Fonlama faaliyetleri sağlayan kuruluşlar arasındaki iletişim ve iş birliğini artırmayı amaçlayan Küresel Araştırma Konseyi (Global Research Council – GRC), her yıl düzenlenen yıllık toplantılarla fonlayıcı kuruluşların başkanlarını bir araya getiriyor. TÜBİTAK, Suudi Arabistan'da düzenlenen Küresel Araştırma Konseyi (Global Research Council – GRC) 13. Yıllık Toplantısı’na RDIA ve KACST ile birlikte ev sahipliği yaptı. Toplantı, küresel araştırma fonlama kuruluşlarını ortak akıl etrafında buluşturdu.
Bilim ve teknolojide kamu araştırma fonlaması sağlayan kuruluşların bir araya geldiği toplantının açılış oturumunda konuşan TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Orhan Aydın, küresel zorlukların çözümünde birlikte iş yapmanın önemine dikkat çekti.
Prof. Dr. Aydın, TÜBİTAK’ın Suudi Arabistan Araştırma, Geliştirme ve İnovasyon Kurumu (RDIA) ve Kral Abdülaziz Bilim ve Teknoloji Şehri (KACST) ile birlikte bu önemli etkinliğe ev sahipliği yapmaktan duyduğu memnuniyeti ifade ederek konuşmasına başladı. GRC çatısı altındaki tüm katılımcıların küresel araştırma ekosistemindeki çeşitliliği temsil ettiğini belirten Aydın, bu yılki toplantının iki önemli temaya odaklandığını söyledi: “Küresel Zorluklarla Mücadelede Birlikte Çalışma ve Birlikte Başarma”” ve “Yapay Zekâ Çağında Araştırma Yönetimi”.
“6. inovasyon dalgası birlikte şekillenecek”
Küresel sağlık, çevre sorunları ve insan refahı üzerine yapılan son öngörülere değinen Prof. Dr. Aydın, insanlık ve çevre arasındaki ilişkinin yeniden tanımlanması gerektiğini belirterek şunları söyledi:
“Birlikte şekillendireceğimiz 6. inovasyon dalgası; karbon emisyonlarını azaltıp temiz enerjiye geçişi hızlandırarak tüm paydaşların ihtiyaçlarını karşılayabilmek için araştırma kuruluşları, araştırmacılar ve tüm paydaşlar olarak birlikte çalışmalı, birlikte başarmalıyız!”
“Yapay zekâyı fırsat ve riskleriyle ele almalıyız”
Yapay zekâ çağında etik, fırsatlar ve zorlukları göz önünde bulunduran çok yönlü bir değerlendirme yapılması gerektiğini ifade eden Aydın, bu dönüşüm sürecinin araştırma finansmanı ve değerlendirme mekanizmaları üzerinde belirleyici etkileri olacağını vurguladı. Yapay zekanın kullanılması, fonlayıcı kuruluşların faaliyetlerinin etkililiğini artıracağına değinerek karşılaşılabilecek risklerin de göz önünde bulundurulması gerektiğini ifade etti.
“Çözüm üretme kapasitemiz, iş birliği düzeyimizle şekillenecek”
Konuşmasında sürdürülebilir kalkınma hedefleriyle uyumlu bir araştırma vizyonunun önemine de değinen Aydın:
“Tüm paydaşları etkileyen küresel krizlerin ancak birlikte çalışma ve birlikte başarma anlayışıyla üstesinden gelebiliriz. GRC katılımcı kuruluşları olarak bizler de GRC çatısı altında araştırma fonlama kuruluşları arasında kaliteli iş birliklerini artırmak ve ortak çözümler üretmek için bir araya geliyoruz.” dedi.
TÜBİTAK olarak 76 ülke ile 109 ikili bilim ve teknoloji anlaşması yürüttüklerini belirten Aydın, farklı bölgelerden temsilcilerle birlikte yürütülen bu programın, kamu araştırma fonlama kuruluşlarının küresel zorluklar karşısında yön bulmasına katkı sağlayacağını belirtti.
Konuşmasının sonunda TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Orhan Aydın, birlikte hareket etmenin ve kamu araştırma fonlama kuruluşlarının kolektif gücünün, insanlık ve dünyanın geleceği için kritik yönler belirleyebileceğini ifade etti.
TÜBİTAK Başkanı Aydın “Küresel Sorunlarda Mücadelede Birlikte Çalışma ve Birlikte Başarma” başlıklı oturuma başkanlık etti
TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Orhan Aydın, Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da düzenlenen Küresel Araştırma Konseyi (Global Research Council - GRC) 13. Yıllık Toplantısı kapsamında gerçekleştirilen “Küresel Sorunlarla Mücadelede Birlikte Çalışma ve Birlikte Başarma” başlıklı oturuma da başkanlık etti.
Oturumun açılış konuşmasını yapan Prof. Dr. Aydın, dünyada artan küresel sıcaklık, gıda güvenliği, su kıtlığı, biyolojik çeşitlilik kaybı ve çevre kirliliği gibi sorunların çözümünde bilim, teknoloji ve inovasyonun rehberliğinde daha güçlü iş birliklerinin kurulması gerektiğini vurguladı. Aydın, “Sürdürülebilir kalkınma hedefleri doğrultusunda, disiplinlerarası ve bölgesel eş güdümle yürütülen çalışmalar, küresel sorunların çözümünde en etkili yaklaşım olacaktır. GRC’nin bu alandaki katalizör rolü çok değerlidir” ifadelerini kullandı.
TÜBİTAK Başkanı, birlikte çalışma ve birlikte başarma süreçlerinin sadece araştırma tasarımıyla sınırlı kalmayıp birlikte uygulama, sonuçların birlikte yaygınlaştırılması ve etki analizi boyutlarını da kapsaması gerektiğini belirtti.
Toplantıda farklı kıtalardan uzmanların katıldığı paralel oturumlar gerçekleştirildi. Beş bölgesel grup çalışması sonrasında Amerika, Asya-Pasifik, Avrupa, Orta Doğu ve Kuzey Afrika ile Sahra Altı Afrika temsilcileri raporlarını sundu. Panel bölümünde ise Uruguay, Çin, İngiltere, Kuveyt, Gana ve Türkiye’den katılımcılar küresel iş birliğini artırmaya yönelik önerilerini paylaştı.
Oturum sonunda, küresel sorunların çözümünde birlikte tasarım ve ortak üretimi teşvik eden “İlkeler Bildirgesi” katılımcıların oy birliğiyle kabul edildi.
Prof. Dr. Aydın, kapanışta yaptığı değerlendirmede şunları kaydetti: “Bugün burada ortaya koyduğumuz fikirlerin, yalnızca GRC topluluğu için değil, küresel bilim ve araştırma dünyası için de yol gösterici olacağına inanıyorum.”
İkili Görüşmeler ve Üst Düzey Katılımlar
Toplantı boyunca TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Orhan Aydın, çok sayıda ikili görüşme gerçekleştirdi. Bu kapsamda;
Prof. Agus Haryono, Başkan, Endonezya Ulusal Araştırma ve İnovasyon Ajansı (BRIN),
Prof. Christopher Smith, Başkan, Sanat ve Beşeri Bilimler Araştırma Konseyi (AHRC-UKRI),
Dr. Claire Giryi, Başkan, Fransa Ulusal Araştırma Ajansı (ANR),
Dr. Daniel Salamone, Başkan, Arjantin Ulusal Bilimsel ve Teknik Araştırma Konseyi (CONICET),
Dr. Kazuhito Hashimoto, Başkan, Japonya Bilim ve Teknoloji Ajansı (JST),
Prof. Dr. Marcel Levi, Başkan, Hollanda Araştırma Konseyi (NWO),
Sayın Mehriban İmanova, Başkan, Azerbaycan Bilim Vakfı (ASF),
Dr. Mohammed Alotaibi, Başkan, Suudi Arabistan Araştırma, Geliştirme ve İnovasyon Kurumu (RDIA),
Prof. Dr. Torsten Schwede, Başkan, İsviçre Ulusal Bilim Vakfı (SNSF)
ile bilimsel ve teknolojik iş birliği alanlarında verimli görüşmeler gerçekleştirildi.
Ayrıca TÜBİTAK Başkanı Aydın,GRC Yönetim Kurulu toplantısına katıldı.
Öte yandan, toplantı kapsamında TÜBİTAK Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi (ULAKBİM) ev sahipliğinde “Açık Bilim ve Açık Erişim Girişimlerine Bölgesel Bakış” başlıklı özel bir oturum da düzenlendi.
Bilimle Kurulan Köprüler Güçleniyor
TÜBİTAK, bilim diplomasisini merkezine alan vizyonuyla, uluslararası araştırma fonlama kuruluşlarıyla kurduğu güçlü iş birlikleri sayesinde Türkiye’nin bilimsel kapasitesini küresel düzeyde temsil etmeye devam ediyor.
