TÜBİTAK

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi'nde düzenlenen 100. Yıl TÜBA ve TÜBİTAK Bilim Ödülleri Töreni'nde konuştu. Her başarı gibi Türkiye'nin başarılarının da tesadüf olmadığını söyleyen Erdoğan, elde edilen kazanımların gerisinde yoğun bir tefekkür, istişare, planlama ve uygulama sürecinin bulunduğunu belirtti. Türkiye'nin yıldızının küresel ölçekte yükselmesinde en büyük payın bilim ve teknoloji alanında yakalanan ivmede olduğuna inandığını dile getiren Erdoğan, "Burada bir kere şu hususun altını öncelikle çizmek isterim. Biz hiçbir zaman kısa vadeli hedefler peşinde koşmadık, koşmuyoruz. Günü kurtarmanın değil, istikbali şekillendirmenin derdindeyiz. 'Büyük ve Güçlü Türkiye' hedefini gerçeğe dönüştürmenin çabasındayız." ifadesini kullandı.

“Tam 60 yıldır bilim ve teknolojinin mihmandarlığını yapan milli araştırma kurumu TÜBİTAK'ı, her alanda destekleyerek daha da güçlendirdik”

Üniversite sayısına göre profesör, doçent ve doktor öğretim üyesi sayısını artırdıklarını aktaran Erdoğan, "Sadece belli şehirlerde değil, tüm coğrafi bölgelerimizde güçlü, dinamik, üretken bir araştırma geliştirme ve girişimcilik ekosistemi inşa ettik. Sıfırdan aldığımız araştırma geliştirme merkezi sayımızı 1295'e, yine sıfır olan tasarım merkezi sayımızı 329'a çıkardık. Teknopark sayımızı ise 2'den 101'e çıkarttık. Teknolojiye yönelik farkındalığı artırmak için 81 ilimizde 125 Deneyap Teknoloji Atölyesi kurduk. Uzmanlaşmayı teşvik etmek amacıyla 12 bin öğrencimizi lisansüstü eğitim görmeleri için burslu olarak yurt dışına gönderdik." bilgisini paylaştı. Düzenlenen araştırma projesi yarışmaları, ulusal ve uluslararası bilim olimpiyatları ile çocukları geleceğe hazırladıklarının altını çizen Erdoğan, "Dünyanın en büyük uzay, havacılık ve teknoloji festivali TEKNOFEST ile bu alanda ülkemiz genelinde bir uyanışa vesile olduk. TEKNOFEST bir teknoloji festivalinden öte bu ülkenin gençlerine özgüven aşılamış, hayallerinin önüne kimsenin geçemeyeceğini göstermiştir. Bu yıl TEKNOFEST kapsamında düzenlediğimiz yarışmalarda seçtiğimiz üç öğrencimizi, Antarktika bilim seferine dahil ettik." diye konuştu. Tam 60 yıldır bilim ve teknolojinin mihmandarlığını yapan milli araştırma kurumu TÜBİTAK'ı, her alanda destekleyerek daha da güçlendirdiklerini kaydeden Erdoğan, şunları söyledi: "TÜBİTAK akademik araştırma geliştirme destek programları kapsamında toplam 31 bin projeye destek sağladık. Bunlar için 68 milyar liranın üzerinde kaynak kullandık. Bilim insanı destekleri programıyla 270 bin bilim insanına toplam 17,8 milyar lira tutarında destek verdik. Bilim kültürünün toplumda yaygınlaştırılması amacıyla 2007'den bu yana 47 bin projeye toplam 4 milyar lira destek sağladık. Bilim ve kültür mirasımızın serpilmesine yönelik çalışmalarını yakından ve takdirle takip ettiğimiz TÜBA'ya sahip çıktık. Farklı alanlarda attığımız bu kritik adımlarla hamdolsun Türkiye'yi bilimsel araştırmalarda 21 yıl öncesine göre çok farklı bir noktaya taşıdık."

"Bilim insanlarımıza sahip çıkacağız"

İnanmanın, başarmanın yarısı olarak tarif edildiğini, inancın olmadığı bir yerde başarıdan söz edilemeyeceğini belirten Erdoğan, şöyle devam etti: "Bugün takdim edeceğimiz bilim insanlarımızın başarılarını, inancın ve azmin bir zaferi olarak gördüğümü özellikle belirtmek isterim. Her biriniz inandınız, ter döktünüz, fedakarlıkta bulundunuz, çalıştınız ve sonuçta kendi alanınızda çığır açan bilimsel çalışmalara imza attınız. Biz de devlet olarak bu zorlu süreçte sizleri desteklemeye gayret ettik. İnşallah bundan sonra da sizlere katkı sunmayı, imkanlarımızı sizler için sizin başarınız için seferber etmeyi sürdüreceğiz. Sizler Türkiye için Türkiye Yüzyılı için tüm insanlık için çalıştıkça hiç endişeniz olmasın biz de sizin gibi bilim insanlarımıza sahip çıkacağız. Sizlerin gayreti, birikimi, kabiliyeti ve ortaya koyacağı ürünlerle inşallah hedeflerimize daha emin adımlarla yürüyeceğiz." Fikri ve ilmi boyutu eksik her mücadelenin, yarım kalmaya mahkum olduğuna dikkati çeken Erdoğan, "Şayet siyasi, ekonomik, diplomatik, askeri olarak tam bağımsız bir Türkiye hedefliyorsak; bilimde, teknolojide, inovasyonda, bilimsel araştırmalarda da zirveyi hedeflemek mecburiyetindeyiz. Bunun için herkesin, yurt içinde ve yurt dışında bulunan tüm yetişmiş insan kaynağımızın desteğine, katkısına ihtiyacımız vardır. Akademik ve bilimsel çalışmalarının belli bir kısmını yurt dışında yapmış, orada bilgi ve tecrübe kazanmış bilim insanlarımızın, ülkemize dönerek Türkiye'nin kalkınma mücadelesine destek vermeleri çok ama çok önemlidir." değerlendirmesinde bulundu.

"Öncül AR-GE laboratuvarlarımız, tersine beyin göçü konusunda önemli rol oynuyor"

Devletin, mensubu olduğu milletine şükran borcunu ödemeyi isteyen tüm bilim insanlarının yanında olduğuna işaret eden Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü: "Bu amaçla başlattığımız Uluslararası Lider ve Genç Araştırmacılar Programı, bu misyonu hakkıyla yerine getiriyor. Program kapsamında şimdiye kadar 199 lider bilim insanı ülkemize geldi. Lider araştırmacılarımızın projelerinde 408'i doktora öğrencisi olmak üzere toplamda 1256 öğrenci ve araştırmacı görev aldı. Ulusal Lider Araştırmacılar Programı ve Ulusal Genç Liderler Programı ile de 81 araştırmacıyı destekliyoruz. Bu projelerde doktora öğrencileri ağırlıklı olmak üzere 446 bursiyer görev alıyor. Sayıları giderek artan öncül AR-GE laboratuvarlarımız, tersine beyin göçü konusunda önemli rol oynuyor. Hayallerini gerçekleştirme gayesiyle hareket eden tüm bilim insanlarına, ülkemizin eşsiz fırsatlar sunduğunu görüyoruz. Türkiye'nin küresel rolü güçlendikçe inşallah ilmi birikimini ve tecrübesini ülkemizde değerlendirmek isteyenlerin sayısı da artacaktır."

Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Gerçekten insanlık adına, demokrasi adına, fikir ve düşünce hürriyeti adına daha sonra utançla hatırlanacak günler yaşıyoruz. Buradan sırf fikrini ifade ettiği, insanlık onurunu savunduğu için baskıya maruz kalan tüm bilim insanlarına çağrı yapıyorum, Türk üniversitelerinin kapıları sizlere sonuna kadar açıktır. Bilimsel çalışmalarınızı sürdürmeniz noktasında sizlere gereken desteği vermeye hazırız. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız, TÜBİTAK, TÜBA ve diğer kurumlarımız sizlere yardımcı olmaktan çekinmeyecektir. " dedi.

“Bu ödül töreni Cumhurbaşkanımız bilime ve bilim insanlarımıza atfettiği değerin açık ifadesidir”

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır da konuşmasında ödül alan bilim insanlarını tebrik ederek “TÜBA ve TÜBİTAK Bilim Ödüllerinin her yıl Cumhurbaşkanlığı Külliyesinde bizzat Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından veriliyor olması; Zatıâlilerinin, bilime ve bilim insanlarımıza atfettiği değerin açık ifadesidir. Ülkemizin bilim yolculuğunu en üst düzeyde himaye eden, Türkiye için, insanlık için akıl teri, alın teri döken her bir bilim insanına ve bilimsel çalışmaya sahip çıkan Sayın Cumhurbaşkanımıza şükranlarımı sunuyorum.” İfadelerini kullandı.

“Bilimsel çalışmalardaki gelişme, fikri mülkiyet kapasitemizde muazzam bir ilerlemeyi beraberinde getirdi”

Üniversite sayısındaki artışa dikkat çeken Bakan Kacır “ Ülkemizdeki bilimsel yayın sayısını 9 bin 13’ten 48 bin 619’a yükselttik. Dünyada en fazla bilimsel yayın üreten ülkeler arasında 22’nci sıradan 16’ncı sıraya çıktık. Araştırmacılarımız, uluslararası ortak yayınlar içinde 9 kat daha fazla yer aldı. Türkiye kaynaklı yayınların alan ağırlık atıf etkisi 0,69’dan 1,01’e ulaştı. G20 ülkelerinin ortalamasını yakaladık, dünya ortalamasını geride bıraktık.” dedi.

“Bilimsel çalışmalardaki gelişme, fikri mülkiyet kapasitemizde muazzam bir ilerlemeyi beraberinde getirdi” vurgusu yapan Kacır, “2002’de bu ülkede bir yıl boyunca yapılan yerli patent başvurusu sadece 414 iken, geçtiğimiz yıl 9 bin 9 yerli patent başvurusu aldık. Bilimsel çalışmaların raflara hapsolmaması, ülkemizin kalkınma yolculuğunu hızlandırması adına, adeta sıfırdan Ar-Ge ve inovasyon ekosistemi inşa ettik. Son 21 yılda Ar-Ge harcamalarımızı tam 10 kat artırarak 1,2 milyar dolardan 12 milyar dolara yükselttik. 45 OECD ülkesi arasında Ar-Ge harcamasını en fazla artıran 2. ülkeyiz.” ifadelerini kullandı.

“Bu dönem TÜBİTAK desteklerinin de toplumun tüm kesimlerinin erişimine açıldığı bir dönem oldu”

Bakan Kacır, “Bu dönem, aynı zamanda TÜBİTAK desteklerinin de toplumun tüm kesimlerinin erişimine açıldığı bir dönem oldu. TÜBİTAK bilim insanı, akademi, kamu ve sanayi destekleri reel değerlerle 9 katına yükseldi, yıllık 7,5 milyar TL’ye ulaştı. 2002’de ancak 1.000 bilim insanına destek ve burs sağlayan TÜBİTAK, bu yıl 57 bin bilim insanı ve öğrencimizi destekliyor. Kurduğumuz bilim merkezlerinde 10 milyona yakın ziyaretçimizi ağırladık, bilimi toplumla buluşturduk. Edirne’den Hakkari’ye 81 şehrimizde 125 deneyap teknoloji atölyesinde 16 bin özel yetenekli öğrencimizle Geleceğin Teknoloji Yıldızları eğitimini sürdürüyoruz.” diye konuştu.

“Artık yüksek çözünürlüklü uydularını geliştiren ve imal eden, kendi haberleşme uydusunu yerli ve millî imkânlarla üreten bir Türkiye var.” diyen Kacır, “En büyük kuvvet kaynağımız olan gençlerimiz, şimdi ilk Türk uzay yolcumuz Alper Gezeravcı’nın önümüzdeki haftalarda Uluslararası Uzay İstasyonunda gerçekleştireceği Uzay Bilim Misyonunun heyecanını taşıyor.” ifadelerini kullandı.

“Bu yüzyılı, Türkiye Yüzyılı yapmak için birlikte çalışarak, birlikte başaracağımıza inanarak, tüm birikimimizi ortaya koyduk”

TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal da konuşmasında ödül alan bilim insanlarını tebrik ederek bu ödül töreninin Cumhurbaşkanlığı himayesinde gerçekleştirildiği için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a teşekkür etti.

“6253 personelimizle, 12 Araştırma Merkez ve Enstitümüzle; geleceğe yürüyen ülkemizi; bilimin ve teknolojinin kullananı değil, tasarlayanı, geliştireni ve üreteni olma sorumluluğunu üstleniyor, bunun içinde gece gündüz çalışıyoruz.” diyen Mandal, “Bizlere bir hedef belirlediniz. “Bu yüzyılı, Türkiye Yüzyılı yapacağız” dediniz. Bunun için bizde tüm ekosistem paydaşlarımızla, birlikte çalışarak, birlikte öğrenerek, birlikte başaracağımıza inanarak, tüm birikimimizi ortaya koyduk. Bunu yaparken, bilime ve bilim insanına hiçbir zaman esirgemediğiniz desteğinizden güç aldık.” ifadelerini kullandı.

“Geldiği seviye ile TÜBİTAK sadece ülkemiz için değil, aynı zamanda küresel düzeyde bilim ve teknoloji alanında etkili bir paydaş ve örnek konumdadır”

TÜBİTAK’ın; diğer ülkelerin muadil kuruluşları ile kıyaslandığında, sürdürdüğü aktif uluslararası iş birlikleri ve liderlik rolleriyle ön plana çıkmasının gururunu yaşadıklarını kaydeden Mandal, “Geldiği seviye ile TÜBİTAK sadece ülkemiz için değil, aynı zamanda küresel düzeyde bilim ve teknoloji alanında etkili bir paydaş ve örnek konumdadır. Üyelerinin büyük çoğunluğu Avrupa’dan olmak üzere dünya çapında 45'ten fazla kurumsal üyesiyle, sanayinin uluslararası Ar-Ge ve yenilik işbirliğinde lider platformu EUREKA'nın Başkanlığı, Küresel İnovasyon Ailesi olarak kendini konumlandıran, 65 ülkeden 160 kurumsal üyesi bulunan, Dünya Endüstriyel ve Teknolojik Araştırma Kurumları WAITRO'nun Başkanlığı, Ve Zati Alinizin yönlendirmesiyle BM Genel Kurulunda alınan karar sonrası, 2018 yılında faaliyetlerine başlayan, Birleşmiş Milletler Teknoloji Bankasının en üst karar organı olan Konsey Başkanlığı; Tüm bunlar, TÜBİTAK'ın bilim ve teknoloji alanında kabiliyetinin ve liderliğinin Türkiye Yüzyılına katkısıdır.” diye konuştu.

Gençlerin de başarıları ile Türkiye’yi uluslararası arenada gururla temsil ettiklerini hatırlatan Mandal, “2023 yılında Uluslararası ve Bölgesel Bilim Olimpiyatlarında öğrencilerimiz biyoloji, fizik, kimya, matematik, astronomi ve bilgisayar alanlarında, 12 altın, 35 gümüş, 28 bronz madalya olmak üzere toplamda 75 madalya ödülü, yine Uluslararası Araştırma Proje Yarışmalarında da dünya çapında kimya, biyokimya, robotik alanlarında birincilik ve üçüncülük alarak bizleri gururlandırdılar.” dedi.

“Bilim ve teknolojiyi insanlığın gelişimi ve adaleti için kullanmak için çok daha fazla çalışacağız”

Prof. Dr. Mandal, “Yaşadığımız çağda bilgi ve bilim, insanlığın yönünü belirlerken; ülkelerin teknolojik yetkinlik düzeyi onların rekabet gücünü şekillendiriyor. İsrail’in Filistinli mazlumlara karşı gösterdiği her türlü insanlık dışı muamelelerde de gördüğümüz gibi, bilim ve teknoloji kapasitesini insanlığa zulmetmek için kullananların olduğu bir dünyada, bizler; bilim ve teknolojiyi insanlığın gelişimi ve adaleti için kullanmak için çok daha fazla çalışacağız. Aynı zamanda; gelecekte gıdadan suya, sağlıktan ekonomiye oluşması muhtemel zorlayıcı koşullara karşı, bilim temelli yenilikçi yaklaşımlara duyulacak ihtiyacı da dikkate alarak bütün yetkinliklerimizi ortaya koyacağız. TÜBİTAK olarak 60 yıllık bilimsel bilgi birikimimiz, bilime ve teknolojiye adanmış kadrolarımızla bu sorumluluk çerçevesinde tam bağımsız Türkiye için birlikte çalışacağız, birlikte başaracağız.” değerlendirmelerinde bulundu.

TÜBİTAK Başkanı Mandal,”Hayatlarını bilime vakfetmiş 7 bilim ödülü, 1 özel ödül, 1 hizmet ödülü ve 18 teşvik ödülü vereceğimiz bilim insanlarımızın, bu kıymetli emeklerinin ödüllendirilmesi, bu konuda yalnız olmadıklarının hissettirilmesi son derece önemlidir.” diye konuştu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’a anlamlı hediye

Cumhurbaşkanı Erdoğan'a konuşmasının ardından TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü tarafından tasarlanıp geliştirilen ve üretilen ilk yerli ve milli yüksek çözünürlüklü uydu olan İMECE'nin 1/12 ölçekli maketi ile TÜBİTAK Kutup Bilimleri Ansiklopedisi Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ve TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal tarafından takdim edildi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, TÜBİTAK Bilim Ödülleri sahibi akademisyenlere ödüllerini tek tek verdi.

Erdoğan, akademisyenlerle günün anısına hatıra fotoğrafı çektirdi.

Törene, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, Ticaret Bakanı Ömer Bolat ile YÖK Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar ile ödül alan bilim insanlarının yakınları ve davetliler katıldı.