2024 yılı, TÜBİTAK UZAY(Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü) için çok önemli gelişmelere sahne oldu. Bu yılda, Türkiye'nin uzay alanındaki hedeflerine önemli katkılar sağlayan projeler hayata geçirildi ve uluslararası alanda dikkat çeken başarılara imza atıldı.
Türk Astronot ve Bilim Misyonu Projesi kapsamında, 19 Ocak 2024 tarihinde Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı, Uluslararası Uzay İstasyonu'na gönderildi. Gezeravcı, burada 13 deneyi başarıyla gerçekleştirerek 9 Şubat 2024 tarihinde Dünya'ya döndü. Bu tarihi görev, Türkiye'nin uzayda bilimsel araştırma yapma kapasitesini gözler önüne serdi.
Bir başka tarihi adım ise 8 Haziran 2024 tarihinde Tuva Cihangir Atasever tarafından atıldı. Atasever, yörünge altı bir araştırma uçuşu gerçekleştirerek Türkiye’nin ikinci astronotu unvanını kazandı. Uçuş sırasında 7 deneyi tamamlayan Atasever, uzay bilimine önemli veriler kazandırdı.
2024 yılında hayata geçirilen bir diğer önemli proje, Türkiye’nin ilk milli haberleşme uydusu olan TÜRKSAT 6A’nın uzaya fırlatılması oldu. 9 Temmuz 2024 tarihinde gerçekleştirilen bu kritik fırlatma sonrasında, uydunun yörüngeye yerleştirilmesi için gerekli olan 5 adet uydu ateşlemesi başarıyla tamamlandı. Bu başarı, Türkiye'nin ilk kez bir uyduyu kendi sistemleriyle yörüngeye yerleştirme yeteneğini kazanmasıyla tarihe geçti.
TÜBİTAK UZAY, uluslararası arenada da Türkiye’yi başarıyla temsil etti. Bremen SpaceTech Expo ve IAC 2024 fuarlarına katılan TÜBİTAK UZAY, geliştirdiği yenilikçi projeleri ve teknolojileri dünyaya tanıttı.
Türkiye’nin Ay Görevi kapsamında geliştirilen uzay aracı projesinde de önemli bir aşama kaydedildi. Görev ve ön tasarım aşaması tamamlanan proje, Türkiye’nin derin uzay araştırmalarındaki iddiasını ortaya koydu.
Bunun yanında, İMECE Takım Uydu Projesi kapsamında iki adet yüksek çözünürlüklü yer gözlem uydusunun geliştirilmesine başlandı. Tamamen yerli ve milli imkanlarla hayata geçirilen bu projeyle, Türkiye’nin bölgesel ve küresel izleme kabiliyeti artacak. Uyduların önümüzdeki 4 yıl içerisinde devreye alınması hedefleniyor.
Son olarak, TÜBİTAK UZAY’ın desteği ve TUSAŞ ana yükleniciliğiyle, Milli Savunma Bakanlığı için geliştirilecek GÖKTÜRK-3 Sentetik Açıklı Radar (SAR) yer gözlem uydusu projesine başlandı. Bu proje, Türkiye'nin uzay tabanlı gözlem kabiliyetlerini yeni bir seviyeye taşıma potansiyeli taşıyor.
TÜBİTAK UZAY, 2024 yılında gerçekleştirilen bu projelerle, Türkiye'nin uzay alanındaki yetkinliklerini önemli ölçülerde artırırken, uluslararası arenada da öncü bir rol üstlenmeye devam ediyor.
TÜBİTAK ARDEB (Araştırma Destek Programları Başkanlığı), 2024 yılında Türkiye'nin bilimsel ve teknolojik gelişimine katkıda bulunacak pek çok önemli projeyi hayata geçirdi. 186 üniversitenin 6.526 Ar-Ge projesine 4.999.387.269 TL hibe destek aktarılırken 19.655 araştırmacı ve 20.337 bursiyer bu çalışmaların bir parçası oldu.
Gençlik ve Spor Bakanlığı ile yapılan protokol çerçevesinde “Spor Araştırmaları” başlıklı 1001 çağrıları açılarak, spor ve ilişkili alanlarda yenilikçi çözümler geliştirilmesi hedeflendi. Ayrıca, 1001 ve 1003 programları kapsamında metabolik, nörodejeneratif ve nörogelişimsel bozukluklarla kronik ağrı yönetimi konularında Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp (GETAT) uygulamalarını kapsayan çağrılar duyuruldu.
AFAD ile yapılan iş birliği protokolü sayesinde “1001-UDAP Ulusal Deprem Araştırmaları Programı Ortak Çağrısı” hayata geçirildi. İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü iş birliğiyle “Sivil Toplum Araştırmaları” başlıklı özel çağrı başlatıldı. Kutup araştırmalarına yönelik "KUTUP-1001 ve KUTUP Yabancı Araştırma Üssü Katılım" çağrıları ise 2025 yılı için başvuruya açıldı.
Harita Genel Müdürlüğü ile yapılan iş birliğiyle, Türkiye Diri Faylarının Paleosismolojik Özelliklerinin Belirlenmesi projesi kapsamında dijital veri paylaşımı sağlandı. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile imzalanan protokol kapsamında kadın ve çocuklara yönelik çeşitli sosyal projeler desteklendi.
Tarım ve Orman Bakanlığı ile “Sebze, Mısır ve Ayçiçeği Tohumculuğunda İklim Değişikliğine Uyumlu Yeni Çeşitlerin Geliştirilmesi” çağrısı, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi ile "Kamu Yapay Zeka Ekosistemi" çağrısı, Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile “Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması-2024” protokolü yürürlüğe girdi.
1004-Mükemmeliyet Merkezi Destek Programı kapsamında, 20 Yüksek Teknoloji Platformunda toplam 252 farklı proje desteklendi. Bu projelerde 70 üniversite, 109 özel sektör kuruluşu ve 6 kamu Ar-Ge birimi dâhil olmak üzere 1500'ün üzerinde araştırmacı görev aldı. Ayrıca, “Yeşil Dönüşüm” temalı yeni çağrılar ve platformlarla iş birliği çalışmaları yürütüldü.
2024 yılında, iki araştırma altyapısı (Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Nanofotonik Uygulama ve Araştırma Merkezi ve Boğaziçi Üniversitesi Hedefli Tedavi Teknolojileri Merkezi) Kanun kapsamına alındı ve ilgili ödenekler tahsis edildi.
TÜBİTAK ARDEB, bilimsel araştırmaları destekleyerek ülkemizin bilim ve teknoloji alanında öncülüğünü sürdürme misyonunu bir kez daha ortaya koydu.
TÜBİTAK BİDEB(Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı), 2024 yılında bilim insanları ve genç araştırmacılara verdiği desteklerle dikkat çekici bir başarıya imza attı. Bu yıl, 91 bin bilim insanı ve gence toplamda 3,3 milyar TL destek sağlandı. Ayrıca, 41.982 projede 66.116 öğrenci, TÜBİTAK’ın düzenlediği yarışmalara başvuruda bulunarak büyük bir katılım gösterdi. Bu projelerden 255’inde ise 542 öğrenci ödül aldı.
Uluslararası ve bölgesel bilim olimpiyatlarında ise Türk öğrencileri büyük bir başarı elde etti. 2024 yılında, 17 altın, 31 gümüş, 25 bronz ve 5 mansiyon ödülü kazanan öğrenciler, ülkemizi gururlandırdı. Ayrıca, 28. Genç Balkan Matematik Olimpiyatı’na ev sahipliği yapan Türkiye, bu önemli organizasyonla bilimsel başarıları pekiştirdi.
TÜBİTAK BİDEB, 2024 yılında öğrencilere yönelik burs ve destek programlarıyla da büyük bir katkı sağladı. 3.641 kişiye lisans, 18.659 kişiye ise lisansüstü bursu verildi. Ayrıca, 3.556 kişiye etkinliklere katılım desteği sağlanırken, 548 etkinliğin düzenlenmesine de destek verildi.
AR-GE projelerine katılmak isteyen gençler için de fırsatlar sunuldu. 2.099 öğrenciye AR-GE projelerinde staj desteği sağlanırken, 253 uluslararası lider/genç araştırmacı ve 135 ulusal lider/genç araştırmacı desteklendi. Doktoralı araştırmacılar için ise 63 istihdam desteği verildi. Ayrıca, 5.277 kişiye yurt dışı araştırma desteği sağlanarak, Türkiye’nin bilimsel işbirlikleri güçlendirildi.
Öğrencilerin bilimsel başarıları da takdir edildi. TÜBİTAK Fen Lisesi’nde 360 öğrenci eğitim alırken, üniversite öğrencilerinden 36.702 proje başvurusu alındı. Yüksek lisans ve doktora burs programlarına ise 20.148 başvuru alarak büyük bir rekor kırıldı. Ayrıca, Türk öğrenciler Regeneron ISEF Bilim ve Mühendislik Yarışması’nda 2 büyük ödül ve 5 özel ödül kazanarak, uluslararası başarılarına bir yenisini daha ekledi.
TÜBİTAK Bilim ve Toplum Başkanlığı, 2024 yılında bilim okuryazarlığını artırmak, toplumun her kesimini bilimle buluşturmak ve gençlere teknolojiyle donatılmış bir gelecek sunmak amacıyla çeşitli etkinlikler, projeler ve yayınlarla dolu bir yıl geçirdi
Bilim ve Teknik, Bilim Çocuk ve Meraklı Minik dergileri, 2024 yılında toplamda 8,5 milyon baskıya ve 8 milyon satışa ulaştı. Abone sayısı dört kat artarak 620 bine yükseldi. Ayrıca, 293 farklı bilim kitabı yayımlandı; bunların 51’i yeni, 242’si yeniden basımdı. Toplamda 3 milyondan fazla Popüler Bilim kitabı basıldı.
Engelli bireyler için de erişilebilirlik çalışmaları sürdü; 22 adet Braille baskılı kitap görme engelli bireylere sunuldu. İstanbul, Eskişehir, Sinop ve Batman’da toplamda 709.915 Popüler Bilim kitabı dağıtıldı. “İstanbul Okuyor, Ben Okuyorum” projesi kapsamında da İstanbul, Eskişehir ve Sinop’ta binlerce öğrenci TÜBİTAK dergilerine abone oldu.
81 ildeki 522 Gençlik Merkezi için 79.344 Popüler Bilim kitabından oluşan kütüphaneler kuruldu. Bilim Genç dijital platformları, 2024 yılında 25 milyon erişim elde ederek geniş bir kitleye ulaştı.
Türkiye genelinde bilim merkezlerinin sayısı 35’e ulaştı. DENEYAP Teknoloji Atölyelerinde 2024 yılında 19.578 yeni öğrenci eğitime başladı ve toplam öğrenci sayısı 35.488’e çıktı. Ayrıca, Türkiye’nin 7 bölgesinde düzenlenen TÜBİTAK Bilim Kampları, 52 ilden 400 lise öğrencisini ağırladı.
2024’te, 4004, 4005, 4007 ve 4008 programları kapsamında toplam 305 proje ile 1,6 milyon kişiye ulaşıldı. TÜBİTAK Bilim Fuarları, 3.068 etkinlikle 3 milyon ziyaretçiyi ağırlarken, 250 bin öğrenci projelerini sergiledi. Bursa Uludağ’da düzenlenen 26. Gökyüzü Gözlem Etkinliği’ne 14 bini aşkın başvuru alındı ve 2.570 kişi etkinliğe katıldı.
TEKNOFEST kapsamında düzenlenen yarışmalara 29.493 takım başvurdu. TÜBİTAK, bu yarışmalarda toplamda 24,5 milyon TL maddi destek ve 11,9 milyon TL ödül sağladı. Uluslararası MEB Robot Yarışmasında 1.511 takım arasından dereceye giren 42 takıma 818.500 TL ödül verildi. Gençlerin bilim ve teknoloji projeleri üretmesini teşvik etmek amacıyla 4001 Ulusal ve Uluslararası Yarışma/Etkinlik Katılım Desteği programı başlatıldı.
Milli sanayiye nitelikli insan kaynağı kazandırmak amacıyla Milli Teknoloji Atölyesi Destek Çağrısı başlatıldı. Çip tasarımından otonom araçlara, blok zincirden Hyperloop teknolojisine kadar 16 farklı alanda yarışmalar düzenlendi.
TÜBİTAK Bilim ve Toplum Başkanlığı, 2024 yılında bilim ve teknoloji alanında önemli adımlar atarak Türkiye’nin geleceğine yatırım yapmayı sürdürdü. Bu kapsamlı çalışmalar hem bireylerin bilimle tanışmasına hem de milli teknoloji hamlesine güçlü bir destek sağladı.
2024 yılında TEYDEB(Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı), sanayiye yönelik Ar-Ge projelerine toplamda 4,13 milyar TL destek sağladı. Bu destekle, 2934 firma ve üniversite, 3.635 projeyle bu desteklerden faydalandı. 2012 yılından bu yana girişimcilere 2,5 milyar TL destek sağlayan TÜBİTAK, BİGG (Girişimcilik Destek Programı) ile bugüne kadar 2.378 teknoloji girişimi kuruldu. Ayrıca, BİGG Yatırım Çağrıları kapsamında 404 girişime toplamda 385 milyon TL yatırım yapılması sağlandı.
BİGG desteği alan firmalar, yatırım alarak ticarileşme yolunda hızla ilerliyor. Bu firmalar, toplamda 195 milyon dolar üzerinde yatırım aldı. Ayrıca, 2024 yılının ilk 9 ayında Türkiye’de yapılan toplam girişim sermayesi yatırımlarının yüzde 59’u, tohum öncesi yatırımların ise yüzde 92’si TÜBİTAK BiGG Fonu tarafından gerçekleştirildi. Bu başarıyla Türkiye, Avrupa'da en fazla tohum öncesi yatırım yapılan ülke konumuna yükseldi.
TEYDEB, teknoloji girişimlerinin büyümesine katkı sağlamak için mentorluk hizmetlerini de sürdürdü. BİGG+ KOBİ Mentor Arayüzü Programı kapsamında 1790 mentor ile 464 KOBİ’ye hizmet verilmeye devam ediliyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı ile yürütülen Tech-InvesTR programı kapsamında 5,67 milyar TL’lik fon harekete geçirildi. Bu programda 92 girişim, 2 milyar TL’den fazla yatırım aldı.
TEYDEB, sanayide yeşil dönüşüm için de önemli bir adım attı. Dünya Bankası desteğiyle gerçekleştirilen Türkiye Yeşil Sanayi Projesi çerçevesinde, 1832 Sanayide Yeşil Dönüşüm Programı kapsamında 124 projeye 1 milyar TL destek sağlandı. Bu projelerle Türkiye’nin yeşil dönüşüm sürecine katkı sunuluyor.
Yapay zeka alanında ise, TÜBİTAK tarafından 1711 Yapay Zeka Ekosistem çağrısı yapıldı. Bu çağrı ile, yapay zeka çözümlerine ihtiyaç duyan şirketlerle teknoloji sağlayıcılarının, üniversitelerin ve araştırma laboratuvarlarının bir araya gelerek projeler üretmesi teşvik edildi. 2024 çağrısına 27 konsorsiyum başvurdu.
2024 yılında TÜBİTAK Teknoloji Transfer Ofisi (TTO), teknoloji transferi alanında önemli başarılar elde etti. 2 yeni lisans sözleşmesi imzalanarak, toplamda 22 lisans sözleşmesi yapılmış oldu. Bu sözleşmelerle birlikte, 13 farklı teknoloji için lisans hakkı tanındı. Teknoloji transferi alanında 7,1 milyon TL gelir elde edilirken, lisans sözleşmelerinin toplam değeri 24,3 milyon TL’ye ulaştı.
2024 yılı itibarıyla TÜBİTAK, geliştirdiği yeni teknolojilerle birlikte toplamda 335 patent başvurusu ve tescili elde etti. Bu başarı, Türkiye'nin teknoloji ve inovasyon alanında önemli bir adım daha atmasını sağladı.
TÜBİTAK TTO, 2024 yılı boyunca bilim, teknoloji ve innovasyon alanlarında önemli adımlar atarak hem Türkiye’nin bilimsel kapasitesini güçlendirdi hem de dünya çapında başarılar elde edilmesine katkı sağladı.
TÜBİTAK 2024 yılında Ufuk Avrupa kapsamında 85 projeye 123 katılımcı ile 39,1 milyon avro destek almaya hak kazandı.
Bilimsel ve teknolojik ikili iş birliğimiz her yıl olduğu gibi bu yıl da artış gösterdi, 75 ülke 108 kuruluşla iş birliği gerçekleştirildi.
TÜBİTAK, bu başarılarıyla uluslararası bilim ve teknoloji platformlarında öncü rolünü pekiştiriyor ve küresel düzeyde etkinliğini artırmaya devam ediyor. Türkiye’nin bilimsel ve teknolojik kapasitesini daha da ileri taşımak adına yeni iş birliği fırsatları ve projelerle uluslararası arenada da öncülük etmeyi sürdürecek.
2024 yılı, TÜBİTAK BUTAL (Bursa Uludağ Teknik Araştırma Laboratuvarları) için başarılarla dolu bir yıl oldu. Yıl boyunca, kalite yönetim sistemleri, eğitim faaliyetleri, uluslararası işbirlikleri ve çevre dostu projeler gibi birçok önemli alanda ilerlemeler kaydedildi.
TÜBİTAK BUTAL, 2024 yılı boyunca TS EN ISO 9001: Kalite Yönetim Sistemi, TS ISO 10002: Müşteri Memnuniyeti Yönetim Sistemi, TS EN ISO 14001: Çevre Yönetim Sistemi ve TS EN ISO/IEC 17020: Muayene Hizmetleri Akreditasyonu belgelerinin sürdürülebilirliğini sağlamak adına gerçekleştirilen denetimlerin tamamında başarı gösterdi. Ayrıca, üniversite, kamu laboratuvarları ve özel sektör çalışanlarına yönelik olarak 7 adet uygulamalı laboratuvar eğitimi düzenlendi.
TÜBİTAK BUTAL, Bilim ve Teknoloji Haftası’nda 200 öğrencinin katılımıyla söyleşi, deney gösterimi ve teknik gezi etkinlikleri gerçekleştirdi. Ayrıca, laboratuvarlara düzenlenen teknik gezi ve deney atölye etkinliklerine toplamda 240 üniversite ve lise öğrencisi katıldı. Bu etkinlikler, gençlerin bilimsel gelişmelere olan ilgisini artırmaya katkı sağladı.
TÜBİTAK BUTAL, uluslararası iş birliklerini de pekiştirdi. Gabon Heyeti, TÜBİTAK’ın doğa bilimleri, çevre bilimleri ve mühendislik alanlarındaki çalışmalarını yerinde incelemek üzere TÜBİTAK BUTAL laboratuvarlarını ziyaret etti. Ayrıca, Pakistan Ankara Büyükelçiliği Bilim ve Teknoloji Müsteşarı Dr. Badar-ud-din Ahmed de TÜBİTAK BUTAL’ı ziyaret ederek laboratuvarlar hakkında bilgi aldı.
Bursa Teknik Üniversitesi tarafından 24-25 Mayıs 2024 tarihlerinde düzenlenen “14. Uluslararası Lif ve Polimer Araştırmaları Sempozyumu”nda ve Bursa Uludağ Üniversitesi tarafından 9-10 Eylül 2024 tarihlerinde gerçekleştirilen 11. Uluslararası Otomotiv Teknolojileri Kongresi’nde TÜBİTAK BUTAL yer aldı. Ayrıca, Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından düzenlenen 7. Geleneksel TÜBİTAK BUTAL resim yarışması, geleceğin laboratuvarları konusuna odaklandı.
TÜBİTAK BUTAL, 2024 yılı boyunca toplamda 1.696 hizmet talebi başvurusunu kabul etti. 460 yeni müşteri ve 574 aktif müşteriye hizmet sağlandı. Ayrıca, laboratuvarlarda 54 yeni metot geliştirildi ve 21.110 test/analiz parametresi çalışıldı. 3.000’i aşkın deney ve muayene raporu hazırlandı. Bu başarıların yanı sıra, sıfır atık projesi kapsamında 1.5 ton atık malzeme İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Müdürlüğü’ne teslim edildi.
2024 yılı, TÜBİTAK’ın bilim ve teknoloji ekosistemine yön veren öncü çalışmalarıyla Türkiye’nin küresel arenadaki konumunu daha da güçlendirdiği bir yıl oldu. Eğitimden sanayiye, sağlıktan uzay teknolojilerine kadar geniş bir yelpazede hayata geçirilen projeler, Türkiye’nin Ar-Ge kapasitesini artırırken, bilimsel ve teknolojik dönüşümdeki liderlik vizyonunu da pekiştirdi. TÜBİTAK, paydaşlarıyla kurduğu güçlü iş birlikleri ve ulusal-uluslararası projelerdeki başarılarıyla, geleceğin bilim ve teknoloji odaklı Türkiye’sini inşa etme yolunda emin adımlarla ilerliyor.
Application Requirements:
M.Sc. & Ph.D. students, post-doctoral researchers in related fields are strongly encouraged to apply and will be given priority for the F2F participation.
- Approval requires a transcript (M.Sc & Ph.D.).
For senior undergraduate students (F2F):
- Minimum number of semesters completed: 6
- Proven record of succesfully taken courses: Modern Physics
- Minimum GPA : 2.50
- Approval requires a transcript.
Online participation is possible via Zoom. - No prerequisities needed
Deadline for Applications: 20 January 2025
Indico page is available here.
Event Poster is available here.
Please fill the application form here.
F2F applicants must send their academic transcript(s) to tbae.iletisim@tubitak.gov.tr. (Optional) reference letters should also be sent to tbae.iletisim@tubitak.gov.tr, either by the applicant or directly by the person providing the reference. Please carefully read application requirements and information on the TBAE GCMP'25 winter school provided in the application form.
Bu kapsamda, Enstitümüz bünyesinde 2023 Yılı Bahar döneminde çevrimiçi “Kuantum Mekaniği: Temellerden Yüksek Teknolojilere” dersi açılmıştır.
Adı geçen ders 2 Mart 2023 tarihinde Saat 15:00’da başlayacaktır.
Düzenleyici: Prof. Dr. Alikram NUHBALAOĞLU (TÜBİTAK TBAE Müdürü)
NOT 1: Zoom bağlantısı bilgisi başvurusu kabul edilenlere gönderilecektir.
NOT 2: Başvuru yapan depremzedelerin tamamı derslere kabul edilecektir.
Son Başvuru Tarihi: 27 Şubat 2023, 23:59
TÜBİTAK ve Türk Patent ve Marka Kurumu arasında Yapay Zeka Destekli Dijital Dönüşüm Projesi imzalandı. Törene katılan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır “TÜRKPATENT ve TÜBİTAK arasında imzalanan Yapay Zeka Destekli Dijital Dönüşüm Projesiyle TÜRKPATENT’in yazılım altyapısını yapay zeka teknolojileriyle güçlendiriyoruz.” açıklamasında bulundu.
Bakan Kacır, “24 aylık zaman diliminde gerçekleştirilecek proje sayesinde, halihazırda kurumumuzun bünyesinde farklı yazılımlar tarafından yürütülen iş süreçleri arasında entegrasyonu güçlendirerek iş akışlarını sadeleştireceğiz. Artık kurumumuz bünyesinde gerçekleştirilen başvurular, yapay zeka destekli sistemler sayesinde daha hızlı analiz edilerek benzersizlik araştırmaları çok daha etkin şekilde yapılacak ve süreçler otomatikleştirilerek değerlendirme süreleri minimum seviyeye inecek.” ifadelerini kullandı.
“Bu yeni altyapı, başvuru sahiplerine hem zaman kazandıracak hem de başvuruların doğruluğunu artırarak uluslararası standartlarda bir hizmet sunulmasını mümkün kılacak.” diyen Kacır, “Biz bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da sınai mülkiyeti ivmelendirmeye, fikirlerin ticari değere dönüşmesine katkı sağlamaya kararlılıkla devam edeceğiz. Türk Patent ve Marka Kurumumuzu, ülkemizdeki fikri sermayenin yalnızca koruyucusu olmanın ötesinde aynı zamanda gelişiminin de öncüsü haline getireceğiz.” diye konuştu.
Bakan Kacır, “Zengin kültürel değerlerimizi, tarihi birikimimizi, bu toprakların bereketini, ürünlerimizin hikayelerini bir araya toplayarak geniş kitlelere tanıtacağımız etkinlikleri 2025’te icra edeceğiz. Türkiye Yüzyılında kurumumuza biçtiğimiz bir diğer kritik rol ise; ülkemizin güçlü Ar-Ge ve inovasyon sisteminin çıktısı olan patentlerin ticarileştirilmesi ve ekonomik değere dönüşmesinin önündeki engellerin kaldırılmasıdır. Bu doğrultuda, yenilikçi sanayiye entegre edilmesi, girişimcilere ve yatırımcılara sunulması için etkin mekanizmalar geliştirmeye devam edeceğiz.” dedi.
Yapay Zeka Stratejisi ve İnsan Kaynağı Vurgusu
TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Orhan Aydın da konuşmasında Türkiye'nin ulusal yapay zeka stratejisi çerçevesinde yapılan çalışmalara değinerek, "TÜBİTAK olarak Türkiye'nin Milli Teknoloji Hamlesi hedefleri doğrultusunda, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'mızın öncülüğünde, bütün ekosistemi kuşatacak önemli projelerde rol almak için elimizden gelen gayreti gösteriyoruz. Ulusal Yapay Zeka Stratejisi Eylem Planı'na yakından baktığımızda bunun en önemli bileşenlerinden biri altyapı ve veri." değerlendirmesinde bulundu. “TÜBİTAK olarak kamu, özel sektör ve üniversitelerle iş birliği içinde yapay zeka ve dijitalleşme süreçlerini destekliyoruz.” diyen Aydın, “Bu süreçlerin en kritik unsuru ise nitelikli insan kaynağıdır. Geleceğin teknolojilerine yön verebilmek adına gençlerimizi ve araştırmacılarımızı bu alanlarda desteklemeye devam edeceğiz,” ifadelerini kullandı.
Disiplinlerarası Yaklaşım ve İş Birliği Çağrısı
Aydın, yapay zeka teknolojilerinin disiplinler arası bir gelişim alanı olduğuna dikkat çekerek, bu alandaki çalışmaların iş birliği içinde yürütülmesi gerektiğini belirtti ve Türk Patent ve Marka Kurumu ile bugün atılan imzanın bu iş birliklerinden biri olduğunu kaydetti. Ayrıca, TÜBİTAK’ın hem kamu hem de özel sektör için çeşitli çağrılar ve programlar düzenlediğini vurguladı.
“Hedef, Yapay Zeka Teknolojilerinin Etkin Kullanılması”
TÜRKPATENT Başkanı Prof. Dr. M. Zeki Durak ise TÜRKPATENT’in patent, faydalı model, tasarım, coğrafi işaretleri ve markaları tescil ettiğini belirterek, Türkiye'nin değerlerini koruma altına alıp tescil sonrası buluşların ticarileşmesini sağlamak için çalıştıklarını ifade etti. Durak, AR-GE ve tasarım merkezine özel eğitimler vermeye devam ettiklerini, Milli Eğitim Bakanlığı okulları ve DENEYAP Teknoloji Atölyeleri'nde yıl boyunca eğitimler gerçekleştirdiklerini söyledi.
Durak, Mart 2024'ten bugüne kadar, TÜBİTAK yayınlarında, sınai mülkiyet konularına yer verdiklerini anlatarak, "TÜRKPATENT Akademi sayesinde, sınai mülkiyet eğitimlerimize online olarak, zaman ve mekan sınırı olmadan her zaman ulaşılabilecek ve fikri mülkiyet ekosistemimizin ihtiyaç duyduğu insan kaynağını geliştirebileceğiz. Diğer projemiz TÜBİTAK BİLGEM ile yazılım altyapımızı yapay zeka destekli teknolojilerle güçlendirerek daha hızlı ve kaliteli bir hizmet sunacağız. Hedefimiz, yapay zeka teknolojilerini dünyada en etkin kullanan patent ofisleri arasında yer almak." dedi.
Türk Patent ve Marka Kurumu Yapay Zeka Destekli Fikri Mülki Haklar Değerlendirme Sistemi ile Dönüşecek
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) yeni teknolojiler ve dijital dönüşümdeki öncü yaklaşımını devam ettiriyor. TÜBİTAK BİLGEM Yazılım Teknolojileri Enstitüsü’nün (YTE) Türk Patent ve Marka Kurumu’nu geleceğe hazırlamak amacı ile başlatacağı Yapay Zekâ Destekli Fikri Mülki Haklar Değerlendirme Sistemi Geliştirme Projesi kurumun dijital dönüşümüne katkı sağlarken, teknolojik altyapısını geliştirecek ve patent, marka yönetim süreçlerini yapay zekanın desteği ile hızlandırmayı amaçlıyor.
TÜBİTAK, projenin hazırlık aşamasında, YTE tarafından özgün olarak geliştirilen “Dijital Çözüm Çerçeveleri” yaklaşımı ile TÜRKPATENT’in dijital dönüşüm sürecini planlayarak isterlerini belirledi. Çalışma çerçevesinde hazırlanan kapsamlı raporlar, teknik ister dokümanları ve dijital dönüşüm yol haritası, geliştirilecek sistemin temelini oluşturacak stratejik bir yol haritası sundu.
Gelecek Nesil Yazılımın Temelleri Atılıyor
TÜBİTAK, ülkemizin bilim ve teknoloji alanındaki lider kuruluşu olarak, yazılım teknolojileri ve dijital dönüşümde de yol gösterici bir rol üstleniyor. Bu proje ile uluslararası standartlara uygun, veri odaklı karar alma mekanizmaları, yapay zekâ ve makine öğrenmesi gibi teknolojilerle iyileştirilmiş iş süreçleri, etkin kaynak kullanımı ve dijital altyapının güçlenmesi gibi birçok kazanım elde edilecek.
Kritik Sistemler PARDUS Üzerinde Koşacak
PARDUS, kısa süre önce geliştirilme çalışmaları kısa süre önce TÜBİTAK BİLGEM YTE tarafından devralınan açık kaynak kodlu işletim sistemimizdir. Bu proje kapsamında geliştirilecek tüm sistemlerin PARDUS işletim sistemi üzerinde çalışacak şekilde tasarlanması hem güvenlik hem de millileşme açısından önemli bir adım olacak. PARDUS üzerinde çalışan kritik sistemler güvenli bir altyapı sağlayarak, dışarıdan gelebilecek tehditlere karşı dirençli bir altyapı sunacak. Ayrıca, yazılım geliştirme süreçlerinin yerli açık kaynak teknolojilerle yapılması, ülkenin ekonomik gücünü artırırken, teknoloji alanındaki bağımsızlık seviyesini de yükseltecek.
Milli Teknoloji Hamlesine Katkı
Yazılım Teknolojileri Araştırma Enstitüsü, proje kapsamında özel sektörden firmalarla birlikte oluşturduğu AR-GE ekosistemini kullanacak. Kamu kurumlarımızın dijital dönüşümünü kaliteli ve hızlı bir şekilde gerçekleştirmeyi amaçlayan bu oluşum ile aynı zamanda TÜBİTAK, yaptığı araştırmalarla elde ettiği bilgi birikimi ve tecrübeyi özel sektör şirketlerine aktarmayı amaçlıyor.
Proje yaklaşımı, kullanılacak teknolojileri ve odağı ile “Milli Teknoloji Hamlesi” açısından önemli katma değerler sunacak.
Geleceği Şekillendiren Dijital Ekosistem
Sürdürülebilir dijital dönüşüm hedefiyle planlanan proje, kurumun fikri ve sınai mülkiyet hakları alanındaki dijital kabiliyetlerini güçlendirmeyi ve Türkiye’yi küresel teknoloji sahnesinde öncü bir aktör haline getirmeyi amaçlıyor.
Proje kapsamında geliştirilecek sistem, yalnızca kurum uzmanlarına değil; vatandaşlara, girişimcilere ve fikri-sınai mülkiyet hakları alanında faaliyet gösteren tüm kuruluşlara kapsamlı hizmet sunacak. Bu adım, TÜRKPATENT’in uluslararası düzeydeki saygın konumunu daha da sağlamlaştırırken yapay zeka destekli dijital dönüşüm vizyonuyla geleceğin teknoloji ihtiyaçlarına bugünden yanıt verecek bir altyapı inşa ediyor.
Vatandaşların ve tüm paydaşların ihtiyaçlarına yanıt vermeyi amaçlayan TURPAT-Y Projesi, Türkiye’nin dijital dönüşüm yolunda güzel bir örnek teşkil ediyor. Hem ulusal hem de uluslararası alanda dijital geleceği şekillendirecek proje güçlü vizyonla hayata geçiyor.
1707 Order R&D Program aims to transform solution proposals designed to meet the needs of Customer Organizations into commercially viable outputs by SMEs through R&D activities. TÜBİTAK and Customer Organizations facilitate SMEs' need-oriented R&D activities through co-financing during this significant process. SMEs are executing innovative products and processes tailored to their customers. Ground is being prepared for sharing financing risks among industrial organizations and understanding intellectual property rights, allowing organizations with relatively more experience in project management to transfer their experiences to SMEs.
The program received applications for 3 calls in 2024. The evaluation process of all applications in the first and the second calls received for the Order R&D calls has been completed and listed. Admission rates are presented below:
• 1707 Order R&D: 70% (65 applications, 45 acceptances)
• 1707 BİGG Partners Order R&D: 91% (11 projects, 10 acceptances)
The evaluation processes for 75 applications submitted under the 3rd term calls, which closed on November 30, 2024, are ongoing.
Three different call periods for SME Support for 1707 Order-based R&D Projects have been defined for the year 2025:
Call Opening Date | Call Closing Date | |
1st Call Period | 2 January 2025 | 14 March 2025 |
2nd Call Period | 2 May 2025 | 14 July 2025 |
3th Call Period | 1 September 2025 | 14 November 2025 |
Project applications will be accepted through the Technology and Innovation Funding Programs Administration (TEYDEB) Project Evaluation Monitoring System (PRODİS) on 2 January 2025.