Arama

TÜBİTAK Başkanımız Prof. Dr. Orhan Aydın, 23 Eylül 2025 tarihinde Güney Afrika Pretoria’daki CSIR Uluslararası Konferans Merkezi’nde gerçekleştirilen G20 Araştırma ve İnovasyon Toplantısı’nda (RIMM) yer aldı.

Ulusal koordinasyonu TÜBİTAK tarafından yürütülen G20 Araştırma ve İnovasyon Çalışma Grubu (RIWG), G20 ülkeleri arasında bilim, teknoloji ve inovasyon politikalarında iş birliğini güçlendirmek, ortak öncelikler belirlemek ve sürdürülebilir kalkınmaya katkı sağlamak amacıyla çalışmalarını sürdürüyor. Bu çerçevedeki faaliyetler, Güney Afrika Dönem Başkanlığı ev sahipliğinde gerçekleştirilen toplantı ile sonuçlandırıldı.

Prof. Dr. Aydın konuşmasında; iklim değişikliği, biyolojik çeşitlilik kaybı, afetlere hazırlık ve halk sağlığı gibi küresel sorunlarla mücadelede bilimin ve teknolojinin kritik rolüne dikkat çekti. Açık inovasyon ve açık bilimin sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmadaki önemini vurgulayan Aydın, Türkiye’nin özellikle afet risklerinin azaltılması, su direncinin artırılması ve biyolojik çeşitliliğin korunmasına yönelik G20 girişimlerini güçlü şekilde desteklediğini ifade etti.

Kadınların ve kız çocuklarının bilim ve teknoloji alanında daha etkin rol üstlenmesinin Türkiye’nin öncelikli politikaları arasında yer aldığını belirten Prof. Dr. Aydın, kapsayıcılığın kalkınma hedeflerine ulaşmada vazgeçilmez olduğunun altını çizdi.

Toplantının sonunda kabul edilen Tshwane Bildirisi, “Dayanışma, Eşitlik ve Sürdürülebilirlik için Bilim, Teknoloji ve İnovasyon” vizyonunu ortaya koydu. Bildiride üç öncelik alanına odaklanıldı: Sürdürülebilir Kalkınma için Açık İnovasyon, Sürdürülebilir Kalkınma için Biyoçeşitlilik Bilgisi ve Bilim, Teknoloji ve İnovasyonda Çeşitlilik, Eşitlik, Kapsayıcılık ve Erişilebilirlik. Ayrıca bildirinin parçası olan Tshwane Paketi kapsamında; G20 Açık İnovasyon Platformu gibi somut çıktılar kabul edildi.

Toplantı kapsamında ayrıca çok sayıda ikili görüşme gerçekleştirildi. Bu görüşmeler, Türkiye’nin uluslararası işbirliği fırsatlarını değerlendirmesi ve bilim diplomasisi alanındaki etkinliğini artırması açısından önem taşıdı.

Kabul edilen Tshwane Bildirisi’nin tam metnine aşağıdaki dosyadan erişilebilmektedir.

TÜBİTAK President, Prof. Dr. Orhan Aydın, attended the G20 Research and Innovation Meeting (RIMM) held at the CSIR International Conference Centre in Pretoria, South Africa, on 23 September 2025.

The G20 Research and Innovation Working Group (RIWG), coordinated nationally by TÜBİTAK, continues its work to strengthen cooperation in science, technology and innovation policies among G20 countries, identify common priorities and contribute to sustainable development. Activities within this framework were concluded with the meeting hosted by the South African Presidency.

In his speech, Prof. Dr. Aydın highlighted the critical role of science and technology in combating global issues such as climate change, loss of biodiversity, disaster preparedness and public health. Emphasising the importance of open innovation and open science in achieving sustainable development goals, Aydın stated that Türkiye strongly supports G20 initiatives aimed at reducing disaster risks, increasing water resilience and protecting biodiversity.

Prof. Dr. Aydın stated that women and girls playing a more active role in science and technology is among Türkiye's priority policies, emphasising that inclusivity is indispensable in achieving development goals.

The Tshwane Declaration, adopted at the end of the meeting, set out the vision of ‘Science, Technology and Innovation for Solidarity, Equality and Sustainability’. The Declaration focused on three priority areas: Open Innovation for Sustainable Development, Biodiversity Knowledge for Sustainable Development, and Diversity, Equality, Inclusion and Accessibility in Science, Technology and Innovation. Furthermore, within the scope of the Tshwane Package, which is part of the declaration, concrete outcomes such as the G20 Open Innovation Platform were adopted.

Numerous bilateral meetings were also held during the meeting. These meetings were important in terms of Türkiye's evaluation of international cooperation opportunities and increasing its effectiveness in the field of science diplomacy.

The full text of the adopted Tshwane Declaration can be accessed from the file below.

Between 8 and 31 July 2025, a total of 12 researchers, including 9 Turkish and 3 foreign researchers, conducted significant scientific studies in the Arctic Ocean and its surrounding areas. Researchers from Argentina, Bulgaria and Ecuador also contributed to the scientific studies.

19 Projects, 12 Researchers, 3 High School Students

During the expedition, a total of 19 scientific projects were carried out, primarily in the fields of oceanography, biology, chemistry, atmospheric science, meteorology, and satellite systems. The work was conducted by an expedition team consisting of 5 women and 7 men. The expedition successfully completed a route of over three thousand nautical miles, covering 70 scientific sampling stations designated in the Arctic Ocean.

TASE V also hosted young scientists this year. Three high school students, selected from among the winners of the TÜBİTAK 2204-C and 2204-D High School Student Research Projects Competitions, had the opportunity to test the projects they developed under Arctic conditions.

Scientific Observations: Atmosphere, Microplastics, CTD Profiles

Within the scope of the research, the following activities were carried out in the Arctic Ocean: analysis of seawater properties along CTD profiles, surface temperature and salinity measurements, water and sediment sampling, microplastic analysis, monitoring of atmospheric processes using GNSS data, and observation of meteorological variables on regional and temporal scales.

TASE V also involved researchers from 2 public institutions, 5 universities, and 3 high schools.

Turkey's Polar Vision is Strengthening

The Arctic Region, which is directly related to many fields such as global climate change, marine sciences, life sciences, and meteorology, is of strategic importance in Turkey's scientific diplomacy and sustainability policies.

The National Arctic Scientific Research Expeditions, organised under the coordination of TÜBİTAK MAM KARE, aim to strengthen our country's scientific capacity in the polar regions and increase international scientific cooperation. In this context, the expeditions regularly conducted in the Arctic are making Turkey's scientific presence more visible on a global scale.

8 – 31 Temmuz 2025 tarihleri arasında gerçekleştirilen sefer kapsamında, 9’u Türk ve 3’ü yabancı olmak üzere toplam 12 araştırmacı, Arktik Okyanusu ve çevresinde önemli bilimsel çalışmalara imza attı. Bilimsel çalışmalara ayrıca Arjantin, Bulgaristan ve Ekvador’dan araştırmacılar da katkı sundu.

19 Proje, 12 Araştırmacı, 3 Lise Öğrencisi

Sefer süresince; oşinografi, biyoloji, kimya, atmosfer, meteoroloji ve uydu sistemleri başta olmak üzere toplam 19 bilimsel proje hayata geçirildi. Çalışmalar, 5 kadın ve 7 erkekten oluşan sefer ekibi tarafından yürütüldü. Sefer, Arktik Okyanusu üzerinde belirlenen 70 bilimsel örnekleme istasyonunu kapsayacak şekilde üç bin deniz milini aşkın rota boyunca başarıyla tamamlandı.

TASE V, bu yıl genç bilim insanlarına da ev sahipliği yaptı. TÜBİTAK 2204-C ve 2204-D Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışmaları birincileri arasından seçilen 3 farklı projede yer alan 3 lise öğrencisi, geliştirdikleri projeleri Arktik koşullarında test etme imkânı buldu.

Bilimsel Gözlemler: Atmosfer, Mikroplastik, CTD Profilleri

Araştırmalar kapsamında, Arktik Okyanusu'nda; CTD profilleri boyunca deniz suyu özelliklerinin analiz edilmesi, yüzey sıcaklığı ve tuzluluk ölçümleri, su ve sediman örneklemeleri, mikroplastik analizi, GNSS verileri ile atmosferik süreçlerin izlenmesi, meteorolojik değişkenlerin bölgesel ve zamansal ölçeklerde gözlemlenmesi gerçekleştirildi.

TASE V kapsamında ayrıca 2 kamu kurumu, 5 üniversite ve 3 liseden araştırmacılar yer aldı.

Türkiye'nin Kutup Vizyonu Güçleniyor

Küresel iklim değişikliği, deniz bilimleri, canlı bilimleri, meteoroloji gibi birçok alanla  doğrudan ilişkili olan Arktik Bölgesi, Türkiye’nin bilimsel diplomasi ve sürdürülebilirlik politikalarında stratejik önem taşıyor.

TÜBİTAK MAM KARE koordinasyonunda düzenlenen Ulusal Arktik Bilimsel Araştırma Seferleri, ülkemizin kutup bölgelerine yönelik bilimsel kapasitesini güçlendirmeyi ve uluslararası bilimsel iş birliklerini artırmayı hedefliyor. Bu doğrultuda Arktik’te düzenli olarak sürdürülen seferler, Türkiye'nin bilimsel varlığını küresel ölçekte daha da görünür hale getiriyor.

Yeşil Dönüşüm Odaklı Ar-Ge ve Yenilik için 175 Milyon Dolar

Dünya Bankası tarafından 450 milyon dolar bütçe ile fonlanan ve 6 yıl sürecek olan proje kapsamında TÜBİTAK ve KOSGEB tarafından Türkiye’de yerleşik sermaye şirketlerinin yeşil dönüşümüne yönelik destek verilmesi amaçlanmaktadır.

Türkiye Yeşil Sanayi Projesi kapsamında TÜBİTAK bünyesinde:

• 175 milyon dolar bütçe ile Türkiye'de veya diğer pazarlarda yer alacak yeni yeşil teknolojilerin, ürünlerin veya süreçlerin geliştirilmesini içeren ve yeşil inovasyon faaliyetlerinde bulunan firmalar desteklenecektir.

• Teknoloji tabanlı başlangıç firmaları, KOBİ'ler ve büyük firmaların yanı sıra üniversiteler, araştırma altyapıları ve kamu araştırma merkezleri de bu destekler ile yeşil dönüşüm odaklı teknolojik çözümleri geliştirebilecektir.

• Yeşil üretime, daha yüksek enerji ve kaynak verimliliğine katkıda bulunan Ar-Ge, prototip geliştirme, standart geliştirme ile yeni ürün veya süreç geliştirmeye yönelik projeler desteklenecektir.

Proje kapsamında özel sektöre yönelik hibe ve faizsiz geri ödemeli destekler, ayrıca projelerde ortak olarak yer alabilecek araştırma kurumlarına hibe destek verilecektir.

Destekler üç farklı bileşen altında açılacak çağrılar aracılığıyla sağlanacaktır.

Bileşen 1: Yeşil İnovasyon Teknoloji Mentörlük Desteği

Kazanım: KOBİ’lerin yeşil dönüşüm sürecinde teknoloji ve yenilik ihtiyaçlarına yönelik stratejik yol haritalarının oluşturulması

Bu kapsamda, yeşil dönüşüme uygun iş modellerini, tedarik ve değer zincirlerini, ürün ve hizmetlerini gözden geçirmek isteyen KOBİ'lere çözüm ortakları ile birlikte teknik yardım sağlanacaktır.

Bileşen 2: Sanayide Yeşil Dönüşüm Desteği

Kazanım: Sanayinin yeşil dönüşümüne yönelik teknolojik çözümlerin ticarileşmesini kolaylaştıracak Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi

Bu kapsamda, firmaların yeşil dönüşüm faaliyetlerine yönelik Teknoloji Hazırlık Seviyesi (THS) 5-9 aralığını kapsayan prototip geliştirme ya da iyileştirme, validasyon ve sertifikasyon testleri, yerinde uygulama, ölçeklendirme, demonstrasyon ve saha denemeleri çalışmaları desteklenecektir.

Bileşen 3: SAYEM Yeşil Dönüşüm Desteği

Kazanım: Türkiye’nin yeşil büyümesine katkı sağlayacak katma değeri yüksek ürün veya ürün gruplarının geliştirilmesi için teknoloji ekosistemlerinin (Sanayiye Yönelik Ar-Ge ve Yenilik Ağları) oluşturulması

Bu destek ile, özel sektör öncülüğünde ortak bir vizyon ve yol haritası etrafında bir araya gelen paydaşları içeren yenilik platformlarının oluşturulması ve ürünleştirme odağında oluşturulan yol haritaları kapsamındaki Ar-Ge ve yenilik projeleri desteklenecektir.  

Bileşen 1: Yeşil İnovasyon Teknoloji Mentörlük Desteği

KOBİ’lerin yeşil dönüşüm sürecinde teknoloji ve yenilik ihtiyaçlarına yönelik stratejik yol haritalarının oluşturulması süreci desteklenecektir.

Destek kapsamında, yeşil dönüşüme uygun iş modellerini, tedarik ve değer zincirlerini, ürün ve hizmetlerini gözden geçirmek isteyen KOBİ'lere çözüm ortakları ile birlikte teknik yardım sağlanacaktır. Bu yaklaşım aynı zamanda firmalara bilgi transferini destekleyecek ve KOBİ’lerde teknik yenilik kapasitesini güçlendirecektir.

KOBİ’lerin çözüm ortaklarından alacağı hizmetin %90’ı TÜBİTAK tarafından hibe olarak verilecektir. Çözüm ortakları TÜBİTAK’ın akredite edeceği alanında uzman kuruluşlardan oluşacaktır.

İlgili bileşen TÜBİTAK TEYDEB  tarafından yürütülmekte olan 1601 Programı altında açılacak çağrı ile desteklenecektir. Destek süresi en fazla 6 ay olup proje başına bütçe en fazla 210.000 TL’dir.

Yeşil Dönüşüm Teknoloji Mentörlük Çağrısı kapsamında, hizmet vermek isteyen çözüm ortağı kuruluşlar için niyet beyanı alınmasına ilişkin başvurular açılmıştır.

Detaylı bilgiye ulaşmak için tıklayınız.

Bileşen 2: Sanayide Yeşil Dönüşüm Desteği

Sanayinin yeşil dönüşümüne yönelik teknolojik çözümlerin ticarileşmesini kolaylaştıracak Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi amaçlanmaktadır.

Bu kapsamda, firmaların yeşil dönüşüm faaliyetlerine yönelik Teknoloji Hazırlık Seviyesi (THS) 5-9 aralığını kapsayan prototip geliştirme ya da iyileştirme, validasyon ve sertifikasyon testleri, yerinde uygulama, ölçeklendirme, demonstrasyon ve saha denemeleri çalışmaları desteklenecektir.

Söz konusu çalışmalar daha önce TÜBİTAK TEYDEB tarafından desteklenmiş veya KOSGEB ya da diğer ulusal ya da uluslararası fonlar ve firmaların öz kaynakları ile yürütmüş olduğu, henüz ticarileşmemiş Ar-Ge çalışmalarının devamı niteliğinde olacaktır.

Desteğe KOBİ ve büyük ölçekli kuruluşların başvuruları mümkün olup, ortaklı başvuru da yapılabilecektir. Destek süresi en fazla 24 ay, proje bütçesi üst limiti mikro/küçük ölçekli firmalar için 7,5 Milyon TL, orta ölçekli firmalar için 12 Milyon TL, büyük ölçekli firmalar için 22,5 Milyon TL’dir.

Destekten faydalanacak sermaye şirketlerine faizsiz geri ödemeli finansman sağlanacaktır. Destek oranı sırasıyla büyük şirketler için  %70, KOBİ’ler için %80, deprem bölgesindeki KOBI’ler için ise %90’dır.

Bahse konu finansmanın, büyük şirketler için %50’si; KOBİ’ler için %40’ı geri ödenmek üzere firmalardan talep edilecektir. Bu oranlar proje sonunda çağrıda belirtilen başarı kriterlerinin karşılanması durumunda büyük şirketler için %30’a; KOBİ’ler için %20’ye düşecektir. Kullanılacak desteğin geri ödemesi proje bittikten 1 yıl sonra başlayacaktır.

İlgili bileşen kapsamında, TÜBİTAK 1832 - Sanayide Yeşil Dönüşüm Çağrısı açılmıştır.

Çağrıya yönelik detaylı bilgi için tıklayınız.

Bileşen 3: SAYEM Yeşil Dönüşüm Desteği 

Özel sektör, üniversite ve kamu iş birliğiyle yenilik platformları oluşturularak, ülkemizin yeşil büyümesine katkı sağlayacak katma değeri yüksek ürün veya ürün grubu geliştirilmesi için bir teknoloji ekosistemi olan Sanayiye Yönelik Ar-Ge ve Yenilik Ağları (SAYEM) desteklenecektir.

Türkiye'de sanayinin sürdürülebilir ve verimli yeşil dönüşümüne katkıda bulunan Ar-Ge, prototip geliştirme, standart geliştirme ile yeni ürün veya süreç geliştirme faaliyetlerine odaklanılacaktır.

Özel sektör öncülüğünde, üniversite ve kamu iş birliğiyle ihtisaslaşmış Ar-Ge ve Yenilik Platformlarının kurulması, bu platformlar aracılığıyla Ürünleştirme Yol Haritalarının oluşturulması ve bu çerçevede yeşil dönüşüme yönelik ürün veya ürün gruplarına yönelik Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerini içeren Ürünleştirme Programları desteklenecektir.

Hedeflenen ürün veya ürün grubunun THS 5 ve üzeri teknolojiler kullanılarak son kullanıcılar ile işbirliği içerisinde THS 9’a ulaştırılması ve başarılı bir şekilde ticarileştirilmesi beklenmektedir.

Platformların, Ar-Ge projesi yönetimi tecrübesine sahip büyük veya orta ölçekli bir yürütücü kuruluş tarafından yönetilmesi beklenmektedir. Ek olarak, platformda aşağıdaki kurum/kuruluş tiplerinden en az birer ortak bulunması gerekmektedir.

• Ar-Ge veya Tasarım Merkezi Belgesine sahip Türkiye’de yerleşik sermaye şirketi

• KOBİ

• Araştırma kurumu (üniversiteler, kamu araştırma merkez ve enstitüleri, 6550 sayılı kanun kapsamında yeterlik almış araştırma altyapıları)

İlgili destek kapsamında destek süresi en fazla 36 ay; destek bütçesi platform başına en fazla 300.000.000 TL olarak uygulanacaktır.

Platform kapsamında proje bütçesi üst limiti KOBİ’ler için 15 Milyon TL, büyük ölçekli firmalar için 60 Milyon TL ve araştırma kurumları için 10 Milyon TL’dir.

Platform bünyesinde yer alan sermaye şirketlerine faizsiz geri ödemeli finansman sağlanacaktır. Destek oranı sırasıyla büyük şirketler için %70, KOBİ’ler için %80, deprem bölgesindeki KOBI’ler için ise %90’dır.

Bahse konu finansmanın, büyük şirketler için %50’si; KOBİ’ler için %40’ı geri ödenmek üzere firmalardan talep edilecektir. Bu oranlar proje sonunda çağrıda belirtilen başarı kriterlerinin karşılanması durumunda büyük şirketler için %30’a; KOBİ’ler için %20’ye düşecektir. Kullanılacak desteğin geri ödemesi proje bittikten 1 yıl sonra başlayacaktır.

Ayrıca destek kapsamında araştırma kurumlarına %100 hibe destek sağlanacaktır.

İlgili bileşen kapsamında, TÜBİTAK 1833 - SAYEM Yeşil Dönüşüm Çağrısı açılmıştır.

Çağrıya yönelik detaylı bilgi için tıklayınız.

Türkiye Yeşil Sanayi Projesi kapsamındaki Ar-Ge ve Yenilik desteklerinde "Yeşil Büyüme Teknoloji Yol Haritası” ve İklim Şurası Bilim ve Teknoloji Komisyonu kapsamında belirlenen konu başlıklarına odaklanan projeler desteklenecektir.

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile işbirliği içinde TÜBİTAK tarafından, ilgili tüm kamu, özel sektör ve akademiden paydaşlarla birlikte 2023 yılında “Yeşil Büyüme Teknoloji Yol Haritası” hazırlanmıştır. Yol Haritası kapsamında karbon emisyonu açısından ön plana çıkan ve pek çok sektör için kritik girdileri sağlayan demir-çelik, alüminyum, çimento, kimyasallar, plastik ve gübre olmak üzere 6 sektör kapsanmıştır.

Bu sektörlerdeki konulara ek olarak, daha geniş bir bakış açısıyla İklim Şurası Bilim ve Teknoloji Komisyonu çalışmaları kapsamında “Temiz ve Döngüsel Ekonomi”, “Temiz Erişilebilir ve Güvenli Enerji Arzı”, “Yeşil ve Sürdürülebilir Tarım”, “Sürdürülebilir Akıllı Ulaşım” alanlarında belirlenen geniş kapsamlı konulardaki projeler de desteklenecektir.

Desteklenecek tüm Ar-Ge ve yenilik konularına aşağıdaki bağlantıdan erişebilirsiniz:

Yeşil Büyüme Teknoloji Yol Haritası kapsamındaki konuların detaylı açıklamalarını içeren sektör raporlarına ve yol haritasıyla ilgili genel bilgilere aşağıdaki Yeşil Büyüme Teknoloji Yol Haritası web sayfası bağlantısından erişebilirsiniz:

Yeşil Büyüme Teknoloji Yol Haritası Web Sitesi

TÜBİTAK’ın hak sahibi olduğu ve tüm dünya çapında koruması devam eden 138 patent ailesinden doğmuş toplam 335 adet patent/patent başvurusu tabloda verilmektedir. 

Patent portfoyümüz;

• Ulusal Patentler/Başvurular: 30'u Türkiye olmak üzere başvuru süreci devam eden toplam 40 ulusal patent başvurusu ve 124'ü Türkiye'de olmak üzere tescil süreci tamamlanmış toplam 282 tescilli ulusal patent,
• Bölgesel Patentler/Başvurular: Başvuru süreci devam eden 9 Avrupa patent başvurusu, ulusal geçerlilikleri devam eden 51 tescilli Avrupa patenti ve 1 tescilli Avrasya patenti,
• Uluslararası Başvurular: Başvuru süreci devam eden 4 uluslararası PCT patent başvurusu ve ulusal/bölgesel faza giriş başvuruları yapılmış 55 uluslararası PCT patent başvurusu

içermektedir.

İlgili tabloda sarı renk ile belirtilenler süreci devam eden patent başvurularını, yeşil renk ile belirtilenler tescil edilmiş patentleri temsil etmektedir.

İlgili patent/patent başvurusuna dair bibliyografik bilgileri de içeren detaylı bilgilere tabloda belirtilen bağlantılardan ulaşılabilir.

Patent/patent başvurusunun geçerli olduğu ve tabloda kısaltmalarla belirtilen ülke kodlarına aşağıdaki bağlantıdan ulaşılabilir.

http://www.wipo.int/pct/guide/en/gdvol1/annexes/annexk/ax_k.pdf