1515 - Frontier R&D Laboratory Support Programme
TÜBİTAK 1515 Öncül Ar-Ge Laboratuvarları Destekleme Programının amacı,
- Türk bilim insanlarının araştırma niteliklerinin yükseltilmesi ve
- Ülkemizin belirli bilim ve teknoloji alanlarında küresel çekim merkezi olmasının sağlanmasıdır.
Belirtilen amaçlarla, alanında öncül bilimsel ve teknolojik bilgi üreten ulusal/uluslararası kuruluşların Türkiye’de kuracağı Ar-Ge Laboratuvarlarının belirli giderleri geri ödemesiz (hibe) olarak desteklenecektir.
Alanında öncül bilimsel ve teknolojik bilgi üreten ulusal/uluslararası kuruluşların, geleceğin teknolojilerini geliştirmeye dönük bilimsel hedefler içeren ve değerlendirme sonucu TÜBİTAK tarafından kabul edilen araştırma programı kapsamında;
- Yeni bilgiler üretilmesi ve uygulanması,
- Bilimsel yorumların yapılması,
- Güncel ve gelecekte karşılaşılması muhtemel teknolojik ve bilimsel problemlerin çözümüne yönelik çalışmalar yapılması,
- Kavramsal doğrulama, yeni kuramsal çerçeveler oluşturulması
amaçlı temel ve/veya uygulamalı araştırmaya dayanan faaliyetlerinin desteklenmesi esastır.
Ar-Ge Laboratuvarı destek süresi beş (5) yıldır. Ancak bu süre Yürütme Komitesi kararı ve Başkanlık onayı ile en fazla beş (5) yıl daha uzatılabilir.
Program kapsamında desteklenen laboratuvarlar, destek süresi içerisinde geri ödemesiz (hibe) olarak desteklenir.
Bir takvim yılındaki destek tutarı onüç (13) milyon TL’yi geçemez.
Desteklenen Gider Kalemleri
TÜBİTAK tarafından kabul edilmesi şartıyla Ar-Ge Laboratuvarı bütçesi aşağıdaki kalemlerden oluşur:
- Personel Giderleri
- Danışmanlık ve Eğitim Giderleri
- Genel Giderler
1515 kodlu TÜBİTAK Öncül Ar-Ge Laboratuvarları Destekleme Programı kapsamında desteklenecek öncül teknoloji alanları:
- Bilgi güvenliği,
- Bulut bilişim,
- Biyoteknolojik ilaç teknolojileri,
- Blokzincir teknolojileri,
- Kuantum teknolojileri,
- Büyük veri ve veri analitiği,
- Robotik, Mekatronik ve otomasyon,
- Modelleme ve simülasyon teknolojileri,
- Yönlendirilmiş ve yoğun enerji teknolojileri,
- Yapay zekâ ve makine öğrenmesi,
- Görünmezlik teknolojileri,
- Eklemeli imalat,
- İleri fonksiyonel malzeme ve enerjik malzeme teknolojileri,
- Enerji depolama,
- Fosil yakıtlar: kömür,
- Nesnelerin interneti,
- Motor teknolojileri,
- Biyoenerji,
- Genişbant teknolojileri,
- Rüzgar enerjisi,
- Güç elektroniği,
- İtki ve güç sistemleri teknolojileri,
- Güneş enerjisi,
- Biyomedikal ekipman teknolojileri,
- Mikro/nano/opto-elektronik,
- Kimyasal, biyolojik, radyolojik, nükleer (KBRN) savunma teknolojileri,
- Tarım ve hayvan biyoteknolojisi
Programa başvuru süreci Ana kuruluşun TEYDEB’e niyet beyanında (niyet beyanı hazırlama kılavuzu linki verilecek) bulunmasıyla başlar. TEYDEB’e niyet beyanında bulunan Ana kuruluşun son üç (3) yıldan herhangi birindeki Ar-Ge harcamasını 15 milyon TL ve üzerinde olması gerekir. (2022 yılı için geçerli tutardır. Koşulda belirtilen Ar-Ge harcaması tutarı bir önceki yıl sonu TÜFE ortalama yüzde değişimi oranında her yılın Ocak ayında artırılır.)
Niyet beyanının Yürütme Komitesi tarafından uygun bulunması halinde başvuru aşamasına geçilir ve Ana kuruluş ya da kuruluş (Ana kuruluşun yönetim hakkına sahip olduğu, Türkiye’de yerleşik sermaye şirketi) programa başvuru yapabilir.
1515 - Öncül Ar-Ge Laboratuvarları Destekleme Programı sürekli olarak başvuruya açık bir programdır. Başvurular yılın herhangi bir iş gününde yapılabilir.
- Niyet Beyanının değerlendirilmesi (Yürütme Kurulu)
Niyet beyanı, Yürütme Kurulu tarafından aşağıda belirtilen kriterler çerçevesinde değerlendirilir:
- Aday kuruluşun Programın Uygulama Esasları 10. Maddesinde belirtilen başvuru koşullarına uygunluğu,
- Niyet beyanında sunulan faaliyetler ve hedeflerin programa uygunluğu,
- Faaliyet ve hedeflerin beklenen etkileri
- Başvuru Formunun Ön değerlendirmesi (Yürütme Kurulu)
Niyet beyanının uygun bulunması halinde Kuruluş tarafından TÜBİTAK’a iletilen Başvuru Formu Yürütme Kurulunca ön değerlendirmeye alınır. Ön değerlendirmede, Yürütme Kurulu tarafından başvuru formunda değerlendirmeye yönelik içeriğin tamamlanması amacıyla kuruluştan revizyon talep edilebilir.
Ön değerlendirme sonucunda hakem değerlendirmesine uygun bulunan başvurulara ulusal/uluslararası hakemlerden oluşan bir hakem heyeti atanır.
- Panel Değerlendirmesi (Hakem Heyeti)
Hakem heyeti TÜBİTAK’ta panel değerlendirmesi yaparak Panel Ortak Raporu hazırlar ve bu raporu Yürütme Kuruluna iletir. Panel değerlendirmesi sırasında başvuru sahibi kuruluş başvurusu hakkında sunum yapmak için panele davet edilir.
- Başvurunun Değerlendirilmesi (Yürütme Kurulu)
Yürütme Kurulu Panel Ortak Raporunu değerlendirir ve uygun bulduğu başvuruları onay için TÜBİTAK Başkanlığına iletir.
- Destek Sürecinin Başlaması
TÜBİTAK Başkanlık onayının alınması ile destek süreci başlar.
Sıkça sorulan sorulara verilen yanıtlarla ilgili daha detaylı bilgiye ulaşmak veya bu bölümde yer almayan sorularınız için programın Uygulama Esaslarını inceleyebilirsiniz. Başvuru sahiplerinin Uygulama Esaslarını okuyup, anladıkları kabul edilmektedir. Sorumluluk başvuru sahibine aittir.
Yeni bilgiler üretilmesi ve uygulanması, bilimsel yorumların yapılması, güncel ve gelecekte karşılaşılması muhtemel teknolojik ve bilimsel problemlerin çözümüne yönelik çalışmalar yapılması, kavramsal doğrulama, yeni kuramsal çerçeveler oluşturulması amaçlı temel ve/veya uygulamalı araştırmaya dayanan faaliyetler desteklenmektedir.
Desteklenecek öncül teknoloji alanları T.C. Cumhurbaşkanlığı Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikaları Kurulu (BTYPK) tarafından veya TÜBİTAK tarafından belirlenen öncelikli alanları kapsar. Öncelikli alanlar haricinde gelen başvuruların değerlendirmeye alınması öncesinde Yönetim Kurulu kararı aranır. (Uygulama Esasları-MADDE 8)
1515 - Öncül Ar-Ge Laboratuvarları Destekleme Programı sürekli olarak başvuruya açık bir programdır. Başvurular yılın herhangi bir iş gününde yapılabilir.
Programa başvuru süreci, Ana kuruluşun TEYDEB’e niyet beyanında bulunmasıyla başlar. (Uygulama Esasları-MADDE 10)
Programa başvuru süreci Ana kuruluşun TEYDEB’e niyet beyanında (niyet beyanı hazırlama kılavuzu linki verilecek) bulunmasıyla başlar. TEYDEB’e niyet beyanında bulunan Ana kuruluşun son üç (3) yıldan herhangi birindeki Ar-Ge harcamasını 15 milyon TL ve üzerinde olması gerekir. (2022 yılı için geçerli tutardır. Koşulda belirtilen Ar-Ge harcaması tutarı bir önceki yıl sonu TÜFE ortalama yüzde değişimi oranında her yılın Ocak ayında artırılır.)
Niyet beyanının Yürütme Komitesi tarafından uygun bulunması halinde başvuru aşamasına geçilir ve Ana kuruluş ya da kuruluş (Ana kuruluşun yönetim hakkına sahip olduğu, Türkiye’de yerleşik sermaye şirketi) programa başvuru yapabilir.
Kuruluşun TÜBİTAK’a Niyet Beyanı sunması için Türkiye’de yerleşik bir kuruluş olması gerekmemektedir. Bir önceki sorunun cevap içeriğinde ve Uygulama Esaslarındaki şartları sağlayan, Türkiye ya da yurt dışında yerleşik sermaye şirketleri niyet beyanı sunabilirler. (Uygulama Esasları-MADDE 3 ve 10)
Niyet Beyanında Bulunması Gereken Hususlar niyet beyanı kılavuzunda belirtilmiştir. Yardım için 1515@tubitak.gov.tr adresine başvurulabilir. Niyet Beyanı kabul edilen başvuru sahiplerine, başvuru hazırlanması aşamasında TEYDEB uzmanlarınca destek verilmektedir.
Başvuru formu İngilizce ve Türkçe olmak üzere 1’er nüsha halinde alınır. Başvuru formları arasında çelişkili ibare olması durumunda Türkçe sunulan form esas alınır. (Uygulama Esasları-Ek)
Teslim edilecek İngilizce başvuru formunun Yeminli Mütercim/Tercüman tarafından onaylanması gerekmemektedir. Başvuru formları arasında çelişkili ibare olması durumunda Türkçe sunulan form esas alınır. (Uygulama Esasları-Ek)
Ana kuruluşun kendi verisiyle niyet beyanında bulunması gerekmektedir. Niyet beyanının uygun bulunması durumunda, Ana kuruluş veya Ana kuruluşun yönetim hakkına sahip olduğu kuruluş programa başvuru yapabilecektir.
Ar-Ge Laboratuvarı destek süresi beş (5) yıldır. Ancak bu süre Yürütme Kurulu kararı ve Başkanlık onayı ile en fazla beş (5) yıl daha uzatılabilir. (Uygulama Esasları-MADDE 4)
Laboratuvar giderleri geri ödemesiz (hibe) olarak desteklenir. (Uygulama Esasları-MADDE 4)
Bir takvim yılındaki destek tutarı onüç (13) milyon TL’yi geçemez. (Uygulama Esasları-MADDE 5)
Ar-Ge Laboratuvarı bütçesi aşağıdaki kalemlerden oluşur:
Personel giderleri: Destek kapsamına alınacak toplam personel sayısının en az %50’sinin Türk Uyruklu olması ve destek kapsamına alınacak toplam personel sayısının en az üçte birinin doktoralı olması şartı aranır.
- Destek kapsamına alınacak Türk Uyruklu Ar-Ge Personelinin aylık maliyetleri, %75 destek oranı ile desteklenir.
- Yurt dışındaki üniversiteler ve/veya araştırma merkezlerinde laboratuvar başvurusuna konu olan alanda görev alıp, yerel olarak bulunamayan niteliklere sahip olan Türk Uyruklu personelin başvurusu yapılan laboratuvarda çalışması durumunda, Yürütme Kurulu’nun onayı ile ilgili personel %100’e kadar destek oranı ile desteklenebilir.
- Kamu kurum ve kuruluşları ile devlet ve vakıf üniversitelerinin kadro veya pozisyonlarında Ar-Ge Laboratuvarında proje yürütücüsü, araştırmacı veya yardımcı personel olarak görev alanların personel giderleri desteklenmez, bu kişilere Yönetim Kurulunca belirlenen limitlerde PTİ verilir. PTİ Ar-Ge Laboratuvarı bütçesi içinde kabul edilir. Ancak söz konusu kişiler, Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde ortak veya yönetici oldukları şirket vasıtası ile veya ilgili bölgeden sorumlu yönetici şirket yoluyla Ar-Ge Laboratuvarında görev almaları halinde, bu kişilerin maliyetleri Danışmanlık Hizmeti olarak Ar-Ge Laboratuvarı bütçesinde yer alabilir.
- Yabancı Uyruklu Ar-Ge Personelinin aylık maliyetleri, en az %25 en fazla %100 destek oranı ile desteklenir. Her bir Yabancı Uyruklu Ar-Ge Personelinin maliyetinin destek oranı personelin niteliğine bağlı olarak Yürütme Kurulu tarafından belirlenir. Yabancı Uyruklu Ar-Ge Personeli Giderleri toplamı, toplam bütçenin %15’ini geçemez.
Danışmanlık ve Eğitim Giderleri: Yurt içi ve yurt dışı danışmanlık ve eğitim giderleri %75 destek oranı ile desteklenir. Yurt içi ve yurt dışı danışmanlık ve eğitim hizmet bedeli toplamı, Ar-Ge laboratuvarının destek kapsamına alınan bütçesinin %25’ini geçemez. Toplam yurt dışı danışmanlık ve eğitim hizmet bedeli, Ar-Ge laboratuvarının destek kapsamına alınan toplam bütçesinin %15’ini geçemez. Proje personelinin kongre, konferans, sempozyum vb. bilimsel etkinliklere katılım ücreti, Ar-Ge laboratuvarı faaliyetleri ile uyumlu bulunması durumunda desteklenir. Proje personelinin desteklenen eğitim ve bilimsel etkinliklere katılımı için gerçekleştirdiği seyahatlerde, ekonomi sınıfı uçak, tren, otobüs, gemi ile yapılan şehirlerarası ve uluslararası ulaşım giderleri desteklenir. Konaklama giderleri destek kapsamı dışındadır.
Genel Giderler: Ar-Ge Laboratuvarının faaliyetlerini yürütmek amacıyla gerçekleşen; destek personeli, elektrik, su, gaz, bakım onarım, haberleşme, kira, kırtasiye, sarf malzemesi, mefruşat vb. giderlere karşılık gelen harcamalar Ar-Ge Laboratuvarı genel giderlerini oluşturur. Genel giderler Ar-Ge Laboratuvarının dönemsel faaliyet raporunun değerlendirilmesi neticesinde destek kapsamına alınan personel giderlerinin %5’i olarak hesaplanır. Genel giderler için harcama ve gider belgeleri TEYDEB’e sunulmaz. (Uygulama Esasları-MADDE 9)
Kuruluşun içerisinde yer aldığı yurt içi ve yurt dışında yerleşik diğer grup şirketlerinden alınan danışmanlık ve eğitim desteklenir mi?
Kuruluşun içerisinde yer aldığı yurt içi ve yurt dışında yerleşik diğer grup şirketlerinden alınacak danışmanlık ve eğitim hizmet alımı giderleri desteklenmemektedir. (Uygulama Esasları-MADDE 9)
Programa ortak başvuru yapılabilmektedir. (Uygulama Esasları-MADDE 10, MADDE 11)
Programa test laboratuvarı kurmak için başvuru yapılmamaktadır. Program kapsamında temel ve uygulamalı araştırmaların yapılması, yeni bilgilerin üretilmesi bu araştırma sonucunda elde edilen yeni bilgiler kullanılarak yeni sistemlerin tasarlanması ve hazırlanması, bu yolla patentler, yeni teknolojiler ve yeni know-how oluşturulması amacıyla kurulacak AR-GE laboratuvarları desteklenmektedir.
Söz konusu şartların dönemsel faaliyet raporunun kapsadığı dönemde 4 aydan fazla süre ile sağlanamaması durumunda, kuruluş dönemsel faaliyet raporunda bu şartları sağlamak için bir sonraki dönemde yapacaklarını içeren planını sunar. Yürütme Kurulu söz konusu planı dönemsel faaliyet raporu ile birlikte değerlendirerek destek sürecinin devam etmesine veya Uygulama Esaslarının 29 uncu madde hükümlerine göre projenin yürürlükten kaldırılmasına karar verir. (Uygulama Esasları-MADDE 9)
Doktora öğrencileri bu kapsamda değerlendirilmemektedir. (Uygulama Esasları-MADDE 9)
Ortak kuruluş olarak yer alan Kamu kurum ve kuruluşları ile devlet ve vakıf üniversitelerinin kadro veya pozisyonlarında görevli kişilerin Ar-Ge Laboratuvarında proje yürütücüsü, araştırmacı veya yardımcı personel olarak görev almaları durumunda personel giderleri desteklenmez; bu kişilere Yönetim Kurulunca belirlenen limitlerde PTİ verilir. PTİ Ar-Ge Laboratuvarı bütçesi içinde kabul edilir. Ancak Öncül Ar-Ge Laboratuvarı projesinde Ortak kuruluş olarak yer almayan Kamu kurum ve kuruluşları ile devlet ve vakıf üniversitelerinin kadro veya pozisyonlarında görevli kişilerin, Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde ortak veya yönetici oldukları şirket vasıtasıyla veya ilgili bölgeden sorumlu yönetici şirket yoluyla Ar-Ge Laboratuvarında görev almaları halinde, bu kişilerin maliyetleri Danışmanlık Hizmeti olarak Ar-Ge Laboratuvarı bütçesinde yer alabilir. (Uygulama Esasları-MADDE 9)
Yabancı uyruklu Ar-Ge personelinin aylık maliyetleri, en az %25 en fazla %100 destek oranı ile desteklenir. Her bir yabancı uyruklu Ar-Ge personelinin maliyetinin destek oranı personelin niteliğine bağlı olarak Yürütme Kurulu tarafından belirlenir. Yabancı uyruklu Ar-Ge personelinin giderlerinin toplamı, toplam bütçenin %15’ini geçemez. (Uygulama Esasları-MADDE 9)
Destek kapsamına alınan ortalama aylık maliyet, ilgili personelin görevi ile ilişkili olmak üzere;
a) Ar-Ge Laboratuvar Yöneticisi için ilgili yılda geçerli olan brüt asgari ücretin 30 katını,
b) Proje Yürütücüleri için ilgili yılda geçerli olan brüt asgari ücretin 20 katını,
c) Araştırmacılar için ilgili yılda geçerli olan brüt asgari ücretin 15 katını geçemez. (Uygulama Esasları-MADDE 9)
Genel giderler Ar-Ge Laboratuvarının dönemsel faaliyet raporunun değerlendirilmesi neticesinde uygun bulunan personel giderlerinin %5’i olarak hesaplanır. Genel giderler için harcama ve gider belgeleri TEYDEB’e sunulmaz. (Uygulama Esasları-MADDE 9)
Kuruluşlar, Uygulama Esasları hükmü doğrultusunda ilgili kanunlar kapsamında personel için sağlanan her türlü destek, teşvik ve istisnalardan faydalanabilirler. Ancak, kuruluşların yararlandıkları destek, teşvik ve istisnaları personel maliyetlerinden düşürdükten sonra kalan tutarı TÜBİTAK’a beyan etmesi gerekmektedir. “28/02/2008 tarih ve 5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesine ilişkin Kanunda yer alan “Gelir vergisi stopajı teşviki”, “Damga vergisi istisnası” ile “Sigorta primi desteği”, 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununda yer alan Bölgede elde edilen ücretlere ilişkin gelir vergisi istisnası ile diğer kanunlar kapsamında personel için sağlanan her türlü destek, teşvik ve istisnalar proje personel maliyetine dahil edilmez, TEYDEB’e beyan edilmez ve desteklenmez.” (Uygulama Esasları-MADDE 9)
Kuruluşlar kamunun veya uluslararası fonların sağladığı diğer desteklerden yararlanabilirler. Ar-Ge Laboratuvarının destek süresi içinde, diğer kamu veya uluslararası kaynaklardan sağlanan geri ödemesiz desteklerin TEYDEB’e beyan edilecek maliyetlerden düşürülmesi gerekir. Ancak, desteklerinden yararlanılan söz konusu kamu kurum ve kuruluşların destek mevzuatında diğer kamu kurum ve kuruluşlarının desteklerinden yararlanılamayacağı yönünde hüküm olması halinde söz konusu harcama ve giderler TEYDEB’e beyan edilmez ve desteklenmez. İlgili destek mevzuatında yer alan hükme aykırı olarak TEYDEB’e beyan edilen harcama ve giderlerin desteklenmesi ve bu durumun tespit edilmesi halinde bu harcama ve giderler 6183 sayılı Kanun gereğince belirlenen gecikme faizi uygulanmak suretiyle kuruluştan tahsil edilir. (Uygulama Esasları-MADDE 6)
Kuruluşa, TÜBİTAK bütçesine gider kaydedilmek üzere teminat karşılığında transfer ödemesi yapılabilir. Ar-Ge Laboratuvarı sözleşmesi TÜBİTAK tarafından imzalanmadan kuruluş transfer ödemesi talebinde bulunamaz. Transfer ödemelerinin her biri, dönemsel faaliyet planındaki destek kapsamına alınan gider kalemlerine ait tutarlara destek oranları uygulandıktan sonra oluşan toplam bütçenin yüzde yirmi beşi (%25) ve 2.000.000.-TL (İki milyon Türk Lirası)’nı geçemez. Proje destek bitiş tarihine 3 aydan az bir süre kala transfer ödemesi yapılmaz. Transfer ödemesi ile ilgili detaylı bilgi için programın Mali Rapor Hazırlama Kılavuzunu inceleyebilirsiniz. (Uygulama Esasları-MADDE 15)
TÜBİTAK TEYDEB Öncelikli Teknoloji Alanları Destekleme Grubu
e-posta: 1515@tubitak.gov.tr
Doç. Dr. Peren KARAGİN
Tel: (+90) 312 298 95 15
e-posta: peren.karagin@tubitak.gov.tr
Hacı Samet KÜÇÜK
Tel: (+90) 312 298 13 79
e-posta: hacisamet.kucuk@tubitak.gov.tr