Arama

Çalışmanın ikinci ana bölümünü oluşturan “Avrupa Yeşil Mutabakatı ve İklim Değişikliğine Uyuma Yönelik Ar-Ge ve Yenilik Konuları”nın belirlenmesi için ise 2021 yılından bu yana ilgili Bakanlıklar ile eşgüdüm içerisinde bir dizi faaliyet yürütülmektedir. Küresel bazda dijital ve yeşil dönüşümün eş zamanlı olarak tüm sistemleri etkilediği bir dönemin içine girdiğimi aşikardır; bu kapsamda ülkemiz 2053 Net Sıfır Emisyon Hedefini 27 Eylül 2021 tarihinde açıklamıştır. Paris Anlaşmasına taraf olunması ve yeşil kalkınma devrimi olarak tanımlanan net sıfır emisyon hedefinin açıklanması ile Türkiye yeşil dönüşüm ve büyüme yolunda önemli bir adım atmıştır.

Bu bağlamda, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile TÜBİTAK iş birliğinde  “Yeşil Büyüme Teknoloji Yol Haritası” çalışmaları yürütülmektedir. Bu çalışma sayesinde, Türkiye’deki özel sektör kuruluşlarının yeşil büyümeye uyum sağlamalarına imkân tanıyacak teknolojik ihtiyaçlarına yerli çözümler üretecek Ar-Ge, yenilik, yatırım projeleri tasarlanacaktır. Çalışmanın 2022 yılı sonunda tamamlanması planlanmaktadır. TYH tamamlandıktan sonra, pilot olarak seçilen Demir-Çelik, Alüminyum, Çimento, Gübre, Kimyasallar ve Plastik sektörlerinde ilave konular eklenecektir.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından Şubat 2022’de düzenlenen İklim Şurası kapsamında TÜBİTAK koordinasyonundaki Bilim ve Teknoloji Komisyonu’nda, ülkemizin 2053 net sıfır emisyonu hedefi ve yeşil kalkınma politikası doğrultusunda, “İklim Değişikliği, Çevre ve Biyoçeşitlilik”, “Temiz ve Döngüsel Ekonomi”, “Temiz Erişilebilir ve Güvenli Enerji Arzı”, “Yeşil ve Sürdürülebilir Tarım”, “Sürdürülebilir Akıllı Ulaşım” olmak üzere 5 ana temada çığır açıcı Ar-Ge ve yenilik temelli çözümler üretmek için çalışmalar yürütülmüştür. Disiplinlerüstü bütüncül bir yaklaşımla, üniversite, özel sektör, STK ve kamudan 97 uzmanın katılımı ile 40’dan fazla çevrimiçi toplantı ile 5 temada 33 Öncelikli Ar-Ge ve Yenilik Konusu belirlenmiş ve TÜBİTAK 2022-2023 öncelikli konuları arasında yerlerini almıştır. Belirlenen konular, sektörel anlamda gerek enerji verimliliğinin sağlanması gerekse üretim süreçlerinde yeşil teknolojilerin kullanımıyla verimlilik artışına etki edecek çığır açıcı teknolojileri içermektedir.

TÜBİTAK Temel Bilimler Araştırma Enstitüsü (TBAE), temel bilimin çeşitli dallarında ve disiplinler arası alanlarda oldukça geniş bir yelpazede nitelikli bilgi üretmek, uluslararası düzeyde bilimsel etkinlikler gerçekleştirmek ve Türkiye’ye bilimsel rekabet gücü kazandırmak yönündeki çabalarını arttırmaya yönelik önemli adımlar atmaya devam ediyor. Bu doğrultuda, 09-13 Eylül 2024 tarihleri arasında, "Programlanabilir Fotonik Kuantum Bilgisayarları" konulu uluslararası bir sonbahar okulu düzenlenecektir.

Okulun amacı, programlanabilir fotonik kuantum bilgisayarları ile ilgili lisansüstü çalışmalar yapmak isteyen ve halihazırda bu alanda çalışmalar yapan öğrencilere gereken teorik ve deneysel alt yapıyı sağlamaktır.

Yurtiçinden ve yurtdışından çeşitli üniversitelerde çalışan konularında uzman eğitmenler tarafından verilecek olan derslerde, Kuantum Optik, Fotonik Bilgisayar Bileşenleri, Kuantum Bilgi Teorisi, Girişimölçerler ve Tek Foton Kaynakları, Kuantum Durumları ve Ölçümleri, Kuantum Algoritmaları, Fotodedektörler ve Kuantum Durum Dedektörleri, Kuantum Hata Düzeltmesi, Lineer Optik Kuantum Hesaplama, Kuantum İletişim ve Dolaşıklık, Ölçüm Tabanlı Kuantum Hesaplama, Programlanabilir Fotonik Kuantum Bilgisayarları (PFKB),  PFKB Tasarım ve Simülasyonları, Fotonik Entegre Devreler (FED), FED’lerde Lineer Olmayan Optik Etkiler, Kuantum Bağlantıları ve Ağları ve FED Karakterizasyon Teknikleri konularında temel teorik ve deneysel bilgiler verilecektir. 

Sonbahar Okulu Tarihleri: 09-13 Eylül 2024 

‘Programlanabilir Fotonik Kuantum Bilgisayarları’ sonbahar okuluna yüz yüze veya Zoom üzerinden çevrim içi katılmak için başvuru yapabilirsiniz. Yüz yüze katılım 50 kişiyle sınırlı olup, yapılan başvurular arasında seçilecektir. 

Başvuru için: https://tbae.tubitak.gov.tr/en/haber/fall-school-programmable-photonic-quantum-computers 

2019 yılında Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Marmara Araştırma Merkezi bünyesinde Kutup Araştırmaları Enstitüsü’nün (TÜBİTAK MAM KARE) kurulmasıyla, ülkemizde kutup bilimleri alanında kurumsal bir yapı oluşturulmuştur. Ulusal Kutup Bilim Seferleri’nin icra edilmesinden çeşitli araştırma ve çalışmanın gerçekleştirilmesine kadar birçok önemli görevi üstlenen TÜBİTAK MAM KARE’nin koordinasyonunda, 8. Ulusal Kutup Bilimleri Sempozyumu’nun 8 Kasım 2024 tarihinde TÜBİTAK Gebze Yerleşkesinde (UME Konferans Salonu) ve çevrimiçi (HİBRİT) olarak yapılması planlanmaktadır.

Önemli Not: Yalnızca yurtiçi veya yurtdışındaki araştırma kurumlarında ve/veya üniversitelerde görev yapan araştırmacıların veya eğitim gören lisansüstü öğrencilerin bildirileri değerlendirmeye alınacaktır. 

Sempozyuma katılım ücretsizdir.

Önemli Tarihler:

Katılımcı Kayıtları: 18 Eylül – 1 Kasım 2024

Bildiri Gönderimi: 18 Eylül – 18 Ekim 2024

Bildirilerin Değerlendirilmesi: 18 – 30 Ekim 2024

Kabul Edilen Bildirilerin İlanı: 1 Kasım 2024

Sempozyum: 8 Kasım 2024

Detaylar ve güncel gelişmelerin takibi için:

https://kare.mam.tubitak.gov.tr/ 

İletişim:

kutup.calistay@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK Temel Bilimler Araştırma Enstitüsü (TBAE), temel bilimin çeşitli dallarında ve disiplinler arası alanlarda oldukça geniş bir yelpazede nitelikli bilgi üretmek, uluslararası düzeyde bilimsel etkinlikler gerçekleştirmek ve Türkiye’ye bilimsel rekabet gücü kazandırmak yönündeki çabalarını arttırmaya yönelik önemli adımlar atmaya devam ediyor. Bu doğrultuda, 23-27 Eylül 2024 tarihleri arasında, "Düşük Enerjilerde Füzyon Reaksyonları ve Teknolojik Uygulamaları" konulu uluslararası bir sonbahar okulu düzenlenecektir.

Okulun amacı, nükleer füzyon teknolojileri konusunda lisansüstü çalışmalar yapmak isteyen ve halihazırda bu alanda çalışmalar yapan öğrencilere gerekli olan teorik ve deneysel alt yapıyı sağlamaktır.

Yurtiçinde ve yurtdışında çeşitli üniversitelerde çalışan konularında uzman eğitmenler tarafından verilecek olan derslerde, düşük enerjilerde füzyon reaksiyonları teorisi, direkt reaksiyon teorisi, rezonans ve bileşik yapı katkıları, füzyon reaksiyonlarında dedektör uygulamaları ve simülasyonları, astrofiziksel nükleer reaksiyonlar, plazma fiziği ve Dünya genelinde malzemeye bağımlı füzyon teknolojilerindeki gelişmeler konularında temel teorik ve deneysel bilgiler verilecektir. 

Katılımcılar lisans 3. ve 4. sınıf, yüksek lisans ve doktora öğrencileri ile mezunlar arasından seçilecektir.

Sonbahar Okulu tarihleri: 23-27 Eylül 2024 

Detaylar:  ‘Düşük Enerjilerde Füzyon Reaksyonları ve Teknolojik Uygulamaları’ sonbahar okuluna yüzyüze veya Zoom üzerinden çevrimiçi katılmak için başvuru yapabilirsiniz. Yüzyüze katılım 50 kişiyle sınırlı olup, yapılan başvurular arasında seçilecektir. 

Başvuru için lütfen tıklayınız.

TÜBİTAK Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı (BİDEB) tarafından yürütülen 2210-A Yurt İçi Genel Yüksek Lisans Burs Programı, 2210-B Yurt İçi Sosyal Bilimlere Geçiş Yüksek Lisans Burs Programı ve 2210-E Yurt İçi Doğrudan Yüksek Lisans Burs Programı 2024 Yılı 1. Dönem başvuru sonuçları açıklanmıştır. Başvuru sahipleri, başvuru durumları ile ilgili sonucu, BİDEB Başvuru ve İzleme Sisteminden (ebideb.tubitak.gov.tr) kullanıcı girişi yaparak “Başvurularım” alanından görüntüleyebilirler.

• 2210-A Yurt İçi Genel Yüksek Lisans Burs Programı’na 3.451 başvuru yapılmış, 395 kişi destek almaya hak kazanmıştır. 

• 2210-B Yurt İçi Sosyal Bilimlere Geçiş Yüksek Lisans Burs Programı’na 26 başvuru yapılmış, 3 kişi destek almaya hak kazanmıştır.

• 2210-E Yurt İçi Doğrudan Yüksek Lisans Burs Programı’na 1 başvuru yapılmış, başvuru koşullarını sağlayan 1 kişi destek almaya hak kazanmıştır.

ÖNEMLİ NOT: 2210-A ve 2210-B Programlarında burs almaya hak kazanan adayların bursiyerliklerinin kesinleşmesi için istenecek belgelere ilişkin bilgilendirme adayların e-posta adreslerine gönderilecektir. Ayrıca, bursa hak kazanamayan tüm öğrencilerin e-mail adreslerine değerlendirme taban puanları ve desteklenememe gerekçeleri bildirilecektir. 

2210-Yurt İçi Yüksek Lisans Burs Programları 2024 yılı 2. dönem başvuruları 07-25 Ekim 2024 tarihleri arasında alınacaktır. Programlarımıza gösterdiğiniz ilginin artarak devam etmesinden memnuniyet duyar, eğitim hayatınızda ve bilimsel çalışmalarınızda başarılar dileriz.

Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu’nun 20. toplantısı, Başbakan Recep Tayyip ERDOĞAN’ın başkanlığında, 15 Aralık 2009 tarihinde, TÜBİTAK - Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü’nde yapıldı.

• Başbakan Recep Tayyip ERDOĞAN’ın Konuşması
• TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Nüket YETİŞ’in Sunuşu
• Sonuçlanan TÜBİTAK KAMAG 1007 Projesi Örneği, TEMSAN Genel Müdürlüğü
• Makina İmalat Sektörü Temsilcilerinin Sunuşu, Makine Tanıtım Grubu
• Makina İmalat Sektörü Temsilcilerinin Sunuşu, DURMAZLAR Makina San. Tic. A.Ş.
• Makina İmalat Sektörü Temsilcilerinin Sunuşu, TEKNODROM Robotik ve Otomasyon San. Tic. Ltd. Şti.
• Makina İmalat Sektörü Temsilcilerinin Sunuşu, GÖKSER Makina San. Tic. Ltd. Şti.
• Gelişmelere İlişkin Değerlendirmeler ve Kararlar
• Alınan Kararlara İlişkin Başbakanlık Genelgesi

TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Orhan Aydın, Alliance of International Science Organizations (ANSO) 9. Yönetim Kurulu (YK) Toplantısına çevrimiçi olarak katıldı.

TÜBİTAK Başkanı Aydın, TÜBİTAK’ın ANSO’nun kurucu ve Yönetim Kurulu üyelerinden biri olarak, bilim, teknoloji ve yenilik alanında sürdürülebilir kalkınma için büyük bir sorumluluk taşıdığına dikkat çekti. ANSO’nun dünya çapındaki kurumlar ve bireyler arasında iş birliğini teşvik etme konusunda önemli bir köprü işlevi gördüğünü de vurgulayan Aydın, ANSO’nun günümüzün karmaşık zorluklarına, iklim değişikliği, gıda güvenliği, teknolojik yenilik ve sürdürülebilir kalkınma gibi önemli alanlarda çözümler üretme noktasında kritik bir platform sunduğunu ifade etti.

Toplantıda, öncelikle ANSO’nun 2024 Yılı Faaliyet Raporu YK üyelerine sunuldu. Sunumda ANSO Programlarının gelişimi ve programlar özelinde yapılan başvuruların detaylarına ilişkin bilgi paylaşıldı, ANSO Sekretaryası ve YK Başkan ve Başkan Yardımcıları tarafından katılım sağlanan uluslararası programlara ilişkin bilgi verildi. Program bütçeleri hakkında da bilgi verildikten sonra YK üyelerine bir sonraki Genel Kurul ve Yönetim Kurulu Toplantılarının zaman ve tarihini de içeren ANSO 2025 iş planı sunuldu.

ANSO’nun Önemi

2022 yılından bu yana Kurumumuz’un da temsil edildiği ANSO YK, ANSO Genel Kurulu (General Assembly) yürütme organıdır.

Çin öncülüğünde başlatılan “Tek Yol, Tek Kuşak Girişimi”ne Kurumumuz tarafından önem verilmektedir. Bu girişim kapsamında Çin ile var olan bilimsel ve teknolojik iş birliklerimiz güçlendirilmekte ve yeni işbirlikleri oluşturulmaktadır. Bunun ilk somut örneği, Kurumumuzun resmi açılışı 4 Kasım 2018 tarihinde gerçekleştiren “Kuşak ve Yol Bölgesi Uluslararası Bilimsel Kuruluşlar Örgütü’ne (Alliance of International Science Organizations- ANSO)" Kurucu Üye olarak katılımı olmuştur.

ANSO çatısı altında Kuşak ve Yol Bölgesi ülkeleri ile ortak projeler, çalıştaylar, seminerler gerçekleştirilmesinin yanı sıra araştırmacı değişimleri ve ortak eğitim programları düzenlenmektedir.

• Proje sözleşmesinde imzası olan kişiler projenin yürütülmesi esnasında evrensel etik kurallara uymak zorundadır.

• TÜBİTAK tarafından desteklenen proje kapsamında yapılan yayınlarda ve sunulan tebliğlerde TÜBİTAK desteğinin beyan edilmesi zorunludur. Ancak bu yayın veya tebliğlerin TÜBİTAK tarafından ya da TÜBİTAK ile işbirliği halinde gerçekleştirildiği yönünde açıklama yapılamaz, bu şekilde anlaşılabilecek ifadeler kullanılamaz. Yayımlanmak üzere kabul edilen makalelerle, sunulan tebliğlerin birer örneğinin ilgili programı yürüten gruba gönderilmesi zorunludur.

• Yukarıda belirtilen kurallara aykırı davranılması halinde, ilgililer hakkında TÜBİTAK Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu Yönetmeliği hükümleri uyarınca işlem yapılır.

• Desteklenen projelerin yürütülmesi esnasında veya sonucunda ortaya çıkan Fikri Ürün üzerinde, TÜBİTAK’ın ve proje sürecinde yer alan Hak Sahiplerinin; hak, yetki ve sorumlulukları, hakların kullanılması, lisanslanması, tescili koşulları ve bunlara ilişkin diğer her türlü hususta TÜBİTAK Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı Tarafından Yürütülen Programlara İlişkin Yönetmelik’e göre işlem yapılır. Bu yönetmeliğe aykırı olmamak kaydıyla, projenin izleme aşamasında veya sonuçlandıktan sonra ortaya çıkacak olan fikri ürünler üzerindeki fikri mülkiyet hak sahipliğinin düzenlenmesi amacıyla proje ekibi ile projenin yürütüleceği kurum/kuruluş arasında bir protokol düzenlenebilir. TÜBİTAK’ın talep etmesi halinde lisans hakkı kullanımı verilir. 

• TÜBİTAK’a ait marka/logolar TÜBİTAK Başkanlığı’nın yazılı izni alınmaksızın kullanılamaz. 

• Proje bütçesinden yapılan harcamalara ilişkin bilgilere (yurt içi/dışı seyahatlere ve ayniyata kaydedilen teçhizatlara ilişkin bilgiler) gelişme/sonuç raporlarında yer verilmelidir.

• Adres, e-mail veya telefon numarası değişikliklerinin en geç iki hafta içinde TÜBİTAK’a bildirilmesi proje yürütücüsünün sorumluluğundadır.

• Proje sözleşmesinde imzası olan kişiler projenin yürütülmesi esnasında evrensel etik kurallara uymak zorundadır.

• TÜBİTAK tarafından desteklenen proje kapsamında yapılan yayınlarda ve sunulan tebliğlerde TÜBİTAK desteğinin beyan edilmesi zorunludur. Ancak bu yayın veya tebliğlerin TÜBİTAK tarafından ya da TÜBİTAK ile işbirliği halinde gerçekleştirildiği yönünde açıklama yapılamaz, bu şekilde anlaşılabilecek ifadeler kullanılamaz. Yayımlanmak üzere kabul edilen makalelerle, sunulan tebliğlerin birer örneğinin ilgili programı yürüten gruba gönderilmesi zorunludur.

• Yukarıda belirtilen kurallara aykırı davranılması halinde, ilgililer hakkında TÜBİTAK Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu Yönetmeliği hükümleri uyarınca işlem yapılır.

• Desteklenen projelerin yürütülmesi esnasında veya sonucunda ortaya çıkan Fikri Ürün üzerinde, TÜBİTAK’ın ve proje sürecinde yer alan Hak Sahiplerinin; hak, yetki ve sorumlulukları, hakların kullanılması, lisanslanması, tescili koşulları ve bunlara ilişkin diğer her türlü hususta TÜBİTAK Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı Tarafından Yürütülen Programlara İlişkin Yönetmelik’e göre işlem yapılır. Bu yönetmeliğe aykırı olmamak kaydıyla, projenin izleme aşamasında veya sonuçlandıktan sonra ortaya çıkacak olan fikri ürünler üzerindeki fikri mülkiyet hak sahipliğinin düzenlenmesi amacıyla proje ekibi ile projenin yürütüleceği kurum/kuruluş arasında bir protokol düzenlenebilir. TÜBİTAK’ın talep etmesi halinde lisans hakkı kullanımı verilir.

• TÜBİTAK’a ait marka/logolar TÜBİTAK Başkanlığı’nın yazılı izni alınmaksızın kullanılamaz.

• Proje bütçesinden yapılan harcamalara ilişkin bilgilere (yurt içi/dışı seyahatlere ve ayniyata kaydedilen teçhizatlara ilişkin bilgiler) gelişme/sonuç raporlarında yer verilmelidir.

• Adres, e-mail veya telefon numarası değişikliklerinin en geç iki hafta içinde TÜBİTAK’a bildirilmesi proje yürütücüsünün sorumluluğundadır.

Tarih: 26 Şubat 2025
Mekan: Research Council of Lithuania, Gedimino pr. 3, Vilnius

Eureka Goes Vilnius, Avrupa’nın en önemli Ar-Ge ve yenilik iş birliği platformlarından biri olan Eureka Ağı kapsamında, araştırmacıları, girişimcileri ve sanayi temsilcilerini bir araya getirerek yenilikçi projelerin hayata geçirilmesini amaçlıyor.

Bu etkinlik, Litvanya Araştırma Konseyi, Litvanya Cumhuriyeti Eğitim, Bilim ve Spor Bakanlığı ve Eureka Network iş birliğiyle düzenlenmekte olup, katılımcılara Eureka destek mekanizmaları, fonlama fırsatları ve uluslararası iş birliği olanakları hakkında kapsamlı bilgiler sunacaktır.

Etkinlikte Sizi Neler Bekliyor?

Eureka Programları Hakkında Bilgi Edinin

Başarılı Proje Örneklerinden İlham Alın
Yeni İş Birlikleri ve Konsorsiyumlar Kurun
Yaklaşan Çağrılar ve Destek Fırsatlarını Keşfedin
Birebir Görüşmeler ve Uluslararası Ağ Oluşturma/İşbirliği Fırsatı Yakalayın

Eureka Goes Vilnius etkinlik detayları için lütfen tıklayınız

Bu etkinlik kapsamında, TÜBİTAK Eureka Programı Kapsamında Proje Konsorsiyumları Oluşturma Amaçlı Seyahat Desteği verilecektir. Desteğin ve çağrının detaylarına ulaşmak için tıklayınız.

Ar-Ge ve Yenilik yolculuğunuzu hızlandırmak, uluslararası iş birlikleri kurmak ve Eureka ekosisteminde yerinizi almak için bu fırsatı kaçırmayın!

PRIMA (Akdeniz Bölgesinde Araştırma ve İnovasyon İşbirliği) Programı 2025 yılı Bölüm 2 çağrısı Ulusal Bilgi Günü 16 Mayıs 2025 tarihinde çevrim içi olarak gerçekleştirilecek. Anılan Bilgi Günü’nde çağrıya ve başvuru süreçlerine yönelik bilgi paylaşımında bulunulacaktır. Ayrıca, PRIMA Projelerinde koordinatör ve ortak olarak yer alan araştırmacılarımız tarafından proje süreçlerine ilişkin tecrübelerini paylaştıkları sunumlar yapılacaktır. Etkinlik akademi, sanayi ve kamudan tüm bilim insanlarımızın katılımına açıktır. Etkinlik dili Türkçe olacaktır. 

PRIMA Programı, Akdeniz bölgesine yönelik çok ortaklı uluslararası araştırma destek programıdır. Program çerçevesinde su yönetimi, tarım sistemleri, tarım-gıda değer zinciri konularında yürütülen uluslararası ve çok ortaklı araştırma ve inovasyon projeleri desteklenmektedir. Bu kapsamda açılan uluslararası proje çağrılarına Akdeniz’in kuzeyinde ve güneyinde yer alan 20 ülke katılım sağlamaktadır. PRIMA Programı Bölüm 2 çağrılarına ülkemizden kamu kurumları, üniversiteler ve özel sektörden araştırmacılar katılabilmektedir.  PRIMA Programı ve çağrıları hakkında detaylı bilgi için TÜBİTAK PRIMA Programı web sayfasını inceleyebilirsiniz.

Çevrim içi olarak gerçekleştirilecek Bilgi Günü etkinliğine 16 Mayıs 2025 saat 10:00’da aşağıdaki bağlantı üzerinden katılım sağlanabilecektir.

PRIMA Programı Ulusal Bilgi Günü Webinar Bağlantısı:

https://tubitak-gov.zoom.us/j/95364164378?pwd=Kkx5Dmbbf0ET7LEYdrpiDGR2mFprJe.1

Parola:296488

Toplantı Programı aşağıda yer almaktadır.

Program kapsamında desteklenen Etkinlik Yürütücüleri aşağıda belirlenen yükümlülüklere uymak zorundadır:

1. Etkinlik yürütücüsü, İzleme Belgelerini etkinliğin bitiş tarihinden ya da destek sonuç açıklama tarihinden sonraki 30 gün içinde BİDEB Başvuru ve İzleme Sistemine (e-bideb.tubitak.gov.tr) yüklemek zorundadır. Etkinliğe ait belgelerin 30 gün içinde sisteme yüklenmemesi durumunda, gerekçenin BİDEB’e yazılı olarak bildirilmesi gerekir. Mazeretin Grup Koordinatörü tarafından uygun bulunması halinde destek ödemesi yapılabilir. Ancak belge yükleme süresi etkinliğin bitiş tarihi itibarıyla 6 aydan fazla olamaz.
2. Geçerli bir nedenle etkinlik yer ve tarih değişikliği talep edilmesi durumunda, etkinlik yürütücüsünün başvurusu ve Grup Koordinatörünün onayı ile değişiklik gerçekleşir. Erteleme süresi 6 ayı aşamaz.
3. Etkinliğin düzenlenmesinde TÜBİTAK desteğinden yararlanılan konularda Grup Koordinatörünün yazılı onayı olmaksızın hiçbir değişiklik yapılamaz ve verilen destek belirtilen amaç dışında kullanılamaz.
4. Etkinliğin herhangi bir sebeple yapılamaması nedeniyle iptal edilmesi halinde, durum en geç etkinlik başlangıç tarihinden önce BİDEB’e yazılı olarak bildirilir.
5. Her türlü duyuru ve yayında TÜBİTAK desteğinin belirtilmesi ve TÜBİTAK logosunun kullanılması zorunludur (Tabi olduğu mevzuat gereği logonun kullanılamayacağı tez, makale vb. durumlar hariç). TÜBİTAK logosu, TÜBİTAK internet sayfasında yer alan şekil ve standartlara uygun olarak kullanılmalıdır.
6. Etkinlik desteğinin kullanılması sırasında, etkinlik yürütücüsü, Bilim/Düzenleme Kurulu Üyeleri ile etkinlikte sunum yapacak olanların kendilerinin veya birinci derece akrabalarının sahibi, ortağı olduğu ticari işletmelerden alım yapılamaz.
7. Etkinlik sonrası başvuru koşullarından herhangi birinin sağlanmadığının tespit edilmesi durumunda, GYK önerisi ve Başkanlık kararı ile desteğin tamamı iptal edilir ve ödeme yapılmaz.
8. TÜBİTAK BİDEB tarafından bildirimler elektronik yolla yapılmaktadır. Bu nedenle tebligata elverişli bir elektronik adres verilmesi ve bilgilerin güncel tutulması gerekir.
9. Destek programından yararlanan kişiler, TÜBİTAK Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu Yönetmeliği’nde belirtilen hükümler ve diğer evrensel etik kurallara uymak zorundadır.
10. Yükümlülüklere uyulmaması halinde, taahhütname hükümleri uyarınca işlem yapılır.

• Başvurular bireysel veya takım olarak yapılabilir. 
• Başvuruların, yarışma/etkinliğin düzenleneceği tarihten en az 60 (altmış) gün önce yapılması önerilir. Başvuruların kabul edilebilmesi için, ilgili yarışma/etkinlikten davet veya kabul almış olunması gerekmektedir.
• Başvurular, Bilim ve Toplum Proje Başvuru Sistemi (PBS) (https://bilimtoplum-pbs.tubitak.gov.tr) üzerinden çevrim içi olarak yapılır. Başvuru sistemi eksiksiz doldurularak onaylanır. Talep edilmesi durumunda ek belgelerin de gönderilmesi gerekir.
• Lise öğrencilerinden oluşan takımın başvurusu Takım Danışmanı[1] tarafından, üniversite öğrencilerinden oluşan takımın başvurusu takım üyelerinden biri olan Takım Sorumlusu tarafından yapılır.
• Başvuru değerlendirmesi yalnızca sisteme yüklenen belgeler üzerinden yapılmaktadır. Bu nedenle her bir belge; açık, anlaşılır ve belirlenen içeriğe uygun olacak şekilde sisteme yüklenmelidir. Posta, elektronik posta veya faks ile gönderilen belgeler değerlendirmeye alınmaz.
• Yarışma/Etkinliğe takım olarak başvuranların bir takım ismi oluşturması zorunludur. Aynı takım ismi, başka bir takım tarafından kullanılamaz. TÜBİTAK, aynı takım isimleri ile başvuran takımlardan başvurusunu daha sonra yapan takımdan isim değişikliği ister.
• Başvuru kapsamında takım üyesi değişikliği talep edilebilir. Değişiklikler bt4001@tubitak.gov.tr e-posta adresi üzerinden TÜBİTAK’a bildirilmelidir. Talepler Müdürlük ve/veya Danışma ve Değerlendirme Kurulu (DDK) tarafından değerlendirilir. Ulaşım desteği verilecek başvurularda biletleme işlemi yapıldıktan sonra üye değişiklik talebi kabul edilmez.
• Aynı proje/araç/ürün kapsamında 4001-B çağrısına yapılan başvuruların (desteklenen veya desteklenmeyen) tekrar yeni bir başvuru olarak sunulması durumunda başvuru sistemi üzerinden Değişiklik Bildirim Formu doldurulmalıdır. Değişiklik Bildirim Formu’nda, projede gerçekleştirilen değişiklikler gerekçeleriyle birlikte açıklanmalıdır.

• [1] Lise öğrencilerinden oluşan takım adına başvuru yapan Takım Danışmanı öğretmen/eğitmen aynı zamanda Takım Sorumlusu olmaktadır.

   

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), Türkiye’nin bilim ve teknoloji alanında öncü ülke olma hedefi doğrultusunda yürütülecek projelere katkı sağlamayı sürdürüyor. Ön lisans ve lisans öğrencilerine sanayiye yönelik projeler yoluyla araştırma ve proje yönetimi deneyimi kazandırmak amacıyla başlatılan 2209-B Üniversite Öğrencileri Sanayiye Yönelik Araştırma Projeleri Desteği Programı 2025 Yılı çağrısı başvuruya açılmıştır.

2209-B Üniversite Öğrencileri Sanayiye Yönelik Araştırma Projeleri Desteği Programı 2025 yılı çağrısı başvuru takvimi aşağıdaki gibidir.

Başvurular, 13 Ekim 2025 (Saat 13:30) ve 12 Kasım 2025 (Saat 17:30) tarihleri arasında https://tybs.tubitak.gov.tr/ adresi üzerinden çevrimiçi olarak alınacaktır.

2209-B Üniversite Öğrencileri Sanayiye Yönelik Araştırma Projeleri Desteği Programı çağrı metni ve detaylı bilgi için tıklayınız.

İletişim: bideb2209b@tubitak.gov.tr

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), Türkiye’nin bilim ve teknoloji alanında öncü ülke olma hedefi doğrultusunda yürütülecek projelere katkı sağlamayı sürdürüyor.  Ön lisans ve lisans öğrencilerine araştırma ve proje yönetimi deneyimi kazandırmak amacıyla başlatılan 2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı 2025 yılı çağrısı başvuruya açılmıştır.

2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı 2025 Yılı çağrısı başvuru takvimi aşağıdaki gibidir.

Başvurular, 13 Ekim 2025 (Saat 13:30) ve 12 Kasım 2025 (Saat 17:30) tarihleri arasında https://tybs.tubitak.gov.tr/ adresi üzerinden çevrimiçi olarak alınacaktır.

2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı çağrı metni ve detaylı bilgi için tıklayınız.

İletişim: bideb2209a@tubitak.gov.tr

Başvurular iki aşamada değerlendirilir.

1. Ön inceleme

Ön inceleme aşamasında programın başvuru koşulları doğrultusunda başvuru belgeleri kontrol edilmektedir. Başvuru koşullarından herhangi birini sağlamayan, belgeleri tam olmayan başvurular inceleme sonucunda iade edilir. Elden, faks veya elektronik posta ile gönderilen belgeler değerlendirmeye tabi tutulmaz.

2. Bilimsel değerlendirme

Bilimsel değerlendirme, konusunda uzman panelist veya dış danışmanlar tarafından, aşağıdaki kriterler esas alınarak yapılmaktadır.

   • Yürütücü ve eğitici kadronun yetkinliği
   • Hedef kitlenin uygunluğu ve niteliği
   • Öğretim yöntem(ler)i ve programın niteliği
   • Yaygın etki

Değerlendirme yalnızca sisteme yüklenen belgeler üzerinden yapılmaktadır. Bu nedenle her bir koşula ilişkin belge, açık ve belirlenen içerikte olacak şekilde başvuru formları aracılığıyla sisteme yüklenmelidir. Değerlendirme sonuçları ve destek taban puanları* GYK tarafından görüşülerek Başkanlığa sunulur. Desteklenecek başvurular ve destek miktarları Başkanlık onayı ile kesinleşir. TÜBİTAK tarafından düzenlenen bilimsel eğitim etkinlikleri GYK önerisi ve Başkanlık onayı ile doğrudan desteklenir.

* Temel Bilimler ve bilim tarihi alanlarındaki etkinlikler için destek taban puanları ayrı belirlenebilir.

* Afet ve acil durumlarla (deprem, yangın, sel, su taşkını vb.) ilgili konularda düzenlenecek etkinlikler için destek taban puanı ayrı belirlenebilir.

* 12. Kalkınma Planında yer alan kritik teknoloji alanları ve öncelikli Ar-Ge yenilik konularında düzenlenecek etkinlikler için destek taban puanı ayrı belirlenebilir.

2232-A Uluslararası Lider Araştırmacılar Programı 2025 Yılı Çağrısı Başvuruları Devam Ediyor!

Başvurular TÜBİTAK Yönetim Bilgi Sistemi (TYBS) üzerinden 27 Eylül 2025 – 30 Aralık 2025 (Saat 17.30 GMT+3) tarihleri arasında alınacaktır.
 

Program kapsamında ülkemiz için stratejik öneme sahip araştırma alanlarında yürütülecek projelere katkı sağlamak amacıyla; alanlarında yaptıkları üst düzey bilim ve/veya teknoloji odaklı araştırmalarıyla öne çıkmış, yurt dışında çalışma deneyimi bulunan nitelikli araştırmacıların; Türkiye’ye gelmelerini teşvik etmek ve çalışmalarını Türkiye’deki devlet veya vakıf yükseköğretim kurumlarında, kamu kurumlarında, 6550 sayılı Kanun kapsamında yeterlik almış araştırma altyapılarında, TÜBİTAK Araştırma Merkez veya Enstitülerinde, Ar-Ge veya tasarım merkezine sahip özel sektör kuruluşlarında ya da teknoparklar bünyesinde faaliyet gösteren Türkiye’deki yerleşik sermaye şirketlerinde sürdürebilmeleri için destek verilmektedir.

Program çağrı duyurusuna ulaşmak için görsele tıklayınız.

2232-A Uluslararası Lider Araştırmacılar Programı 2025 Yılı Çağrısı Başvuruları Devam Ediyor!

Başvurular TÜBİTAK Yönetim Bilgi Sistemi (TYBS) üzerinden 27 Eylül 2025 – 30 Aralık 2025 (Saat 17.30 GMT+3) tarihleri arasında alınacaktır.
 

Program kapsamında ülkemiz için stratejik öneme sahip araştırma alanlarında yürütülecek projelere katkı sağlamak amacıyla; alanlarında yaptıkları üst düzey bilim ve/veya teknoloji odaklı araştırmalarıyla öne çıkmış, yurt dışında çalışma deneyimi bulunan nitelikli araştırmacıların; Türkiye’ye gelmelerini teşvik etmek ve çalışmalarını Türkiye’deki devlet veya vakıf yükseköğretim kurumlarında, kamu kurumlarında, 6550 sayılı Kanun kapsamında yeterlik almış araştırma altyapılarında, TÜBİTAK Araştırma Merkez veya Enstitülerinde, Ar-Ge veya tasarım merkezine sahip özel sektör kuruluşlarında ya da teknoparklar bünyesinde faaliyet gösteren Türkiye’deki yerleşik sermaye şirketlerinde sürdürebilmeleri için destek verilmektedir.

Program çağrı duyurusuna ulaşmak için görsele tıklayınız.

2. COST KISA SÜRELİ BİLİMSEL ZİYARET DESTEĞİ (SHORT TERM SCIENTIFIC MISSIONS - STSM)

Kısa Süreli Bilimsel Ziyaret (STSM) desteği araştırmacı mobilizasyonuna yönelik, kurumsal ziyaretleri temel alan bireysel desteklerdir. Temel amacı bireyler arasındaki bilimsel etkileşimi artırmaktır.

2.1. Kimler Başvurabilir?  

Resmi bir araştırma programında doktora öğrencisi veya doktora-sonrası araştırmacı olarak kayıtlı kişiler,
Gerçekleştirilmesi planlanan araştırmayla ilgili bir tüzel kişilik, kurum veya kuruluşta çalışmakta olan bilim insanları.
Başvuru sahibinin eğitim gördüğü/çalıştığı kurum/kuruluş/tüzel kişilik “Gönderen Kuruluş” (Home Institution), başvuruya konu araştırmanın gerçekleştirileceği kurum/kuruluş/tüzel kilişik ise “Kabul Eden Kuruluş” (Host Institution) olarak kabul edilmektedir.    

Aşağıdaki Tabloda STSM başvurularına örnek olabilecek “Kabul Eden Kuruluş” başlıkları verilmektedir:

[1] COST Cooperating Member: Israil

[2] COST International Cooperating Country: https://www.cost.eu/who-we-are/cost-strategy/international-cooperation/

[3] COST Near Neighbour Countries: https://www.cost.eu/who-we-are/cost-strategy/international-cooperation/

Başvurular COST Elektronik sistemi üzerinden gerçekleştirilebilmektedir. (https://e-services.cost.eu/stsm)

2.2. STSM Başvuru Süreci:

1. Araştırmacı uluslararası bilimsel ziyarette bulunacağı kurum/kuruluş ile anlaşır.

2. COST Kısa Süreli Bilimsel Ziyaret (STSM) desteğine başvurabilmek için gerçekleştireceği bilimsel ziyaretin konusuyla uyumlu bir COST Aksiyonu bulur. (Uygun COST Aksiyonunu bulmak için; https://www.cost.eu/cost-actions/browse-actions/)

3. Gerçekleştireceği bilimsel ziyaretin konusuyla uyumlu bir COST Aksiyonu bulduktan sonra https://e-services.cost.eu/stsm adresinden başvurusunu gerçekleştirir. Başvuru esnasında ilgili Aksiyonun seçilmesi gerekmektedir.

4. Gerçekleştirilen başvuru Aksiyon yönetimi tarafından değerlendirilir. Gerçekleştirilecek bilimsel ziyaretin konusuyla COST Aksiyonunun konusunun uyumluluğu incelenir. 

5. Değerlendirme sonucu başvuru sahibine bildirilir.

2.3. Başvuruların Değerlendirilmesi ve Seçimi

Alınan her Kısa Süreli Bilimsel Ziyaret (STSM) başvurusunun değerlendirmesi başvurunun gerçekleştirildiği Aksiyonun Yönetim Komitesi tarafından gerçekleştirilir. Aksiyon Başkanı veya Aksiyon Başkan Yardımcısı veya Aksiyon yönetimi tarafından konuyla ilgili görevlendirilen koordinatör/komite Aksiyon Yönetim Komitesi adına söz konusu değerlendirme işlemini gerçekleştirebilir. Konferans Başvurularının değerlendirmelerine yönelik kritler her bir Aksiyonun kendi Yönetim Komitesi tarafından belirlenmektedir.

Gerçekleştirilen başvurunun değerlendirilmesi ve seçiminde başvuruya konu bilimsel ziyaretin başvurunun gerçekleştirildiği Aksiyonun konusuyla bilimsel açıdan uyumluluğu ve Aksiyonun bilimsel hedeflerine ulaşmasında ne gibi katkılar sağlayabileceği baz alınmaktadır. Bununla birlikte, başvuruların değerlendirmesnde coğrafi kapsayıcılık, cinsiyet eşitliği, genç araştırmacıların desteklenmesi gibi COST kuruluşunun özel önem gösterdiği göstergeler ayrıca dikkate alınmaktadır.

2.4. STSM Kriterleri

Bir Kısa Süreli Bilimsel Ziyaret;

• En az 5 gün olmalıdır,

• En üst gün sınırlaması bulunmamaktadır. Ancak gerçekleştiriecek olan seyahatin COST’un tek bir Grant Period’unun (COST’a dönemsel olarak ABÇP’den aktarılan bütçe dönemi) içerisinde kalacak şekilde planlanması gerekmektedir. Mevcut Grant Period'a dair bilgi başvuru esnasında görüntülenebilmektedir.

• Bir Aksiyonun sona ermesinden önce bitecek şekilde planlanmalıdır.
  Başvuru sahipleri kişisel güvenlik, sağlık, vergi, sosyal güvenlik ve konaklama koşullarıyla ilgili konulardaki düzenlemeleri kendileri yapmakla yükümlüdür.

2.5. STSM Finansal Desteği

Kısa Süreli Bilimsel Ziyaret desteği miktarının belirlenmesinde başvuru sahibinin bütçe talebi ve gerçekleştirilen değerlendirme göz önünde bulundurulmaktadır. STSM desteği başvuru sahibinin başvuruya konu araştırma ziyaretiyle ilgili tüm masrafları karşılamayabilir. Söz konusu destek başvuru sahibinin seyahat, konaklama ve yemek masraflarına yönelik bir katkı niteliğindedir.

Bir STSM desteğinin hesaplanmasında aşağıdaki kriterler dikkate alınmaktadır:

• Her bir başvuru sahibine toplamda en fazla 3.500 Euro miktarında bir destek sağlanabilmektedir. 

• Toplam destek miktarı içerisinde yemek ve konaklama masrafları için günlük en fazla 160 Euro’ya kadar destek ayrılabilmektedir.
  Aksiyon yönetimleri Kısa Süreli Bilimsel Ziyaretin gerçekleştirileceği ülkeye göre değişen oranlarda konaklama ve yemek gündeliklerini belireyebilirler.

COST Kapsama Hedef Ülkelerindeki (Inclusiveness Target Countries-ITC) araştırmacıların katılımının artırılmasına yönelik ek yükümler bulunmaktadır. ITC ülkelerinden gelen araştırmacılar Kısa Süreli Bilimsel Ziyaretlerinin ilk gününü tamamladıklarında toplam STSM desteklerinin %50’sini talep edebileceklerdir. Bu koşulun gerçekleşebilmesi için ilk günün sonunda ziyaret edilen kurum temsilcisinin Aksiyon Yönetimine başvuru sahibinin ilk gününü başarıyla tamamladığını belirtir nitelikte bir e-posta göndermesi yeterlidir. Geri kalan %50’lik kısım STSM sonrası sunulacak olan bilimsel rapordan sonra ödenebilecektir.

2.6. STSM Ödemesinin Onaylanması

STSM desteğini alan araştırmacının ziyaretin sona erdiği günden itibaren 30 gün içerisinde Aksiyon yönetimine ziyaret ile ilgili bilimsel raprounu sunması gerekmektedir. Ödemenin gerçekleştirilebilmesi için sunulan raporun Aksiyon Yönetimi tarafından onaylanması gerkemektedir.

COST ağ destek araçları sayfası için tıklayınız. 

BİDEB 2247-A Ulusal Lider Araştırmacılar Programı 2023 Yılı Başvuru Sonuçları Açıklandı!

2247-A Ulusal Lider Araştırmacılar Programı 2023 yılı kurumumuza yapılan başvurular ile ilgili değerlendirme süreci tamamlanmıştır. Sürece olan ilginizden dolayı teşekkür ederiz.

2023 yılı çağrısı için 2. aşama bilimsel değerlendirmeye alınan 95 kişiden 44’ü destek almaya hak kazanmıştır. Destek oranı %46,3’tür.

Başvuru sahipleri, başvuru durumları ile ilgili sonucu, BİDEB Başvuru ve İzleme Sisteminden (ebideb.tubitak.gov.tr) kullanıcı girişi yaparak “Başvurularım” alanından görebilirler.

Başvurulara ait resmi yazılar 5 Kasım 2024 tarihinden itibaren gönderilmeye başlanacaktır.

2023 yılı başvurularına dair bilgiler aşağıdaki gibidir:
Programa başvuruda bulunan toplam 193 araştırmacıdan 171’i birinci aşama değerlendirmesine alınmış ve 99 tanesi ikinci aşamaya geçmeye hak kazanmıştır. İkinci aşamada, başvuru yapan 95 araştırmacının tümü bilimsel değerlendirmeye alınmıştır. Toplamda 44 araştırmacı/proje desteklenmiştir. Programa başvuranların %22,8’i, ikinci aşama bilimsel değerlendirmeye alınan adayların %46,3’ü desteklenmiştir.

Desteklenecek araştırmacının, destek kararının bildirilmesinden itibaren en kısa süre içerisinde aşağıdaki belgeleri BİDEB’e göndermesi gerekmektedir:

• Başvuru sırasında sistem tarafından otomatik olarak oluşturulan “Onaylı Başvuru Belgesi”nin ıslak imzalı hali

• 1 adet proje önerisi (başvuru sahibi tarafından her sayfası paraflanmış olarak)

• Başvuru sahibinin kamu araştırma merkezlerinde (Bakanlık ve diğer devlet kurumlarına bağlı araştırma enstitüleri ve merkezleri) çalışıyor olması halinde; ilgili kamu araştırma merkezinin bağlı olduğu kamu kuruluşunun en üst yetkilisinden alınacak onay yazısı,

• Proje başlatılmadan önce etik kurul onayı, yasal/özel izin belgesi gerektirip gerektirmediği hususunun bir kez daha değerlendirilmesi önem arz etmektedir. Söz konusu onayların gerekliliği durumunda ilgili merciilere başvurularak temin edilecek belgelerin aslı veya aslı gibidir onaylı hali

Bilgi için:     

Etik Kurul Bilgi Notu
Yasal/Özel İzin Bilgi Notu

• Varsa projeniz kapsamında faydalanacağınız/destek alacağınız kişi/kurum/kuruluşlardan alınacak destek mektubu

Destek almaya hak kazanan araştırmacılar, projenin başlatılması için gerekli olan tüm belgelerini TÜBİTAK BİDEB’e gönderdikten sonra sözleşme işlemleri başlatılacaktır.
 

Program kapsamında burs alan doktora öğrencilerinin proje süresi sonunda henüz mezun olmamaları durumunda bursları 2211 Yurtiçi Lisansüstü Burs Programı kapsamında her iki programdan alacağı toplam bursun süresi 48 ayı geçmeyecek şekilde devam ettirilir. Bu kural, yürütülen projenin son 6 ayında projeye bursiyer olarak dahil edilenler hariç tutulacak şekilde uygulanmaktadır. Program kapsamında desteklenmekte olan araştırmacılarımıza önemle duyurulur.

10/01/2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere; diğer kamu kurum/kuruluşları (MEB, YÖK, KYK, devlet üniversiteleri ve vakıf üniversiteleri vb.) tarafından verilen burslardan yararlananlar aynı anda bu programdan da tam burs ödemesi alabileceklerdir. Bursiyerlere yapılacak ödemeler hususunda program kapsamında desteklenmekte olan araştırmacılarımıza önemle duyurulur.

Program kapsamında burs alan doktora öğrencilerine, eğitim sürelerinin doktoraya kayıt tarihinden itibaren yüksek lisans sonrası doktora eğitimi için 12 yarıyılı, bütünleşik doktora eğitimi için ise 14 yarıyılı aşması durumunda burs ödemesi yapılmayacaktır. Bursiyerlere yapılacak ödemeler hususunda program kapsamında desteklenmekte olan araştırmacılarımıza önemle duyurulur.

2247-A Ulusal Lider Araştırmacılar Programı kapsamında bilimin ve teknolojinin her alanında ülkemiz açısından çığır açıcı nitelikte gelişmeler sağlamaya yönelik hedefler içeren, alanında önemli boşlukları giderebilme ve araştırmacılara yeni bir bakış açısı kazandırabilme fırsatı sunan, önemli bir keşif ve/veya buluş yapma potansiyeli olan projeleri gerçekleştirecek olan yurt içindeki bilim insanlarının çalışmalarının Türkiye’de sürdürülebilirliğinin sağlanmasına ve bu nitelikte sunulacak projelerine destek verilecektir.

Ulusal Lider Araştırmacılar Programı 2023 Çağrı Duyurusu için görsele tıklayınız.

TÜBİTAK tarafından belirlenen 2022-2023 Öncelikli Ar-Ge ve Yenilik Konuları içerisinde yer alan “Avrupa Yeşil Mutabakatı ve İklim Değişikliğine Uyuma Yönelik Ar-Ge ve Yenilik Konuları”na ulaşmak için tıklayınız.