Sosyal Bilimlere Yönelmesini Sağladık

Başarılı lisans öğrencilerimizi Temel ve Sosyal Bilimler alanına yönlendirmek için yürüttüğümüz lisans burs programımızda 2021 yılında 2.306 öğrencimize karşılıksız burs verdik. Lisans burslarımızda % 100’e varan oranlarda artış sağladık. 

Başarılı Yüksek Lisans ve Doktora Öğrencilerimizi Eğitimleri Sırasında Yalnız Bırakmadık

2021 yılında 7272’si yurt içi ve 1569’u yurt dışı olmak üzere 8841 öğrencimizi lisansüstü burslar kapsamında karşılıksız olarak destekliyoruz.

Fuat Sezgin Burslarını Başlatıyoruz

Bütün ömrünü bilime adayan ve çok kıymetli çalışmalarıyla dünya bilim tarihi alanında çığır açan Prof. Dr. Fuat SEZGİN’in anısını yaşatmak ve bilimsel mirasına sahip çıkmak amacıyla üniversitelerde “Bilim Tarihi” alanında yüksek lisans veya doktora eğitimi alan öğrenciler ve bu alanda doktora sonrası çalışmalarını yürüten araştırmacılar için Prof. Dr. Fuat SEZGİN Burslarını 2022 yılının Ocak ayında başlatmak üzere hazırlıklarımızı tamamladık. 

Aziz Sancar Bursuyla Genç Araştırmacılarımızı Destekliyoruz

Nobel ödüllü bilim insanımız Aziz Sancar adına 2022 yılı Ocak ayında doktora sonrası araştırma burs programı başlatıyoruz. Bu programda yer alacak araştırmacıları Aziz Sancar bizzat seçecek ve kendi laboratuvarında onlarla çalışacak.

Bu fırsatların yanında 2021 yılında doktora sırası ve doktora sonrasında araştırmalarının bir kısmını yurtdışında nitelikli bilim ekosisteminde tamamlamak isteyen 3215 araştırmacımızı destekledik, desteklemeye devam ediyoruz.

Sanayiye Nitelikli İnsan Gücü Sağladık

Sanayi Doktora Programı ile doktora öğrencilerinin üniversite-sanayi iş birliği ile yetişmesini ve sanayide istihdamını teşvik etmeye devam ettik. 49 farklı üniversitenin 210 farklı sanayi kuruluşuyla yaptığı 308 iş birliği projesi ile 1.162 doktora öğrencisini desteklemeyi sürdürdük. Doktora öğrencilerine öğrenimleri boyunca burs sağladığımız gibi, mezuniyetleri sonrasında da sanayi kuruluşlarında 3 yıl boyunca istihdam desteği sağlayacağız. Çözüm odaklı iş birliği modellerimizle 2022 yılında öğrenimlerini tamamlayan öğrenciler sanayi kuruluşlarında istihdam edilmeye başlarken, yeni çağrımızla birlikte ekosistemi genişletmeyi planlıyoruz.

Seçkin Araştırmacılarımızla Bilim Ekosistemimizi Güçlendirdik

Türkiye’yi dünyanın her yerinden bilim insanları için bir cazibe merkezi yapmak amacıyla daha güçlü adımlar atmaya başladık. 2018 yılında hayata geçirdiğimiz Uluslararası Lider Araştırmacılar Programımızla 127 üst düzey araştırmacı ülkemizde çalışmalarını yürütüyor. Araştırmacılarımızı sadece üniversitede değil aynı zamanda özel sektör kuruluşlarında da istihdam ediyoruz. Uluslararası lider araştırmacılarımızın projelerinde 211’i doktora öğrencisi olmak üzere 574 araştırmacı görev aldı. Uluslararası Lider Araştırmacılar Programını yaptığımız yeniliklerle birlikte bu yıl tekrar başvuruya açtık. Söz konusu çağrıya başvuruda bulunan 98 araştırmacımızın değerlendirmesi devam ediyor. Bu programla birlikte, yeni kriterler belirlenerek hazırlanan Uluslararası Genç Araştırmacılar Programı da başlatıldı.

 

Sadece Uluslararası değil Ulusal Lider Araştırmacılarımıza da destek vermeye devam ettik. Ülkemizde araştırmalarını yürüten öncü araştırmacılarımızın önemli bir keşif veya buluş yapma potansiyeli olan çığır açıcı projelerini gerçekleştirebilmeleri için destek sağlıyoruz. İlk çağrı ile 42 Ulusal Lider Araştırmacımızı destekledik. Ulusal Lider Araştırmacılar Programını 2021 yılında deneyimli ve genç araştırmacılar için iki farklı kurguyla tasarlanan yeni çağrılarla tekrar başvuruya açtık.

Desteklerimizin Kullanımını Kolaylaştırdık

Önce sağlık dedik. Pandemi süresince desteklerimizden yararlanan veya yeni destek başvurularında bulunan araştırmacılarımızın yanında olduk. Çalışmalarına devam eden araştırmacılarımız için vaka odaklı karar alma süreci işlettik. Geleceğe dair planlamalar yapan araştırmacılarımız için yeni destek çağrılarımızı aksatmadık. Pandeminin olumsuz etkilerini ortadan kaldırmak ve bursiyerlerimizin ihtiyaçlarına cevap vermek için destek mekanizmalarımızın kullanımını kolaylaştırdık.

Biz Bir Aileyiz

Yurt dışı araştırma desteklerimizde araştırmacılarımızın aile bireylerini de destek kapsamına aldık. Böylece bursiyerlerimize sunduğumuz çeşitli alternatifler dahilinde bursiyer ve iki bireye kadar ulaşım masraflarını destek kapsamına aldık.

2021 YILINDA DA BİLİMİ VE TEKNOLOJİYİ TOPLUMLA BULUŞTURAN PEK ÇOK ETKİNLİK, PROJE VE YAYINA İMZA ATTIK!

2021 yılında;

• Uluslararası ve Liseler Arası Efficiency Challenge (Elektrikli Araç) Yarışları, Uluslararası İnsansız Hava Araçları Yarışması, Serbest Görev İnsansız Hava Araçları Yarışması ve Liseler Arası İnsansız Hava Araçları Yarışmaları düzenledik; bu etkinliklere toplam 439 takım katıldı.

• 4006 Bilim Fuarları Destekleme Programı projeleri başta olmak üzere bilim toplum projeleri kapsamında 81 ilde 5.535 proje için destek kararı aldık ve bu projelere toplam yaklaşık 44 milyon TL ödenek aktardık.
• TÜBİTAK Destekli Bilim Merkezleri 2021 yılında 240 bin kişi tarafından ziyaret edildi.
• 27 ilde daha Deneyap Teknoloji Atölyeleri açıldı, böylece toplam Deneyap Teknoloji Atölyesi sayımız 55 ilde 66’ya ulaştı.
• Bilim ve Teknik, Bilim Çocuk ve Meraklı Minik dergilerimiz yaklaşık 172.000 dergi abonesine, 3,4 milyonu bulan baskı sayısına ve yaklaşık 3 milyon toplam satış sayısına ulaştı. 
• TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları bünyesinde 26 yeni kitap yayımladık; 96 kitabın yeniden basımını yaptık; toplam 1.167.500 kitap baskı adedine ulaştık.
• 700 bilim insanının katkıları ile 20 konu alanı, 1.255 maddeden oluşan, 4 ciltlik Sosyal Bilimler Ansiklopedisi yayımladık.
• Deneyap Teknoloji Atölyelerinde kullanılan 4 farklı ders içeriği ortaokul ve lise ayrı ayrı olmak üzere toplam 8 içeriği kitaplaştırdık.
• TÜBİTAK Bilim Genç dergisi olarak 3 milyon kullanıcıya ve 6 milyon sayfa ziyaretine ulaştık. Çevrim içi olarak gerçekleştirilen 17 Bilim Söyleşisi ile yaklaşık 130.000 kişiye eriştik. Ayrıca, 2021 yılında açılan podcast kanallarında toplamda yaklaşık 37.000 indirme sayısına ulaştık.

TEKNOFEST 2021’de TÜBİTAK ETKİSİ!

Milli Teknoloji Hamlesini gerçekleştirecek nitelikli insan kaynağını yetiştirmek için 2018 yılından itibaren düzenlediğimiz TEKNOFEST Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali’yle yerli ve milli sanayimizin mimarı olacak gençlerimizi desteklemeye devam ettik. Bu doğrultuda TÜBİTAK olarak 21-26 Eylül 2021 tarihlerinde gerçekleştirilen TEKNOFEST’21’de 36 yarışmadan 12’sinin düzenleyicisi ya da düzenleyici ortağı olarak görev aldık.

İnsansız Hava Aracı, Efficiency Challenge (Elektrikli Araç), Otonom Araç, Roket Geliştirme ve Biyoteknoloji İnovasyon vb. alanlarda gençlerimizin tamamen yerli kaynaklarla ürettiği birbirinden başarılı projelere destek sunduk. TEKNOFEST, gençlerimizin sahip oldukları bilimsel temelli araştırma kapasitelerini geliştirmeleri ve ülkemizi bilim ve teknoloji alanında öncü ülkeler arasına taşımaları için bir fırsattır.

• Bu yıl 17’ncisini düzenlediğimiz, 65 takımın kayıt yaptırdığı Elektromobil ve Hidromobil kategorilerindeki Uluslararası Efficiency Challenge (Elektrikli Araç) Yarışlarını ve bu yıl ilk kez düzenlediğimiz, 36 takımın kayıt yaptırdığı Liseler Arası Elektrikli Araç Yarışlarını, Kocaeli Körfez Yarış Pistinde takımlarımızın üretken ve kıyasıya mücadelesiyle tamamladık. 
• Uluslararası İnsansız Hava Araçları Yarışmasını 141 takımın katılımı, Liselerarası İnsansız Hava Araçları Yarışmasını 130 takımın katılımı ve bu yıl ilk kez düzenlediğimiz Uluslararası Serbest Görev İnsansız Hava Araçları Yarışmasını 67 takımın katılımıyla, TEKNOFEST kapsamında Bursa Yunuseli Havalimanı'nda gerçekleştirdik. 

• Katılımcıların otonom araç teknolojileri alanında, özgün tasarım, algoritma ve raporlama hususlarında yetkinlik kazanması amacıyla; TÜBİTAK, Bilişim Vadisi ve HAVELSAN’ın yürütücülüğünde TEKNOFEST tarafından organize edilen “Robotaksi Binek Otonom Araç Yarışması” 13 - 17 Eylül 2021 tarihleri arasında Bilişim Vadisinde gerçekleştirildi. Yarışmaya 30 takım katıldı.
• TÜBİTAK ULAKBİM PARDUS Projesi kapsamında, Pardus'un en yeni sürümü Pardus 21 için Hata Yakalama ve Öneri Yarışması düzenledik.

Bilim Toplum Destekleme Programlarına İlgi Çok Büyük Oldu

• Doğayla ilgili konular çerçevesinde, hedef kitleye geniş bir ekoloji vizyonu kazandırmayı, hedef kitlenin bilimsel kavramları, süreçleri anlamasını ve bunları uygulaması için gerekli olan ortamların oluşturulmasını amaçlayan “4004 Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları Destekleme Programı” kapsamında 2021 yılında farklı disiplinlerden 101 proje destekledik.
• 2013 yılından bu yana öğretmen ve akademisyenler başta olmak üzere, eğitimcilere yenilikçi eğitim uygulamalarının kazandırılmasını amaçlayan “4005 Yenilikçi Eğitim Uygulamaları Destekleme Programı” kapsamında 2021 yılında sosyal alanlardan fen bilimlerine, farklı disiplinlerden 42 proje destekledik.
• 2013 yılından itibaren 5-12. sınıf öğrencilerinin, eğitim-öğretim programı çerçevesinde ve kendi ilgi alanları doğrultusunda belirledikleri konular üzerine araştırma yaparak, araştırmalarının sonuçlarını sergileyebilecekleri, öğrenciler ve izleyiciler ile birlikte eğlenerek öğrenebilecekleri bir ortamın oluşturulmasını amaçlayan “4006 TÜBİTAK Bilim Fuarları Destekleme Programı” kapsamında 2021 yılında 81 ilimizde, 5 bin 339 okulumuzu destekleyerek 500 binden fazla öğrencimizin heyecanını paylaştık. Program kapsamında yürütülen bilim fuarlarına yaklaşık 30 milyon TL kaynak ayırdık. Geleceğimizin teminatı gençlerimizin bilimsel proje hazırlama ve sunma deneyimi elde ettikleri bu program kapsamında geleceğe ışık tutacak “Biyoçeşitlilik”, “Havacılık ve Uzay”, “Robotik ve Kodlama”, “Nesnelerin İnterneti” gibi alanların yer aldığı 43 tematik alanda alt projeler yapılmasını sağladık. 

• Bilim kültürü ve iletişiminin toplumda yaygınlaştırılması, katılımcılara bilimsel bilginin ulaştırılması ve bilim-teknoloji arasındaki etkileşimin etkinlikler yoluyla aktarılması amaçlanan “4007 Bilim Şenlikleri Destekleme Programı” kapsamında 2021 yılında 53 projeyi destekledik.

Deneyap Türkiye Projesi kapsamında 2021 yılı sonu itibarıyla 55 ilde 66 Deneyap Teknoloji Atölyesi açılışı gerçekleştirdik

Cumhurbaşkanlığı 100 Günlük İcraat Programı kapsamında desteklenen 81 İlde 100 Deneyap Teknoloji Atölyesi Kurulmasına İlişkin Protokol kapsamında 15 Temmuz 2019 tarihinde açılan 12 ildeki Deneyap Teknoloji Atölyesine ek olarak 24 Eylül 2020 tarihinde Adıyaman, Afyonkarahisar, Ağrı, Antalya, Çanakkale, Çorum, Elazığ, Gaziantep, Isparta, Kahramanmaraş, Kastamonu, Malatya, Rize, Sakarya, Samsun, Şanlıurfa, Tokat ve Yozgat olmak üzere 18 ilde daha Deneyap Teknoloji Atölyesi açıldı.

Bu illere ek olarak 25 Eylül 2021 tarihinde Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın bizzat açılışını yaptığı Ankara, Aksaray, Aydın, Balıkesir, Batman, Bingöl, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Erzincan, Giresun, Hatay, İstanbul, Karaman, Kars, Kayseri, Kırıkkale, Kilis, Kocaeli, Kütahya, Mardin, Mersin, Ordu, Sivas, Şırnak, Tekirdağ ve Van olmak üzere 27 ayrı ilde 36 Deneyap Teknoloji Atölyesinin daha açılışını gerçekleştirdik.

2021 yılında 2.880 öğrenci eğitimlerine devam etti. 2022 yılının ilk aylarından itibaren 36’sı yeni toplam 66 Deneyap Teknoloji atölyelerinde yeni öğrencilerimizle eğitime devam edeceğiz.

Deneyap Teknoloji Atölyeleri kapsamında gençlere “Tasarım ve Üretim”, “Robotik ve Kodlama”, “Elektronik Programlama ve Nesnelerin İnterneti”, “Yazılım Teknolojileri”, “İleri Robotik”, “Havacılık ve Uzay Teknolojileri”, “Enerji Teknolojileri”, “Nanoteknoloji ve Malzeme Bilimi”, “Yapay Zekâ” ve “Siber Güvenlik” alanlarında 3 yıl boyunca ücretsiz teknoloji eğitimleri veriyoruz.

BİLİM MERKEZLERİMİZ 2021 YILINDA 240 BİN KİŞİ TARAFINDAN ZİYARET EDİLDİ VE 25 BİN KİŞİ BİLİM MERKEZLERİNDEKİ EĞİTİM ATÖLYELERİNE KATILDI

Bilim kültürünün toplumda yaygınlaştırılması amacıyla bilim merkezlerinin sayısını artırıyoruz. Şimdiye kadar 6 bilim merkezi kurduk. Geçen sene Bursa’da ülkemizin ilk tematik bilim merkezini, Gökmen Uzay ve Havacılık Eğitim Merkezini ziyarete açtık. Antalya, Gaziantep, Şanlıurfa, Düzce ve Denizli'de bilim merkezi kurma çalışmaları ise devam ediyor.

TÜBİTAK Popüler Bilim Dergileri Türkiye’nin Vazgeçilmezi Olmaya Devam Etti

2021 sonu itibarıyla Bilim ve Teknik, Bilim Çocuk ve Meraklı Minik dergileri için yaklaşık 172.000 dergi abonesine, 3,4 milyonu bulan baskı sayısına ve yaklaşık 3 milyon toplam satış sayısına ulaştık.

Bilimsel ve teknolojik gelişmeleri en doğru, hızlı, özgün ve anlaşılır bir dille toplumun her kesimine, her yaştan insanın bilgisine sunmak amacıyla Bilim ve Teknik (15 yaş ve üzeri), Bilim Çocuk (7 yaş ve üzeri) ve Meraklı Minik (3 yaş ve üzeri) dergileri uzun yıllardır yayımlanmaya ve bilim okuryazarı olan nesiller büyütmeye devam ediyor.

Bilim Genç Dergisi 3 Milyon Kullanıcıya Ulaştı

2021 yılında TÜBİTAK Bilim Genç web sitesinin ziyaretçi sayısı yaklaşık 6 milyon oldu. Bilim Genç YouTube ve podcast kanalları ile yaklaşık 850 bin kişiye ulaşılmış olup, çevrim içi gerçekleştirdiğimiz 17 Canlı Bilim Söyleşisi ile yaklaşık 130 bin izlenme sayısına eriştik.

2021 yılında açılan podcast kanallarında toplamda yaklaşık 37.000 indirme sayısına ulaştık. Bilim Genç Periyodik Tablo Mobil Uygulaması 63.629 kez indirildi.

Yerli Yazarlarımızın Kitapları Basıldı

TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları bünyesinde 4 Yetişkin, 12 Çocuk ve Gençlik, 10 Okul Öncesi olmak üzere toplam 26 yeni kitap yayımladık; 5 Yetişkin, 67 Çocuk ve Gençlik, 24 Okul Öncesi olmak üzere toplam 96 kitabın yeniden basımını yaptık. 2021 yılı toplam kitap baskı adedimiz 1 milyonu geçti.

Dünyamızın buzdan hazineleri Arktik ve Antarktika’nın tanıtıldığı “Kutup Seferleri” etkinlik kitabı, Bilim ve Toplum başkanlığı altında ortak bir çalışma grubu tarafından hazırlanarak yayımlandı.

TÜBİTAK Popüler Bilim Kitaplığında bir ilk olan, yeni ve farklı bir yaklaşımla yayımlanan Çizgi Bilim Serimizin ilk kitabı Aziz Sancar’ı okuyucuya sunduk ve büyük bir ilgi gördü.

Okul öncesi kitaplığı için büyük bir özenle hazırlanan Minikler Serisini; Hayvanlar, Şekiller, Renkler ve Taşıtlar olarak dört farklı kitap olarak yayımladık.

Çocuklar ve yetişkinler tarafından büyük ilgi gören ve 60 farklı düşünme ve çözme becerisi geliştiren bulmacadan oluşan “Düşün Çöz Eğlen” Bilim kartlarını yayımladık.

TÜBİTAK Bilim Yayınları Türkiye’nin Dört Bir Yanına Ulaşmaya Devam Ediyor

Batman Valiliği ve TÜBİTAK iş birliği ile; 30 okul öncesi, 85 İlkokul, 65 Ortaokul, 55 Lise, 1 adet BİLSEM Okullarının okul kitaplıklarında TÜBİTAK Popüler Yayınları’nın bulunmasına katkı sağlayarak; 75.111 Adet kitabı  %35 indirimli olarak ulaştırdık.

 
Siirt İl Milli Eğitim Müdürlüğü ve TÜBİTAK iş birliği kapsamında, “Kütüphanesiz Okul Kalmasın Projesi” için 174 İlkokul, 56 Ortaokul, 12 Liseye 110.624 adet kitabı %50 indirimli olarak ulaştırdık.

Konya Bilim Merkezi’ne 43.723 adet kitabı, Konya Karapınar Belediye Başkanlığına 10.990 adet kitabı, Kütahya Valiliğine 13.200 adet kitabı, Ankara Altındağ Belediyesine 2.976 adet kitabı, Gaziantep Valiliğine 8.940 adet kitabı, Sakarya Erenler Kaymakamlığına 1.854 adet kitabı, Akşehir Kaymakamlığına 848 adet kitabı, Bandırma Kaymakamlığına 804 adet kitabı, Ilgın Kaymakamlığına 454 adet kitabı %35 indirimli olarak gönderdik.

Bilim ve teknoloji kültürü oluşturmak ve öğrencilerin popüler bilime olan merakının artırılması amacıyla Gaziantep Şahinbey İlçe Belediyesi ve TÜBİTAK iş birliği ile söz konusu belediye sınırları içerisinde yer alan anaokulları ile ilk, orta ve lise dereceli okullara; TÜBİTAK Popüler Bilim Yayınları %50 indirimli olarak temin ederek yaklaşık 200 bin adet kitabı ilgili İlçe Millî Eğitim Müdürlüklerine gönderdik.

Muş Valiliği ile Muş Millî Eğitim Müdürlüğü tarafından Muş Merkez ve 5 ilçesinde (Bulanık, Hasköy, Korkut, Malazgirt, Varto) İlkokul, Ortaokul ve Lise olmak üzere toplam 500 okula 20.294 adet TÜBİTAK Popüler Bilim Kitabının dağıtımını gerçekleştirdik.

TÜBİTAK ve Konya Meram Belediyesi arasında yapılan Protokol çerçevesinde, Meram Belediyesi tarafından 20.813 adet TÜBİTAK Popüler Bilim Kitabını %35 indirimli olarak temin ederek 152 okula dağıttık.

Tokat Valiliği iş birliğiyle; 90.407 adet TÜBİTAK Popüler Bilim Yayınını Tokat ilindeki 871 farklı okuldan öğrencilere ulaştırdık.

Türkiye’nin tüm il, ilçe ve köylerine kadar yaygın dağıtım ağıyla; 2021 yılı içinde toplam 1.074.697 adet TÜBİTAK Popüler Bilim Kitabını okuyucularıyla buluşturduk.

Gaziantep Şahinbey Belediyesi ile yapılan iş birliği kapsamında 40.000 dergi aboneliği, Konya Karatay Belediyesi ile yapılan iş birliği kapsamında 7.908 adet dergi aboneliği oluşturduk.

2021 yılı içinde aylık ortalama 142.000 dergi abonelik işlemi için hizmet vermiş olup, bayii dağıtım kanallarıyla birlikte 2,5 milyona varan toplam satış operasyon hizmeti gerçekleştirdik. 

TEKNOFEST Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali başta olmak üzere, TÜBİTAK Uluslararası İnsansız Hava Araçları Yarışması, TÜBİTAK Diyarbakır Zerzevan Gökyüzü Gözlem Şenliği, TÜBİTAK MAM Kutup Şenliği, Batman Kitap Fuarı, Şahinbey Kitap Fuarı, Konya Bilim Şenliği etkinliklerine katılarak kitap tanıtım ve satış hizmetleri yaptık.

2021 yılı içinde birçok firmayla kitap satış bayilik sözleşmesi imzalayarak satış ağımızı genişlettik. Dünyanın 16 ülkesine yayın gönderimi sağladık. Ülke genelinde Ankara Kitap Satış Ofisi, MAM Kitap Satış Ofisi, Antalya TUG ve Bursa BUTAL Kitap Satış Ofislerinden sonra Üsküdar Bilim Merkezinde (Bilim Üsküdar) ve Gaziantep Şahinbey İlçesinde TÜBİTAK Popüler Bilim Yayınları satış mağazaları açtık.

 

ULUSLARARASI AR-GE VE YENİLİK EKOSİSTEMİNDE TÜRKİYE’NİN ÖNEMLİ BİR AKTÖR OLARAK YER ALMASINI DESTEKLEDİK

• AB Ufuk 2020 Programı’nda 948 başarılı projeyle şu ana kadar IPA eş-finansman katkısı dâhil 391.5 Milyon Avro fonu ülkemize kazandırdık. Türkiye’nin AB Çerçeve Programlardan aldığı hibe destek miktarı ilk kez AB’ye ödediği katkı payını aştı. Ufuk2020 Programı’nın son çağrısı olan Yeşil Mutabakat kapsamında çağrılarda Türkiye’den 5 projede 6 kuruluş toplam 1.175.425 Avro fon almaya hak kazandı.

 

Avrupa Komisyonu'nun 2021 Yılı Türkiye Raporu'nda; TARAL’ın Avrupa Araştırma Alanı (ERA) ile eş güdüm çalışmalarından ve Türkiye'nin Ufuk2020'deki başarısından takdirle söz edilerek, Türkiye'nin bilim ve araştırma faslı hazırlıklarının çok ileri düzeyde olduğu belirtildi. Ufuk2020 Programı kapsamında gösterilen başarının, 2021-2027 yıllarında yürütülecek 9. Çerçeve Programı Ufuk Avrupa Programı’nda da artarak devam etmesini hedefliyoruz. Ülkemiz, Belçika'nın başkenti Brüksel’de 27 Ekim 2021 tarihinde imzalanan anlaşma ile Ufuk Avrupa Programına resmen katılım sağladı. Anlaşma, 15 Kasım 2021 tarihli ve 4804 karar sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmasının ardından 1/1/2021 tarihinden geçerli olmak üzere onaylandı ve yürürlüğe girdi.
Ufuk Avrupa Programı’nın ilk çağrılarının sonuçları açıklandı. Küme 4 Dijital, Endüstri ve Uzay alanındaki "Hedef 1: İklim nötr, döngüsel ve dijital üretim”, “Hedef 2: Dayanıklı endüstri için kilit stratejik değer zincirlerinde artan özerklik” ve Küme 5 İklim, Enerji ve Mobilite alanındaki “Hedef 5 - Tüm ulaşım modları için temiz ve rekabetçi çözümler” kapsamında 35 Türk kuruluşu, 21 farklı projeyle Avrupa Komisyonu'ndan 10,77 Milyon Avro hibe almaya hak kazandı.

• 2021 yılında, Türk araştırmacılarımızın uluslararası Ar-Ge ve yenilik iş birliklerini desteklemek amacıyla, bilimsel ve teknolojik iş birliği anlaşmalarımızın sayısını, 64 ülke ve 91 kuruluşa çıkarttık. 

Uluslararası iş birliklerimiz kapsamında akademiye, akademi-sanayi iş birliğine ve sanayiye yönelik çağrıların tek bir destek programı altında koordine edilmesine imkân sağlayan TÜBİTAK 1071 -Uluslararası Araştırma Fonlarından Yararlanma Kapasitesinin ve Uluslararası Ar-Ge İş birliklerine Katılımın Arttırılmasına Yönelik Destek Programımız kapsamında 2021 yılında 22 farklı ülke ile 34 farklı ikili iş birliği çağrısı açtık. 
Mevcut ikili iş birliklerimiz kapsamında bu yıl Arnavutluk ve Malta fon ajansları ile ilk kez ikili iş birliği çağrıları yürüttük. 
Çoklu iş birliği çağrıları kapsamında ise 2021 yılında TÜBİTAK 1071 Programımız kapsamında farklı tematik alanlarda 23 iş birliği çağrısı açılarak ülkemiz araştırmacılarının 100’den fazla ülke araştırmacıları ile bilimsel iş birliği yapmalarına imkân tanıdık. Bu çağrılar kapsamında toplam 991 başvuru aldık.

• KOBİ’ler başta olmak üzere yenilikçi şirketlerin uluslararası Ar-Ge projelerinin desteklendiği EUROSTARS kapsamında Türkiye’den şirketlerin desteklenmesi için TÜBİTAK 1709 EUREKA – EUROSTARS çağrısını açtık. 41 kurum kuruluşun 29 adet ön proje önerisi sunuldu. Başvurulara ilişkin uluslararası değerlendirme devam ediyor.

2021 YILI TÜBİTAK ÖDÜLLERİNİ AÇIKLADIK!

TÜBİTAK’ın bilimsel ve teknolojik alanlarda araştırma ve geliştirme faaliyetlerini desteklemek, bilim insanlarının, araştırıcıların yetiştirilmeleri ve geliştirilmeleri için imkân sağlamak amacıyla verdiği “TÜBİTAK Bilim, Özel, Hizmet ve Teşvik Ödülleri”ne ilişkin 2021 yılı değerlendirme çalışmaları sonuçlandı.

TÜBİTAK Yönetim Kurulu tarafından 2021 yılında 3 Bilim Ödülü ve 14 Teşvik Ödülü verilmesine karar verildi. Bu ödüllerin %47’sinin kadın bilim insanlarımıza ait olması ayrıca bir gurur kaynağı oldu. Ödül kazanan bilim insanlarımızın listesine https://www.tubitak.gov.tr/tr/haber/tubitakin-2021-yili-odulleri-sahiple... bağlantısından ulaşılabilir.

TÜBİTAK ARAŞTIRMA MERKEZ VE ENSTİTÜLERİNİN GELİŞTİRDİĞİ TEKNOLOJİLERİN TRANSFERİNE DEVAM ETTİK!

TÜBİTAK’ın geliştirdiği teknolojilerden doğan fikrî mülkiyet haklarını korumak üzere oluşturulmuş portföyde yer alan patent sayısı; 2021 yılı sonunda 103’ü başvuru hâlinde, 310’u tescilli olmak üzere toplam 413’e ulaştı.

2019-2021 yıllarında 10 farklı TÜBİTAK teknolojisi, imzalanan 18 lisans sözleşmesi kapsamında transfer edildi. 2021 yılında; Katlanabilir Metal Mayın Dedektörü (OZAN) Teknolojisi, Yüksek Isıl Dayanımlı Yapısal Yapıştırıcı Teknolojisi, Domuz DNA’sı tespiti Teknolojisi ve Bitki Spesifik Şeker Pancarı ve Şeker Kamışı Teknolojisi için toplamda 8 adet lisans sözleşmesi imzalandı. Transfer edilen teknolojilerin sektörleri savunma sanayii, bilgi güvenliği ve bilişim, gıda, biyoteknoloji ve medikal metroloji alanları olmak üzere çeşitlilik gösteriyor. (TÜBİTAK’ın transfere hazır tüm teknolojilerine ilişkin ilanlara https://tubitak.gov.tr/tr/icerik-ilanlar bağlantısından ulaşılabilir.)

Söz konusu lisans sözleşmelerine dahil olan teknolojiler; Gerçek Zamanlı Kızıl Ötesi İz Yönetim Sistemi Teknolojisi (GEZKİY), Mini TEMPEST PC-II Cihaz Teknolojisi, Uzun Ömürlü Yoğurt Teknolojisi, Göz İçi Lens Teknolojisi, Yüksek Sıcaklık Dayanımlı Polimerik Reçine Teknolojisi, Yüksek Isıl Dayanımlı Yapısal Yapıştırıcı Teknolojisi, Kızıl Ötesi Kulak Termometresi Referans Kalibrasyon Sistemi, Katlanabilir Metal Mayın Dedektörü (OZAN) Teknolojisi, Domuz DNA’sı tespiti Teknolojisi ve Bitki Spesifik Şeker Pancarı ve Şeker Kamışı Teknolojisidir. 2021 yılı sonu itibarıyla imzalanmış tüm lisans sözleşmelerinin toplam değeri, yaklaşık olarak 10 Milyon TL tutarına ulaşmış olup bunun KDV hariç yaklaşık 1,3 Milyon TL’si Kurumumuza gelir olarak kaydedildi.

ENSTİTÜLERİMİZDE GELİŞTİRDİĞİMİZ ÇIĞIR AÇICI TEKNOLOJİLERİMİZLE ÜLKEMİZİN BİLİM VE TEKNOLOJİ HAMLESİNE KATKIDA BULUNUYORUZ!

TEMEL BİLİMLER ALANINDA DÜNYA ÇAPINDA SEÇKİN BİLİM İNSANLARI İLE ÜLKEMİZDEKİ ÖĞRETİM ÜYELERİMİZ VE GENÇ ARAŞTIRMACIMIZ ARASINDAKİ ETKİLEŞİMİ KUVVETLENDİRDİK

• 2021 yılında TÜBİTAK Temel Bilimler Araştırma Enstitüsü (TBAE) bünyesinde Nobel Ödüllü bilim insanları başta olmak üzere dünyaca ünlü bilim insanlarının katılımıyla temel bilimin çeşitli alanları ile disiplinler arası alanlarda, uluslararası düzeyde ilham verici çevrimiçi seminerler serisi düzenledik. Bu seminerler altı ayrı alanda İleri Düzey Araştırma ve Eğitim Seminer Serileri ile bir Popüler Konuşmalar Serisi olarak gerçekleştirildi.

Bu kapsamda;

• Astronomi ve Uzay Bilimleri Seminer Serisi kapsamında, Oxford ve Harvard Üniversiteleri başta olmak üzere dünyanın en önde gelen kurumlarından lider bilim insanlarının katkılarıyla 9 farklı seminer,
• Kuantum Bilimi ve Teknoloji Seminer Serisi kapsamında, Nobel Ödüllü bilim insanı William D. Phillips başta olmak üzere dünyaca ünlü bilim insanlarının katkılarıyla 6 farklı seminer,
• Biyolojik Bilimler Seminer Serisi kapsamında, özellikle COVID-19 küresel salgınıyla mücadele sürecinde önemi açıkça ortaya çıkan CRISPR bilimi ve teknolojisinin öncü isimlerinden Prof. Dr. Eugene Koonin’in de (ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri) aralarında bulunduğu dünyaca ünlü bilim insanlarının katkılarıyla 10 farklı seminer,
• Kimya Bilimleri Seminer Serisi kapsamında,  Stanford ve Şikago Üniversiteleri başta olmak üzere dünyanın en önde gelen kurumlarından lider bilim insanlarının katkılarıyla 6 farklı seminer,
• Matematiksel Fizik ve Uygulamalı Matematik Seminer Serisi kapsamında, Harvard ve Cambridge Üniversiteleri başta olmak üzere dünyanın en önde gelen kurumlarından lider bilim insanlarının katkılarıyla 6 farklı seminer,
• Disiplinlerarası Seminer Serisi kapsamında, MIT, Caltech, Oxford ve Harvard Üniversiteleri başta olmak üzere dünyanın en önde gelen kurumlarından lider bilim insanlarının katkılarıyla 10 farklı seminer,
• Bilimsel Türkiye: Popüler Konuşmalar Serisi kapsamında, Nobel Ödüllü bilim insanı David J. Wineland başta olmak üzere dünyanın ve ülkemizin önde gelen bilim insanlarının katkılarıyla 10 farklı ilham verici konuşma gerçekleştirdik. Böylece 41’i 2021 yılında olmak üzere toplamda 57 etkinlik sayısına ulaştık.

Bu seminerlerin üstün nitelikli içeriği göz önünde bulundurularak, yapılan konuşmalar TÜBİTAK’ın tüm sosyal medya platformları üzerinden canlı olarak yayınlandı. Konuşma başına ortalama 150-200 kişi aralığında değişen sayılarda katılımcı bu etkinlikleri canlı izlerken, 29/12/2021 tarihi itibarıyla ilgili videoların toplam izleme sayısının 450.000’e ulaştığı tespit edildi.

• Temel Bilimler Alanında Asosiye Üye Platformu Oluşturduk

2021 yılında, TÜBİTAK TBAE bünyesinde, aralarında Nobel Ödüllü bilim insanlarının da yer aldığı dünyaca ünlü bilim insanlarının katılımıyla Asosiye Üye Platformu oluşturduk. Türkiye’de bir ilk olan bu platform,  tamamen fahri esaslara göre oluşturulurken enstitünün uluslararası düzeyde araştırma ve eğitim faaliyetlerine, dünyadaki tanınırlığına ve bilimsel saygınlığına önemli katkılar sağlamayı hedefliyor. Bu kapsamda, yapılan Seçkin Asosiye Üye ve Asosiye Üye seçimi davet usulüyle,  ilgili bilim insanının rıza göstermesi üzerine gerçekleştirildi. Nobel Ödüllü bilim insanlarından Aziz Sancar ile David. J Wineland’ın da yer aldığı Seçkin Asosiye Üye listesine bakıldığında, TÜBİTAK TBAE bünyesinde gerçekleştirilen üst düzey bilimsel faaliyetlerin uluslararası bilim dünyasında önemli bir yerinin olduğu açıkça görülmektedir.

 

ÜLKEMİZİN SAVUNMA SANAYİSİ TÜBİTAK SAGE’NİN YERLİ VE MİLLÎ ÜRÜNLERİYLE GÜÇLENİYOR

• Milli savunma sanayimize yönelik sertifikasyon testleri başarılı bir şekilde tamamlanan HGK-83 kitleri 2021 yılında Hava Kuvvetleri envanterine girdi ve seri üretim aşamasına geçildi.  

• Kanatlı Güdüm Kiti (KGK 82/83) operasyonel anlamda sahada kullanılmaya devam edilirken bir yandan da seri üretim faaliyetlerine devam edildi. KGK-82 üzerinde, aviyonik ve yazılım tasarım değişiklikleri gerçekleştirilerek KGK-82 SİHA versiyonuna dönüştürüldü. Bu kiti ile ilk defa bir SİHA’dan atılarak yüksek hassasiyetle hedefi vurdu.

• 2021 yılı içinde Türk Hava Kuvvetleri’nin hava hâkimiyetini artıracak olan ve F-16 uçaklarından atılabilen Türkiye’nin ilk milli hava-hava füzeleri GÖKDOĞAN ve BOZDOĞAN füzelerinin uçaktan atışlı test faaliyetlerini başarıyla tamamladık. Bu kapsamda 2021 yılı içinde F-16’dan atılan BOZDOĞAN hedefini başarıyla doğrudan vurdu ve imha etti.
• Termobarik patlayıcılı ve delici harp başlığına sahip SARB 83 bombasının seri üretim faaliyetlerine başlandı. 
• İlk Yerli Küresel Konumlama Sistemi Alıcısı KAŞİF’in ve yerli Ataletsel Navigasyon Sistemi ATLAS’ın geliştirme faaliyetleri tamamlandı. Yine TÜBİTAK SAGE tarafından havadan karaya hedeflerin vurulması için geliştirilmiş olan Türkiye’nin ilk akıllı hassas güdüm kiti olan HGK-82 ile entegrasyon faaliyetleri başarıyla nihayete erdirildi. 
• İlk yerli ve milli GPS alıcısı KAŞİF’in seri üretimi gerçekleştirilerek 720 adet ürün; Askeri Fabrika ve Tersane İşletme A.Ş’ye (ASFAT) teslim edildi. ASFAT, 2021 yılı içerisinde 600 adet yerli üretim KAŞİF entegre edilmiş HGK-82 üreterek Milli Savunma Bakanlığı’na teslim edildi. 5 adet kafile kabul atışı gerçekleştirilerek KAŞİF’in başarısı kanıtlandı. KAŞİF ve ATLAS’ın envantere girmesi ile birlikte milli kaynakların yurtiçinde kalması sağlandı ve kritik öneme sahip bu bileşenler millileştirildi. 
• Hem SİHA hem de savaş uçaklarında çoklu olarak taşınabilecek ve veri bağı sayesinde sürü yeteneğine sahip olacak olan Kuzgun mühimmat ailesinde SİHA entegrasyon ve sertifikasyon çalışmalarına başlandı. 
• SS (Serbest Süzülen), TJ (Turbo Jetli), ve KY (Katı Yakıtlı) olmak üzere üç varyantı olan Kuzgun silah sisteminin, deniz ve kara platformlarından da atılması planlanıyor. Modüler arayıcı ve harp başlığı yetenekleri ile Kuzgun ailesinin, TSK’nın tüm platformlarında kullanılacak en etkin ve düşük maliyetli mühimmat sistemi olacağını öngörüyoruz.
• Savaş uçakları için geliştirilen HGK-82 ve HGK-83 güdüm kitlerinin SİHA’lardan da etkin şekilde kullanılabilmesi amacı ile menzil artırımı yapılan GÖZDE ve GÖKÇE güdüm kitlerinin SİHA ve savaş uçaklarına sertifikasyon çalışmalarına başlandı. Lazer arayıcı başlığı sayesinde karıştırılmış ortamlarda da etkin olarak kullanılabilecek bu kitler, yüksek manevra kabiliyetleri ile sayesinde hareketli hedefleri de ateş altına alabilecek.

• Türk Hava Kuvvetleri’nin kara ve su üstü hareketli hedeflere karşı hâkimiyetini artıracak, SOM Silah Sistemi ailesinin modern teknolojilere haiz yeni varyantı SOM-J füzesinin F-16 uçaklarında kullanılmasına yönelik çalışmalar kapsamında 2021 yılı içinde tam işlevsel SOM-J füzesinin F-16 uçağından ilk atış testi başarıyla gerçekleştirildi.
• Kara Kuvvetleri Komutanlığının ihtiyacına binaen M-60T tanklarını korumak için geliştirilen PULAT mühimmatının fiziksel imhayı gerçekleştirecek modülü olan tahrip sistemi TÜBİTAK SAGE tarafından geliştirildi.  Bu kapsamda 2019-2020 yılları arasında mühimmat doğrulama ve kalifikasyon testleri tamamlandı; 2020-2021 yılları içerisinde toplam 267 adet Pulat Mühimmatı  K.K.K.’lığına teslim edildi. 
• TÜBİTAK SAGE’nin Harp Başlığı tasarımından sorumlu olduğu HİSAR O Projesinin de atış testleri başarıyla tamamlandı ve Türk Silahlı Kuvvetleri’ne teslim edildi.

TÜBİTAK BİLGEM BİLİŞİM, BİLGİ GÜVENLİĞİ VE İLERİ ELEKTRONİK ALANLARINDA GERÇEKLEŞTİRDİĞİ ÇALIŞMALARLA TEKNOLOJİNİN KALBİNDE YER ALIYOR!

Lazer teknolojilerinden optik sistemlere, yarı iletken teknolojilerden siber güvenliğe kadar bilişimin tüm alanlarında derin Ar-Ge faaliyetleri yürüten TÜBİTAK BİLGEM; elde ettiği know-how ve teknolojileri özel sektöre aktararak sanayiye destek oldu, dışa bağımlılığı azaltmaya devam etti.

2021 yılında ön plana çıkan projelerden örnekler aşağıdadır:

• Dijital Türk Lirası İş Birliği Platformu'nun İtici Gücü BİLGEM

Dijital Türk Lirası Ar-Ge projesinin teknolojik araştırma, geliştirme ve test süreçlerinin yürütülmesi amacıyla TC Merkez Bankası, TÜBİTAK BİLGEM, Aselsan, Havelsan, BKM’nin katılımıyla Dijital Türk Lirası İş Birliği Platformu oluşturuldu. Projenin 1. Fazı kapsamında yapılacak  sistem mimarisi ve kriptolojik cüzdan tasarımı gibi stratejik ve kritik teknolojiler BİLGEM uhdesinde gerçekleştirilecek.

Birinci faz pilot uygulama çalışmaları kapsamında TCMB nezdinde prototip “Dijital Türk Lirası Ağı” BİLGEM tarafından tesis edilerek paydaşlar ile kapalı devre pilot uygulama testleri yapılacak. Elde edilen sonuçlara göre, blokzincir teknolojisi, dağıtık yapıların ödeme sistemlerinde kullanımı, anlık ödeme sistemleri ile entegrasyon konularında çalışmalar BİLGEM’in bilimsel ve teknik liderliğinde devam edecek.

Projenin ilk fazının sonuçları, testlerin tamamlanmasının ardından 2022 yılında kamuoyu ile paylaşılacak.

• İlk Milli İşlemci ÇAKIL’ı İDEF Fuarında Sergiledik

Ülkemizin ilk tek çekirdekli milli işlemcisi ÇAKIL testleri başarıyla geçerek, ilk kez 2021’de İDEF fuarında sergilendi. BİLGEM  ASELSAN ortaklığı ile tasarlanan milli işlemci ÇAKIL,  hızı ve düşük güç tüketmesi ile dikkat çekiyor. Lisans ve satış hakları Türkiye'ye ait olan ÇAKIL, projenin ikinci fazında çok çekirdekli olarak tasarlanıyor.

 

• TÜBİTAK BİLGEM Gerçek Zamanlı İşletim Sistemi (GİS) Yaygınlaşıyor

Savunma sanayii ve diğer stratejik öneme sahip teknolojik alanlarda dışa bağımlılığı azaltmak ve yerli ürünlerin kullanımını yaygınlaştırmak amacıyla başlatılan Milli Teknoloji Hamlesi, Gerçek Zamanlı İşletim Sistemi (GİS) projesiyle önemli bir ivme kazandı.

TÜBİTAK BİLGEM bünyesinde aktif olarak geliştirilen ve farklı platformlarla entegrasyon süreci devam eden Gerçek Zamanlı İşletim Sistemi (GİS), ASELSAN SARP uzaktan komutalı silah sistemlerine entegre edildi. Bu entegrasyon ile uzaktan komutalı silah sistemlerinde kullanılan gerçek zamanlı işletim sistemlerinin Milli Teknoloji Hamlesi kapsamında yerlileştirilmesi için süren çalışmalar başarıya ulaştı.

TÜBİTAK BİLGEM tarafından tamamen yerli ve milli imkanlarla geliştirilen Gerçek Zamanlı İşletim Sistemi (GİS), Milli Muharip Uçağımızın (MMU) entegre modüler aviyonik tabanlı yazılım altyapısını oluşturuyor.

Elektronik Harp Podu ve Elektronik Destek Podu projelerinde donanımın üzerinde koşan GİS, Gökbey Helikopteri’nin Turboşaft Motorunun Sayısal Motor Kontrol Sisteminde de kullanılarak ilk kez DO-178C DAL A sivil havacılık sertifikasyonuna giriyor.

• Fiber Optik Tabanlı Güvenlik Sistemleri Kritik Tesislerin Çevre Güvenliğinde Kullanılıyor

Bugüne kadar sadece veri transferi amacıyla kullanılan Fiber Optik kablolar, BİLGEM’in yetkin mühendisleri ve özel sektör iş birliği sayesinde güvenlik alanında da kullanılmaya başladı.

BİLGEM ve SAMM Teknoloji iş birliği ile geliştirilen fiber optik tabanlı çevre güvenliği sistemi, yüksek güvenlik ihtiyacı olan tesislerin çevre güvenliğinde kullanılıyor.

Derin öğrenmeli yapay zekâ sayesinde koşma, tırmanma, sürünme, zıplama gibi farklı hareketleri sınıflayan sistem, kapalı devre televizyon kameralarıyla birlikte çalışma alternatifi de sunarak, acil bir durumda ilgili bölgedeki kameraya anında bağlanabiliyor.  10 ila 50 kilometreye kadar algılama teknolojisine sahip iki sürümü geliştirilen sistem, sismik veri alımında da kullanılıyor.

Fiber Optik Tabanlı Güvenlik Sistemi (FOTAS), İstanbul Çamlıca Radyo ve Televizyon Kulesi ile Gebze’de bulunan Bilişim Vadisi’nde kullanılmaya başlandı. İlgili güzergâh boyunca izinsiz geçiş girişimleri, yetkisiz kazılar vb. her türlü hareket anında tespit edilerek sistem tarafından raporlanıyor. FOTAS, doğalgaz hatları gibi yüksek güvenlik ihtiyacı barındıran noktalara kurularak yapay zeka tekniklerine dayalı olarak meydana gelen olaylara karşı uyarılar vererek tesislerin güvenliğini sağlıyor.

• AKYA Torpidosu MÜREN PREVEZE ve AY Sınıfı Denizaltılarına Entegre Ediliyor

TÜBİTAK BİLGEM Denizlerimizin savunması için özgün ve yerli çözümler üretmeye ve bu alanda büyüyerek güçlenmeye devam ediyor. Denizaltı savaş yönetim sistemlerinde yabancı teknolojilere bağımlılığın sona erdirilmesi kapsamında çalışmalar hız kesmeden ilerliyor.

AKYA torpidosu ateşleme ve güdebilme yeteneğinin Ay sınıfı denizaltılara kazandırılması amacıyla İstanbul Deniz İkmal Grup Komutanlığı ve TÜBİTAK BİLGEM arasında MÜREN AY SYS Akya Torpidosu Entegrasyonu Projesi imzalandı.

Bu projeyle, Roketsan tarafından geliştirilen ilk yerli ve milli ağır sınıf torpidosu olan AKYA, MÜREN AY SYS’ye entegre edilerek AY Sınıfı Denizaltılarda da kullanılır hale geliyor.

 

• ARMOL’den Sonra Araca Monte Lazer Sistemi JARMOL de Kullanımda

Türkiye’nin ilk milli lazer silahı Araca Monte Lazer Sistemi ARMOL’ü üreten TÜBİTAK BİLGEM, geliştirdiği JARMOL ile savunma sanayimizin gözbebeği projelere imza atmaya devam ediyor.

JARMOL (Jandarma-Araca Monte Lazer Sistemi) radardan aldığı hedef konumlarına otomatik yönelerek takibe başlama ve TÜBİTAK BİLGEM tarafından üretilen milli 5 kW gücündeki lazerini kullanıcı komutasıyla ateşleyerek 2 km menzile kadar olan İHA hedeflerini bertaraf etme yeteneğine sahip yarı otonom bir İHA savunma silahı olarak üretildi.

Kirpi1 zırhlı aracına kendi enerji sistemi dahil olmak üzere tam entegre edilen sistem, dışarıdan hiçbir destek olmadan ihtiyaç duyulan her türlü bölgeye giderek operasyon gerçekleştirebilmeyi mümkün kılıyor. Sistem İHA önleme dışında 5 km menzile kadar farklı tehditleri bertaraf etme yeteneklere sahip olarak kendi sınıfında öncü bir teknoloji sunuyor.

• Dijital Adli Analiz Teknoloji Geliştirme Platformunun İlk Fazı Tamamlandı

Ulusal çapta dijital adli analiz platformunun geliştirilmesi ve kolluk kuvvetlerinin kullanımına açılarak dışa bağımlılığın ve bu alandaki istihbarat kaybının önüne geçilmesi hedeflenerek başlatılan Dijital Adli Analiz Teknoloji Geliştirme Platformunun ilk fazı tamamlandı.
“Dijital Adli Analiz Teknoloji Geliştirme platformu” sabit disk ve mobil cihaz imajlarının incelenmesi, dijital delillerin bozulmadan ve zarar görmeden bilgilerin toplanması ve anlaşılabilir şekilde raporlanması  gibi alt başlıklar içeriyor.

• Mayın/El Yapımı Patlayıcı Tespitine İlişkin Yeni Teknolojiler Geliştirmeye Devam Ettik

Ar-Ge çalışmaları devam eden İnsansız mayın/el yapımı patlayıcı tespit aracı (İMTA), sensör paneli sayesinde güzergah üzerindeki mayın veya patlayıcının uzaktan tespitini gerçekleştirme özelliğine sahip olacak. TÜBİTAK BİLGEM tarafından tasarlanan ürün, bu özelliğiyle sahadaki can kaybı riskini en aza indirmeyi hedefliyor. İMTA, üzerinde bulundurduğu çok kanallı ve eşzamanlı EMI/GPR teknolojisi ile dünyada ilk olma özelliğine sahip olacak.

TÜRKİYE’Yİ UZAY LİGİNE ÇIKARACAK ETKİNLİKLER TÜBİTAK UZAY’DA GERÇEKLEŞTİRİLDİ!

• İMECE ve TÜRKSAT 6A Projeleri için Geri Sayıma Geçildi

Ülkemizin yüksek çözünürlüklü görüntü ihtiyacını karşılamak üzere İMECE Altyapı Projesi'nde geliştirilen alt sistemler İMECE Uydu Projesi ile uzaya gönderilerek kritik uzay teknolojilerinde yurtdışı bağımlılığın en aza indirilmesi hedefleniyor. Özellikle görüntüleme, haberleşme, uydu yönetim ekipmanı (uçuş bilgisayarı), elektrikli itki, güç ve yönelim belirleme alt sistemlerinin milli imkânlarla geliştirilmesi ile ülkemiz yurt içi ve yurt dışı pazarında yer alacak katma değeri yüksek ticari ekipmanlara sahip olacak. TÜBİTAK UZAY tarafından yürütülen İMECE Uydu Projesi'nde yerli ve milli imkanlarla geliştirilen kritik teknolojiye sahip ekipmanların kalifikasyon ve ömür testleri tamamlanarak teknoloji hazırlık seviyesi (THS) 6’ya ulaştı. Bununla birlikte, projede uçuş modeli entegrasyonu faaliyetlerine başlandı. 

 
Türkiye’nin ilk yerli haberleşme uydusunun geliştirildiği TÜRKSAT 6A Projesi’nde sistem seviyesinde dört farklı model üretiliyor. Bu modellerden olan "Uçuş Modeli"nin ekipman seviyesi üretim ve entegrasyon faaliyetleri 2021 yılı içerisinde tamamlanırken, 2020 yılında başlayan “Mühendislik Modeli” testlerine ve “Uçuş Modeli” üretim ve entegrasyon faaliyetlerine devam ediliyor. “Mühendislik Modeli”nin TVAC testleri ise 2021 yılının Aralık ayı içerisinde tamamlandı.
TÜRKSAT 6A uydusunun yörüngede göreve alınması ile ülkemizin haberleşme uyduları alanındaki ihtiyacının önemli bir bölümü 15 yıl boyunca karşılanmış olacak ve böylece ülkemiz haberleşme uydusu geliştirebilen 10 ülke arasına girecek. TÜRKSAT 6A uydusu ile Türkiye’nin yanı sıra Avrupa, Kuzey Afrika ve Asya kıtasındaki kapsama alanları ile çok geniş bir coğrafyaya hizmet ulaştırılabilecek.

• Milli Uzay Programı’ndaki Hedeflere Ulaşmak için Çalışmalara Başladık

Ülkemizin Milli Uzay Programı kapsamındaki hedefleri arasındaki en önemli adımlardan olan Türk Astronot ve Bilim Misyonu Projesi (TABM) ve Ay Araştırma Programı’nın (AYAP) ilk aşaması AYAP-1 Projesini TÜBİTAK UZAY öncülüğünde gerçekleştirmek için çalışmalara başladık.

TABM Projesi ile bir Türk vatandaşını uzaya göndererek uzay ortamında bilimsel deney yapma imkanı sunacağız. 

AYAP-1 Projesi ile Ay yüzeyine sert iniş yaparak tasarım, üretim, entegrasyon, test ve operasyonları milli olarak gerçekleştirilecek olan uzay aracımıza derin uzay tarihçesi kazandıracağız.

• Uluslararası Uydularda da TÜBİTAK UZAY İmzası Yer Alacak

EXTP-TR Projesi kapsamında uluslararası Artırılmış X Işını Zamanlama ve Polarimetre Uydusu’nda (eXTP) yer alacak dört ana görev yükünden biri olan geniş alan izleme monitörünün (Wide Field Monitor, WFM) uygulama yazılımını geliştirme çalışmalarına başladık. Bahsekonu uydu, evrendeki en ilginç ve en şiddetli parlamaları yapan gökcisimlerini (kara delikler, nötron yıldızları, gama ışını patlamaları) tespit edebilen, dev gözlem aletleri ile bu gökcisimlerinin fiziğini hem tayfsal, hem zamansal ve aynı zamanda polarimetrik olarak araştırabilen bir X-Işını Uydusu projesidir. Proje tamamlandığında eXTP uydusunda hem bilimsel hem teknik olarak Türk bilim insanlarının ve mühendislerinin var olmasını sağlamış olacağız.

• Balistik Görüntü Analizi ve Tanıma Sistemi İyileştirme Çalışmaları Devam Ediyor

2012 yılından beri Suudi Arabistan’da başarıyla hizmet veren Balistik Görüntü Analizi ve Tanıma Sisteminin (BALİSTİKA) altyapısının güncellenmesi için yeni bir anlaşma imzalandı. TÜBİTAK UZAY tarafından yapılacak güncelleme ile sistemin hizmet ömrünün uzatılmasının yanı sıra servis kalitesi de artırılacaktır.

MOBİLİTENİN DÖNÜŞÜMÜ İÇİN GELECEĞİN TEKNOLOJİLERİNİ TÜBİTAK RUTE GELİŞTİRİYOR
Mobilitenin dönüşümünde öncü olma vizyonuyla 2019’yılında kurulan ve kurulduğu günden beri ülkemiz adına birçok ilke imza atan TÜBİTAK Raylı Ulaşım Teknolojileri Enstitüsü, 2021 yılında da ülkemizin raylı sistemler alanında dışa bağımlılığını azaltan birçok projeyi hayata geçirdi.  

• Türkiye’nin İlk Milli Elektrikli Anahat Lokomotifi Cer Sistemi Tüm Testlerini Başarıyla Geçti

E5000 Elektrikli Anahat Lokomotifi Geliştirilmesi Projesi kapsamında TÜRASAŞ ile birlikte geliştirilen Türkiye’nin İlk Milli Elektrikli Anahat Lokomotifi Cer Sistemi’nin tüm testleri 2021 yılında başarıyla geçildi. Ülkemiz adına hepimizi gururlandıran bir diğer gelişme de Yeni Nesil Elektrikli Çoklu Tren Setleri (EMU) için Cer Zinciri Geliştirilmesi Projesi oldu. Dizel elektrikli manevra lokomotiflerinde yurtdışına bağımlılığının TÜRASAŞ ile birlikte yapılan çalışmalar neticesinde bitirilmesinin ardından, Yeni Nesil Elektrikli Çoklu Tren Setleri (EMU) için Cer Zinciri Geliştirilmesi Projesi başlatıldı. Proje kapsamında yeni nesil çoklu diziler için motor, kontrol sistemleri ve tren kontrol yönetim sistemi milli olarak kendi araştırmacılarımızla geliştirilecek. 

• 2021 Yılı Milli Motor Projesi, Akıllı Sistemler ve Demiryolu Sinyalizasyonu Alanlarında Heyecan Verici Gelişmelere de Sahne Oldu 

Lisans hakları ülkemize ait olacak 30 litrelik 8 silindirli (V8) 1200 beygir gücünde çevre dostu özgün dizel lokomotif motorunun geliştirilmesi sürecinde 2021 yılı boyunca önemli aşamalar kaydettik. Yerli imkânlarla sıfırdan tasarlanarak geliştirilen motorun 2022 yılının ikinci çeyreğinde ilk ateşlemesinin gerçekleşmesini hedefliyoruz. 

Akıllı sistemler alanında Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) ile birlikte trenlerin otonom olarak muayene edilmesine imkân veren akıllı ölçüm ve tanıma sistemlerinin yerli imkânlarla geliştirilmesi projesine başladık. Yüksek Hızlı Tren hatları ve Banliyö hatlarında kapasite hesaplama ve tahsis planlarını, tren seyir simülasyonu ve tren çeker hesaplamalarını çözümleyerek bir arayüz ile kontrolünün sağlanabileceği yazılımın yerli imkânlarla geliştirilmesi için adım attık.

Özgün motor ve akıllı sistemler alanlarında başlatılan projelerinin yanı sıra ülkemizin geleceğin teknolojilerini yerli imkanlarla üreterek, hayata geçirdiği alanlardan bir diğeri de sinyalizasyon sistemleri oldu.

Demiryolu sinyalizasyonunda dışa bağımlılığı ortadan kaldırmak üzere geliştirilen ve uluslararası en üst düzey (SIL4) emniyet bütünlüğü sertifikasyonu tamamlanan YERLİSİNYAL sinyalizasyon sistemlerinin, Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu demiryolu hatlarında yaygınlaştırılması çalışmaları 2021 yılında da tüm hızıyla devam etti.  Metro Sinyalizasyonu alanında, ülkemizin ilk yerli sistemi olacak olan Gayrettepe – İstanbul Havalimanı hattı sinyalizasyon sistemlerinin geliştirilmesi çalışmalarında son aşamaya geldik. Saha kurulumları tamamlanan sistemler üzerinde uygulanan saha testlerinin ardından sistemler devreye alınacak. 

• TÜBİTAK RUTE’nin Hayata Geçirdiği Robotgöz ile Robotik Sistemler Alanında Söz Sahibi Olan Ülkelerden Biri Olduk 

İstanbul Gaz ve Doğalgaz Dağıtım AŞ (İGDAŞ) için TÜBİTAK RUTE’nin geliştirdiği Robotgöz ile çelik doğal gaz hattında en hassas ve güvenilir ölçümlerde denetim yapacak, ana dağıtım hatlarında oluşan ve oluşması muhtemel arızaları takip edecek robotik bir sistem geliştirildi. 

 

Hatların belirli aralıklarla denetlenerek tahribatsız ve hassas bir şekilde muayene edilebilmesini sağlayan robotun geliştirme çalışmalarını tamamlama noktasına geldik. Bu proje ile birlikte bu alanda ABD’den sonra kendi robotunu geliştiren 2 ülkeden birisi olduk. 

• Milli Bataryalarımızı Geliştiriyoruz

Milli Lityum Tabanlı Bataryamızı geliştirmek için hem askeri hem de sivil alanda projeler başlattık. Ayrıca, yeni nesil elektrikli araçlarda kullanılacak yüksek enerji ve güç yoğunluğu olan hızlı şarj özelliğine sahip hibrid batarya modüllerin geliştirileceği Avrupa Birliği HELIOS projesinde en yüksek bütçeli ortaklarından biri olarak katılım sağladık. Raylı ulaşımda geleceğin teknolojisi ve beşinci ulaşım türü olan Hyperloop ve Maglev araçlarının prototip olarak uygulanarak, manyetik olarak kaldırılmış aracın ve gerekli boru altyapısının geliştirileceği projeye TÜBİTAK’ın kendi imkanları ile başladık.

TÜBİTAK MARMARA ARAŞTIRMA MERKEZİ (MAM), ARAŞTIRMA KABİLİYET VE KAPASİTESİ, ARAŞTIRMA ALTYAPISI İLE İLERİ TEKNOLOJİLERİN GELİŞTİRİLDİĞİ BİR MERKEZ OLMAYA DEVAM EDİYOR!

2021 yılında ön plana çıkan projelerimizden örnekler aşağıdadır:

TÜBİTAK MAM Çevre ve Temiz Üretim Enstitüsü 

• Deprem araştırmalarına yönelik oluşturulan Türkiye Deprem Platformu kapsamında Ege Denizinde fayların depremselliğini araştırmak üzere deniz araştırma seferlerinin ilkini Mayıs-Haziran ayları arasında gerçekleştirdik. 2022 yılında Nisan ayında İzmir-Kuşadası Körfezi rotasında ikinci seferi düzenleyeceğiz. Bu proje, Ege Denizi'nde hem ulusal hem de uluslararası sularda tamamen ulusal destekle, ülkemiz araştırmacıları ve kurumları tarafından ortak olarak yapılmakta olan ilk milli deniz araştırma projesi olma niteliğini taşıyor.
• Müsilajla birlikte Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yayınlanan genelge ile zorunlu hale getirilen debimetre ve numune alma sistemlerini içeren mini Sürekli Atık Su İzleme Sistemini (SAİS) özel sektör iş birliği ile geliştirdik. 
• Ülkemizdeki atıksu arıtma tesislerinde kullanılan ve yurtdışından temin edilen Çözünmüş Oksijen Probu yerli olarak geliştirdik, ürünün lisanslanmasına yönelik olarak özel sektör ile proje ve lisans sözleşmesi imzaladık.
• "Alıcı Ortam Bazlı Deşarj Limiti Belirlenmesi - Küçük Menderes Havzası Örneği" Projesini başarı ile tamamladık.
• Fitotoksinlerin değerlendirilmesi ve Karadeniz’de üreten türlerin belirlenmesi amacıyla oşinografik deniz seferini TÜBİTAK MARMARA Araştırma Gemisi ile Karadeniz'in Romanya ve Bulgaristan sularında gerçekleştirdik.

TÜBİTAK MAM Enerji Enstitüsü

• Keban Hidroelektrik Santrali Kontrol Sistemleri (HES) Geliştirme Projesi kapsamında, Fırat Nehri üzerinde bulunan ve Türkiye’nin üçüncü büyük santrali olan Keban Hidroelektrik Santrali’nde bulunan 8 ünitenin 4 tanesinin Hız Regülatörü, İkaz Sistemi, Koruma Sistemi SCADA, Şalt Sistemi ve Ünite Güç Trafosu, İç İhtiyaç Sistemi, Yardımcı Sistemleri tümüyle yerli mühendislik ile güncel teknoloji kullanarak 2021 yılında yenilenmiştir.

• Denizli Büyükşehir Belediyesi sorumluluğundaki Akbaş Barajı’ndan kent merkezine giden içme suyu isale hatlarında meydana gelen basınç farklılıklarından enerji üretilmesi amacıyla santral kontrol alanındaki en son ve en yeni teknolojileri kullanarak kurulu gücü 2,3 MW olacak insansız işletilen yapay zeka temelli konteyner HES projesini hayata geçiriyoruz.

TÜBİTAK MAM Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji Enstitüsü

• “COVID-19 Türkiye Platformu” koordinasyonunu üstlenmeye devam ediyoruz. 

Virüs Benzeri Parçacıklara Dayalı (VLP) aşısının Faz 1 çalışması Sanayi ve Teknoloji Bakanımız ve TÜBİTAK Başkanımızın da dahil olduğu 36 gönüllünün; Faz 2 çalışması ise 349 gönüllünün katılımıyla Mart -Ağustos 2021 tarihleri arasında tamamlandı. Faz III klinik çalışma için de hazırlıklar devam ediyor.
COVID-19 Türkiye Platformunun ilaç geliştirme projeleri arasında yer alan Montelukast’ın hücre içerisindeki virüsün çoğalmasını sağlayan enzimleri bloke etme ve virüsün hücre içerisine girmesine neden olan proteinleri engelleme özelliği tespit edildi. Bu açıdan hem tedavi hem koruyucu özelliği bulunuyor. Bir sonraki Faz 3 klinik çalışmaları gerçekleştirilerek klinik çalışmalarının tamamlanması sonrasında kullanımını öngörmekteyiz. 
“COVID-19 Türkiye Platformu” kapsamında desteklenen projelerde geliştirilen ilaç ve aşı adaylarının virüse karşı etkinlikleri için in vitro viral nötralizasyon testleri ve ACE2 transgenik fare ve gelinciklerde yapılması gereken Challenge Deneyleri GMBE alt yapısında bulunan ABSL-3 Laboratuvarında gerçekleştirilmiştir. Ayrıca hem ülkemiz ve ülke dışından başvuran araştırmacı ve kuruluşlara için virus nötralizasyon testleri ve Challenge Deneyleri için hizmet verilmektedir.  

TÜBİTAK MAM Gıda Enstitüsü

• Bitkisel İlaç ve Takviye Edici Gıda Altyapıları biriminin açılışını Sayın Emine Erdoğan’ın katılımlarıyla gerçekleştirdik.
• Yerli ekonomiye ve tarımın güçlenmesine yönelik yapılan Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Projesi (TABİP) kapsamında, bitki özlerinin ve yağının çıkarılacağı “Tıbbi Aromatik Bitki İşleme Amaçlı Süper Kritik Ekstraksiyon Tesisi”nin açılışını gerçekleştirdik. Yüzde yüz yerli enerjiye sahip en büyük kapasiteli ilk tesis, 332 metrekare alanda TÜBİTAK MAM yerleşkesinde bulunuyor. 
• Gıda sanayinin merkez ve laboratuvar altyapısı kullanarak Ar-Ge projeleri yapması, ihracata yönelik katma değeri yüksek ürünler geliştirmesi, iç ve dış pazarlarda rekabet gücünün artırılmasını hedefleyerek, Gebze’de Gıda İnovasyon Merkezi, Şanlıurfa ve Giresun’da gıda test laboratuvarları inşa ettik. 

 

TÜBİTAK MAM Kimyasal Teknoloji Enstitüsü (KTE)

• Gölcük Tersanesi’nde üretilen 6 adet yeni tip denizaltı için lityum hidroksit esaslı kalipatron üretimlerimizi ve 1. denizaltı için teslimatımızı 2021 yılında gerçekleştirdik.

• Denizaltı platformlarının batarya odalarında açığa çıkan patlayıcı hidrojen gazının bertarafı için katalizör üretimlerini ve Gölcük Tersanesi Komutanlığı’na teslimatlarını tamamladık.
• İnsan sağlığını koruyucu, tedavi edici etkileri olan ve endemik olarak geleneksel kullanıma sahip Hedera helix L. (duvar sarmaşığı) bitkisinden geleneksel bitkisel tıbbi ürün geliştirdik.
• Preslenebilir Plastik Bağlı Patlayıcı üretim prosesinin yerli ve milli imkanlarla geliştirilmesi ve pilot ölçekte üretim tesisinin kurulmasına yönelik çalışmalarımızı başlattık.
• KAFES Projesi ile kimyasal ve biyolojik savaş ajanlarına karşı üstün koruyuculuk ve konfor özelliklerine sahip yeni nesil KBRN Koruyucu Tekstil geliştirilmesi amacıyla reaktif nanoadsorban ve seçici geçirgen polimerik membran geliştiriyoruz.
• Kimyasal ve biyolojik savaş ajanlarına ve zehirli endüstriyel kimyasallara karşı etkin toz, sprey, ped ve losyon formunda yerli ve özgün yeni nesil dekontaminasyon ürünlerinin milli imkanlarla geliştirilmesine yönelik projeyi SSB desteğiyle başlatıyoruz.

TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü (KARE)

• Ülkemiz 23 Mart 2021 tarihinde Antarktika Bilimsel Araştırma Komitesi'ne (SCAR) tam üyeliğe kabul edildi. 
• Ulusal Antarktika Bilim seferini, Kutup Araştırmaları Enstitüsü öncülüğünde 2021 Nisan ve Mayıs aylarında pandemi şartları içinde başarıyla gerçekleştirdik.
• Antarktika Bilimsel Araştırma İstasyonumuzun tasarımı tamamlandı; kapsamlı çevre etki değerlendirme raporu Antarktika Antlaşması Danışma Toplantısı’nda üye ülkelerin oy birliği ile kabul edildi.
• Ulusal Antarktika Program Yürütücüleri Konseyine (COMNAP) tam üye olduk.

 

• 5. Ulusal Kutup Bilimleri Çalıştayını 1000 üzerinde fiziki ve çevrimiçi katılımcı ile ve 2. Kutup Şenliği 15000 öğrencinin katılımı ile gerçekleştirdik.

 

TÜBİTAK MAM Malzeme Enstitüsü (ME)

• ASELSAN A.Ş. ile aramızda imzalanan MİLGEM Beşinci Gemi Karinaya Monteli Sonar Deniz Birimi Projesi kapsamında, Sonar Deniz Birimi’nin geliştirilmesi, dizin yapının hazırlanması ve test-karakterizasyonu faaliyetlerini tamamladık. 
• Barbaros Sınıfı Fırkateyn Yarı Ömür Modernizasyonu Programı kapsamında, ASELSAN A.Ş. ile imzalanan 1 adet Sonar Deniz Test Sistemi ve 4 adet Sonar Deniz Birimi’nin Geliştirilmesi Projesi’nin 1. Gemi için gerekli Sonar Deniz Birimi’nin geliştirilmesi, dizin yapının hazırlanması ve test-karakterizasyonu faaliyetlerini tamamladık. 1. Gemi Sonar Deniz Birimi’nin Fabrika Kabul Testleri faaliyeti, 31 Mayıs – 04 Haziran 2021 tarihleri arasında başarı ile yerine getirildi.
• TÜBİTAK MAM Malzeme Enstitüsü Fotovoltaik Teknolojiler Merkezi bünyesinde İMECE Uydusu için ürettiğimiz uzay kalifiye güneş paneli uçuş modelinin uluslararası standartlara uygun olarak yer seviyesi kabul testleri başarı ile tamamlandı ve teslimatı gerçekleştirildi. Ürettiğimiz uzay kalifiye güneş paneli 2022 yılında fırlatılması hedeflenen İMECE yerli ve milli uydumuzda ana yük olarak yer alacak olup bu alanda ülkemizde geliştirilen ilk tarihçeli uzay kalifiye güneş paneli özelliğini taşıyacak. 

• Yüksek basınçlı türbin modülünün içinde, yüksek sıcaklıklarda çalışmakta olan soğutmalı ve soğutmasız tek kristal kanatçıkların yerli olarak geliştirilmesi ve üretilmesi projesini tamamladık. Yüksek sıcaklık şartları başta olmak üzere çok yönlü kuvvetler altında, yüksek hız ve zor çevre şartlarına uzun süre dayanabilme özelliğine sahip bu kanatçıkları tek kristal formunda hassas döküm yöntemi ile ürettik. Bu maksatla TEI tarafından yerli ve milli imkânlarla geliştirilen İlk Genel Maksat Helikopteri Gökbey’in (T625) turboşaft TS1400 motorunda kullanılmak üzere, motor komponentleri arasında en zor koşullarda çalışan Motor Türbin Kanatçığı; Tek kristal formunda ülkemizde ilk ve yerli olarak geliştirildi ve üretildi.

TÜBİTAK MAM Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüsü 

• 2021 yılında Deprem zararlarının azaltılması ve kentsel dönüşüm uygulamalarında kullanılmak üzere, Gaziantep İli Sismik Tehlike projesi kapsamında kurulan deprem istasyon ağı ile Gaziantep’in depremselliği izlenmeye başlandı. İlk yıl itibariyle planlanan çeşitli jeofizik ölçümlere dayanan saha çalışmaları tamamlandı.
• Sinop Nükleer Santral alanında kurulu olan sismolojik ve GPS istasyon ağı ile deprem etkinliği izlenerek deprem tehlikesinin tespitine yönelik çalışmalar tamamlandı.
• Büyük Depremler Sonrasında Acil Gözlem Araştırmaları Projesi kapsamında İzmir Depremi sonrasında kurulan deprem gözlem ağından elde edilen artçı deprem verileri değerlendirildi. Bölgedeki aktif tektonik fayların dağılımları, özellikleri ve civarlarında var olan diğer fay sistemlerinde ortaya çıkan deprem tehlikesine yönelik araştırmalar yapılarak, ulusal ve uluslararası platformlarda sunuldu. 

TÜBİTAK UME İLE ÜLKEMİZDE YAPILAN TÜM ÖLÇÜMLER GÜVENCE ALTINDA!

COVID-19’la mücadele kapsamında yürüttüğümüz iki projeyi daha tamamladık.

• COVID-19 Hastalığı için Voltammetrik Sensör ve Cihaz Üretimi Projesi kapsamında SARS-CoV-2 virüsünün spesifik proteinlerinin tayini için belirtilen iş paketleri tamamlanarak ulusal tanı kiti, cihazı ve yazılımı üretildi. 

PCR testlerine alternatif olarak geliştirilen yöntem, sensör ve cihaz pozitif ve negatif gerçek hasta örneklerinde denendi ve RT-PCR ile karşılaştırıldığında %85'in üzerinde bir doğruluk elde edildi. 5-10 dakika gibi bir sürede sonuç veren yöntem, ağız çalkalama suyu ile elde edilen örnekten ölçüm alındığı için çubuk gibi hastayı rahatsız eden gereçler kullanılmaması açısından da kolaylık sağlıyor. Cihazın özellikle yeni varyantlara karşı duyarlılık testlerine Darıca Farabi Eğitim ve Araştırma Hastanesinin katkılarıyla devam ediliyor.

• COVID-19 bulgusunun ilk tespitinde kullanılan temassız ateş ölçerlerin izlenebilir kalibrasyonlarının gerçekleştirilmesi için yeni referans ve yöntemler geliştirerek gerekli alt yapıyı ülkemize kazandırdık ve hizmet vermeye başladık.

TÜBİTAK ULAKBİM İLE DİJİTAL ARAŞTIRMA KAYNAKLARINA ERİŞİMİ GÜÇLENDİRDİK

TRUBA Süper Bilgisayarımızın Kapasitesini Yeni Veri Merkez ile Artırıyoruz

TRUBA süper bilgisayarımızın hesaplama kapasitesini artırarak, 8000 çekirdekli işlemci ve 72 tane grafik işlemci içeren grafik işlemci destekli hesaplama kümelerini servise sunduk. Toplam 25.000 işlemci çekirdeği, 200’den fazla grafik işlemci ve 14 PetaByte veri depolama alanı ile araştırmacılarımıza hizmet vermeye devam ediyoruz. TRUBA, kuruluşundan günümüze kadar 1500’den fazla yayına katkı sağlamış ve sağlamaya devam etmektedir.  TRUBA süper bilgisayarımızın kapasitesini, 5 kata kadar artıracak, Türkiye'de ilk ve öncü teknolojiler içeren yeni nesil veri merkezimizi ODTÜ’de kurma çalışmalarımız devam ediyor.  

ULAKNET İnternet Bağlantısı 200Gbps’e Yükselterek Kurumların Yüksek İnternet Kapasite İhtiyaçlarını Karşıladık

ULAKNET omurgası üzerinden Ankara’dan 120Gbps ve İstanbul’dan 80Gbps olmak üzere toplam 200Gbps kapasitesine ulaştık. 

ULAKNET GÉANT arasındaki bağlantı 100Gbps çıkarttık

Ulusal Akademik Ağı ULAKNET yaklaşık 20 yıldır Avrupa Akademik Ağı GÉANT’ın bir parçası olup, ULAKNET GÉANT arasındaki bağlantıyı 30 Gbps’dan 100Gbps’a yükselttik.

 
Açık Bilime Desteğimizi Sürdürdük

Türkiye'nin yüksek teknoloji platformlarına katkı sağlamak ve açık bilime destek vermek üzere açık bilimin en önemli veri depolarından biri olma gayesini taşıyan TÜBİTAK Açık Arşivi Aperta veri tabanımızdaki yayın sayısı 2021 yılı Aralık ayında 55.437’ye çıktı. 

Ayrıca, Aperta Projesini araştırmacılara açarak kendi yayın ve veri setlerini yükleyebilecekleri bir platforma dönüştürüyoruz. Bu doğrultudaki ilk sürümünü https://beta.aperta.ulakbim.gov.tr adresi üzerinden yayına aldık.

Açık erişim platformumuz DergiPark yıllık iki yüz milyona yaklaşan ziyaretçi sayısıyla rekora koşuyor. DergiPark’ta 2021 Aralık ayı verilerine göre 2.076 dergi, 535.952 bilimsel makale ve 442.666 kayıtlı kullanıcı bulunuyor. 

SCOAP3 (Sponsoring Consortium for Open Access Publishing in Particle Physics) oluşumunun, Yüksek Enerji Fiziği alanındaki kitaplarını da açık erişimli olarak kamunun kullanımına sunduk.

Elektronik Kaynaklar Ulusal Akademik Lisansı (EKUAL) ile Bilimi Desteklemeye Devam Ettik

Elektronik Kaynaklar Ulusal Akademik Lisansı (EKUAL) projesi kapsamında üniversiteler, kamu araştırma kurumları, eğitim ve araştırma hastaneleri olmak üzere 297 kuruma alanlarında otorite 20 akademik veri tabanı sunmaya devam ettik. Söz konusu kurumlar tarafından son bir yıl içinde 33,6 milyon arama, 46,3 milyon makale indirme gerçekleştirildi. 

Milli İşletim Sistemimiz Pardus’u Güncelledik

Milli İşletim Sistemi Dağıtımı Pardus'un yeni nesil sürümü olan Pardus 21 çıkarttık. Milli Eğitim Bakanlığı ile iş birliği içerisinde geliştirilen Pardus'un Etkileşimli Tahtalara özel versiyonu 100 binin üzerinde kurulum sayısına ulaştı.

Saha Expo’da PARDUS kurumsal ürün ailesini tanıttık. TÜBİTAK ULAKBİM Pardus Projesi kurumsal yazılım ve donanım çözümleri Ahtapot, Liderahenk ve EnGerek ile etkin tanıtım gerçekleştirdik.

Paydaş Olarak Yer Aldığımız EuroCC Projesinin Birinci Yılını Başarı ile Tamamladık

Projede akademi, endüstri ve kamunun Yüksek Başarımlı Hesaplama (YBH), büyük veri ve yapay zekâ alanlarında farkındalığını artırmak ve YBH teknolojilerinin kullanımını teşvik etmek amacıyla birçok etkinlik düzenledik. 

Proje kapsamında büyük, orta ve küçük ölçekli firmalar (kamu veya özel sektör) ile yüksek başarımlı hesaplama teknolojileri kullanıldığı 19 vaka çalışması başlattık. Bu çalışmalarda akademik uzman danışmanlığı ile TRUBA hesaplama altyapı desteğini proje kapsamında ücretsiz olarak sağladık.

TÜBİTAK ULUSAL GÖZLEMEVİ (TUG) İLE GÖKYÜZÜNÜ İZLİYORUZ

Uluslararası Gökyüzü Gözlem Etkinliğimizin 23’üncüsünü düzenledik.

Uluslararası Gökyüzü Gözlem Etkinliğimizin 23’üncüsünü bu yıl Diyarbakır Zerzevan Kalesinde gerçekleştirdik. Çeşitli atölyelere, konferanslara, seminer ve söyleşilere ev sahipliği yapan etkinlik, bilim insanlarını, astrofotoğrafçıları, amatör ve profesyonel 1500’den fazla astronomi meraklısını bir araya getirdi.

Astronomi ve Uzay Bilimleri Alanında Çevrimiçi Seminerler Düzenledik

2021 yılında her yaştan ve her kesimden yaklaşık 13.000 kişiye ulaşılarak astronomi ve uzay bilimleri alanında toplumda farkındalık oluşmasını sağladık.

Dünyaya Yaklaşabilecek Gök Cisimlerini Takip Ediyoruz

Dünyaya yaklaşma potansiyeli değerlendirilen Apophis asteroidini, TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi’ndeki T100 teleskobu ile gözledik. 

TÜBİTAK TÜRKİYE SANAYİ SEVK VE İDARE ENSTİTÜSÜ (TÜSSİDE) İLE ULUSAL ÖNCELİKLER KONUSUNDA ÖNEMLİ ÇALIŞMARA İMZA ATTIK.

Ülkemizin İhtiyaç Duyduğu Sektör ve Alanlarda Politika Yapıcı ve Karar Vericilere Katkı Sağlamak Amacıyla Kritik Araştırma, Analiz, Tasarım ve Modelleme Çalışmaları Gerçekleştirdik

• Türkiye’nin araştırma ve üretim kabiliyetleri ile iyi uygulamalarını derinlemesine inceleyerek, veteriner aşıların üretimi alanında ülkemize özgü bir iş birliği modeli oluşturduk. 
• Şeker sektörünün etkin ve verimli bir şekilde sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla orta ve uzun vadede yurt içi şeker talebinin yurt içinden sağlanması için su kısıtı, nüfus artışı, gıda sektörünün hammadde ihtiyacı ile mevcut şeker fabrikalarının verimliliğini dikkate alarak  "Şeker Sektörü Master Planı" hazırlanması çalışmalarımızı sürdürüyoruz.
• Demiryolu hat modernizasyon çalışmalarının optimizasyonuna yönelik istasyon kapasite modeli ve otomatik kapasite planlama algoritmaları çalışmaları yürütüyoruz.
• Ülkemizin sanayi ve teknoloji ilişkili verileri için görselleştirme çalışmaları kapsamında karar destek süreçlerine yönelik yönetici kokpitleri oluşturduk. Verilerin kalitesini artıracak çalışmaların ardından veri analiz çalışmaları gerçekleştireceğiz. Bu kapsamda,  sanayi ve teknoloji alanında sağlanan destek ve teşviklerin ekonomik/ekonometrik etkilerinin ölçülmesi amacıyla hipotezler oluşturup, bu hipotezlere ilişkin çalışmalar yürüttük. 
• Paydaş kurumlar ile belirlenen sektörler odağında, endüstriyel “veri alanı”, yani verilerin depolanması ve yaşam döngüsü yönetimi için tasarlanmış dijital platformlar ve protokollerin kurulması konusunda çalışmalar gerçekleştirdik.
• Amasya ve Çorum illerindeki tarımsal üretim ve tarımsal sanayinin mevcut durumunun, rekabet gücünün ve potansiyelinin ortaya konulmasına yönelik çalışmalar gerçekleştirdik. 

Ülkemizdeki Kurumların Kurumsal Kapasite Geliştirmelerine Katkı Sağladık

Kurumlarımızın kâr marjı yüksek ve uluslararası rekabet üstünlüğüne sahip bir yapıya dönüşmelerine katkı sağlayacak analiz çalışmaları yürüttük.

Türkiye Açık Kaynak Platformu Çalışmalarına İvme Kazandırdık

Ülkemizin yazılım ekosistemini geliştirmek için kamu ve özel sektör şirketleri, sivil toplum kuruluşları, üniversiteler, eğitim kurumları ve topluluklardan oluşan paydaşlar ile kurulan Türkiye Açık Kaynak Platformu 2021 yılında yeni katılımlar ile 28 üyeye ulaştı. Paydaş sayısı 100’ü geçti. 

 

Platform, rekabet öncesi iş birliği felsefesi ile şirketler ve üniversitelerle yürütmekte olduğu projelere, yazılım okullarını da ekledi. Böylece, Türkiye, dünyanın önde gelen yeni nesil yazılımcı okulu Ecole 42'nin küresel ağına İstanbul ve Kocaeli 42 okullarıyla dahil oldu. Türkiye Açık Kaynak Platformu 42 Yazılımcı Okulları Açılışı, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Sayın Mustafa Varank’ın katılımıyla Vadi İstanbul’da ve Bilişim Vadisi’nde gerçekleştirildi. 

42 Okulları’nda öğrenciler birbirinden öğrenme ve oyunlaştırma yöntemleriyle kodlamayı öğrenecekler ve kendilerini geliştirecekler. Tamamen ücretsiz eğitime, 18 yaş üstünde herkes başvurabiliyor. 2021 yılında 15bin öğrenci başvurusu alınan okullarda 5 havuz programı ile değerlendirme süreci tamamlandı. Ocak ayında her iki kampüste de okul dönemi başlayacak.

Sanayi ve Teknoloji Strateji Belgesinde yer verilen Türkiye’de en az 500 bin yazılımcı sayısına ulaşma hedefi doğrultusunda, platform şirketleri ve STK‘ları ile Türkiye’de ihtiyaç duyulan yazılım alanları ve yazılımcı beceri ve yetkinliklerini belirlemek üzere çalışmaları başlattık. 

Türkiye Açık Kaynak Platformu kapsamında proje çalışmalarımızı sürdürdük. 

• Türkçe Doğal Dil İşleme Projesi websitesi olan “tdd.ai”, bu alanda araştırma ve geliştirme yapanların kullanımına açıldı. Çalışmalarda kullanılacak açık veriler sitede yayınlanmaya başladı. Kütüphane düzenleme çalışmaları devam ediyor. Türkiye Açık Kaynak Platformu tarafından Türkçe Doğal Dil İşleme konusunda farkındalık oluşturmak amacıyla TEKNOFEST kapsamında çevrimiçi yarışma düzenlendi.
• Pardus Yaygınlaştırma projesi çerçevesinde, kamu yazılım geliştirme projelerinde toplulukların katılımını sağlamayı modellemek amacı ile “Pardus” yarışması düzenlendi. 
• “Açık Seminerler” etkinlikleri düzenleyerek, akademide ve özel sektörde devam etmekte olan açık kaynak projelerinin tüm ekosistemle paylaşılmasını sağladık.

SAHA MBA Programı 3. Kez Gerçekleştiriliyor

2019 yılında Savunma, Havacılık ve Uzay sektörlerinde görevli yönetici adayı, yönetici ve firma sahiplerinin yöneticilik becerilerinin güçlendirilmesi için düzenlenmeye başlanan SAHA MBA programının üçüncüsünü bu yıl İstanbul, Ankara ve Gaziantep’te başlattık. 

TÜBİTAK BUTAL ÜLKEMİZİN TEST/ANALİZ VE MUAYENE METOTLARINI GELİŞTİRMEYE VE İLERİ TEKNOLOJİYE SAHİP CİHAZLARLA MÜŞTERİLERİNİN HİZMETİNE SUNMAYA DEVAM ETTİ

TÜBİTAK Bursa Test ve Analiz Laboratuvarı (BUTAL); ülkemizin bilimsel ve teknolojik rekabet gücünün artırılması ve sürekli kılınması için test/analiz, muayene ve eğitim boyutuyla katkıda bulunarak, alanında uluslararası akreditasyona sahip 300’den fazla metot ile özel sektör, kamu kuruluşları ve üniversitelerimize destek vermeyi sürdürdü. Test/analiz hizmet çeşitliliğini de artırarak, yurt dışına gönderilmek zorunda kalınan numune ve test analiz sayısının azalmasına katkı sağladı. 
TÜBİTAK BUTAL, 2021 yılında bilimsel etkinliklerin yanı sıra öğrencilere yönelik etkinlikler; kamu ve özel sektör çalışanları için çevrimiçi eğitimler düzenledi. 

TÜBİTAK OLARAK 2022 YILINDA DA VAR GÜCÜMÜZLE ÇALIŞMAYA VE BİLİM VE TEKNOLOJİDE ÖNCÜ OLMAYA DEVAM EDECEĞİZ!
Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan ve Sanayi ve Teknoloji Bakanımız Sayın Mustafa Varank’ın destekleriyle 2021 yılında TÜBİTAK’ın Ar-Ge ve yenilik destekleri ve bursları kapsamında yaptığımız harcama geçen yıl yapılan harcamanın %155’i olarak gerçekleşmiştir. Kendilerine şükranlarımızı arz ederiz.
TÜBİTAK olarak Ar-Ge alanında temel hedefimiz ülkemizin bilim ve teknoloji temelli gelişimini, ilerlemesini ve uluslararası alanda lider ülke konumuna gelmesini sağlamak. Ve bu sayede ana politika başlıklarından birisi «Ar-Ge’ye Destek» olan “Türkiye Ekonomi Modeli”ne en yüksek katkıyı sunmak. 
 

Bu duygularla 2022 yılının hepimiz için başta sağlık olmak üzere başarı, mutluluk, huzur ve refah getirmesini dileriz.